KREW 6,5-8% masy ciała; transport tlenu i składników pokarmowych do komórek, usuwanie produktów przemiany materii, utrzymanie homeostazy i temp ciała, funkcje obronne przeciwko ciałom obcym.
Elementy krwi: kr czerwone- erytrocyty (przenoszenie tlenu i dwutlenku węgla), kr białe- leukocyty (ochrona organizmu), płytki krwi- trombocyty (procesy krzepnięcia krwi), osocze (utrzymuje płynność krwi, właściwe pH, temp, ciśnienie osmotyczne).
Preparaty krwi: krew pełna konserwowana, koncentrat krwinek czerwonych (KKC), kon krwinek płytkowych (KKP), koncentrat granulocytarny (KG), stężone preparaty czynników krzepnięcia, albuminy (wiążą wodę, utrzymują ciśnienie onkotyczne).
Wskazania: nagła utrata, uzupełnienie niedoboru, transfuzja wymiennej krwi. Powikłania poprzetoczeniowe: odczyny alergiczne wstrząs septyczny i hemolityczny, zaburzeniem czynności serca, oddychania, wzrost ciśnienia tętniczego krwi.
Środki krwiozastępcze: dekstran (zwiększa objętość osocza, pooprawia przepływ krwi, przeciwzakrzepowo; wstrząsy urazowe, krwotoczne, oparzeniowe, w stanach odwodnienia), krystaloidy (krótko uzupełniają objętość osocza).
Czynniki wpływające na krzepnięcie krwi: ściana i śródbłonek naczyń krwionośnych, płytki krwi, zespół osoczowych czynników krzepnięcia, układ fibrynolizy.
LEKI PRZECIWZAKRZEPOWE
I heparyna hamuje trombinę; zapobiega tworzeniu skrzepów;
niefrakcjonowana działa szybko, lecz krótkotrwale; wymaga monitorowania; dożylnie
drobnocząsteczkowa (Enoksaparyn,Nadroparyna) dłuższy okres działania; nie wymaga monitorowania; podskórnie; mniej działań niepożądanych
Wskazania: miażdżyca, oparzenia, zakrzepica poporodowa, zabiegi chirurgiczne, żylna choroba zakrzepowo zatorowa
Dz. niepożądane: osteoporoza, małopłytkowość, krwawienia, reakcje alergiczne, łysienie.
Przeciwwskazania: wrzody żołądka i dwunastnicy, zagrażające poronienie, skazy krwotoczne, nadciśnienie.
II antagoniści wit K (Acenokumarol, Warfaryna) hamują osoczowe czynniki krzepnięcia m.in. protrombinę; dawki muszą być dobierane indywidualnie.
Wskazania: migotanie przedsionków, zatorowość płucna, zakrzepica żył głębokich, wszczepione sztuczne zastawki serca
Dz. niepożądane: krwawienia, uczulenia, uszkodzenie nerek i wątroby.
LEKI FIBRYNOLITYCZNE (Streptokinaza, Alteplaza, Urokinaza) rozpuszczają skrzepy przez plazminę powstałą z plazminogenu.
Wskazania: zawał mięśnia sercowego, zatory płucne, tętnic mózgowych, zakrzepy żył głębokich.
Dz. niepożądane: krwawienia, reakcje alergiczne (zaczerwienienie skóry, gorączka, pokrzywka, dreszcze, wstrząs)
Przeciwwskazania: skazy krwotoczne, wrzody żołądka lub dwunastnicy, nadciśnienie, ciąża.
LEKI PRZECIWPŁYTKOWE (tiklopidyna, klopidogrel, aspiryna- hamuje tworzenie skrzepów; udary mózgu, zawały serca)
Wskazania: choroba wieńcowa, zawał serca, zakrzepy tętnicze tętnic szyjnych i kończyn dolnych, udar mózgu.
Działania niepożądane: nudności, wymioty, wrzody (Aspiryna), uszkodzenie szpiku (tiklopidyna), krwawienia (oba).