Lepkość ropy
Lepkość ropy wyznaczamy poprzez porównanie czasu wypływu danej cieczy w porównaniu do czasu wypływu cieczy wzorcowej.
Im wieksza temperatura tym mniejsza lepkość.
Przyrząd wiskozymetr Englera
L. względna = L. dynamiczna/L. cieczy wzorcowej

Opakowania aktywne
Oprócz funkcji ochronnej pełnią role modyfikatorów cech opakowanych produktów.
Ze względu na ich rodzaj oddziaływania z otoczeniem i zapakowanym produktem możemy podzielić na opakowania:
- o właściwościach przeciwbakteryjnych
- absorbujące tlen
- wydzielające/absorbujące CO2
- absorbujące wodę
- absorbujące etylen
- wydzielające etanol
- wydzeilające/absorbujące zapachy
- zabezpieczające barwę produktu
Przykłady:
- saszetki ze sproszkowanym żelazem pochłaniające tlen
- kwas cytrynowy pochłaniający związki zapachowe
- wodorotlenek wapnia pochłaniający CO2
Opakowania inteligentne zwane indykatorowymi monitorują wewnętrzne/zewnętrzne otoczenie produktu, dzięki czemu dostarczają informacji o produkcie znajdującym się wewnątrz.
- zawierają wskaźniki zmieniające barwę w sposób ciągły/skokowy, określające przydatność do spożycia
Dzielimy je na opakowania:
- zaopatrzone w czujnik temperatury
- monitorujące zmiany zawartości tlenu/CO2 wewnątrz opakowania
- zawierające czujniki zmian biochemicznych spowodowanych wzrostem mikroorganizmów
- z zastosowaniem układów elektronicznych monitorujących/sygnalizujących inne zdarzenia/komunikację z użytkownikiem.
Korzyści ze stosowania
- zmniejszenie zużycia środków konserwujących
- ograniczenie strat spowodowanych zepsuciem produktów
- zahamowanie procesów utleniania licznych związków
- przedłużenie okresu przydatności do spożycia
- ochrona konsumenta przed sfałszowaniem jakości produktu

Norma jest to dokument będący wynikiem normalizacji, standaryzujący działalność badawczą, technologiczną, produkcyjną, usługową.
Podaje sposoby postępowania lub cechy charakterystyczne wyrobów, procesów lub usług.
Normalizacja - działalność polegająca na analizowaniu wyrobów, usług i procesów w celu zapewnienia funkcjonalności, użyteczności, zgodności, bezpieczeństwa użytkowania i ograniczenia zbędnej różnorodności.

ZASADY NORMALIZACJI

· jawności i powszechnej dostępności;
· uwzględniania interesu publicznego;
· dobrowolności uczestnictwa w procesie opracowywania i stosowania norm;
· zapewnienia możliwości uczestnictwa wszystkich zainteresowanych w procesie opracowywania norm;
· konsensu jako podstawy procesu uzgadniania treści norm;
· niezależności od administracji publicznej oraz jakiejkolwiek grupy interesów;
· jednolitości i spójności postanowień norm;
· wykorzystywania sprawdzonych osiągnięć nauki i techniki;
· zgodności z zasadami normalizacji europejskiej i międzynarodowej.

Znakowanie opakowań transportowych:
Znaki zasadnicze - znak identyfikacji, znak odbiorcy i miejsca przeznaczenia
Znak identyfikacji - znak transakcji, liczby opakowań transportowych z zawartością w partii i kolejny numer opakowania
Znak odbiorcy - nazwa firmy odbiorcy
Znak miejsca - miejsce przeznaczenia, przeładunku
Znaki informacyjne - masa i wymiary oraz nadawca
Znaki niebezpieczeństwa - ustalane odpowiednimi przepisami
Znaki manipulacyjne - określają sposób obchodzenia się z ładunkiem
Znaki opakowań jednostkowych
nazwa towaru, znak producenta/zakładu pakującego, określenie zastosowania

Przemiany biochemiczne
oddychanie, dojrzewanie, przejrzewanie
Przemiany biochemiczne w towarach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego mają charakterenzymatyczny, przy czym enzymy mogą być endogenne bądź egzogenne. Niekontrolowany przebieg tych reakcji prowadzi do obniżenia jakości, wartości odżywczych, smakowo-zapachowych, tekstury, barwy i innych.
Oddychanie - wielostopniowe, kontrolowane utlenianie związków organicznych; w warunkach tlenowych utlenianie węglowodanów przebiega wg reakcji:
C6H1206 + H2O > 6CO2 + 6H2O + 2834KJ
Przemiany białka i aminokwasów
Białka są wielocząsteczkowymi polimerami zbudowanymi z aminokwasów.
Amonokwasy to proste związki organiczne zawierające przynajmniej jedną grupę aminową H2N i jedną karboksylową COOH

Rozkład białek powodują mikroorganizmy zdolne do wytwarzania enzymów z klasy hydrolaz. Hydrolazy peptydów hydrolizują wiązania peptydowe w białkach, a enzymy proteolityczne z grupy endopeptydaz - wewnątrz łańcucha peptydowego.

- hydrolityczny rozkład białka do mniej złożonych związków: peptydów, peptonów i aminokwasów
- uwolnione aminokwasy ulegają dezaminacji i dekarboksylacji, czego efektem jest powstanie amoniaku i CO2 oraz innych produktów przemian trój metyloaminy, indolu, siarkowodoru, histaminy, kwasu octowego, kwasu propionowego
- rozkład aminokwasó powodują mikroorganizmy zdolne do wytwarzania enzymów z klasy liaz
- produkty enzymatycznego rozkładu aminokwasów zależą od odczynu środowiska
- przy ph kwaśnym i warunkach beztlenowych aminokwasy rozkładane są do amin i CO2
- przy ph obojętnym/zasadowym produktami rozkładu są amoniak i reszta łańcucha węglowego.

Rozkład aminokwasow- powoduja mikroorganizmy wytwarzajace enzymy z grupu liaz. Przy obojetnym i zasadowym PH produktem rozkladu jest amoniak i reszta łancucha weglowego.

Rozkład tłuszczowców przez drobnoustroje
Obecność wody w tłuszczu sprzyja rozwojowi drobnoustrojów wytwarzających enzym - lipazę, która powoduje hydrolityczny rozkład tłuszczów do gliceryny i kwasów tłuszczowych. Powstają wolne kwasy tłuszczowe, odpowiadające za jełkość hydrolityczną. Kwasy krótkołańcuchowe są przyczyną zmian smakowo-zapachowych.
Lipidy to estry kwasów tłuszczowych i jedno- lub wielowodorotlenowych alkoholi. Ich cechą jest brak rozpuszczalności w wodzie, hydrofobowość. Dobrze rozpuszczają się w rozpuszczalnikach organicznych: estrze naftowym, chloroformie, benzenie, acetonie.
Utlenianie lipidów – dwa mechanizmy reakcji:

- autooksydacja – reakcja rodnikowa, łańcuchowa, w której końcowymi produktami są wodoronadtlenki

- utlenianie fotosensybilizowane – zachodzi w obecności światła i barwników np. chlorofilu

Proces autooksydacji tłuszczów jest wodorolitową reakcją przebiegającą w trzech etapach:

- I okres inicjacji – zapoczątkowanie reakcji, tworzenie się wolnych rodników ( inicjatorem jest: światło, ciepło, enzymy oraz jony metali)

- II okres propagacji  rozwijanie reakcji, wielorodnikowa reakcja łańcuchowa, (powstają rodniki nadtlenkowe)

- III okres terminacji – zakończenie reakcji, tworzenie się nierodnikowych produktów.

Produkty utleniania:

- pierwotne produkty utleniane: wodoronadtlenki i nadtlenki

- wtórne produkty utleniania lipidów: węglowodory, aldehydy, ketony, estry, laktony, alkohole, etery

Produkty te wpływają na zmiany organoleptyczne żywności. Kwas linolowy utlenia się 10 – 40 krotnie szybciej niż oleinowy, natomiast linolenowy 2-4 szybciej niż linolowy.

Na proces utleniania lipidow wplyw ma: temp. promieniowanie swietlne, woda, obecnosc enzymow

Przemiany witamin
czynniki wpływające:
- wysoka temperatura
- obecność tlenu
- światło
- promienie jonizujące
- enzymy
- niektóre metale

Straty witamin w żywności podczas przechowywania:
- najbardzeij nietrwałe są witaminy rozpuszczalne w wodzie, a wśród nich wit. C, która ulega utlenianiu
- z witamin rozpuszczalnych w tłuszczach najbardziej labilna jest wit. A ( łatwo ulega utlenianiu w obecności zjełczałych lipidów)
- wit. D odporna jest na wysokie temperatury i długie przechowywanie
- wit. E wrażliwa na działanie światła i tlenu, łatwo utlenia się w obecności jonów żelaza

Regulacja kryptoklimatu
aby utrzymać optymalne warunki mikroklimatyczne składowania towarów, należy stosować właściwą wentylację magazynu zgodnie z podanymi niżej zasadami:
- jeżeli temperatura punktu rosy powietrza na zewnątrz magazynu jest niższa lub równa temperaturze punktu rosy powietrza wewnątrz magazynu, magazyn należy wietrzyć;
- jeżeli temperatura punktu rosy powietrza na zewnątrz jest wyższa od temperatury punktu rosy powietrza w magazynie, magazynu nie należy wietrzyć.

Metody utrwalania produktów
Chłodnictwo, zamrażanie, pasteryzacja, suszenie, solenie, zwiekszenie zawortości cukreu, konserwanty chemiczne.
Przykłady:
Mięso
-chłodzenie do 0-3*C i przchowywanie przy wilg. 88-92%
-zamrażanie poniżej -26*C, przechowywanie w 18*C
Wędliny
-transport i przechowywanie w zaciemnieniu i 2-10*C
konserwy mięsne
- temperatura 0-6*C lub do 18*C

HS -jest to Sharmonizowany System Oznaczania I kodowania towarow, jest miedzynarodowa klasyfikacja handlu zagranicznego ONZ, zawiera 6 znakow cyfrowych
PKWIU- Polska klasyfikacja wyrobo i uslug, jest klasyfikacja produktow krajowych i importowanych znajdujacych sie w krajowym obrocie gospodarczym, opiera sie na NACE, PRODCOM, CPA, kazdy towar oznaczany jest odpowiednim kodem cyfrowym, symbole tej klasyfikacji zawieraja 9 cyfr arabskich zapisanych w ukladzie 4-2-2-1

Jakość - stopień, w jakim zbiór danych właściwości spełnia wymagania. Jest relatywna. Może być mierzona stopniem zaspokajania potrzeb.

Metody badania jakości towarów dzielimy na: organoleptyczne, laboratoryjne i doświadczalnego użytkowania.
a)Metoda organoleptyczna - polega na dokonywaniu na podstawie wrażeń odbieranych za pomocą zmysłów: wzoru, węchu, słuchu, smaku, dotyku (np. do oceny perfum). Metoda ta jest szybka, małe zużycie materiału.
Wśród metod organoleptycznych wyróżniamy:
- ocena organoleptyczna- to najogólniej pojęta ocena jakości towaru wykonana za pomocą zmysłów.
- analiza sensoryczna- to ocena jakości dokonywana za pomocą jednego lub kilku zmysłów z zastosowaniem odpowiednich metod w warunkach zapewniających dokładność i prawidłowość wyników, wyrażana przez osoby o uprzednio sprawdzonej wrażliwości sensorycznej.

Dobrami są wszystkie środki mające zdolność zaspokajania potrzeb ludzkich
-dobra wolne, są dane człowiekowi w postaci naturalnej, nie tkwi w nich żadna praca ludzka (powietrze, bogactwa mit. itp),
-dobra zagospodarowane, czyli produkty, w których tkwi już praca ludzka (woda wodociągowa),
-dobra wytwarzane przez człowieka ( chleb, ołówek, energia, usługi).
Dobra mogą mieć charakter materialny lub niematerialny. Jedne i drugie mogą występować w różnych postaciach.
Dobra wytwarzane przez człowieka dzielone są na dobra ruchome i dobra nieruchome.
Wyróżnia się ponadto:
- dobra komplementarne, produkty które wzajemnie się uzupełniają (np. samochód-benzyna),
- dobra substytucyjne, produkty posiadujące zdolność do zaspokajania potrzeb w równym lub przybliżonym stopniu (płaszcz — kurtka, masło — margaryna),
- dobra powszechnego użytku, nabywane często, zazwyczaj pod wpływem nawyku lub impulsu (cukier, mąka, kosmetyki).
- dobra trwałego użytku, produkty które mogą być używane wielokrotnie, posiadają wysoką cenę, są rzadko kupowane.

Produktami nazywa się efekty wszelkiego rodzaju działalności. Szczególnie często pojęcie to stosowane jest w marketingu. Odnosi się zarówno do produkcji towarowej, jak i efektów wszelkiej działalności ( rzeczy fizyczne, usługi, pomysły technologiczne i organizacyjne).
Pojęcie produkt jest szersze niż towar. Każdy towar jest produktem, lecz nie każdy produkt jest towarem w ścisłym tego słowa znaczeniu.
Rozróżnia się:
- produkty konsumpcyjne — dobra (i usługi) przeznaczone dla finalnego konsumenta, do użytkowania osobistego bądź użytkowania w gospodarstwie domowym,
- produkty wybieralne — kupowane po głębokim zastanowieniu się (np. wybieramy z kilku marek, zakup dobra substytucyjnego),
- produkty luksusowe – nie mają substytutów, ich wartość użytkowa służy zaspokojeniu potrzeb wyższego rzędu (np. potrzeba prestiżu). Charakteryzuje je wysoka jakość i wysoka cena jednostkowa.

Wyrób — końcowy efekt określonego procesu produkcyjnego. Posiada określoną postać, stan fizyczny, właściwości, wskaźniki techniczno-eksploatacyjne i in.
Wyrób może powstać w wyniku obróbki materiału, montażu części lub w wyniku określonych procesów chemicznych, fizycznych, biologicznych i in.
Dla odbiorcy może być materiałem podlegającym dalszej obróbce, elementem przeznaczonym do montażu lub może służyć bezpośrednio do zaspokojenia określonej potrzeby. Są nimi także półwyroby produkowane na sprzedaż.
Wyrób gotowy – to wyrób finalny, całkowicie wykończony, przyjęty pod względem wymagań jakościowych, odpowiadający warunkom umowy i normom, warunkom technicznym, przeznaczony i gotowy do sprzedaży.
W praktyce produkcyjnej i na rynku stosuje się także określenia:
- wyrób nowy — wyrób dotychczas nieprodukowany, zaspokajający nowe potrzeby lub dotychczasowe, ale w sposób znacznie lepszy,
- wyrób zmodernizowany — to wyrób już produkowany, który na wskutek innowacji, zmian konstrukcyjnych lub technologicznych lepiej zaspokaja potrzeby i wymagania konsumentów.
Pojęcie wyrób jest niekiedy zamiennie używane z pojęciem produkt.
Pojęcia wyroby używa się często w odniesieniu do określania asortymentu towarowego, np.:
- wyroby chemii gospodarczej,
- wyroby dziewiarskie,
- wyroby jubilerskie,
- wyroby gumowe,
- wyroby żeliwne,
- wyroby żaroodporne i in.

Usługa jest działalnością nie mającą charakteru materialnego, dostarcza nabywcom informacji, które nie koniecznie muszą być związane ze sprzedażą dóbr lub usług w porównaniu do produktu, który można kupić na własność.
Do podstawowych cech usług można tutaj zaliczyć:
- Niematerialność. Nie da się ich spróbować, poczuć, usłyszeć przed dokonaniem zakupu.
- Nietrwałość. Nie można ich magazynować, przechowywać ani inwentaryzować to świadczy o ich nietrwałości (np. fryzjer nie może przechowywać swoich umiejętności dla wykorzystania przez innych gdy jest dużo klientów).
- Różnorodność. Oznacza, że standaryzacja i kontrola usług są utrudnione. Ponieważ świadcząc usługę nie możemy być pewni co do jej jakości i nie możemy zapewnić kontroli nad nią.
- Nierozdzielność. Nie możliwe jest fizyczne rozłączenie usługi z osobą wykonawcy, bo to on najczęściej jest istotą usługi.
- Heterogeniczność. Różnorodność wykonania, czyli usługa nie może być dokładnie tak samo wykonana, uzależniona jest od tego, kto i kiedy ją wykonuje.

IMDG- Międzynarodowy kodeks ładunków niebezpiecznych (z ang. International Maritime Dangerous Goods Code) został opracowany jako jednolity kodeks międzynarodowy dotyczących transportu towarów niebezpiecznych drogą morską obejmujący takie kwestie jak podzial ładunków niebezpiecznych na klasy, konstrukcje pojemników, opakowań, oznakowanie, ze szczególnym uwzględnieniem segregacji niezgodnych substancji. Obejmuje także wytyczne dotyczące sztauowania ładunków niebezpiecznych w kontenerach w transporcie morskim.

Probobranie z ladunkow drobnicowych- ustalenie i pobranie odpowiedniej wielkosci probki ogolnej w stosunku do wielkosci partii.Opracowanie planu okreslajacego liczbe i wielkosc probek pierwotnych z danej partii. Ilos pobranych probek pierwotnych z partii ma wiekszy wplyw na jej reprezentatywnosc niz ich masa. Masa probki pierwotnej zalezy od granulacji produktu i powinna byc tym wieksza im wieksza jest srednica czastek. Przyjecie wlasciwego sposobu pobierania probek z towarow z towarow przeladowywanych za pomoca urzadzen o dzialaniu ciaglym np transporterow tasmowych.probki pierwotne nalezy pobierac z calego strumienia ladunku w jednakowych odstepach czasu. Ze zwałów i pryzm pobiera sie probki systemem szachownicy lub zygzakow czyli po rogach i z srodka w odstepie 1.5-2 metrow.

11. Zaleznosc polskich klas a miedzynarodowych

- WPolsce kazdy towar oznaczany jest odpowiednim kodem cyfrowym zgodnie z SNT HZ PCN : Scalona Nomenklatura Towarowa Handlu Zagranicznego PCN. Kody tej klasyfikacji zawieraja 9 cyfr arabskich zapisanych w ukladzie 4-2-2-1

- W Europie -obowiazuje klasyfikacja CN; Scalona Nmoenklatura ( combined nomeclature), stanowiaca rozwiniecie HS, 8 cyfrowa, stanowiaca podstawe taryfy celnej obowiazujacej w krajach wspolnoty europejskiej

- KT ONZ- medzinarodowa- Zharmonizowany System Oznaczenia i Kodowania Towarow zawiera 6 znakow cyfrowych

HS a PKWIU

HS -jest to Sharmonizowany System Oznaczania I kodowania towarow, jest miedzynarodowa klasyfikacja handlu zagranicznego ONZ, zawiera 6 znakow cyfrowych

PKWIU- Polska klasyfikacja wyrobo i uslug, jest klasyfikacja produktow krajowych i importowanych znajdujacych sie w krajowym obrocie gospodarczym, opiera sie na NACE, PRODCOM, CPA, kazdy towar oznaczany jest odpowiednim kodem cyfrowym, symbole tej klasyfikacji zawieraja 9 cyfr arabskich zapisanych w ukladzie 4-2-2-1

. Znaki niebezpieczeństwa- ważniejsze międzynarodowe transportowe regulacje prawne odnoszące się do ładunków niebezpiecznych:

- konwencja SOLAS Międzynarodowa Konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu

- Kodeks IMDG Międzynarodowy kodeks morski towarów niebezpiecznych

- Kodeks BC Kodeks bezpiczeństwa przewozu stałych ładunków masowych

- ADR Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych

We wszystkich tych konwencjach za priorytetowe uznaje się właściwe opakowanie i oznakowanie ładunków w celu ograniczenia do minimum zagrożenia dla ludzi i środowiska. W transporcie morskim towary niebezpieczne ze względu na rodzaj stwarzanego zagrożenia podzielono na 9 klas. Rodzaj niebezpieczeństwa sygnalizowany jest poprzez umieszczenie na opakowaniach odpowiedniej nalepki.

TYPY NORM wg PN_EN 45020 (podział ze względu na treść)

- podstawowe – obejmuje szeroki zakres zagadnień lub zawiera ogólne postanowienia dotyczące jednej, określonej dziedziny. Norma podstawowa może być normą do bezpośredniego stosowania lub może służyć jako podstawa do opracowania innych norm

-terminologiczna- dotyczy terminów , zawiera zwykle ich def. Oraz w niektórych przypadkach ich objaśnienia, ilustracje i przykłady

-badań – dotyczy metod badań. Może zawierać tak że postanowienia dotyczące badań, np. pobierania próbek wykorzystania metod statystycznych, kolejności badań

-wyrobu- określa wymagania, które powinny być spełnione przez wyrób lub grupę wyrobów w celu zapewnienia ich funkcjonalności

-norma procesu- określa wymagania, które powinny być spełnione przez proces w celu zapewnienia jego funkcjonalności

-usługi- określa wymagania, które powinny być spełnione przez usługę w celu zapewnienia jej funkcjonalności

. Normy usługi mogą być opracowywane w takich dziedzinach jak: pralnictwo, hotelarstwo, transport, usługi samochodowe, telekomunikacja, ubezpieczenia, bankowość, handel.

- danych- zawiera wykaz właściwości, dla których powinny być podane wartości lub inne dane w celu dokładnego wykreślenia wyrobów, procesu lub usługi

-Interfejsu- określa wymagania dotyczące kompatybilności wyrobów lub systemów w miejscach ich wzajemnego łączenia