Dr n. med. Aleksandra Gawlikowska-Sroka

Drogi oddechowe

Układ oddechowy

• Drogi oddechowe

- górne:

* jama nosowa

* gardło

- dolne

* krtań

* tchawica

* oskrzela

• Narząd oddechowy- płuca

Jama nosowa:

Ściana dolna:

• Wyrostek podniebienny szczęki

• Blaszka pozioma kości podniebiennej

Ściana boczna

• Wyrostek czołowy szczęki

• Trzon szczęki

• Kość łzowa

• Błędnik kości sitowej

• Blaszka pionowa kości podniebiennej

• Blaszka przyśrodkową wyrostka skrzydłowatego kości klinowej

• Małżowina nosowa dolna

Ściana przyśrodkowa

• Blaszka pionowa kości podniebiennej

• Lemiesz

Jama nosowa

• 3 małżowiny- górna, środkowa i dolna

• 3 przewody nosowe

– górny – ujście komórek sitowych tylnych

- środkowy- ujście zatoki szczękowej, czołowej, komórek sitowych przednich

- dolny- ujście przewodu nosowo-łzowego

• Zachyłek klinowo-sitowy- ujscie zatoki klinowej

Nos zewnetrzny

• Kości nosowe

• Wyrostki czołowe szczęki

• Chrząstki nosowe

• Nasada nosa

• Grzbiet nosa

• Koniec nosa

• Skrzydła nosa

• Nozdrza przednie

Chrząstki nosowe

• nieparzyste:- chrząstka przegrody

• Parzyste

* boczne

* skrzydłowate większe

* skrzydłowate mniejsze

* dodatkowe

Jama nosowa

• Przedsionek nosa- ograniczony progiem nosa (limen nasi) ( brzeg górny bocznej odnogi chrząstki skrzydłowej większej)

• Jama właściwa

* 3 przewody nosowe

* przewód nosowy wspólny

* przewód nosowo-gardłowy

Przewód nosowy środkowy

• Przedsionek

• Grobla nosa

• Puszka sitowa

• Rozwór półksiężycowaty

Unaczynienie- nos zewnetrzny

• Przegrodowe i skrzydłowe gałązki tętnicy twarzowej

• Gałąź nosowa tętnicy oczodołowej

• Gałąź podoczodołowa tetnicy szczękowej

Unaczynienie- jama nosowa

• T. oczna

• T. szczękowa

* t. klinowo-podniebienna

* t. podniebienna wieksza

* t. podoczodołowa

• T. twarzowa

Unerwienie

• Nerw twarzowy - VII

• Nerw oczny- V1

• Nerw szczękowy- V2

• Nerwy węchowe

Krtań = larynx

• Jest to górny odcinek dróg oddechowych dolnych

• Jej długość wynosi 4-6 cm

• U człowieka stanowi narząd głosu

Położenie krtani:

• Jest narządem nieparzystym

• Zajmuje środkową i przednią część szyi

• Otwór górny zwany wejściem wiedzie do gardła, u dołu krtań przechodzi w tchawicę

• Jest położona poniżej nasady języka i kości gnykowej, z którymi jest złączona aparatem więzadłowym i mięśniowym

• Powierzchnie przednie: prawa i lewa, są częściowo przykryte płatami tarczycy, mięśniami podgnykowymi i zwieraczem dolnym gardła

Szkielet krtani

Chrząstki nieparzyste:

• tarczowata

• pierścieniowata

• nagłośniowa

Chrząstki parzyste:

• nalewkowate

• rożkowate

• klinowate

Chrząstka tarczowata = cartilago thyroidea

• 2 płytki

• Wcięcie tarczowe górne i dolne

• Wyniosłość krtaniowa

• Rogi-górne i dolne

• Kresa skośna z guzkami

• Otwór tarczowy

Chrząstka pierścieniowata = cartilago cricoidea

• Łuk

• Płytka

• Powierzchnie stawowe nalewkowe

• Powierzchnie stawowe tarczowe

Chrząstka nagłośniowa = cartilago epiglottica

• Powierzchnia przednia językowa

• Powierzchnia tylna krtaniowa

• szypułka

Chrzastki nalewkowate = cartilagines arytenoideae

• Powierzchnie: przednio-boczna, przyśrodkowa, tylna

• Podstawa: wyrostek mięśniowy, wyrostek głosowy

• Wierzchołek (łączy się z chrząstką rożkowatą)

Stawy które łączą te chrząstki to:

• staw nalewkowo-pierścienny (rozwiera szparę głośni)

• staw pierścienno-tarczowy (wydłuża struny głosowe, zwiększając ich napięcie - pomaga wydobywać wysokie dźwięki)

Połączenia więzadłowe i błoniaste krtani

• Błona tarczowo-gnykowa

• Więzadło gnykowo-nagłośniowe

• Więzadło językowo-nagłośniowe

• Więzadło pierścienno-tchawicze

• Stożek sprężysty

• Więzadła głosowe

• Błona czworokątna

• Więzadła przedsionkowe

Błona tarczowo-gnykowa

• trzon i rogi większe k.gnykowej – brzeg górny ch.tarczowatej

• więzadło tarczowo-gnykowego pośrodkowe i boczne

Więzadło gnykowo-nagłośniowe
i nagłośniowo-tarczowe

Więzadło językowo-nagłośniowe

Więzadło pierścienno-tchawicze

Stożek sprężysty-
Conus elasticus

• Stanowi przedłużenie sprężystej cewy tchawicy

• Jego górny wolny brzeg stanowi podłoże warg głosowych

Fałdy głosowe

• Zwane też właściwymi

• Tworzą sprężyste podłoże warg głosowych

• Biegną od wew. kąta chrząstki tarczowatej do wyrostka głosowego nalewki

Błona czworokątna

• zaczyna się na bocznych brzegach ch.nagłośniowej, na tylnej powierzchni kąta ch. tarczowatej i nalewkowatej

• zbiega w dół

• jej dolny wolny brzeg stanowi więzadła przedsionkowe

Więzadła przedsionkowe

• zwane rzekomymi

• leżą powyżej i bardziej bocznie od więzadeł głosowych

Mięsnie krtani

• Rozwieracz krtani: m.pierścienno-nalewkowy tylny (m.cricoarytenoideus posterior) = POSTICUS

Mięsnie krtani

2. Zwieracze krtani:

• M.pierścienno-nalewkowy boczny

• M.tarczowo-nalewkowy (m.thyroarytenoideus)

• M.nalewkowy poprzeczny i skośny (m.arytenoideus transversus, obliquus)

Mięśnie krtani

• Mięśnie napinające fałdy głosowe:

• M.głosowy (m.vocalis) = m.tarczowo-nalewkowy wewnętrzny

• M.pierscienno-tarczowy (m.cricothyroideus)

Mięsnie krtani

• Mięśnie wejścia do krtani:

• M.tarczowo-nagłosniowy (m.thyroepiglotticus)

• M.nalewkowo-nagłośniowy (m.aryepiglotticus)

Piętra krtani:

• Jama górna = przedsionek krtani-wejście do krtani- fałdy przedsionkowe

• Jama pośrednia = głośnia- fały przedsionkowe-fałdy głosowe

• Jama dolna = podgłośniowa- fałdy głosowe-tchawica

Wejście do krtani-
Aditus laryngis

• U góry i od przodu-górny brzeg nagłośni

• Z boków fałdy nalewkowo-nagłosniowe

• Z tyłu i z dołu wcięcie międzynalewkowe

Jama krtani właściwa

• Pomiędzy fałdami przedsionkowymi i głosowymi

• Po obu stronach wejście do kieszonki krtaniowej

• Kieszonka krtaniowa

• Woreczek krtaniowy

Unaczynienie krtani:

• T.krtaniowa górna+g.pierscienno-tarczowa

• T.krtaniowa dolna

Unerwienie krtani:

• N.krtaniowy górny

• N.krtaniowy dolny

Oskrzela

• Główne

• Płatowe

• Segmentowe

• Podsegmentowe

• Oskrzeliki końcowe

• Oskrzeliki oddechowe

• Przewodziki pęcherzykowe

• Woreczki pęcherzykowe

• Pęcherzyki płucne

Płuco prawe

• Szczelina skośna

• Szczelina pozioma

• 3 płaty- gorny , środkowy i dolny

Płuco lewe

• Szczelina skośna

• 2 płaty- górny i dolny

Płuco lewe-segmenty

• Płat górny

• szczytowy

• Tylny

• Przednie

• Języczkowy górny

• Języczkowy dolny

• Dolny

• górny

• Przyśrodkowy

• Boczny

• Przedni

• tylny

Płuco prawe-segmenty

• Płat górny

• - szczytowy

• Tylny

• przedni

• Środkowy

• -przyśrodkowy

• boczny

• Dolny

• -górny

• Przyśrodkowy

• Boczny

• Przedni

• tylny

Gronko

• Anatomiczna i czynnościowa jednostka płuc-odgałęziania oskrzelika koncowego

Zachyłki opłucnej

• Żebrowo-śródpiersiowy przedni

• Żebrowo-śródpiersiowy tylny (kręgowy)

• Żebrowo-przeponowy