Polska 1945-1956

Sytuacja polityczna

A. Wprowadzenie demokracji ludowej (1945-1947)
– 8.V.1945 – koniec wojny – Polska pod okupacją sowiecką
-- procesy polityczne – “Proces 16”
-- powstaje TRJN – 28.VI 1945
– powstaje PSL – 22.VIII.1945 – jedyna silna opozycja i WIN – narodowcy 2.IX.1945
– dekret o powstaniu “komisji do walki ze nadużyciami i szkodnictwem gospodarczym” (16.XI.1945)
– “AKCJA WISŁA” – lato 1947 – wcześniej walki z UPA – teraz przesiedlanie Ukraińców
– powszechny terror
-- I zjazd PPR – dążenie do pełni władzy -
-- Powstaje blok PPS+PPR+SD+SL
-- Referendum 3XTAK – 30.VI.1946 – ogólne sformułowanie pytań, wynik jako zwycięstwo bloku
– pogrom kielecki 4.VII.1946
– terror przedwyborczy + sfałszowanie wyborów (19.I.1947) – blok 80%, PSL 10%, SP 4,7%,
B. Monopolizacja władzy (1947-1949)
– szykany i represje wobec PSL
– powstał KOMINFORM – 27.IX.1947
– Mikołajczyk ucieka z Polski w obawie o życie (21.X.1947) – atak na PSL – przejęty przez kom.
– Połączenie PPS+PPR –15.XII.1948 PZPR = przywódca – Bierut
-- nowa struktura partyjna w Polsce – ZSL+PZPR+SD , ZSL(PSL+SL XI.1949)
– liczne czystki i dalsze procesy polityczne
-- Bierut monopolizuje władzę
C. Apogeum stalinizmu 1950-1953
-- strach przed rozbudowanym systemem bezpieczeństwa
-- niszczenie dawnego AK w procesach politycznych + aresztowanie Gomułki – 2.VIII.1951
– uchwalenie konstytucji – 22.VII.1952
– wybory 1952 – 26.X – całkowita władza PZPR w Polsce
D. Odwilż 1953- 1956
-- 5.III.1953 – umiera Stalin
– w Polsce bez zmian
-- zapowiedź kolektywnego kierownictwa w partii
-- z więzienia wychodzi Gomułka – XII.1954
– 12.III.1956 – umiera Bierut – walka o władzę między puławianami a natolińczykami
-- IV.1956 – ogłoszono amnestię – ale miała ona niewielki zasięg
– VI 1956 – zajścia w Poznaniu – demonstracje ludzi – władza strzela
E. Październik 1956
– marsz wojsk radzieckich na Warszawę
– Gomułka pierwszym sekretarzem – 19.X.1956 – żąda zatrzymania wojsk
– negocjacje PZPR z KPZR
-- Gomułka kontra Moskwa
– Gomułka potępia stalinizm
-- Gomułka zapowiada liberalizację
F. Osiągnięcia października
-- do ZBOWIDU przyjmują Akowców
– odwołano marszałka Rokossowskiego i innych Rosjan z wojska
-- zlikwidowano sklepy “żółte firanki”
– zniesiono zakaz posiadania złota, srebra, platyny i walut
– powołano radę ekonomiczną
-- ożywiono partie satelickie od współrządzenia krajem
-- potępiono kolektywizację wsi
-- zwolniono Wyszyńskiego z wiezienia (28.X.1956)

Kościół

A. Walka z kościołem – sprawa biskupów ziem zachodnich
B. VII 1949 – papież Piłus XII grozi ekskomuniką ludzi wierzących wstępujących do partii
C. I.1950 – państwo przejmuje Caritas
D. porozumienie 14.IV.1950 kościół : naucza religii w szkołach, praca duszpasterska w wojsku ,

szpitalach, więzieniach, utrzymano KUL, kościół zobowiązał się do nauczania poszanowania prawa
i władzy
E. dekret lutowy (9.II.1953) – władza chce ingerować w sprawy nominowania duchownych
F. księża są oskarżani o sprzyjanie imperializmowi – 26.IX.1953 – Wyszyński aresztowany
G. koniec terroru – 28.X.1956 – Wyszyński wychodzi z więzienia

Gospodarka:

A. Plan 3-letni 1947 –1949 założenia: podnieść stopę życiową powyżej przedwojennej, odbudowa zniszczeń + inwestycje w przemyśle, kolektywizacja wsi
bitwa o handel  V.1947 – Biuro Cen – walka z prywatnym handlem
efekty: - zniesienie reglamentacji żywności , podniesienie stopy życiowej
B. Plan 6-letni 1950 – 1955
plany: wzrost w przemyśle ciężkim (industrializacja) , koncentracja nakładów na p.c. , kolektywizacja + wprowadzono obowiązkowe dostawy żywności
- utajniono handel zagraniczny

- likwidacja sektora prywatnego
- 28.X.1950 – wprowadzono nowego złotego – ludzie stracili 2/3 oszczędności – drenaż rynku
efekty: brak przemysłu lekkiego, nieudana kolektywizacja, pogorszenie się życia ludzi, problemy z zaopatrzeniem

Konstytucja 22.VII.1952 – pisana pod dyktando Stalina

Władza państwowa – Sejm + Rada Państwa+ Rząd i ministerstwa
Najwyższy organ : sejm ( prawo wyborcze C18,B21)
Rada państwa – zwierzchnik Rad Narodowych – centralizm socjalistyczny
Rząd – odwoływał i powoływał sejm
Władza sądownicza miała stać na straży socjalizmu
Konstytucja przepełniona demagogią i pustosłowiem