Ergonomia i BHP 1 czerwiec 2008 - wykład 1
Informacja o zaliczeniu
Termin: 13 lipiec 2008 godz. 14:50
Forma zaliczenia: test
Informacja dodatkowa: 15 pytań (1 odpowiedź prawidłowa)
Wyniki: od razu
Wpisy: od razu
Uwagi: zagadnień BHP nie będzie na teście
Ergonomia
dziedzina wiedzy i działalności praktycznej
nauka stosowana zajmująca się optymalizacją systemów pracy i innych dziedzin aktywności człowieka
Ergonomia to nauka o pracy
ERGON = praca
NOMOS = prawa /naturalne
Cele kształcenia w dziedzinie ergonomii
wiedza - przekazywanie wiedzy o celach, zadaniach, metodach ergonomii, optymalizacji warunków pracy np. wiedza o obsłudze maszyny
umiejętności - czyli patrzenie z humanistycznego punktu widzenia na pracę np. specjalizacja stanowisk pracy
postawy - wykształcenie postawy współuczestnictwa w kształtowaniu warunków pracy np. współpraca, współuczestnictwo pracowników
Ergonomia korekcyjna (projektowa) czyli ulepszanie istniejących stanowisk pracy
Opiera się o dane dotyczące:
psychofizjologiczne możliwości człowieka
techniczne do projektowania
Ergonomia koncepcyjna
prace naukowe
prace badawczo-rozwojowe
projektowanie optymalnych systemów pracy z punktu widzenia możliwości psychofizycznych człowieka
Zmiany rynku pracy
rozwój komunikacji (w tym informatycznej)
globalizacja
zwiększenie sektora usługowego
zmniejszenie ilości dużych zakładów przemysłowych
zmiany demograficzne
Skutki zmiany rynku pracy
swobodny przepływ informacji pracowników
zmiany treści pracy w kierunku twórczej pracy umysłowej
zmiany organizacji i metod pracy
telepraca
priorytet jakości nad ilością
przyspieszenia tempa pracy
zmniejszająca się stabilizacja zatrudnienia
zwiększenie konkurencyjności
częste zmiany kwalifikacji
przeładowanie informacyjne
Skutki zdrowotne zmian rynku
obciążenie statyczne układu mięśniowo-szkieletowego
stres
obniżenie odporności poprzez choroby zawodowe
Problemy do rozwiązania dla ergonomii
ograniczenie stresu psychospołecznego
zmniejszenie obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego w pracy
efektywne zatrudnienie osób starszych w starzejącej się populacji
rehabilitacja zawodowa i społeczna
Praca uciążliwa
Praca w warunkach narażenia na działanie czynników uciążliwych środowiska pracy
Czynniki uciążliwe
To czynniki nie stanowiące zagrożenia dla zdrowia pracownika lecz utrudniające jego pracę lub przyczyniające się w istotny sposób do obniżenia zdolności do jej wykorzystywania (np. hałas)
W zależności od stopnia oddziaływania lub innych uwarunkowań pracy czynnik uciążliwy może się stać szkodliwy, a szkodliwy niebezpieczny
Brak ergonomicznych rozwiązań stanowisk pracy jest przyczyną przeciążeń prowadzących do dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego. Obecnie są one bardzo powszechne zarówno w przemyśle jak i pracy biurowej.
Zmiany degeneracyjno-zapalne układu mięśniowo-szkieletowego spowodowane są nadmiernym obciążeniem
zapalenie stawów
zapalenie pochewek ściągnistych
zapalenie ścięgien
bóle mięśni
zwyrodnienie stawów kręgosłupa
zapalenie nerwów
Podstawowe czynniki wpływające na obciążenie układu mięśniowo-szkieletowego to:
pozycja przy pracy
siła zewnętrzna
czas utrzymywania lub częstość powtarzania
Pozycja przyjmowana podczas pracy jest zdeterminowana poprzez zależności między:
konstrukcją stanowiska pracy
koniecznością wykonywania określonych czynności
wymiarami antropometrycznymi operatora
Siła zewnętrzna - poziom siły wywieranej na stanowisku pracy zależy od:
czynników związanych ze środkami pracy (masa, kształt, wielkość oraz umiejscowienie przedmiotu)
od czasu trwania i częstotliwości wywierania siły
kierunku działania siły
pozycji operatora
czynników subiektywnych związanych z operatorem (płeć, wiek, stan zdrowia i wyszkolenia, technika pracy)
Czas (częstość)
stanowiska pracy powinny być zorganizowane w taki sposób, aby uniknąć obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego (statycznego), jak również zbyt dużej powtarzalności ruchu
optymalna częstość powtórzeń jest uzależniona od tego, jakie części ciała są zaangażowane w wykonywanie czynności
czynności wykonywane podczas pracy powinny być różnorodne
optymalna częstość powtórzeń powinna uwzględniać wartość siły zewnętrznej pozycji ciała.