Brygida Marcinkowska
Nr albumu: 179430
Grupa: poniedziałek, godz. 13:00
Rola i miejsce najważniejszych organów i instytucji państwowych
w systemie pollityczno-gospodarczym kraju.
RADA MINISTRÓW
Struktura organizacyjna i funkcje organów władzy wykonawczej.
Kierunek : Zarządzanie
Kurs: Podstawy prawa. (Ćwiczenia)
Organami władzy wykonawczej w Polsce są: Prezydent RP, Rada Ministrów, zwana rządem, Prezes Rady Ministrów, ministrowie oraz przewodniczący określonych w ustawach komitetów oraz Wojewodowie. Głównym celem organów wykonawczych jest realizacja zadań, związanych z zarządzaniem państwem – zarówno na szczeblu centralnym jak i terenowym. W swojej pracy chciałabym wyjaśnić rolę i miejsce Rady Ministrów w systemie polityczno-gospodarczym kraju. Ministrów określa organizację i tryb swojej pracy w regulaminie, a Konstytucja RP przewiduje, żew polskim systemie politycznym została przyjęta zasada domniemania kompetencji. Rząd jest na jej podstawie uprawniony do podejmowania decyzji w sprawach, które nie zostały zastrzeżone dla prezydenta bądź innego organu administracji rządowej lub samorządowej. Struktura oraz funcje organów są ze sobą powiązane, zatem uważam, iż opis fukcji w trakcie przedstawiania kolejno organizacji władzy nie zabuży programu referatu.
Rada Ministrów, składa się z Prezesa Rady ( Premiera RP), który stoi na czele Rządu oraz ministrów. W jej składzie mogą się znajdować także wiceprezesi Rady Ministrów, przewodniczący określonych ustawami komitetów oraz osoby powołanie przez premiera do pełnienia określonych zadań. Rolę przedstawiciela Rady w województwie pełni wojewod a. Rada Ministrów działa w sposób kolegialny, czyli oparty na współpracy grupy osób, a jej pracę usprawniają organy pomocnicze i opiniodawcze, np.:
Komitet Ekonomiczny
Komitet Rozwoju Regionalnego
Komitet Spraw Obronnych
Komitet Społeczno – Polityczny
Rada Ministrów zajmuje się polityką wewnetrzną i zewnętrzną państwa. Kieruje administracją rządową, tzn.:
zapewnia wykonanie ustaw – czyli umożliwia wprowadzenie w życie przepisów uchwalonych przez parlament, np. ustalając odpowiednie środki budżetowe;
uchwala projekt budżetu państwa i kieruje jego wykonaniem;
wydaje rozporządzenia wykonawcze do ustaw, aby umozliwiać ich stosowanie;
zajmuje się koordynacją i skutecznością pracy organów administracji państwowej;
zawiera umowy międzynarodowe wymagające ratyfikacji oraz zatwierdza bądź wypowiada inne umowy międzynarodowe;
kieruje zakresem stosunków pomiędzy Polską a innymi krajami oraz organizacjami międzynarodowymi (rola Ministra Spraw Zagranicznych);
zapewnia bezpieczeństwo wewnetrzne i zewnetrzne państwa (rola Ministra Spraw Wewnetrznych i oraz Ministra Obrony Narodowej;
Szczególne znaczenie w funkcjonowaniu Rady Ministrów ma urząd Prezesa.
Prezes Rady Ministrów
W Polsce występuje w podwójnej roli, jako przewodniczący Rady Ministrów oraz jako odrębny organ administracji. Wykonuje on szereg istotnych dla kraju zadań:
reprezentuje Radę Ministrów,
kieruje pracami Rady Ministrów,
wydaje rozporządzenia,
zapewnia wykonywanie polityki Rady Ministrów i określa sposoby jej wykonywania,
koordynuje i kontroluje pracę członków Rady Ministrów,
sprawuje nadzór nad samorządem terytorialnym w granicach i formach określonych w Konstytucji i ustawach,
jest zwierzchnikiem służbowym pracowników administracji rządowej.
kieruje merytoryczną działalnością Rady Ministrów
decyduje o składzie Rady Ministrów
koordynuje i kontroluje pracę ministrów i pozostałych członków Rady
Premier RP ponosi odpowiedzialneość polityczną, co oznacza, że parlament może odwołać szefa rządu wraz z całym gabinetem (odpowiedzialność solidarna) bądź poszczególnych ministrów (odpowiedzialność indywidualna) uchwalając wotum niufności bądź nie udzielając wotum zaufania wtedy, gdy negatywnie oceni prowadzoną przez nich politykę.
Obsługę urzędu Prezesa Rady Ministrów zapewnia Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. Prezesowi Rady Ministrów podlega Rządowe Centrum Legislacji oraz wiele innych jednostek organizacyjnych.
Rządowe Centrum Legislacji, funckje:
koordynowanie działalności legislacyjnej Rady Ministrów, Prezesa Rady Ministrów i podległych mu organów administracji rządowej;
opracowywanie pod względem legislacyjnym rządowych projektów aktów prawnych i innych dokumentów rządowych oraz redagowanie Dziennika Ustaw i Monitora Polskiego;
uczestniczenie w procesie legislacyjnym az do momentu opublikowania przepisów;
współpraca z organami pomocniczymi Rady Ministrów;
Ministrowie
Stoją na czele określonych resortów, których pracą kierują lub realizują zadania wynaczone im przez Prezesa Rady Ministrów. Pracę wykonują za pomocą sekretarzy i podsekretarzy stanu, którzy są powoływani przez premiera. Minister kierujący działem administracji rządowej wydaje rozporządzenia. Rada Ministrów, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, może uchylić rozporządzenie lub zarządzenie ministra. Sprawne działanie rządu umożliwia podział administracji na ministerstwa:
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Ministerstwo Finansów
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji
Ministerstwo Sprawiedliwości
Ministerstwo Obrony Narodowej
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Ministerstwo Gospodarki i Pracy
Ministerstwo Polityki Społecznej
Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu
Ministerstwo Infrastruktury
Ministerstwo Zdrowia
Ministerstwo Skarbu Państwa
Ministerstwo Kultury
Ministerstwo Środowiska
Ministerstwo Nauki i Informatyzacji
Ministerstwo ds. europejskich
Prezes Rady Ministrów może dowolnie kształtować liczbę członków Rady Ministrów, przydzielając ministrowi jeden lub więcej działów. Jedynym ograniczeniem jest ustawowy wymóg, by działami: budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe kierował ten sam minister.
Prezes Rady Ministrów powołuje na stanowiska Wojewodów, pełniących funkcje organu terenowego w województwie oraz zwierzchnika administracji zespolonej.
Wojewoda jest:
przedstawicielem Rady Ministrów w województwie;
organem nadzoru nad jednostkami samorządu terytorialnego i ich związków pod względem legalności;
organem administracji rządowej w województwie, do którego właściwości należą wszystkie sprawy z zakresu administracji rządowej w województwie niezastrzeżone w odrębnych ustawach do właściwości innych organów tej administracji;
reprezentantem Skarbu Państwa, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach;
Wojewoda kontroluje pod względem legalności, gospodarności i rzetelności wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej.
dostosowuje do miejscowych warunków cele polityki Rady Ministrów oraz koordynuje i kontroluje wykonanie wynikających stąd zadań;
zapewnia współdziałanie wszystkich organów administracji rządowej i samorządowej działających w województwie i kieruje ich działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniu życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków;
dokonuje oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego województwa, opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy;
wykonuje i koordynuje zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa oraz zarządzania kryzysowego, wynikające z odrębnych ustaw;
przedstawia Radzie Ministrów, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej, projekty dokumentów rządowych w sprawach dotyczących województwa;
wykonuje inne zadania określone w odrębnych ustawach oraz ustalone przez Radę Ministrów i Prezesa Rady Ministrów.
Jak widać w Polsce ogół działań, cele i struktura organizacyjna władzy wykonawczej jest sciśle określona przepisami. Dochodzi jednak do sporów kompetencyjnych, na przykład o to kto ma reprezentować Polskę w sprawach międzynarodowych. Przykre jest to, że mimo tylu reguł, przepisów i ustaw – w naszym kraju panuje dezorganizacja. Chodzi mi głównie o to, iż wiele priorytetów jest pomijanych, odsuwanych na rzecz rozstrzygnięcia wielu innych, błahych spraw Można to zobrazować na przykładzie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego wspieranego przez Komitet Rozwoju Regionalnego, które to nie potrafią poradzić sobie z zagospodarowaniem dotacji Unii Europejskiej przyznanwanej między innymi na takie cele jak: wspieranie młodziezy i dzieci – w tym zapewnianie im rozrywki, co miałoby zapobiegać szerzeniu się patologii społecznych. Wiele ustaw tkwi w szufladach, czekając na "lepsze czasy". Blokowanie ich jest teraz częstym zjawiskiem. A czego można spodziewać po Ministerstwie Infrastruktury? Zdąrzymy do Euro 2012? Tak, jeśli przepisy wkoncu wejdą w życie i rzeczywiscie ruszymy z pracą nad drogami, mostami, obiektami sportowymi. Wiele korzystnych rozwiązań jest zamorożona przez przepisy. Rada Ministrów to organ odpowiedzialny praktycznie za wszystkie dzidziny życia w Polsce, jednak określenie bądź domniemanie kompetencji nie zawsze idzie w parze z chęcią polepszenia sytuacji polityczno-gospodarczej – przyłożenia się do rozwiązania probelmów nurtujących społeczńtwo, jak na przykład biurokratyzacja. Należy zatem pamietać, że wybierając kandydata na Prezydenta RP, nadaje się mu prawo powołania Prezesa Rady Ministrów, ktróry z kolei decyduje o składzie Rady Ministrów – organu pośrednio decydującemu o naszym życiu.
Literatura:
J. Jabłońska-Bonca, Podstawy prawa dla ekonomistów.
Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r.
Ustawa z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz.U. z 2003 r. Nr 24, poz. 199 ze zm.)
Strona internetowa Rządowego Centrum Legislacji, http://www.rcl.gov.pl/