Rola żółci w procesach trawienia

Żółć jest produktem czynności wydzielniczej komórek wątrobowych. Wytwarzana przez komórki żółć przechodzi do światła kanalików żołciowych, a następnie do przewodu wątrobowego, skąd dostaje się bezpośrednio do dwunastnicy albo przez przewód pęcherzykowy do pęcherzyka żółciowego. Żółć jest wytwarzana przez komórki nieustannie, ale do dwunastnicy wydalana jest okresowo w czasie przesuwania się treści pokarmowej z żołądka do jelita. W przerwach między trawieniem żółć gromadzi się w pęcherzyku żółciowym. Tutaj następuje wchłanianie wody przez blonę śluzową pęcherzyka, wskutek czego żółć ulega zagęszczeniu. W związku z tym żółć pęcherzyka różni się od żółci wątrobowej znacznie większą zawartością ciał stałych. Równocześnie pęcherzyk reguluje ciśnienie w kanalikach żółciowych. Ilość dobowa żółci wynosi u człowieka 500-1000ml. Do najważniejszych składników żółci należą kwasy żółciowe i barwniki żółciowe. W żółci człowieka występują głównie kwasy glikocholowy i taurocholowy pod postacią soli sodowych. Barwnikiem żółciowym jest bilirubina. Bilirubina powstaje z produktu rozpadu krwinek czerwonych- hemoglobiny. Bilirubina ma barwę czerwonopomarańczową. Na powietrzu bilirubina utlenia się, przechodząc w biliwerdynę o barwie zielonej. Poza tym w skład żółci wchodzą lecytyna, cholesterol, tłuszcze i mydła oraz mucyna.

Rola żółci w procesach trawiennych polega na: aktywowaniu fermentów trzustkowych, przede wszystkim lipazy; emulgowaniu tłuszczów- kwasy zołciowe zmniejszają napięcie powierzchniowe tłuszczów, wskutek czego rozbijają się one na drobne kuleczki, co ułatwia działanie fermentu lipazy; rozpuszczaniu kwasów tłuszczowych oraz wzmaganiu perystaltyki jelit. Najważniejsze zadanie zadania przypadają żółci w procesie trawienia tłuszczów.