POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA

WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA

Praca zaliczeniowa z przedmiotu

GOSPODARKA ENERGETYCZNA

TEMAT: PROGRAM ENERGIA V PROGRAMU RAMOWEGO UNII EUROPEJSKIEJ

Wstęp.

Programy ramowe Unii Europejskiej są przedsięwzięciami mającymi stymulować współpracę europejskich instytucji akademickich, badawczych i przemysłu w celu realizacji strategicznych celów wyznaczonych przez Komisję Europejską. Pierwszy program tego typu powstał w roku 1984. Po zakończeniu pierwszego Programu Ramowego organizowano następne.
W grudniu 1998 roku zakończył się 4 Program Ramowy, a w styczniu 1999 roku rozpoczął się kolejny, 5 Program Ramowy. Zadaniem 5 Programu Ramowego jest wspomaganie finansowe prac służących realizacji celów strategicznych Unii Europejskiej w zakresie gospodarczym, politycznym i społecznym. Cele te są definiowane przez Radę Unii Europejskiej na podstawie propozycji Komisji Europejskiej oraz opinii Parlamentu Europejskiego.

Jednym z podstawowych celów Programów Ramowych jest rozwijanie i umacnianie pozycji nauki i gospodarki zjednoczonej Europy wobec przewagi konkurencyjnej USA i Japonii oraz rozszerzanie w tej dziedzinie współpracy krajów europejskich.

1. Ogólne informacje o 5 Programie Ramowym

Rozpoczęcie 5 Programu Ramowego zbiegło się w czasie z rozpoczęciem negocjacji przygotowujących przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. Polska, przechodząc z grupy krajów stowarzyszonych z UE do grupy przyszłych członków UE, uzyskała w 5 Programie Ramowym status równy statusowi krajów członkowskich. Zatem od początku 1999 roku warunki uczestnictwa polskich instytucji w projektach badawczych Unii Europejskiej uległy daleko idącym zmianom. Polskie instytucje uzyskały pełne prawa uczestnictwa we wszystkich akcjach i projektach 5 Programu Ramowego. Oznacza to znacznie większe możliwości. Polskie instytucje mogą uczestniczyć w projektach znacznie poważniejszych, a także dysponujących znacznie większym budżetem, niż projekty w których mogły uczestniczyć dotychczas. Nie ma już jednak specjalnych warunków, jakie ułatwiały uczestnictwo w projektach poprzednich. Konieczne było pełne zaakceptowanie takich samych reguł, jakie obowiązują w krajach Unii Europejskiej. W szczególności dotyczy to reguł finansowych, które w poprzednich projektach obowiązywały w wersji nieco zmodyfikowanej, dostosowanej bardziej do specyficznej sytuacji krajów przechodzących przez transformację ustrojową. Obecnie Komisja Europejska stoi na stanowisku, że skoro zbliża się pełne członkostwo w Unii i trwają negocjacje w tej sprawie, to Polska i polskie instytucje powinny możliwie szybko i w pełni dostosować się do zasad obowiązujących w Unii.

Program Ramowy nie wspiera badań naukowych jako takich. Poprzez ten program finansowane są prace, które mają służyć realizacji strategicznych celów Unii Europejskiej w zakresie gospodarczym, politycznym i społecznym. Cele te definiowane są przez Radę Unii Europejskiej na podstawie propozycji Komisji Europejskiej oraz opinii Parlamentu Europejskiego.

Badania nie służące realizacji strategicznych celów Unii Europejskiej nakreślonych w 5 Programie Ramowym nie mają szans uzyskania finansowania z tego programu bez względu na temat badań, ich poziom oraz reputację prowadzących te badania uczonych. Przyjmuje się założenie, że finansowanie badań o tematyce nie wchodzącej w zakres 5 Programu Ramowego jest sprawą wewnętrzną krajów członkowskich Unii oraz ewentualnie innych instytucji międzynarodowych niezależnych od Komisji Europejskiej.

Ubocznym, ale ważnym dla polityków celem 5 Programu Ramowego jest umacnianie integracji europejskiej, toteż zasadą 5 Programu Ramowego, podobnie jak poprzednich, jest finansowanie wyłącznie projektów międzynarodowych. Nie są finansowane projekty prowadzone przez pojedyncze instytucje ani też takie, w których uczestniczy kilka instytucji z jednego tylko kraju. W projektach badawczych 5 Programu Ramowego muszą uczestniczyć co najmniej dwie instytucje z co najmniej dwóch krajów będących pełnoprawnymi uczestnikami 5 Programu Ramowego. W niektórych typach projektów może być wymagana większa liczba instytucji i krajów. Dopuszczalne jest także, na odrębnych zasadach, uczestnictwo instytucji spoza grona krajów będących pełnoprawnymi uczestnikami 5 Programu Ramowego.

5 Program Ramowy finansowany jest ze składek krajów uczestniczących. Jako zasadę przyjęto, że tylko instytucje z tych krajów mogą otrzymywać finansowanie na prowadzenie prac w projektach 5 Programu Ramowego. Jeśli w projektach uczestniczą też instytucje z innych krajów, muszą same zapewnić sobie środki na ten cel. Od tej zasady mogą jednak istnieć wyjątki w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

Jednym z głównych celów 5 Programu Ramowego jest podnoszenie konkurencyjności gospodarki krajów zjednoczonej Europy. Przyjmuje się więc jako regułę, że partnerami w projektach powinny być nie tylko instytucje badawcze, ale także firmy. W projektach, których celem jest rozwój nowych wyrobów czy też technologii, kryterium sukcesu projektu jest nie tylko uzyskanie pozytywnych i oryginalnych wyników, ale przede wszystkim transfer tych wyników do firm i perspektywa uzyskania w rezultacie korzyści gospodarczych.

Istotą 5 Programu Ramowego, podobnie jak poprzednich, jest wspomaganie finansowe inicjatyw instytucji z krajów uczestniczących, a nie zastępowanie tych inicjatyw. Środki finansowe przyznawane są w drodze konkursów projektów. Całość środków finansowych, którymi dysponuje 5 Program Ramowy, podzielona jest pomiędzy poszczególne programy tematyczne. Nie ma żadnego klucza przydziału środków między kraje uczestniczące. Innymi słowy, jeśli z jakiegoś kraju nie byłoby ani jednej instytucji uczestniczącej w 5 Programie Ramowym, to kraj ten nie uzyskałby z kasy tego programu żadnych środków finansowych. Nie zwolniłoby to jednak tego kraju od opłacenia swojej składki. Podstawą takiej polityki jest przekonanie, że wyniki projektów prowadzonych w 5 Programie Ramowym służą w ostatecznym rachunku wszystkim krajom uczestniczącym, nawet tym, które nie wykazują aktywności w tych projektach.

5 Program Ramowy nie jest programem pomocowym takim, jak na przykład program PHARE. Uczestnictwo Polski w 5 Programie Ramowym kosztuje, składka Polski została ustalona na poziomie około 160 milionów EURO (płatna w czterech ratach rocznych w latach 1999-2002). Doświadczenie poprzedniego Programu Ramowego pokazało, że kraje przystępujące do niego w bardzo różnym stopniu wykorzystywały jego możliwości. Były wśród nich takie, które już w pierwszym roku swego uczestnictwa otrzymały środki finansowe znacznie większe od włożonych w postaci składek. Były i takie kraje, które odzyskały niewielki procent swej składki. Gdyby tak stało się w przypadku Polski, to oznaczałoby to, że nasz wciąż dość ubogi kraj będzie finansował z pieniędzy polskich podatników badania prowadzone w innych, z reguły zamożniejszych krajach europejskich. Tylko od energii i inicjatywy polskich instytucji naukowych, a także firm, zależy czy tak się stanie.

 

2. Cele, zakres tematyczny i budżet 5 Programu Ramowego

2.1. Cele i zakres tematyczny

Cele 5 Programu Ramowego są definiowane następująco: "Podtrzymywanie i rozwijanie, w kontekście Europejskiego obszaru badawczego, potencjału badawczego europejskich laboratoriów, uniwersytetów i firm oraz ich zdolności do tworzenia wiedzy na najwyższym poziomie oraz wysokiej jakości technologii; a także zapewnienie tego, aby europejskie badania służyły ekonomicznym i społecznym celom Unii; innymi słowy, celem są europejskie badania służące obywatelowi oraz służące konkurencyjności Europy w ramach globalnych".

5 Program Ramowy ma dość skomplikowaną strukturę. Jest on podzielony na cztery obszary działań. Pierwszy z nich ma charakter podstawowy, tu mieszczą się projekty badawcze. W pozostałych trzech obszarach przewidziano działania o pomocniczym i uzupełniającym charakterze. Obszary działań określane są następująco:

Obszar 1: Programy badań, rozwoju technicznego i prezentacji

Obszar 2: Wspieranie współpracy z krajami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi w zakresie badań, rozwoju technicznego i prezentacji

Obszar 3: Rozpowszechnianie i doskonalenie zastosowań wyników badań i rozwoju technicznego

Obszar 4: Pobudzanie kształcenia i wymiany kadr badawczych

Podstawowy i najobficiej finansowany jest pierwszy obszar działań. Jest on podzielony na cztery programy tematyczne w obrębie których wyróżnia się akcje kluczowe . Programy tematyczne definiują ogólnie, a akcje kluczowe w pewnym stopniu uściślają zakres tematyczny 5 Programu Ramowego. Oto ich lista:

Program tematyczny 1: Poprawa jakości życia i zarządzanie żywymi zasobami

Akcje kluczowe:

Żywność, wyżywienie i zdrowie;

Opanowanie chorób zakaźnych;

Fabryki biologiczne";

Środowisko a zdrowie;

Trwały rozwój rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa;

Starzejąca się populacja oraz problemy inwalidztwa.

Program tematyczny 2: Tworzenie przyjaznego społeczeństwa informacyjnego Akcje kluczowe:

Systemy i usługi dla obywatela;

Nowe metody pracy oraz handlu elektronicznego;

Multimedia: treść i narzędzia;

Podstawowe technologie i infrastruktury.

Program tematyczny 3: Promocja konkurencyjnego i zrównoważonego wzrostu Akcje kluczowe:

Nowatorskie produkty, procesy i organizacja;

Integracja i współdziałanie systemów przewozu osób i towarów;

Technologie transportu lądowego i morskiego;

Nowe perspektywy lotnictwa.

Program tematyczny 4: Energia, środowisko i zrównoważony rozwój Akcje kluczowe:

Gospodarka wodna i jakość wody;

Globalne zmiany środowiskowe, klimatyczne i zachowanie bio-różnorodności;

Trwałość ekosystemów morskich;

Miasto przyszłości i dziedzictwo kulturowe;

Czystsze źródła energii, w tym źródła odtwarzalne;

Konkurencyjne ekonomicznie źródła energii dla konkurencyjnej Europy.

Działania w drugim, trzecim i czwartym obszarze będą realizowane w postaci 3 programów horyzontalnych Programy horyzontalne nie określają nowych obszarów tematycznych, lecz wskazują pewne dodatkowe cele i priorytety, które dotyczą wszystkich czterech programów tematycznych. Jest to więc podział biegnący "w poprzek" podziału na programy tematyczne i stąd nazwa "programy horyzontalne":

Program horyzontalny 1 (odpowiadający drugiemu obszarowi działań): Utwierdzenie międzynarodowej roli wspólnotowych badań. Program ten określa działania w zakresie wspierania międzynarodowej współpracy naukowo-badawczej, w celu umacniania siły krajów UE na polu badań naukowych i rozwoju technologii, podtrzymywania najwyższego poziomu tych badań w skali międzynarodowej, oraz dla przyczyniania się do realizacji polityki wobec krajów spoza UE, ze szczególnym uwzględnieniem polityki wobec krajów - przyszłych członków Unii.

Program horyzontalny 2 (odpowiadający trzeciemu obszarowi działań): Promocja innowacji i popieranie udziału małych i średnich przedsiębiorstw Program ten określa działania koncentrujące się na zachęcaniu małych i średnich przedsiębiorstw do udziału w pracach badawczo-rozwojowych, na promowaniu innowacyjności oraz transferu nowoczesnych technologii do tych przedsiębiorstw.

Program horyzontalny 3 (odpowiadający czwartemu obszarowi działań): Poprawa potencjału ludzkich zasobów badawczych i postawy wiedzy społeczno-ekonomicznej W tym programie określono następujące kierunki działań:

Wzmacnianie potencjału intelektualnego UE w dziedzinie badań;

Poprawa wykorzystania infrastruktur służących badaniom;

Promowanie najwyższego poziomu w badaniach i technologiach;

Zaprzęganie badań do służby na rzecz zaspokajania potrzeb społeczno-ekonomicznych;

Wspieranie rozwoju polityki badawczej i technologicznej w Europie.

Dla każdego z czterech programów tematycznych istnieją obszerne dokumenty omawiające bardziej szczegółowo założenia danego programu i treść poszczególnych akcji kluczowych.

2.2. Budżet 5 Programu Ramowego

Całość nakładów na 5 Program Ramowy wyniesie 13,7 miliarda EURO. Z tego 3,14 miliarda przypada na pierwszy rok (1999), zaś pozostałe 10,56 miliarda na pozostałe 3 lata (2000-2002), z tym że kwoty na lata 2000-2002 mogą podlegać modyfikacjom w zależności od wielkości budżetu UE uchwalanego w kolejnych latach. Przewiduje się także, że budżet 5 Programu Ramowego będzie ulegał zmianom w razie przyłączania nowych krajów stowarzyszonych.

Całość budżetu podzielona jest następująco:

Obszary działań	Nakłady w milionach EURO
Pierwszy obszar działań	10 843
Drugi obszar działań	475
Trzeci obszar działań	363
Czwarty obszar działań	1 280
Działania bezpośrednie	739
Razem	13 700

Tab.1 Źródło http://www.npk.gov.pl/

 W zakresie pierwszego obszaru działań na poszczególne programy tematyczne przeznaczono:

Pierwszy obszar działań	Nakłady w milionach EURO
Pierwszy program tematyczny	2 413
Drugi program tematyczny	3 600
Trzeci program tematyczny	2 705
Czwarty program tematyczny	2 125
Razem	10 843

Tab. 2 Źródło http://www.npk.gov.pl/

3. Rodzaje projektów

5 Program Ramowy przewiduje kilka typów projektów. Różnią się one sposobem zdefiniowania istoty prac i ich celu, wymaganiami dotyczącymi partnerów oraz sposobem finansowania. Najważniejsze z punktu widzenia polskich instytucji są następujące rodzaje projektów:

Projekty badawczo-rozwojowe i demonstracyjne

Projekty wdrożeniowe;

Działania towarzyszące;

Działania koordynujące i sieci tematyczne;

Granty poszukiwawcze dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz Badawcze projekty współdziałania CRAFT.

Celem projektów badawczo-rozwojowych jest opracowanie nowych technologii lub wyrobów lub udoskonalenie istniejących. Celem projektów demonstracyjnych jest opracowanie przykładowych zastosowań dla istniejących wyrobów lub technologii. Rozróżnienie to jest w praktyce niezbyt ostre, toteż istnieje też możliwość organizowania projektów o mieszanym charakterze. Projekty tej grupy mają zwykle charakter badań przed konkurencyjnych, to znaczy końcowym efektem nie jest gotowy do sprzedaży produkt rynkowy określonej firmy lub wdrożona w firmie technologia. Projekty te zazwyczaj kończą się w fazie działającego prototypu, technologii wypróbowanej w skali laboratoryjnej, oprogramowania komputerowego demonstrującego skuteczność nowo opracowanej metody lub algorytmu itp. Taki rezultat może być następnie przejęty przez przedsiębiorstwa - w pierwszym rzędzie te, które uczestniczyły w projekcie - i skomercjalizowany. Pomóc w tym mogą inne typy projektów, takich jak projekty wdrożeniowe i granty rozpoznawcze dla małych i średnich przedsiębiorstw.

Ze wszystkich typów projektów projekty badawczo-rozwojowe są w swym charakterze stosunkowo najbliższe projektom badawczym takim, jakie finansuje KBN (Komitet Badań Naukowych) w ramach systemu grantów. Istnieją jednak zasadnicze różnice. Przede wszystkim projekty badawczo-rozwojowe finansowane w ramach programów ramowych UE są zawsze wykonywane wspólnie przez kilku partnerów z różnych krajów. Jak wspomniano już wcześniej, nie są przyznawane środki na badania dla pojedynczych instytucji. Wśród partnerów projektów badawczo-rozwojowych jest z reguły co najmniej jeden partner przemysłowy, od którego oczekuje się, że biorąc udział w projekcie zadba o właściwy jego przebieg z punktu widzenia praktycznej przydatności wyników, a także że będzie pierwszym użytkownikiem tych wyników.

Projekty wdrożeniowe służą wspieraniu praktycznego wykorzystania nowoczesnych technologii, wyników projektów badawczo-rozwojowych itp. Mogą one służyć wypróbowywaniu w praktyce nowych metod lub technologii, upowszechnianiu najwłaściwszych metod projektowania lub produkcji, wspomaganiu firm, które po raz pierwszy sięgają po nowe metody projektowania, produkcji lub po nowe technologie. Pod nazwą "działania towarzyszące" rozumiane są przede wszystkim akcje służące rozpowszechnianiu informacji. Mogą one polegać na przykład na organizacji szkoleń, seminariów, wydawaniu i dystrybucji materiałów informacyjnych itp.

Działania koordynujące i sieci tematyczne są to projekty mające na celu nie tyle same badania jako takie lub wdrożenia badań, lecz wspieranie kontaktów, wymiany informacji, przygotowywania projektów, koordynacji tematyki badań, a także działań normalizacyjnych. W ramach tych działań może być też wspierane tworzenie "centrów doskonałości", ośrodków transferu technologii itp. Ten typ projektów będzie szczególnie wspierany w odniesieniu do krajów - kandydatów do Unii Europejskiej, a więc i do Polski.

Granty poszukiwawcze dla małych i średnich przedsiębiorstw mają wspierać wstępną fazę prac nad nowymi wyrobami lub technologiami. Badawcze projekty współdziałania CRAFT służą zaspokajaniu potrzeb technologicznych MŚP.

4. Program Energia

Program Energia jest podprogramem 5 Programu Ramowego i jest jednym z dwóch obszarów badawczych mieszczących się w IV Programie Tematycznym 5 Programu Ramowego. Budżet IV PT EESD wynosi 2 125 mln euro, z czego na podprogram Energia przypada 1 042 mln euro.

Strategiczne cele podprogramu to:

• rozwój trwałych systemów energetycznych dostarczających różnorodnych, wysokiej jakości i tanich usług energetycznych

• redukcja wpływu działalności człowieka na środowisko naturalne.

W podprogramie Energia wyróżniono dwie akcje kluczowe oraz jedną akcję ogólną.

Akcja kluczowa 5. Czyściejsze systemy energetyczne, ze szczególnym uwzględnieniem odnawialnych źródeł energii.

Akcja kluczowa 6.Oszczędne i wydajne źródła energii dla konkurencyjnej Europy

Akcja ogólna: Socjoekonomiczne aspekty energii w perspektywie zrównoważonego rozwoju (wpływ na społeczeństwo gospodarkę i zatrudnienie).

W podprogramie Energia nie przewidziano wsparcia dla rozbudowy infrastruktury badawczej.

Popierana jest współpraca, koordynacja i wzajemne uzupełnianie się poszczególnych akcji i programów tematycznych z jednoczesnym unikaniem ich zbędnego dublowania się. Szczególną uwagę zwrócono na koordynację działań z różnych obszarów Programu Ramowego obejmujących badania mórz, problemy miast, transportu, przemian globalnych i technologii energetycznych.

Poniżej wyszczególniono kilka projektów realizowanych w Programie Energia 5 Programu Ramowego z krótkim opisem.

Altener II (1998-2002)

Program przewidziany jest dla 10 krajów Europy Środkowej i Wschodniej (Bułgaria, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Węgry) oraz Cypru.

Jest to wieloletni program na rzecz propagowania odnawialnych źródeł energii we Wspólnocie.

Carnot (1998-2002)

Program przewidziany jest dla 10 krajów Europy Środkowej i Wschodniej (Bułgaria, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Węgry) oraz Cypru.

Jest to wieloletni program działań technologicznych propagujący przyjazne dla środowiska i efektywne wykorzystanie paliw stałych.

SAVE II (1998-2000) - Program Efektywnego Wykorzystania Energii

Program przewidziany jest dla 10 krajów Europy Środkowej i Wschodniej (Bułgaria, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Węgry) oraz Cypru i Malty.

Jest to program na rzecz propagowania poszanowania energii we Wspólnocie.

Podstawowym celem programu jest umożliwienie jego uczestnikom osiągnięcia przy możliwie niskich kosztach racjonalnego poziomu zużywania zasobów energii we wszystkich sektorach, redukowanie negatywnego wpływu na środowisko oraz przyczynienie się do zapewnienia dostaw energii i zrównoważonego rozwoju gospodarczego.

Priorytety i wytyczne programu SAVE zostały podzielone na 28 grup tematycznych
Akcje pilotażowe - dofinansowanie max 50%.

Poniżej wymieniono kilkanaście z nich.

1. Akcje pilotażowe mające na celu rozpropagowanie działań zmierzających do poprawienia energoefektywności starych urządzeń w lub/i ułatwiające wybór sprzętu o najwyższej energoefektywności oraz instalowanie i korzystanie ze sprzętu w sposób energoefektywny.

2. Szkolenia dla audytorów energetycznych, profesjonalistów od zagadnień budownictwa, rzemieślników, budowniczych (głównie poprzez Internet).

3. Akcje pilotażowe związane z promocją efektywności energetycznej w transporcie indywidualnym (rowery, elektryczne rowery/skutery elektryczne).

4. Akcje pilotażowe wprowadzające kwestie energetyczne do testów samochodowych.

5. Akcje pilotażowe włączające benchmarking emisji i stosowania paliw w parku samochodowym i transporcie publicznym.

6. Akcje wprowadzające EMAS i/lub ISO 4001.

7. Akcje promujące rozwój i wykorzystanie europejskich publicznych baz danych, zapewniające dane na temat różnego rodzaju sprzętu wykorzystującego energię (sprzętów domowych, samochodów, innych środków transportu, handlowego i przemysłowego sprzętu etc.), w taki sposób aby promować energoefektywność.

8. Akcje promujące wybór odpowiedniego i energoefektywnego sprzętu w budynkach (lub elementów budynków, np. okna).

9. Działania promujące zastępowanie starych, nieefektywnych bojlerów i systemów ciepłowniczych, w szczególności w gospodarstwach domowych.

10. Akcje pilotażowe związane z promocją wysoko energoefektywnych elementów silników (silniki, pompy, kompresory), w szczególności wśród ostatecznych użytkowników w przemyśle oraz użytkowników Eurodeem i europejskiej klasyfikacji silników.

11. Działania Unii Europejskiej zmierzające do wprowadzania etykiet energetycznych sprzętu domowego i biurowego, szkolenia personelu i wymiana doświadczeń pomiędzy laboratoriami.

12. "Najlepsze praktyki w budynkach". Projekty pilotażowe związane z promocją zastosowania najlepszych i najbardziej energoefektywnych rozwiązań w budownictwie, przy uwzględnieniu specyficznych cech poszczególnych krajów. Powinny zostać stworzone podstawy wyboru dla decydentów i użytkowników w postaci źródła porównywalnych i bezstronnych danych - poradnika/przewodnika efektywności energetycznej (nowe techniki i technologie, istniejące analizy przypadków, doświadczenia w audytach i benchmarkingu etc. z krajów członkowskich). Równie ważne jest zorganizowanie szkoleń wykorzystujących takie instrumenty jak publikacje, seminaria, strony WWW, etc. oraz system weryfikacji i oceny.

13. Akcje pilotażowe związane z instytucjami finansującymi, promującymi efektywność energetyczną, np. poprzez zapewnienie finansowania działań podwyższających energię elektryczną, lub wymagającymi ulepszeń w obszarze energii elektrycznej jako podstawy otrzymania kredytu/pożyczki.

14. "Najlepsze praktyki w przemyśle". Projekty pilotażowe związane z promocją zastosowania najlepszych i najbardziej energoefektywnych rozwiązań, uwzględniające specyficzne cechy poszczególnych gałęzi przemysłu. System monitoringu i porównywania osiągniętych wyników dzięki audytom, benchmarking etc., rozpowszechnianie doświadczeń krajów Unii w sferze benchmarkingu, jak również system poprawy przepływu informacji nt. wykorzystania energii w przemyśle poprzez agencje poszanowania energii, instytucje branżowe oraz agencje przemysłu. Rezultatem projektów powinny być poradniki - przewodniki dotyczące efektywności energetycznej, nowych technik i technologii.

15. Akcje pilotażowe związane z zawieraniem porozumień pomiędzy firmami energetycznymi a konsorcjami konsumentów energetycznych (tj. organizacje mieszkaniowe, spółdzielnie) dotyczących dostarczania usług energetycznych (tj. oświetlenie, ogrzewanie, chłodzenie i moc silnikowa) na poziomie konkurencyjnym.

16. Akcje pilotażowe związane z firmami świadczącymi usługi energetyczne i ich organizacjami branżowymi z jednej strony - oraz konsorcjami agencji energetycznych z drugiej strony, gdzie mogą występować dobrowolne zobowiązania po stronie zarządzania popytem. Skojarzone wytwarzanie ciepła i energii.

17. Akcje pilotażowe poszukujące nowych rozwiązań uatrakcyjniających inwestycje w sieci ciepłownicze poprzez wykorzystanie firm typu ESCO (firmy dostarczające usługi energetyczne), finansowanie przez stronę trzecią lub inne, alternatywne sposoby finansowania.

18. Inicjatywa zamówień publicznych. Jej celem jest stworzenie na poziomie unijnym przewodników, regulacji i porozumień dotyczących zakupu energii przez sektor użyteczności publicznej i wykorzystywanie tej energii przy zastosowaniu najbardziej energoefektywnych technik i technologii. Powinny być wskazane przykłady zrealizowane w praktyce oraz bariery instytucjonalne i prawne wprowadzania i funkcjonowania takich rozwiązań.

19. Audyt energetyczny w przemyśle i innych sektorach.
    Porównywalne opracowania oparte na aktualnych analizach programów audytu krajów członkowskich, z uwzględnieniem wartości dodanej wynikającej z koordynacji kwestii audytu na poziomie unijnym. Szczególny nacisk kładzie się na możliwość wprowadzenia tego typu programów w krajach, w których one jeszcze nie funkcjonują, a w których istnieje taka potrzeba.

20. Identyfikacja unijnych narzędzi (etykietowanie, dobrowolne zobowiązania, standardy efektywności, zaopatrzenie) dla transformacji rynku w konkurencyjnym sprzęcie (konkurencyjne pralki i zmywarki, piece, automaty sprzedające, okna, dachy).
    Opracowania powinny zawierać charakterystykę obecnej sytuacji rynkowej, koszty i korzyści wynikające z zastosowania różnych metod i systemów ciepłowniczych, a także analizę wpływu poziomu konsumpcji energii i emisji CO2.

21. Opracowanie europejskiego "modelu kodu budowlanego" w celu porównania regulacji budowlanych w krajach unijnych, poszukiwanie możliwych metod wprowadzenia regulacji budowlanych lub innych metod administracyjnych promujących energię elektryczną. Kolejnym krokiem jest rozbudowa "modelu kodu budowlanego" w celu jego wykorzystania w renowacji budynków finansowanych z funduszy europejskich.

22. Rozwój ekonomicznego i technicznego potencjału poprawy energii elektrycznej w przemyśle chemicznym, celulozowo-papierniczym, metalowym, cementowym i nieżelaznym oraz opracowanie długoterminowych porozumień pozwalających osiągnąć oszczędności.

23. Opracowania oceniające możliwości i bariery dla CHP przy uwzględnieniu wprowadzania w krajach unijnych dyrektywy dotyczącej otwartego rynku gazu (98/30/EC). Ważna jest analiza warunków rozwoju rynku CHP w poszczególnych krajach.

24. Opracowania dotyczące przyszłego potencjału rynku CHP w Europie zastosowania mikro CHP w budynkach mieszkalnych i małych budynkach. Pierwszeństwo będzie dane projektom dotyczącym podziału potencjału mikro CHP na poszczególne segmenty rynkowe, kwestii transformacji rynkowej na szczeblu europejskim i krajowym, w szczególności metodom poprawy sytuacji rynkowej i przezwyciężaniu barier finansowych.

25. Opracowania dotyczące ograniczenia transportu towarowego w kontekście rozwoju technologii, a w szczególności rozważenie kwestii transportu na czas.

26. Stworzenie i promowanie społeczeństwa racjonalnie zużywającego zasoby energii. Powołanie komórek krajowych i regionalnych kontrolujących proces podwyższania energii elektrycznej w krajach członkowskich.

Podsumowanie

Program Energia 5 Programu Ramowego jest przedsięwzięciem które znacznie przyczynia się do postępu cywilizacyjnego społeczeństw europejskich w zakresie wytwarzania energii, poszukiwania nowych jej źródeł oraz racjonalnego wykorzystania. Na uwagę zasługuje również fakt stworzenia równych szans i możliwości dla wszystkich krajów uczestniczących oraz „uboczne” efekty w postaci integracji krajów Europy.

Program Ramowy zachęca lokalne środowiska akademickie i naukowe do nawiązywania współpracy ze środowiskami innych krajów europejskich, wspólnego tworzenia projektów, organizowania ich realizacji i wymiany naukowej. Wyniki tego typu działań są niewątpliwie korzystne dla wszystkich stron biorących w nich udział.

LITERATURA

http://www.npk.gov.pl/prog_tem_4b/

http://www.npk.gov.pl/

http://www.uniaeuropejska.info.pl/

http://www.kbn.gov.pl/wap.wml