Rozległe zaburzenia rozwoju

- autyzm wczesnodziecięcy

- niepełnosprawność intelektualna

Leo Kanner 1943 - opisał "dzieci autystyczne"

Blauer 1911 - opisał funkcjonowanie, ale schizofrenii wczesnodziecięcej

autyzm schiz. wczesnodziecięca

objawy przed 3 r.ż. po okresie normalnego funkcjonowania (do 4-5 r.ż.)

zapis EEG (przebiegu fal mózgowych) zaburzony zapis niezaburzony

dysfunkcje poznawcze brak dysfunkcji poznawczych

bardzo często pierwsze w rodzinie rodzina w wywiadzie obciążona schizofrenią

3 kryteria zaburzeń autystycznych

- jakościowe zaburzenia interakcji społecznych

- jakościowe zaburzenia w komunikacji

- ograniczone, stereotypowe wzorce zachowań

Zaburz. jakościowe interakcji społecznych

- ograniczenia w stosowaniu niewerbalnych zachowań (kontakt wzrokowy, gesty, postawa ciała, ekspresja twarzy)

- brak związków rówieśniczych

- brak dzielenia radości, zainteresowań, osiągnięć z innymi (brak pokazywania, przynoszenia)

Jakościowe zaburz. w komunikacji

- brak lub ograniczenie języka mówionego

- zaburzona zdolność do inicjowania i podtrzymywania konwersacji

- brak spontanicznej zabawy (zabawa funkcjonalna, mechniczna, NIE symboliczna)

- brak zabawy z udawaniem

Jakościowe zaburzenia w komunikacji werbalnej

- echolali / kalki słowne

- zamienianie zaimków (NIE "ja poszłam" tylko "Kasia poszła")

- dosłowność w rozumieniu komunikatów

- ograniczony zasób słownictwa

- stereotypie językowe

- posługiwania się metaforami

Ograniczone, stereotypowe wzorce zachowań

- ograniczone wzorce zainteresowań

- przywiązanie do rytuałów

- manieryzmy ruchowe (trzepotanie palcami, kręcenie się)

- uporczywe zajmowanie się wybranymi częściami obiektów (talizman)

Kryteria przydatne w diagnozie autyzmu (Baron-Cohen, 2000)

- nieobecność zabawy z udawaniem

- trudności w ukierunkowaniu uwagi innych na obiekty lub zdarzenia

- trudności w śledzeniu aktywności

- trudności we współdziałaniu w zabawie

- niezdolność do zrozumienia ironii, brak poczucia humoru, zaburzenia teorii umysłu

(Baron-Cohen - metoda filmów domowych)

Typologie autyzmu - typologia Christiego (1999)

Kryterium podziału stanowi stopień nasilenia zaburzeń autystycznych oraz poziom funkcjonowania intelektualnego dziecka.

Pierwsza grupa dzieci

- charakteryzuje się wysoką inteligencją i małym natężeniem zaburzeń autystycznych

- dzieci te częściej określane są jako ekscentryczne niż autystyczne

- grupa mało liczna

Druga grupa dzieci

- dominują problemy w funkcjonowaniu poznawczym dziecka, często są to dzieci niepełnosprawne intelektualnie

- małe natężenie cech autystycznych w funkcjonowaniu

- grupa bardzo liczna

Trzecia grupa dzieci

- grupę tę tworzą "klasyczne" dzieci autystyczne; cechuje je wysoki poziom zaburzeń autystycznych

- brak zmian w zakresie rozwoju poznawczego dziecka

- mało liczna, ok. 1%

Czwarta grupa dzieci

- dzieci z rozległymi zaburzeniami rozwojowymi, wysokie natężenie zaburzeń autystycznych, czemu towarzyszą poważne globalne dysfunkcje intelektualne

- grupa bardzo liczna

Zespół Aspergera (1%) - (spektrum zaburzeń autystycznych)

- duże trudności we współdziałaniu społecznym

- obsesyjne jednostronne zainteresowania

- obsesyjna potrzeba i zależność od rytuałów

- problemy z mową i posługiwaniem się językiem

- problemy z komunikacją niewerbalną

- motoryczna niezręczność

Zespół Retta też należy do spektrum zaburzeń autystycznych, te dziewczynki rozwijają się dobrze do 2-3 r.ż.; pierwszy objaw to małogłowie; w okresie dojrzewania są niepełnosprawne intelektualnie w stopniu umiarkowanym-głębokim; wózek inwalidzki

Reaktywne a rozległe zaburzenia rozwoju

- przejawiają normalną zdolność do interakcji - nie mają tych zdolności

społecznych i zdolności społecznego

reagowania

- mogą być zaburzenia rozwoju mowy, ale - jakościowe zaburzenia komunikacji typowe

brak jakościowych zaburzeń

komunikacji

- dzieciom nie towarzyszą poważne deficyty - dzieci mają deficyty poznawcze

rozwojowe

- brak stereotypowych, powtarzających się - stereotypie, echolalie...

wzorców zachowań

metoda holding (Marty Welch) vs metoda opcji (Kaufmannów)

---

Rodzaje dysfunkcji intelektualnych

- dysfunkcje globalne

- dysfunkcje parcjalne

Dysfunkcje globalne:

- niepełnosprawność intelektualna

- opóźnienie rozwoju intelektualnego

- zahamowanie rozwoju intelektualnego

- demencja - rozpad funkcji intelektualnych dotąd sprawnych

Dysfunkcje parcjalne:

- dysfunkcja parcjalna / minimalna dysfunkcja mózgowa / mikrouczkodzenie / lekka encefalopatia dziecięca } wyłącznie u dzieci w normie intelektualnej!

Czynniki ryzyka dla minimalnej dysfunkcji mózgowej:

- ciężki, niefizjologiczny poród;

- mała liczba punktów Apgar w 1szej minucie życia (mniej niż 4);

- brak "matki terapeutycznej".

Symptomy minimalnej dysfunkcji mózgowej z poziomu 0-3:

- płaczliwość dziecka;

- zaburzenia łaknienia (najczęściej nie chce ssać);

- zaburzenia snu (problemy z zasypianiem, przestawienie rytmu dobowego);

- opóźnienie funkcji rozwojowych rzędu 6-8 miesięcy.

Symptomy z poziomu 3-6:

- nadpobudliwość dziecka;

- zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej u dzieci;

- opóźnienie w rozwoju funkcji leżących u podłoża nauki czytania i pisania (percepcja wzrokowa, percepcja słuchowa, słuch fonematyczny).

Symptomy z poziomu 7-9:

- trudności w nauce pisania (dysgrafia);

- trudności w nauce czytania (dysleksja).