ŁOŻYSKA

Łożyska są to złożone części maszyn, które podtrzymują osadzone w nich czopy obracających się osi lub wałów. Łożyska dzieli się na dwie zasadnicze grupy:
- łożyska toczne, w których powierzchnie robocze czopa i gniazda nie stykają się bezpośrednio lecz za pośrednictwem elementów tocznych np. kulek lub wałeczków,
- łożyska ślizgowe, w których powierzchnie czopa i gniazda (panwi) stykają się bezpośrednio, ślizgając się po sobie w czasie ruchu.
W łożyskach ślizgowych występuje tarcie ślizgowe, a w łożyskach tocznych tarcie toczne.

Łożyska toczne
Łożyska toczne wykonywane są w 4 klasach dokładności. Klasa dokładności określa tolerancje wymiarów głównych oraz dokładność obrotu pierścienia. Klasą normalną, nie zaznaczaną w oznaczeniu łożyska, jest klasa PO. Podwyższone klasy dokładności łożysk mają oznaczenie P6 (dokładność wysoka), P5, P4 (dokładność precyzyjna). Łożyska charakteryzujące się podwyższoną klasą dokładności są droższe, gdyż wykonuje się je według specjalnych technologii. W ogólnej budowie maszyn stosowane są łożyska o dokładności normalnej. Typizowane łożyska toczne podzielone są na 3 grupy według zastosowania. Łożyska należące do grupy 1 o normalnej dokładności są najbardziej rozpowszechnione, mogą być stosowane bez ograniczeń. Łożyska grupy 2 są mniej rozpowszechnione. Na ich stosowanie wymagana jest zgoda Centralnego Biura Konstrukcji Łożysk Tocznych. Łożyska grupy 3 mogą być stosowane w specjalnie uzasadnionych przypadkach.

Łożyska ślizgowe

Łożyska ślizgowe z tarciem płynnym stosowane są w zasadzie w konstrukcjach specjalnych: silnikach spalinowych, turbinach, walcarkach, szlifierkach. W węzłach łożyskowych ogólnej budowy maszyn (łożyskowanie dźwigni, przegubów) łożyska pracują w warunkach tarcia granicznego lub mieszanego. W ogólnej budowie maszyn szerokie zastosowanie znalazły łożyska z tulejami samosmarnymi. Tuleje te wykonywane są z porowatych spieków metali. Tuleje te są nasycone olejem w procesie produkcji i nie wymagają smarowania podczas eksploatacji.