FasL (CD95L)

• wytwarzany głównie przez limfocyty T i komórki NK jako integralne białko błonowe

• pod wpływem metaloproteaz może być uwalniany z powierzchni komórek

Funkcje FasL:

1. indukcja apoptozy komórek docelowych mających na swojej powierzchni receptor Fas (np. komórki zakażone wirusami, komórki nowotworowe). Niektóre komórki nowotworowe mogą wytwarzać FasL i w ten sposób indukować apoptozę limfocytów T posiadających receptor Fas.

2. pobudzanie proliferacji limfocytów Tc

3. udział w wygaszaniu odpowiedzi immunologicznej -receptor Fas pojawia się na aktywowanych limfocytach T, komórki stają się wrażliwe na FasL (apoptoza limfocytów)

Receptory dla FasL

1. Fas - integralne białko błonowe posiadające w części zewnątrzkomórkowej trzy domeny bogate w cysteinę. Występuje też forma rozpuszczalna tego receptora. Związanie FasL z receptorem inicjuje apoptozę komórki.

2. DcR3 - wiąże FasL w nieaktywne kompleksy uniemożliwiając interakcję z receptorem inicjującym apoptozę.

Niektóre komórki nowotworowe, np. raka jelita grubego, wykazują dużą ekspresję DcR3 co zmniejsza ich wrażliwość na FasL.

TRAIL (TNF-related apoptosis including ligand)

• białko błonowe występujące w postaci homotrimeru

• może być wydzielany z komórek

Funkcje TRAIL:

• indukcja apoptozy aktywowanych limfocytów T

• indukcja apoptozy komórek nowotworowych

• eliminacja zakażonych komórek przez limfocyty Tc i makrofagi

Receptory dla TRAIL

5 receptorów dla TRAIL:

• TRAILR1 i TRAIL2 - receptory błonowe, przekazują sygnał do apoptozy w sposób identyczny jak Fas (receptory śmierci)

• TRAILR3 i TRAILR3 - receptory błonowe, wiążą TRAIL w nieaktywne kompleksy

• Osteoprotegryna - rozpuszczalny receptor wiążący TRAIL w nieaktywne kompleksy.

---