Ciąg dalszy wykładu 3

1. wartość energetyczna 1g białka, tłuszczu, węglowodanów, etanolu

   1. równoważnik fizyczny – spalanie w bombie kalorymetrycznej

   2. … - równoważnik fizyczny – straty w moczu – współczynnik strawności (%)

      1. białka – 5,68 – 1,35 – 92

      2. tłuszcze – 9,45 - - - 95

      3. węglowodany – […]

   3. współczynnik Atwatera

      1. 1 g tłuszczu – 9 kcal

      2. 1g węglowodanów- 4 kcal

      3. 1g białka – 4 kcal

      4. 1 g błonnika – 2 kcal

      5. 1 g etanolu – 7 kcal

      6. 1 g polioli – 2 kcal

2. obliczanie energii wykorzystywanej z pożywienia

   1. alkohol – równoważnik fizjologiczny 7 (strawność 100%) zależne od wielu czynników

      1. ilości spożytego alkoholu

      2. czas, w jakim dana ilość alkoholu została spożyta

      3. zmienność indywidualnej osób spożywających alkohol

   2. duża dawka alkoholu – etanol w formie niezmienionej

      1. we krwi

      2. mózgu

      3. układzie nerwowym

   3. część wydalane z moczem i oddechem (przez płuca – pomiar alkomatem) nie cała ilość spożyta zmieniona w energię wartość współczynnika Atwatera – 3,6 (wg niektórych). Przy określaniu wartości energetycznej 7,0.

3. podział produktów spożywczych w zależności od ich wartości energetycznej

4. energia- indywidualne zapotrzebowanie

   1. taka ilość energii dostarczona w pożywieniu w ciągu doby, która

      1. osobom zdrowym i prawidłowo odżywionym pozwala na wykonywanie wszystkich czynności (ekonomicznie niezbędnych i społecznie uzasadnionych)

      2. równoważy całodobowy wydatek energetyzm

      3. zapewnia utrzymanie parodiowej masy ciała przy aktywności fizycznej na poziomie niezbędnym dla osiągnięcia i zachowania dobrego zdrowia

      4. w okresie wzrostu i rozwoju – uwzględnia konieczność zrównoważenia wydatku energii na procesy syntezy nowych substancji, podziałów komórkowych, budowy nowych tkanek, produkcji mleka

5. energia – zapotrzebowanie grup osób

   1. norma na energię – wartość podawana w tabelach: średnia wartość dobowego zapotrzebowania na energię osób zdrowych, prawidłowo odżywionych, o prawidłowej masie ciała i zdefiniowanej aktywności fizycznej

   2. parametry grupy: wiek (zakres wieku), płeć, rozmiar ciała (masa ciała, wysokość), skład ciała, założony poziom aktywności fizycznej, w niektórych przypadkach warunki klimatyczne

6. ocena zapotrzebowania:

   1. energia pobrana – Ep – energia chemiczna zawarta w pożywieniu

   2. energia gromadzona – Eg – w organizmie lub magazynowana w postaci energii chemicznej w związkach (białka, tłuszcze, glikogen)

   3. energia wydatkowana – Ew – w postaci energii cieplnej, w czasie pracy fizycznej

      1. I prawo termodynamiki Ep = Eg + Ew

         • Ilość energii pobranej jest równa ilości energii gromadzonej i wydatkowanej

   4. energia magazynowana – określana przez masę ciała i jego skład

      1. osoby dorosłe o stabilnej masie ciała Ep=Ew

         • możliwa do określenia zapotrzebowanie energetycznego na podstawie

           • pomiary poboru energii

           • pomiaru wydatki energetycznego

   5. normy na energię!

   6. pożądane zapotrzebowanie na energię – utrzymanie prawidłowej masy ciała

   7. zapotrzebowanie aktualne – zachowanie dotychczasowej, nie zawsze prawidłowej masy ciała przy dotychczasowym, nie zawsze odpowiednim dla osiągnięcia i utrzymania dobrego stanu zdrowia poziomie aktywności fizycznej

7. bilans energetyczny, Ep – energia pożywienie, Ew – energia wydatkowana (pominięto straty energii)

   1. Ep < Ew

      1. bilans ujemny

      2. utrata masy ciała

      3. podążanie jedynie w przypadku odchudzania

   2. Ep = Ew

      1. bilans zrównoważony

      2. utrzymanie stałej masy ciała

      3. pożądane u osób dorosłych

   3. Ep > Ew

      1. bilans dodatni

      2. przyrost masy ciała

      3. pożądany u dzieci i kobiet w ciąży

      4. u dorosłych prowadzi do otyłości

8. ocena stanu odżywienie energią

   1. BMI = waga(kg) / wzrost ² (m)

      1. 18,4 < - niedowaga

      2. 18,5 – 25,9 – norma

      3. 25,0 – 29,9 – nadwaga

      4. 30 – 39,9 – otyłość

      5. > 40,0 – znaczna otyłość

   2. WHR = obwód w pasie / obwód w biodrach

      1. K. < 0,8 M. <1,0 – gruszka

      2. K. > 0,8 M. > 1,0 - jabłko

   3. pomiar fałdu skórno-tłuszczowego

9. Adaptacja do niedożywienia

   1. obniżenie ciepłotwórczego działania pożywienia – jego ilość skorelowana z wielkością energii pobranej z pokarmem

   2. obniżenie podstawowej przemiany materii PPM – obserwowane już w pierwszym tygodniu występowania ujemnego bilansu energetycznego

   3. spadek masy ciała dalszy spadek PPM średnio o 70 kcal (293kJ) na każdy 1kg spadku masy ciała podniesiony od potęgi 0,75

   4. zmniejszenie aktywności fizycznej ograniczenie wydatku energii na pracę mięśniową

______________________________________________________________________________________
Zadanie dla chętnych:

do środy (1 IV) do 22.00

Informacje związane z mechanizmami związanymi z adaptacją z niedożywienia.