Reakcja Jarischa-Herxheimera - u chorych na kiłę i dur powrotny, na skutek antybiotykoterapii dochodzi do gwałtownego rozpadu dużej ilości krętków, uwolnienia ich toksyn a w konsekwencji do uwolnienia cytokin, na przykład TNF, IL-6, IL-8, białka C-reaktywnego - co, w ciągu 6-12 godzin od rozpoczęcia leczenia prowadzi, u około 50% chorych, do wystąpienia burzliwych objawów:

* gorączki do 40° Celsjusza

* dreszczy

* przejściowego nasilenia zmian kiłowych

* obfitych potów

* spadku ciśnienia tętniczego krwi

* sinicy

Reakcja ta nie trwa zazwyczaj dłużej niż 24 godziny i jest, na ogół, niegroźna. Do rzadkich powikłań należą:

* drgawki i porażenia u chorych z kiłą układu nerwowego

* skurcze a czasem przedwczesny poród u ciężarnych

Wystąpienie reakcji Jarischa-Herxheimera u pacjentów z nierozpoznaną kiłą a leczonych antybiotykiem z innego powodu częstokroć prowadzi do błędnego rozpoznania uczulenia na antybiotyk (którym jest zwykle penicylina)- dlatego wystąpienie wymienionych wyżej objawów jest wskazaniem do diagnostyki w kierunku kiły. Różnicowanie z odczynem alergicznym opiera się na braku gorączki w przebiegu reakcji uczuleniowej