PORÓD. NOWORODEK
SYGNAŁY PORODU
odczucie zmniejszonego obciążenia;
pozorna akcja porodowa;
„pokrwawienie” czy „plamienie”;
„wylęganie się”;
akcja porodowa zaczyna się w momencie, gdy macica kurczy się rytmicznie, początkowo co 15 – 20 minut.
STADIA
I STADIUM
rozwarcie i skrócenie szyjki macicy (spłaszczanie) do 10 cm. Faza aktywna tej części porodu zaczyna się od 3-4 cm rozwarcia szyjki. Rozwarcie od 8 do 10 cm to tzw. przejście.
Dochodzi do pęknięcia worka owodniowego („odejście wód płodowych”).
Skurcze porodowe są coraz bardziej częste. W szczytowym momencie pojawiają się co 3 – 4 minuty, a w końcu co 45 – 60 sekund.
DRUGIE STADIUM PORODU czyli PORÓD WŁAŚCIWY
zaczyna tę fazę ukazanie się główki dziecka;
gdy pojawia się ciemię, dziecko jest gotowe do wydostania;
by uchronić zwieracz i odbytnicę przed pęknięciem zwykle wykonuje się nacięcie krocza;
trwa zwykle około 1 do 2 godzin
TRZECIE STADIUM PORODU: WYDALANIE ŁOŻYSKA
macica zaczyna się odprężać i kurczyć, co zmniejsza obszar przyczepu łożyska;
łożysko odkleja się i przesuwa ku dołowi macicy;
sznur pępowiny zostaje zaciśnięty i ucięty około 1 do 2,5 cm ponad skóra brzuszka
NIEPRAWIDŁOWOŚCI
przodowanie pośladkowe;
poród kleszczowy;
vacum;
cesarskie cięcie;
podawane leki;
poród przedwczesny
WAGA
poniżej 2500 gramów – niska masa urodzeniowa;
poniżej 1500 gramów – bardzo niska;
poniżej 1000 gramów – skrajnie niska.
Minimum wagi koniecznej do przeżycia to: 500-600 gramów (przeżywa ¼) lub 23 tydzień ciąży.
Długoterminowe problemy rozwojowe zdarzają się zwłaszcza tym dzieciom, które ważyły mniej niż 1000 gramów.
SKALA APGAR
czynność serca (brak tętna, poniżej 100, powyżej 100),
oddech (brak oddechu, słaby, OK.),
napięcie mięśni (zwiotczenia, niewielkie napięcie kończyn, OK.),
odruchy (reakcje stóp brak, niewielkie poruszenie, krzyk),
zabarwienie skóry (sine, blade dziecko, sine kończyny, reszta różowa, OK.).
Bada się bezpośrednio i po 5 minutach (b. wiarygodne).
Autorką metody jest lekarka Virginia Apgar (1953).
ODRUCHY
odruch poszukiwania piersi. Zanika około 3 – 4 m - cy);
odruch chwytny (zanika w wieku 3 – 4 m -cy ;
odruch Moro, obejmowania. Utrzymuje się do 6 – 7 m - cy;
odruch toniczno – szyjny (pozycja szermierza). Zanika około 3 – 4 miesiąca);
odruch chwytny palców. Zanika między 8 – 12 m - cem. Brak świadczy o uszkodzeniu dolnej części rdzenia kręgowego;
odruch Babińskiego (zanika pod koniec 1 roku życia);
odruch kroczenia (marszu automatycznego). Zanika w 2– 3 miesiącu;
odruch pływania (zanika w 6 miesiącu);
Odruch Babkina lub dłoniowo – umysłowy. Zanika w 3 – 4 miesiącu).
TECHNIKI BADANIA NOWORODKA
Technika preferencji.
Technika przyzwyczajania.
Technika ssania nie odżywczego.
Pomiar tętna i oddechu.
WYPOSAŻENIE SPOŁECZNE
Reakcja uśmiechu:
na początku – uśmiech niespecyficzny, odruchowy;
w wieku 3 – 4 tygodni - uśmiech społeczny odzwierciedlający przyjemność w reakcji na ludzką twarz lub głos;
w wieku 2 – 3 miesięcy - reakcja witania: uśmiech połączony z gruchaniem, ożywieniem, szerokim otworzeniem oczu;
5 a 6 miesiącem – uśmiech selektywny jako reakcja na znane osoby, wyróżniająca je.
Reakcja krzyku – 7 przyczyn:
ból,
głód,
niewygoda,
samotność,
pobudzenie,
złość (frustracja),
nuda
________________________________________________________________
Rozwój psychoruchowy małego dziecka
ROZWÓJ PSYCHORUCHOWY - KIERUNKI
KIERUNEK CEFALOKAUDALNY – od części głowowej, przez tułowie, do kończyn.
KIERUNEK PROKSYMODYSTALNY - od osi podłużnej ciała na boki.
KIERUNEK ŁOKCIOWO – PROMIENIOWY – od 5 małego palca dłoni do kciuka.
M - c |
OSIĄGNIĘCIA W ROZWOJU POSTAWY |
1 |
W pozycji na brzuszku unosi na chwilę głowę, trzymane na kolanach podrzuca głową. |
2 |
W pozycji na brzuszku unosi głowę na 5 - 8 cm. |
3 |
W pozycji na brzuszku opiera się na przedramionach, podtrzymywane pod pachami opiera się lekko na nogach |
5 |
Panuje w pełni nad ruchami głowy. W pozycji na brzuszku opiera się na dłoniach, sztywno trzyma główkę. |
6 |
Podciągane siada, siedzi z oparciem (podtrzymywane poduszkami nawet wcześniej), podtrzymywane pod pachy staje. |
7 |
Siedzi bez podparcia, siada przy pomocy dorosłego lub trzymając się poręczy. |
8 |
Siedzi pewnie bez oparcia, samodzielnie siada, podtrzymywane pod pachy pewnie trzyma się na nogach. Próbuje wstawać. |
9 |
Siedzi bardzo pewnie, sam siada z pozycji leżącej na boku, z pozycji raczkowania. Stoi przy barierce, siada z tej pozycji. |
10 |
Samo staje przy oparciu (podciąga się). Stoi podtrzymując się. |
11 |
Staje samo, podnosi zabawki z pozycji stojącej, trzymając się ręką poręczy i kucając. Stoi bez trzymania. |
M-c |
OSIĄGNIĘCIA W ROZWOJU LOKOMOCJI |
1 |
Często podkurcza rączki i nóżki. Ma odruchy: pełzania, chodu automatycznego. |
2 |
Przewraca się z boku na plecy |
3 |
Bawi się swoimi nóżkami, podciąga je do buzi. Przewraca się z pleców na bok. |
4 |
Próbuje przewracać się z brzuszka na plecy i z pleców na brzuch. |
5 - 6 |
Przewraca się z brzuszka na plecy i odwrotnie, także na boki. |
7 |
Podtrzymywane pod pachy żywo podskakuje (sprężynuje). Pełza w tył. |
8 |
Pełza do przodu. |
9 |
Raczkuje. Podtrzymywane pod pachy wykonuje ruchy chodzenia. |
10 |
Nadal raczkuje. Stąpa bokiem trzymając się poręczy, mebli. |
11 |
Sprawnie raczkuje. Chodzi do przodu trzymane za obie ręce. |
12 |
Chodzi trzymane za 1 rękę. Stawia pierwsze samodzielne kroki. |
M-c |
OSIĄGNIĘCIA W ROZWOJU CHWYTU |
1- 3 |
Odruch chwytny. Coraz dłużej utrzymuje przedmiot włożony do ręki. Bawi się raczkami. Ogląda je. |
4 - 5 |
Sięga po zabawki oburącz. Pojawia się chwyt dowolny pod kontrolą wzroku. Chwyta całą dłonią od góry, palce owijają przedmiot (chwyt prosty). Bez udziału stawu łokciowego. Nie potrafi utrzymać 2 przedmiotów jednocześnie. |
6 |
Przekłada zabawki z ręki do ręki. Sięga do przedmiotu jedną ręką. Stosuje chwyt prosty dłoniowo-łokciowy. Nie umie upuszczać ani rzucać. |
7-8 |
Trzyma po 1 przedmiocie w każdej ręce, przekłada, stuka nimi. Pojawia się chwyt nożycowy (przywodzenie kciuka, w tej samej płaszczyźnie). |
9 |
Upuszcza przedmioty i obserwuje. Pojawia się chwyt pęsetkowy. Wyjmuje mniejszy przedmiot z większego. |
10 |
Rzuca przedmiotami i śledzi je. Małe przedmioty wkłada do większych. |
12 |
Próbuje budować wieżę z 2 klocków. Trzymając 2 przedmioty interesuje się 3. |