Zastosowanie taksonomii celów
Krok l. Zapisz możliwie dokładne określenie czynności ucznia.
Zapis czynności powinien być w pełni operacyjny. Powinno być jasne: l) jaką czynność wykonuje uczeń, 2) w jakiej sytuacji i 3) na jakiej podstawie. Czynność ucznia powinna być możliwa do sprawdzenia.
Krok 2. Odpowiedz na pytanie: Czy uczeń musi odróżniać model danej czynności od samej czynności?
Świadomość modelu czynności stanowi o uczeniu się uogólnień, a nie czynności jednostkowych.
Odpowiedź „nie" znaczy, że czynność należy do kategorii A (zapamiętywanie wiadomości) - nie wymaga większej elastyczności, nie musi być w istotnym stopniu zmodyfikowana stosownie do sytuacji.
Odpowiedź „tak" znaczy, że czynność należy do kategorii wyższej niż kategoria A -jest opanowywana jako sposób rozwiązywania szerszej klasy zagadnień teoretycznych i praktycznych.
Krok 3. Odpowiedz na pytanie: Czy uczeń musi dostosowywać daną czynność do sytuacji, w jakiej ją wykonuje?
Na sytuację wykonywania czynności składa się przede wszystkim dostarczona informacja, w tym - pytanie, polecenie lub stan rzeczy wywołujący daną czynność, a także zbiór narzędzi, środków i warunków fizycznych niezbędnych dla tej czynności. Odpowiedź „nie" znaczy, że czynność należy do kategorii B (zrozumienie wiadomości) -nie ma charakteru sytuacyjnego, jest mało zależna od warunków wykonywania. Elastyczność tej czynności polega na wiązaniu jej z innymi czynnościami, bez istotnych zmian struktury.
Odpowiedź „tak" znaczy, że czynność należy do kategorii wyższej niż kategoria B -jest silnie uwarunkowana sytuacyjnie i w pewnym stopniu sterowana zmianami tych warunków, a więc sięga poziomu umiejętności.
Krok 4. Odpowiedz na pytanie: Czy sytuacja, w jakiej uczeń wykonuje daną czynność, jest dla niego nowa?
Nowość sytuacji dla ucznia powoduje, że musi on samodzielnie zbudować strukturę danej czynności, kierując się rozpoznaniem własności tej sytuacji oraz wyobrażeniem wyniku i swą znajomością czynności pokrewnych i cząstkowych. Odpowiedź „nie" znaczy, że czynność należy do kategorii C (zastosowanie wiadomości w sytuacjach typowych). Wymaga wprawdzie uważnego odbierania sygnałów o sytuacji i dostosowania przebiegu do spostrzeganego dystansu do wyniku, ale nie wymaga wytwarzania nowej struktury czynności.
Odpowiedź „tak" znaczy, że czynność należy do kategorii D (stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych. Czynność - jako całość - musi być odkryta przez ucznia, gdyż nie miał on przedtem okazji jej wykonywać. Nauczanie tego rodzaju czynności to nauczanie sposobu ich odkrywania, skrajnie dalekie od nauczania czynności gotowych.