USŁUGI DŁUGOTERMINOWE

ZADANIE 1

Jednostka zawarła umowę o usługi budowlane, ustalając cenę ryczałtowo w wysokości 550 000 zł

Wpłaty dokonywane były zgodnie z harmonogramem w wysokościach podanych w tabeli¹..

Rok Kwota

1. 200 000

2. 200 000

3. 150 000 Razem 550 000

W kolejnych latach poniesiono następujące koszty:

Rok Kwota

1. 120 000

2. 140 000

3. 200 000

Razem 460 000

Udział kosztów nie stanowi podstawy do wiarygodnego oszacowania stopnia zaawansowania prac, nie było możliwe również ustalenie stopnia zaawansowania prac na innej podstawie.

Dyspozycje:

Ująć w księgach rachunkowych przychody z tytułu usługi długoterminowej w kolejnych latach.

Rozwiązanie:

Jeżeli cena w umowie została ustalona ryczałtowo, a nie jest możliwe określenie w sposób wiarygodny stopnia zaawansowania prac, wtedy jednostka stosuje tzw. Metodę zerową:

Art. 34a ust 4. Ustawy o Rachunkowości

„…Jeżeli stopień zaawansowania niezakończonej usługi, w tym budowlanej lub przewidywany, całkowity koszt jej wykonania nie może być na dzień bilansowy ustalony w sposób wiarygodny, to przychód ustala się w wysokości poniesionych w danym okresie sprawozdawczym kosztów, nie wyższych jednak od kosztów, których pokrycie w przyszłości przez zamawiającego jest prawdopodobne…”

Zgodnie z MSFF

MSR 11§32

Jeżeli nie można w wiarygodny sposób oszacować wyniku umowy, to:

1. przychody ujmuje się wyłącznie do wysokości poniesionych kosztów umowy, dla których istnieje prawdopodobieństwo ich odzyskania; oraz

2. koszty umowy ujmuje się jako koszt tego okresu, w którym zostały poniesione.

Przewidywaną stratę z tytułu umowy o usługę budowlaną niezwłocznie ujmuje się jako koszt, zgodnie z paragrafem 36.

_____________________________________________________________________________________

Nr wiersza	kategoria	I rok		II rok	III rok	razem
1	Koszty roku bieżącego		120 000	140 000	200 000	460 000
2	Przychody w roku bieżącym		120 000	140 000	290 000	550 000
3	Wpłaty		200 000	200 000	150 000	550 000
4	Różnica w bieżącym roku		-80 000	-60 000	140 000	0
5	Różnica narastająco		-80 000	-140 000	0

I rok

- Przychody wykazuje się w wysokości poniesionych kosztów bez względu na wysokość rzeczywistych wpłat, czyli w pierwszym roku, 120 000 (mimo, że wpłata była wyższa),

- Różnica pomiędzy przychodami zafakturowanymi (wpłatami) w wysokości 200 000 a przychodami ustalonymi na podstawie kosztów (120 000) będzie stanowiła saldo konta „Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych” (CT 80.000)

Należności/R-k bankowy				Przychody I roku					Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych
1a) 200 000					120 000	(1b	1b)	120 000		200 000	(1a
								120 000		200 000
							Sk)	80 000

Fragment sprawozdania finansowego po I roku

Bilans

Pasywa

Rozliczenia międzyokresowe 80 000

Lub

Rozliczenia międzyokresowe usług budowlanych 80 000

(Rozliczenia międzyokresowe przychodów)

Rachunek zysków i start

Przychody ze sprzedaży usług 120 000

Koszty działalności podstawowej 120 000

II rok

- Przychody ustala się w wysokości poniesionych w drugim roku kosztów, czyli 140 000,

- Różnica pomiędzy przychodami zafakturowanymi (wpłatami) w sumie przez dwa lata (400 000) a przychodami ustalonymi w wysokości poniesionych kosztów (260 000) będzie stanowiła saldo CT konta „Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych” (CT 140.000)

Należności/R-k bankowy				Przychody II roku					Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych
2a) 200 000					140 000	(2b				80 000	(Sp
							2b)	140 000		200 000	(2a
							Sk)	140 000

Fragment sprawozdania finansowego po II roku

Bilans

Pasywa

Rozliczenia międzyokresowe 140 000

Lub

Rozliczenia międzyokresowe usług budowlanych 140 000

(Rozliczenia międzyokresowe przychodów)

Rachunek zysków i start

Przychody ze sprzedaży usług 140 000

Koszty działalności podstawowej 140 000

III rok

- Po trzecim roku w rachunku zysków i strat powinny zostać ujęte całkowite przychody, czyli 290 000 (wyliczenie: 550 000 – 260 000 = 290 000)

- Po trzecim roku nie istnieje już różnica pomiędzy przychodami zafakturowanymi a przychodami wykazywanymi w rachunku zysków i strat.

W związku z tym saldo konta „Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych” równe jest 0,

- W ostatnim roku ujawni się również wynik jednostki i wynosi 90 000 zł, czyli jednostka wypracowała na kontrakcie zysk w powyżej wymienionej kwocie.

Należności/R-k bankowy				Przychody III roku					Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych
3a) 150 000					290 000	(3b				140 000	(Sp
							3b)	290 000		150 000	(3a
								290 000		290 000

Fragment sprawozdania finansowego po III roku

Bilans

Pasywa

Rozliczenia międzyokresowe 0

Lub

Rozliczenia międzyokresowe usług budowlanych 0

(Rozliczenia międzyokresowe przychodów)

Rachunek zysków i start

Przychody ze sprzedaży usług 290 000

Koszty działalności podstawowej 290 000

ZADANIE 2

Spółka zawarła umowę o usługi budowlane. Z warunków kontraktu wynika, że cena ustalona ryczałtowo w wysokości 1 200 000 zł będzie wpłacana zgodnie z harmonogramem w wysokościach podanych w tabeli².

Rok	Kwota
I	500 000
II	400 000
III	300 000
Razem	1 200 000

W kolejnych latach poniesiono następujące koszty:

Rok	Kwota
I	200 000
II	500 000
III	300 000
Razem	1 000 000

Jednostka w polityce rachunkowości przyjęła, że podstawą do ustalenia przychodów jest udział kosztów poniesionych od dnia zawarcia umowy do dnia ustalenia przychodu w całkowitych kosztach wykonania usługi

Dyspozycje:

Ująć w księgach rachunkowych przychody z tytułu usługi długoterminowej w kolejnych latach.

Rozwiązanie:

Jeżeli cena w umowie została ustalona ryczałtowo, ponadto jednostka przyjęła w polityce rachunkowości, że podstawą do ustalenia przychodów jest udział kosztów poniesionych od dnia zawarcia umowy do dnia ustalenia przychodu w całkowitych kosztach wykonania usługi

Art. 34a ust 3. Ustawy o Rachunkowości

„…W przypadku, gdy umowa o usługę, w tym budowlaną, przewiduje, że cenę za tę usługę ustala się:

1. (…)

2. W wysokości ryczałtu –

3. To przychód z wykonania niezakończonej usługi ustala się proporcjonalnie do stapnia zaawansowania wykonanej usługi, o ile stopień zaawansowania usługi na dzień bilansowy może zostać ustalony w sposób wiarygodny…”

Zgodnie z MSFF

MSR 11§22

Jeżeli można wiarygodnie oszacować wynik umowy o usługę budow­laną, przychody i koszty związane z umową o usługę budowlaną ujmuje się, jako przychody i koszty odpowiednio do stanu zaawanso­wania realizacji umowy na ►MS koniec okresu sprawozda­wczego ◄. Przewidywaną stratę z tytułu umowy o usługę budowlaną niezwłocznie ujmuje się jako koszt, zgodnie z paragrafem 36.

MSR 11§30

Stan zaawansowania realizacji umowy można określić na wiele sposobów. Jednostka stosuje taką metodę, która pozwoli w sposób wiarygodny ustalić stan wykonania prac. W zależności od charakteru umowy metody te mogą obejmować:

1. ustalenie proporcji kosztów umowy poniesionych z tytułu prac wykonanych do danego

momentu w stosunku do szacunkowych łącznych kosztów umowy;

1. pomiary wykonanych prac; lub

2. porównanie fizycznie wykonanych części prac z pracami wynika­jącymi z umowy.

Częściowe płatności i zaliczki otrzymane od zamawiającego często nie odzwierciedlają stanu wykonania prac.

_____________________________________________________________________________________

Nr wiersza	kategoria	I rok	II rok	III rok	razem
1	Poniesione koszty w bieżącym roku	200 000	500 000	300 000	1 000 000
2	Poniesione koszty narastająco	200 000	700 000	1 000 000
3	Limit narastająco – liczony udziałem kosztów w całkowitych planowanych kosztach	20%	70%	100%
4	Przychody według limitu narastająco	240 000	840 000	1 200 000	0
5	Przychody według limitu w bieżącym okresie	240 000	600 000	360 000	1 200 000
6	Wpłaty w bieżącym roku	500 000	400 000	300 000	1 200 000
7	Różnica w bieżącym roku	-260 000	200 000	60 000
8	Różnica narastająco	-260 000	-60 000	0

I rok

- W pierwszej kolejności należy ustalić udział kosztów poniesionych w bieżącym okresie w całkowitych planowanych kosztach: 200 000 : 1 000 000 = 20%

- następnie wyznaczamy kwotę przychodów odpowiadających tej samej części udziału, a którą należy wykazać w rachunku zysków i strat:

20% x 1 200 000 = 240 000

- różnica pomiędzy przychodami zafakturowanymi (wpłatami) w wysokości 500 000 a przychodami ustalonymi na podstawie kosztów (240 000) będzie stanowiła saldo konta Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych

Należności/R-k bankowy				Przychody I roku					Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych
1a) 500 000					240 000	(1b	1b)	240 000		500 000	(1a
								240 000		500 000
							Sk)	260 000

Fragment sprawozdania finansowego po I roku

Bilans

Pasywa

Rozliczenia międzyokresowe 260 000

Lub

Rozliczenia międzyokresowe usług budowlanych 260 000

(Rozliczenia międzyokresowe przychodów)

Rachunek zysków i start

Przychody ze sprzedaży usług 240 000

Koszty działalności podstawowej 200 000

W I roku wypracowano na kontrakcie 40 000 zł

II rok

- Udział kosztów poniesionych za dwa lata w całkowitych planowanych kosztach to:

700 000 : 1 000 000 = 70%

- Kwota przychodów, które powinny być wykazane w rachunku zysków i strat (w sumie przez dwa lata):

70% x 1 200 000 = 840 000

- co oznacza, że do przychodów drugiego roku należy zaliczyć 600 000

(840 000 – 240 000 = 600 000)

- różnica pomiędzy sumą przychodów zafakturowanych przez dwa lata (900 000) a przychodami ujętymi w rachunku zysków i strat 840 000, czyli 60 000 pozostaje po drugim roku jako saldo konta „Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych” (CT 60.000)

Należności/R-k bankowy				Przychody II roku					Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych
2a) 400 000					600 000	(2b				260 000	(Sp
							2b)	600 000		400 000	(2a
							Sk)	60 000

Fragment sprawozdania finansowego po II roku

Bilans

Pasywa

Rozliczenia międzyokresowe 60 000

Lub

Rozliczenia międzyokresowe usług budowlanych 60 000

(Rozliczenia międzyokresowe przychodów)

Rachunek zysków i start

Przychody ze sprzedaży usług 600 000

Koszty działalności podstawowej 500 000

W II roku wypracowano na kontrakcie 100 000 zł

III rok

- Po trzecim roku w rachunku zysków i strat powinny zostać ujęte całkowite przychody, czyli 360 000 (wyliczenie: 1 200 000 – 840 000 = 360 000)

- Po trzecim roku nie istnieje już różnica pomiędzy przychodami zafakturowanymi a przychodami wykazywanymi w rachunku zysków i strat.

W związku z tym saldo konta „Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych” nie wykazuje już żadnego salda,

Należności/R-k bankowy				Przychody III roku					Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych
3a) 300 000					360 000	(3b				60 000	(Sp
							3b)	360 000		300 000	(3a
								360 000		360 000

Fragment sprawozdania finansowego po III roku

Bilans

Pasywa

Rozliczenia międzyokresowe -

Lub

Rozliczenia międzyokresowe usług budowlanych -

(Rozliczenia międzyokresowe przychodów)

Rachunek zysków i start

Przychody ze sprzedaży usług 360 000

Koszty działalności podstawowej 300 000

W III roku wypracowano na kontrakcie 60 000 zł, czyli łączna wartość zysku na kontrakcie to 200 000 zł.ZADANIE 3

Jednostka zawarła umowę o usługi budowlane, ustalając cenę ryczałtowo w wysokości 800 000 zł. Planowane koszty usługi oszacowano przed podjęciem zlecenia na 750 000 zł. Wpłaty dokonywane były zgodnie z harmonogramem w wysokościach podanych w tabeli³..

Rok	Kwota
1.	450 000
2.	250 000
3.	100 000
Razem	800 000

W kolejnych latach poniesiono następujące koszty:

Rok	Kwota
1.	300 000
2.	250 000
3.	200 000
Razem	750 000

Jednostka rozliczając ten kontrakt zastosowała metodę stopnia zaawansowania usługi według przepracowanych godzin bezpośrednich uznając, że metoda ta odzwierciedlająca postęp prac jest bardziej wiarygodna niż metoda stosunku kosztów poniesionych do kosztów całkowitych. Przed rozpoczęciem kontraktu planowano wykonanie 1000 godzin prac.

W kolejnych latach przepracowano następującą ilość godzin:

Rok	Przepracowane godziny	Stopień zaawansowania usługi
1.	500	50%
2.	300	80%
3.	200	100%
Razem	1 000

Dyspozycje:

Ująć w księgach rachunkowych przychody i koszty z tytułu usługi długoterminowej w kolejnych latach (pomijając aspekt podatkowy).

Przepisy:

Art. 34a ust2 – Ustawy o Rachunkowości (UoR)

Przychody z wykonania niedokończonej usługi, w tym budowlanej, w okresie od dnia zawarcia umowy do dnia bilansowego – po odliczeniu przychodów, które wpłynęły na wynik finansowy w ubiegłych okresach sprawozdawczych – ustala się proporcjonalnie do stopnia jej zaawansowania.
Stopień zaawansowania mierzy się w zależności od przyjętej przez jednostkę metody:
1) udziałem kosztów poniesionych od dnia zawarcia umowy do dnia ustalenia przychodu w całkowitych kosztach wykonania usługi,
2) liczbą przepracowanych godzin bezpośrednich wykonania usługi,
3) na podstawie obmiaru wykonanych prac,

4)inną metodą

- jeżeli wyrażają w sposób wiarygodny stopień zaawansowania usługi

Podobne rozwiązania przewidują MSSF

MSR 11§30

Stan zaawansowania realizacji umowy można określić na wiele sposobów. Jednostka stosuje taką metodę, która pozwoli w sposób wiarygodny ustalić stan wykonania prac. W zależności od charakteru umowy metody te mogą obejmować:

3. ustalenie proporcji kosztów umowy poniesionych z tytułu prac wykonanych do danego

momentu w stosunku do szacunkowych łącznych kosztów umowy;

2. pomiary wykonanych prac; lub

4. porównanie fizycznie wykonanych części prac z pracami wynika­jącymi z umowy.

Częściowe płatności i zaliczki otrzymane od zamawiającego często nie odzwierciedlają stanu wykonania prac.

Art.34c ust2 –UoR

Jeżeli przychody są ustalane odpowiednio do stopnia zaawansowania niezakończonej usługi w inny sposób niż określony a art.34a ust.2 pkt.1, to koszty wpływające na wynik finansowy jednostki ustala się w takiej części całkowitych kosztów umowy, jaka odpowiada stopniowi zaawansowania usługi, po odliczeniu kosztów, które wpłynęły na wynik finansowy w ubiegłych okresach sprawozdawczych, po uwzględnieniu straty, o której mowa w art.34a ust.5.

Biorąc pod uwagę powyższy warunek, zarówno przychody jak i koszty będą podlegać rozliczeniu zgodnie z limitem a podstawą do ustalenia przychodów

Zgodnie z MSR11§ 25

Ujęcie przychodów i kosztów odpowiednio do stanu zaawansowania realizacji umowy o usługę budowlaną nazywa się często metodą stopnia zaawansowania. Zgodnie z tą metodą przychody z tytułu umowy są zestawiane z kosztami umowy poniesionymi do określo­nego momentu zaawansowania realizacji umowy. Daje to możliwość wykazania przychodów, kosztów i zysków w powiązaniu ze stopniem zaawansowania realizacji robót. Stosowanie tej metody pozwala na uzyskanie pomocnych informacji dotyczących stopnia zaawansowania prac i działalności związanej z umową w danym okresie.

Prezentacja różnicy

Wg UoR

Art.34c ust2 Różnicę pomiędzy kosztami faktycznie poniesionymi a kosztami wpływającymi na wynik finansowy jednostki zalicza się do rozliczeń międzyokresowych.

_____________________________________________________________________________________

Rozwiązanie:

Nr wiersza	kategoria	I rok	II rok	III rok	razem
1	Poniesione koszty w bieżącym roku	300 000	250 000	200 000	750 000
2	Poniesione koszty narastająco	300 000	550 000	750 000
3	Limit narastająco – liczony na podstawie ilości godzin	50%	80%	100%
4	Koszty według limitu narastająco	375 000	600 000	750 000
5	Koszty według limitu w bieżącym okresie	375 000	225 000	150 000	750 000
6	Różnica w kosztach w bieżącym roku	-75 000	25 000	50 000
7	Różnica w kosztach w narastająco	-75 000	-50 000	-
8	Przychody według limitu narastająco	400 000	640 000	800 000
9	Przychody według limitu w bieżącym okresie	400 000	240 000	160 000	800 000
10	Wpłaty w bieżącym roku	450 000	250 000	100 000	800 000
11	Różnica w bieżącym roku	-50 000	-10 000	60 000
12	Różnica narastająco	-50 000	-60 000	-

I rok

- Limitem, na podstawie którego zostaną ustalone przychody i koszty jest stopień zaawansowania usługi wyliczony na podstawie ilości przepracowanych godzin – 50%

- przychody w bieżącym roku powinny wynosić 800 000 x 50% = 400 000

- różnica pomiędzy przychodami zafakturowanymi (wpłatami) w wysokości 450 000 a przychodami ustalonymi na podstawie limitu 400 000 będzie stanowiła saldo konta Rozliczenia międzyokresowe przychodów z usług długoterminowych (CT 50 000),

Należności/R-k bankowy				Przychody I roku					Rozliczenia międzyokresowe przychodów z usług długoterminowych
1a) 450 000					400 000	(1b	1b)	400 000		450 000	(1a
								400 000		450 000
							Sk)	50 000

- Koszty w bieżącym roku powinny wynosić:

750 000 x 50% = 375 000

- różnica pomiędzy kosztami zarachowanymi w wysokości 375 000 a w rzeczywistości poniesionymi kosztami (300 000) będzie stanowiła saldo konta Rozliczenia międzyokresowe kosztów usług długoterminowych (CT 75 000),

Różne konta				Koszty I roku					Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych
	300 000	(1c	1d)	375 000			1c)	300 000		375 000	(1d
								300 000		375 000
							Sk)	75 000

Fragment sprawozdania finansowego po I roku

Bilans

Pasywa

Rozliczenia międzyokresowe 125 000

Lub

Rozliczenia międzyokresowe usług budowlanych 125 000

(Rozliczenia międzyokresowe przychodów)

Rachunek zysków i start

Przychody ze sprzedaży usług 400 000

Koszty działalności podstawowej 375 000

Wypracowany zysk w I roku 25 000.

II rok

- Limitem, na podstawie którego zostaną ustalone przychody i koszty jest stopień zaawansowania usługi wyliczony na podstawie ilości przepracowanych godzin i narastająco wynosi 80%

- przychody po dwóch latach powinny wynosić 800 000 x 80% = 640 000

Z czego w bieżącym roku należy wykazać: 640 000 – 400 000 = 240 000

- różnica pomiędzy przychodami zafakturowanymi (wpłatami) w wysokości 250 000 a przychodami ustalonymi na podstawie limitu 240 000 będzie stanowiła saldo konta Rozliczenia międzyokresowe przychodów z usług długoterminowych (CT 10 000),

Należności/R-k bankowy				Przychody II roku					Rozliczenia międzyokresowe przychodów z usług długoterminowych
2a) 250 000					240 000	(2b				50 000	(Sp
							2b)	240 000		250 000	(2a
							Sk)	60 000

- Koszty zgodnie z limitem po dwóch latach: 750 000 x 80% = 600 000

Z tego przypada na bieżący rok: 600 000 – 375 000 = 225 000

- różnica pomiędzy kosztami zarachowanymi przez dwa lata w wysokości 600 000 a w rzeczywistości poniesionymi kosztami (550 000) będzie stanowiła saldo konta Rozliczenia międzyokresowe kosztów usług długoterminowych (CT 50 000),

Różne konta				Koszty II roku					Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych
	250 000	(2c	2d)	225 000						75 000	(Sp
							2c)	250 000		225 000	(2d
							Sk)	50 000

Fragment sprawozdania finansowego po II roku

Bilans

Pasywa

Rozliczenia międzyokresowe 110 000

Lub

Rozliczenia międzyokresowe usług budowlanych 110 000

(Rozliczenia międzyokresowe przychodów)

Rachunek zysków i start

Przychody ze sprzedaży usług 240 000

Koszty działalności podstawowej 225 000

Wypracowany zysk w II roku 15 000.

III rok

- Po trzecim roku w rachunku zysków i strat powinny zostać ujęte całkowite przychody, czyli 800 000 .

Z tego na III rok przypada kwota 160 000 (800 000 – 640 000 = 160 000).

- przychody po dwóch latach powinny wynosić 800 000 x 80% = 640 000

Z czego w bieżącym roku należy wykazać: 640 000 – 400 000 = 240 000

- po trzecim roku nie istnieje już różnica przychodami zafakturowanymi (800 000) a przychodami wykazywanymi w rachunku zysków i strat 800 000. W związku z tym konto Rozliczenia międzyokresowe przychodów z usług długoterminowych nie wykazuje już żadnego salda.,

Należności/R-k bankowy				Przychody III roku					Rozliczenia międzyokresowe przychodów z usług długoterminowych
3a) 100 000					160 000	(3b				60 000	(Sp
							3b)	160 000		100 000	(3a
								160 000		160 000

- po trzecim roku koszty, podobnie jak przychody, powinny być już ujęte w rachunku zysków i strat w całkowitej wartości, czyli w 750 000, z czego na III rok przypada 150 000 (750 000 - 600 000 = 150 000),

- po trzecim roku nie istnieje już różnica pomiędzy kosztami ujętymi w rachunku zysków i strat 750 000

a kosztami w rzeczywistości poniesionymi (750 000), dlatego też saldo konta Rozliczenia międzyokresowe kosztów usług długoterminowych (nie wykazuje już żadnego salda,

Różne konta				Koszty III roku					Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych
	200 000	(3c	3d)	150 000						50 000	(Sp
							3c)	200 000		150 000	(3d
								200 000		200 000

Fragment sprawozdania finansowego po III roku

Bilans

Pasywa

Rozliczenia międzyokresowe -

Lub

Rozliczenia międzyokresowe usług budowlanych -

(Rozliczenia międzyokresowe przychodów)

Rachunek zysków i start

Przychody ze sprzedaży usług 160 000

Koszty działalności podstawowej 150 000

Wypracowany zysk w III roku 10 000, czyli łączny zysk wypracowany na kontrakcie wynosi 50 000.

ZADANIE 4

Jednostka zawarła umowę o usługi budowlane, ustalając cenę w wysokości 800 000 zł. Wpłaty dokonywane były zgodnie z harmonogramem w następujących wysokościach: Rok Kwota

1. 150 000

2. 180 000

3. 200 000

1. 270 000
   Razem 800 000

W kolejnych latach poniesiono następujące koszty:

Rok Kwota

1. 120 000

2. 170 000

3. 210 000

4. 250 000 Razem 750 000

Stopień zaawansowania usługi (narastająco) ustalony na podstawie obmiaru:

Rok

1. nie było możliwe dokonanie wiarygodnego szacunku

2. 45 %

3. 75 %

4. 100 %

Jednostka przyjęła założenie, że podstawą do ustalenia przychodów jest stopień zaawansowania usługi ustalony na podstawie obmiaru.

Dyspozycje:

Ująć w księgach rachunkowych przychody i koszty z tytułu usługi długoterminowej w kolejnych latach (bez uwzględnienia aspektów podatkowych)

Wskazówki: Jeżeli cena w umowie została ustalona ryczałtowo, a nie jest możliwe określenie w sposób wiarygodny stopnia zaawansowania prac, jednostka stosuje tzw. Metodę zerową (patrz zadanie nr 1).

W roku, w którym pojawia się możliwość oszacowania stopnia zaawansowania prac w sposób wiarygodny, należy zastosować przepis z UoR

Przepisy:

Art. 34c ust3 – UoR

Poprawność przyjętych metod ustalania stopnia zaawansowania usługi, a także przewidywanych całkowitych kosztów i przychodów z wykonania usługi, powinna być przez jednostkę, nie później niż na dzień bilansowy, zweryfikowana. Spowodowane weryfikacją korekty wpływają na wynik finansowy jednostki tego okresu sprawozdawczego, w którym przeprowadzono weryfikację.

Lub MSSF

MSR 11§12

Przychody z umowy wycenia się w wartości godziwej otrzymanej lub należnej zapłaty. Wycena przychodów z umowy jest utrudniona z powodu wielu niewiadomych uzależnionych od rezultatów przy­szłych zdarzeń. Szacunki muszą być często aktualizowane w miarę następowania tych zdarzeń i rozstrzygania kolejnych wątpliwości. Wielkość przychodów z umowy może więc rosnąć lub maleć z okresu na okres. Na przykład:

1. wykonawca i odbiorca mogą uzgodnić zmiany lub uwzględnić roszczenia, co spowoduje wzrost lub spadek przychodów z umowy w okresie następującym po okresie, w którym umowa została pierwotnie zawarta;

2. wielkość przychodów uzgodniona w umowie w cenach stałych może wzrosnąć w wyniku zastosowania klauzul umożliwiających podniesienie cen;

3. wielkość przychodów z umowy może zmaleć w wyniku zastoso­wania kar z tytułu opóźnień w realizacji umowy, spowodowanych przez wykonawcę; lub

4. w przypadku zawarcia umowy w cenach stałych na określoną cenę za daną ukończoną jednostkę (etap budowy) przychody z umowy rosną wraz ze wzrostem liczby wybudowanych jednostek.

MSR 11§38

Metodę stopnia zaawansowania stosuje się narastająco w każdym okresie w stosunku do bieżących szacunków przychodów i kosztów związanych z umową. Dlatego skutki zmian szacunków przychodów lub kosztów związanych z umową oraz skutki zmian szacunków wyników umowy ujmuje się jako zmianę wartości szacunkowej (zob. MSR 8 Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunko­wych i korygowanie błędów). Zmienione szacunki stosuje się do okreś­lenia wysokości przychodów i kosztów ujętych w ►MS zyskach lub stratach ◄ w okresie sprawozdawczym, w którym nastąpiły zmiany, oraz w okresach następnych

Zaczynając od roku, w którym można ustalić stopień zaawansowania usługi przychody ustalane są proporcjonalnie do stanu zaawansowania (art.34a ust2 UoR, MSR 11§30.

W takim przypadku tą samą proporcją ustala się również koszty w poszczególnych latach, stosując przepisy art.34c ust 2 UoR lub MSR 11§ 25

_____________________________________________________________________________________

Rozwiązanie:

Nr wiersza	kategoria	I rok	II rok	III rok	IV rok	Razem
1	Poniesione koszty w bieżącym roku	120 000	170 000	210 000	250 000	750 000
2	Poniesione koszty narastająco	120 000	290 000	500 000	750 000
3	Limit narastająco – liczony na podstawie obmiaru	-	45%	75%	100%
4	Koszty według limitu narastająco	120 000	337 500	562 500	750 000
5	Koszty według limitu w bieżącym okresie	120 000	217 500	225 000	187 500
6	Różnica w kosztach w bieżącym roku (1-5)	-	-47 500	-15 000	62 500
7	Różnica w kosztach w narastająco (2-4)	-	-47 500	-62 500	-
8	Przychody według limitu narastająco	120 000	360 000	600 000	800 000
9	Przychody według limitu w bieżącym okresie	120 000	240 000	240 000	200 000	800 000
10	Wpłaty w bieżącym roku	150 000	180 000	200 000	270 000	800 000
11	Różnica w bieżącym roku (9-10)	-30 000	60 000	40 000	-70 000
12	Różnica narastająco	-30 000	30 000	70 000	-

I rok

- W pierwszym roku nie było możliwe ustalenie w sposób wiarygodny stopnia zaawansowania prac, dlatego też należy zastosować metodę zerową

- przychody wykazuje się w wysokości poniesionych kosztów, bez względu na wysokość wpłat w bieżącym roku, czyli 150 000. Natomiast powinny wynosić 120 000.

- różnica pomiędzy przychodami zafakturowanymi (wpłatami) w wysokości 150 000 a przychodami ustalonymi w wysokości kosztów 120 000 będzie stanowiła saldo konta Rozliczenia międzyokresowe przychodów z usług długoterminowych (CT 30 000),

Należności/R-k bankowy				Przychody I roku					Rozliczenia międzyokresowe przychodów z usług długoterminowych
1a) 150 000					120 000	(1b	1b)	120 000		150 000	(1a
								120 000		150 000
							Sk)	30 000

- Koszty w bieżącym roku zgodne z harmonogramem – 120 000.

- różnica pomiędzy kosztami zarachowanymi w wysokości 375 000 a w rzeczywistości poniesionymi kosztami (300 000) będzie stanowiła saldo konta Rozliczenia międzyokresowe kosztów usług długoterminowych (CT 75 000),

Różne konta				Koszty I roku
	120 000	(1c	1c)	120 000

Fragment sprawozdania finansowego po I roku

Bilans

Pasywa

Rozliczenia międzyokresowe 30 000

Lub

Rozliczenia międzyokresowe usług budowlanych 30 000

(Rozliczenia międzyokresowe przychodów)

Rachunek zysków i start

Przychody ze sprzedaży usług 120 000

Koszty działalności podstawowej 120 000

II rok

- Limitem, na podstawie którego zostaną ustalone przychody i koszty jest w tym wypadku 45%

- przychody po dwóch latach powinny wynosić 800 000 x 45% = 360 000

Z czego w bieżącym roku należy wykazać: 360 000 – 120 000 = 240 000

- różnica pomiędzy przychodami zafakturowanymi (wpłatami) w wysokości 180 000 a przychodami ustalonymi na podstawie limitu 240 000 będzie stanowiła saldo konta Rozliczenia międzyokresowe przychodów z usług długoterminowych (DT 30 000) –saldo narastająco,

Należności/R-k bankowy				Przychody II roku					Rozliczenia międzyokresowe przychodów z usług długoterminowych
2a) 180 000					240 000	(2b				30 000	(Sp
							2b)	240 000		180 000	(2a
										30 000	(Sk

- Koszty zgodnie z limitem po dwóch latach powinny wynosić: 750 000 x 45% = 337 500

Z tego przypada na bieżący rok: 337 500 – 120 000 = 217 500

- różnica pomiędzy kosztami zarachowanymi przez dwa lata w wysokości 337 500 a w rzeczywistości poniesionymi kosztami (290 000) będzie stanowiła saldo konta Rozliczenia międzyokresowe kosztów usług długoterminowych (CT 47 500),

Różne konta				Koszty II roku					Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych
	170 000	(2c	2d)	217 500						0	(Sp
							2c)	170 000		217 500	(2d
							Sk)	47 500

Fragment sprawozdania finansowego po II roku

Bilans

Aktywa

Rozliczenia międzyokresowe 30 000

Lub

Aktywa z tytułu niezakończonych usług budowlanych 30 000
(Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów)

Pasywa

Rozliczenia międzyokresowe 47 500

Lub

Rozliczenia międzyokresowe usług budowlanych 47 500

(Rozliczenia międzyokresowe przychodów)

Rachunek zysków i start

Przychody ze sprzedaży usług 240 000

Koszty działalności podstawowej 217 500

Wypracowany zysk w II roku 22 500.

III rok

- przychody i koszty ustalane są na podstawie limitu, czyli 75%

- przychody po trzech latach powinny wynosić 800 000 x 75% = 600 000

Z czego w bieżącym roku należy wykazać: 600 000 – 360 000 = 240 000

- różnica pomiędzy przychodami zafakturowanymi (wpłatami) w wysokości 200 000 a przychodami ustalonymi na podstawie limitu 240 000 będzie stanowiła saldo konta Rozliczenia międzyokresowe przychodów z usług długoterminowych (DT 70 000) –saldo narastająco,

Należności/R-k bankowy				Przychody III roku					Rozliczenia międzyokresowe przychodów z usług długoterminowych
3a) 200 000					240 000	(3b	Sp)	30 000
							3b)	240 000		200 000	(3a
								270 000		200 000 70 000	(Sk

- zgodnie z limitem, koszty po trzech latach powinny wynosić 750 000 x 75% = 562 500

, z czego na III rok przypada 225 000 (562 500 - 337 500 = 225 000),

- różnica pomiędzy kosztami zarachowanymi przez trzy lata w wysokości 562 500 a w rzeczywistości poniesionymi kosztami w tym czasie 500 000, będzie stanowiła saldo konta Rozliczenia międzyokresowe kosztów usług długoterminowych (CT 62 500),

Różne konta				Koszty III roku					Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych
	210 000	(3c	3d)	225 000						47 500	(Sp
							3c)	210 000		225 000	(3d
							Sk)	210 000 62 500		272 500

Fragment sprawozdania finansowego po III roku

Bilans

Aktywa

Rozliczenia międzyokresowe 70 000

Lub

Aktywa z tytułu niezakończonych usług budowlanych 70 000
(Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów)

Pasywa

Rozliczenia międzyokresowe 62 500

Lub

Rozliczenia międzyokresowe usług budowlanych 62 500

(Rozliczenia międzyokresowe przychodów)

Rachunek zysków i start

Przychody ze sprzedaży usług 240 000

Koszty działalności podstawowej 225 000

Wypracowany zysk w III roku 15 000.

IV rok

- Po czwartym roku w rachunku zysków i strat powinny zostać ujęte całkowite przychody, czyli 800 000 zł.

Z tego na IV rok przypada kwota 200 000 (800 000 – 600 000 = 200 000).

- po czwartym (ostatnim) roku nie istnieje już różnica przychodami zafakturowanymi (800 000) a przychodami wykazywanymi w rachunku zysków i strat 800 000. W związku z tym konto Rozliczenia międzyokresowe przychodów z usług długoterminowych nie wykazuje już żadnego salda.,

Należności/R-k bankowy				Przychody III roku					Rozliczenia międzyokresowe przychodów z usług długoterminowych
3a) 270 000					200 000	(3b	Sp)	70 000
							3b)	200 000		270 000	(3a
								270 000		270 000

- po czwartym roku koszty, podobnie jak przychody, powinny być już ujęte w rachunku zysków i strat w całkowitej wartości, czyli w 750 000, z czego na III rok przypada 187 500 (750 000 – 562 500 = 187 500),

- po czwartym roku nie istnieje już różnica pomiędzy kosztami ujętymi w rachunku zysków i strat 750 000

a kosztami w rzeczywistości poniesionymi (750 000), dlatego też saldo konta Rozliczenia międzyokresowe kosztów usług długoterminowych (nie wykazuje już żadnego salda,

Różne konta				Koszty III roku					Rozliczenia międzyokresowe usług długoterminowych
	250 000	(3c	3d)	187 500						62 500	(Sp
							3c)	250 000		187 500	(3d
								250 000		250 000

Fragment sprawozdania finansowego po IV roku

Bilans

Aktywa

Rozliczenia międzyokresowe -

Lub

Aktywa z tytułu niezakończonych usług budowlanych -
(Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów)

Pasywa

Rozliczenia międzyokresowe -

Lub

Rozliczenia międzyokresowe usług budowlanych -

(Rozliczenia międzyokresowe przychodów)

Rachunek zysków i start

Przychody ze sprzedaży usług 200 000

Koszty działalności podstawowej 187 500

Wypracowany zysk w IV roku 12 500, czyli łączny zysk wypracowany na kontrakcie wynosi 50 000

1 W zadaniu nie uwzględniono podatku od towarów i usług.

2 W zadaniu nie uwzględniono podatku od towarów i usług.

3 W zadaniu nie uwzględniono podatku od towarów i usług.

Strona 5

Agnieszka Tłaczała SGH – rozwiązania zadań przygotowała Anna Trąbińska