Dzisiaj w Polsce słowo liberalizm w zasadzie należy rozumieć jako demo - liberalizm i taka forma będzie opisywana poniżej.
Co to jest demo-liberalizm Jest system oparty na wybranych elementach demokracji i liberalizmu
demokracja
największą władzą jest lud
rządy większości
powszechność i równość na wyborach
liberalizm -
jednostka samostanowi o sobie
prawa człowieka
gwarancja praw dla mniejszości
Cechy demo - liberalizmu
łączy się z liberalizmem ekonomicznym
interwencjonizm socjalny państwa
zbliżony do socjaldemokracji
egzaltowanie tzw. "tolerancji" rozumianej jako afirmacja, stanowisko pozytywne
roszczeniowe prawa człowieka ("Prawa człowieka bez Boga" - Jean Mediran)
wymóg otwartości
krzyczący antyfaszyzm (antytotalitaryzm)
Unia Europejska
Powszechność Obecnie w Polsce demo - liberalizm jest uznawany przez niemalże całą scenę polityczną.
Propagatorzy Głównymi bastionami demo - liberalizmu jest Unia Wolności, Platforma Obywatelska i Gazeta Wyborcza
Pieniądze Fundusze na programy rozwoju idei demo-liberalizmu przesyłane są przez wielki fundacje jak np. Batorego, IDEE, Rockefellera.
Programy Charakterystyczne programy demo - liberalizmu to:
mniejszości narodowe, mniejszości społeczne
media lokalne, rozwój prasy lokalnej
rozwój i krzewienie demokracji, pluralizmu
wspieranie organizacji pozarządowych (spełniających pewne kryteria)
wspieranie lub kojarzenie ze środowiskami homoseksualnymi, feministycznymi
działania na rzecz aborcji
rozdział kościoła od państwa
Przeciwnicy Do kontestatorów należą zarówno ruchy idące dalej jak i przeciwnicy. Zwolennicy J.J.Rouseau, jakobini, demokratyczni socjaliści krytykują d-l za łamanie zasad czystej demokracji. Katolicy, katoliccy demokraci krytykują d-l za łamanie zasad chrześcijańskich.
Pochodzenie Pierwszy opis liberalizmu i d-l. dał John Stuart Mill. (1806-1873). Główne założenia (w skrócie) tp:
Sami siebie posiadamy (przynajmniej w stosunkach międzyludzkich)
Podstawowe prawo - to prawo do wolności
Legalnie posiadana własność nie powinna być niczym zagrożona
Krytyka Milla Konsekwencjami przyjmowanych zasad d-l. są:
Mamy prawo oddać za zadany gwałt
Tyle jest wolności od ilu ograniczeń uciekamy (słowa, zrzeszania, ale też zasady moralne)
Człowiek jest na tyle wolny ile posiada pieniędzy - jest to punkt wyjścia dla wprowadzenia ustroju kapitalistycznego.
W domu robię co chcę a "na ulicy" kompromis między moją wolnością a czyjąś
D-l a utylitaryzm Liberalizm wywodzi się z Utylitaryzmu którego twórcą jest J. Bethom. Regułą jest "Maksymalizacja szczęścia jak njiększej liczby osób" przyjmując że dobro jest szczęściem (hedonizm etyczny). Wprowadzono też rozróżnienie jakościowe ("Lepiej być niezadowolonym człowiekiem niż szczęśliwym prosięciem"). Obecnie dzielony na:
Utylitaryzm czynów - to jest pozytywne co jest przydatne
Utylitaryzm reguł - reguły wykształciły się - więc są przydatne
Utylitaryzm a ewolucjonizm Naukową odmianą utylitaryzmu jest ewolucjonizm który uważa za właściwe to co jest użyteczne odrzucając jednocześnie celowość, czy zamysł twórczy. (zob: ewolucja)