Zapobieganie i zwalczanie chorób zakaźnych

Na 3 etapach:

0. - unieszkodliwieniu źródła zakażenia i (lub)

1. - przecięciu dróg szerzenia się zakażenia i (lub)

2. - wzroście odporności osób wrażliwych na zakażenie.

Unieszkodliwienie źródła zakażenia

0. rozpoznanie choroby na podstawie obrazu klinicznego i przebiegu choroby,

1. potwierdzenie rozpoznania za pomocą testów laboratoryjnych

2. na izolacji chorego w szpitalu lub w domu.

Nosiciele

0. Pod względem epidemiologicznym bardziej niebezpiecznym źródłem zakażenia są osoby zakażone bezobjawowo, tj. nosiciele.

Nosiciele

0. Praktycznie wykrycie nosicielstwa następuje na podstawie przeprowadzonych badań laboratoryjnych.

1. Badania te są możliwe do przeprowadzenia tylko u osób z grup wysokiego ryzyka.

Badanie nosicielstwa

0. Np. badanie kału w kierunku nosicielstwa i wydalania pałeczek duru brzusznego i pałeczek duru rzekomego u osób zatrudnionych_-przy produkcji i obrocie środkami spożywczymi i eliminacja ich nosicieli z tych grup ryzyka.

Badanie nosicielstwa

0. Eliminacja osób zakażonych HBV, HCV, HIV, a także krętkami bladymi spośród dawców krwi, tkanek.

Chore zwierzęta i nosiciele

0. ubój sanitarny,

1. niespożywanie produktów żywnościowych pobranych zarówno przyżyciowo, jak i pośmiertnie

2. spożywanie ich po obróbce termicznej, łącznie z autoklawowaniem.

Przecięcie dróg szerzenia się zakażenia

0. Dostarczenie i spożywania niezakażonej wody i żywności.

1. Zasady higieny osobistej.

2. Środki odkażające.

3. Sprzęt jednorazowy, wyjaławianie.

4. Dezynsekcja, deratyzacja.

5. Jeden partner, prezerwatywu.

Wzrost odporności osób wrażliwych na zakażenie:

0. Uodpornienie naturalne spowodowane zakażeniem patogennym drobnoustrojem, w wyniku czego wystąpiły objawy chorobowe, lub zakażeniem subklinicznym.

Wzrost odporności osób wrażliwych na zakażenie:

0. Uodpornienie sztuczne polegające na podjętym przez człowieka działaniu, mającym na celu podniesienie odporności:

0. Bierne

1. Czynne

2. Bierno-czynne

Uodpornieni bierne

0. podanie człowiekowi gotowych przeciwciał zwierzęcych lub ludzkich

1. częściej stosowane do celów leczniczych lub do profilaktyki ponarażeniowej, zwłaszcza u ludzi nieuodpornionych

Uodpornieni bierne

0. najczęściej miejscowo surowice odpornościowe

1. surowica przeciw różycy świń,

2. Sanoserum przeciw Pseudomonas aeruginosa oraz immunoglobuliny, które są preparatami otrzymanymi z odpornościowej surowicy ludzkiej lub zwierzęcej przez izolację i oczyszczenie frakcji gamma-globulinowej o aktywności przeciwciał.

Antytoksyny

0. Immunoglobuliny przeciw toksynom nazywane są również antytoksynami. Są to oczyszczane frakcje gamma-globuliny, pochodzącej z surowicy koni i bydła hiperimmunizowanych toksoidami, następnie toksynami bakteryjnymi lub jadem żmij.

Uodpornienie czynne

0. Szczepionkę stanowi antygen uzyskany z patogennego drobnoustroju, pozbawiony lub o znacznie zmniejszonych właściwościach chorobotwórczych. W wyniku działania tego antygenu u człowieka dochodzi do wzrostu odporności humoralnej i komórkowej utrzymującej się na ogół przez długi czas, który może być przedłużony w wyniku podania dawek przypominających.