LEKI

IMMUNOSUPRESYJNE

I IMMUNOMODULUJĄCE

METOTREKSAT

DZIAŁANIE
METOTREKSATU

DZIAŁANIE
METOTREKSATU



Zmniejsza rozplem limfocytów



Hamuje tworzenie czynników
reumatycznych



Zmniejsza syntezę cytokin



Zmniejsza przechodzenie
wielojądrzastych leukocytów z krwi
do tkanek

Farmakokinetyka



Szybko wchłania się z przewodu pokarmowego



Dostępność biologiczna – 60%



W 50-60% wiąże się z białkami osocza



Nagromadzenie we wnętrzu komórki w postaci

poliglutaminianów (niezwiązany z białkami

metotreksat wchodzi do wnętrza komórki i wiąże

się z resztami kw. glutaminowego)  działania

niepożądane trwają po odstawieniu leku



Eliminacja głównie przez nerki



Przenika do płynu mózgowo-rdzeniowego i jam

ciała zawierających płyn wysiękowy



Stosowany zarówno doustnie, jak i domięśniowo.

WSKAZANIA



Choroby nowotworowe

– np.ostra białaczka

limfatyczna, ostra białaczka szpikowa, nabłoniak

kosmówkowy, rak sutka, jajnika, płuca, nasieniak, mięsak
kościopochodny, nowotwory lite głowy i szyi



Choroby reumatyczne

–

np. reumatiodalne

zapalenie stawów (RZS) i zesztywniające zapalenie stawów

kręgosłupa



Ciężkie postacie łuszczycy

– np. łuszczyca

stawowa

PRZECIWWSKAZANIA



Nadwrażliwość na metotreksat



Niewydolność wątroby (nie stosować przy

współistniejącym alkoholizmie, marskości wątroby lub

niewydolności wątroby z innych przyczyn), nerek,

choroby układu krwiotwórczego (hipoplazja szpiku

kostnego, leukopenia, małopłytkowość, niedokrwistość)



Ciąża, okres karmienia piersią



Niedobory odporności



Świeżo przebyte zabiegi operacyjne



Ostre lub przewlekłe zakażenia (gruźlica, zakażenie

HIV)



Owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej i przewodu

pokarmowego

WAŻNIEJSZE DZIAŁANIA

NIEPOŻĄDANE



Nudności, wymioty



Zapalenie skóry



Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej



Podwyższenie poziomu aminotransferaz



Zapalenia płuc



Osłabienie odporności



Teratogenność



Hepatotoksyczność



Nefrotoksyczność



Uszkodzenie szpiku

INTERAKCJE



NLPZ zwiększają toksyczność
metotreksatu



Jednoczesne podawanie preparatów
witaminowych zawierających kwas foliowy
lub pochodne może osłabić działanie
metotreksatu



Toksyczność metotreksatu mogą zwiększać
leki wypierające go z wiązania z białkami
osocza: salicylany, sulfonamidy, itp.

DAWKOWANIE



7,5-15 mg tygodniowo, do 25mg

przy długotrwałym stosowaniu

(łuszczyca i RZS).



W chorobach nowotworowych

stosujemy o wiele większe dawki,

różniące się zależenie od rodzaju

nowotworu i preparatu.

LEFLUNOMID

Działanie



Lek przeciwreumatyczny modyfikujący

przebieg choroby należący do

pochodnych izoksazolu.



Działa antyproliferacyjnie i

przeciwzapalnie (hamuje aktywność COX-

2). Za działanie lecznicze

odpowiedzialny jest metabolit.



Hamuje dehydrogenazę dihydroorotanu.



W stężeniach znacznie większych niż

terapeutyczne hamuje kinazę tyrozynową

podczas podziału komórek.

Farmakokinetyka



Po podaniu p.o. wchłania się w 82-95%. Szybko

i prawie całkowicie przekształcany jest podczas

pierwszego przejścia w ścianie jelit i wątrobie

w czynny metabolit.



Jednoczesne spożywanie posiłków nie wpływa

na wchłanianie.



W dużym odsetku wiąże się z białkami osocza

(wolna frakcja wynosi 0,62%) i może wypierać

inne leki z wiązania z białkami osocza.



Wydalanie metabolitu jest powolne, T1/2 - ok.

2 tyg; wydalanie następuje równomiernie z

kałem i z moczem.

Wskazania



Leczenie czynnej postaci reumatoidalnego
zapalenia stawów u dorosłych.



Leczenie aktywnej postaci artropatii
łuszczycowej

Przeciwskazania



Nadwrażliwość na leflunomid



Upośledzenie czynności wątroby, ciężkie

niedobory odporności (np. AIDS), znaczne

upośledzenie czynności szpiku (znaczna

niedokrwistość, leukopenia, neutropenia lub

małopłytkowość) wywołane przez czynniki inne

niż reumatoidalne zapalenie stawów, czy

artropatię łuszczycową, ciężkie zakażenia,

umiarkowane lub ciężkie upośledzenie czynności

nerek, ciężka hipoproteinemia (np. w przebiegu

zespołu nerczycowego)



Ciąża

Interakcje



Skojarzone leczenie leflunomidem i metotreksatem

spowoduje zahamowanie syntezy purynowych i

pirymidynowych.



hamuje aktywność izoenzymu CYP2C9 cytochromu P-450;

ostrożnie stosować z lekami innymi niż NLPZ, które

metabolizowane są przez ten izoenzym (np. fenytoina,

warfaryna, tolbutamid)



wypiera ibuprofen, diklofenak i tolbutamid z połączeń z

białkami osocza, wolne frakcje tych leków zwiększają się o

10-50%



W trakcie stosowania leflunomidu nie należy spożywać

alkoholu ze względu na możliwość nasilenia działania

hepatotoksycznego



Węgiel aktywowany lub cholestyramina prowadzą do

szybkiego i znaczącego zwiększenia wydalania metabolitu

oraz zmniejszenia jego stężenia w osoczu.

Działania niepożądane



Biegunki, nudności



Wyłysienie



Uczulenia



Podwyższenie ciśnienia tętniczego



Działanie teratogenne (w czasie leczenia

należy przestrzegać stosowania skutecznej

antykoncepcji)



Hepatotoksyczność (zwiększenie

aktywności enzymów wątrobowych i

stężenia bilirubiny)

Dawkowanie

Początkowo przez 3 dni

podajemy dawkę inicjującą

100mg/d. Jako dawkę

podtrzymującą zaleca się

20mg/d.

CYKLOSPORYNA

Działanie:



Zatrzymuje proces aktywacji
limfocytu T.



Hamując czynnik transkrypcyjny
NF-AT blokuje przede wszystkim
syntezę IL-2 = działanie
przeciwzapalne

Farmakokinetyka



Po podaniu p.o. największe stężenie
cyklosporyny w surowicy jest osiągane po 1-
6 h.



W ok. 90% wiąże się z białkami osocza.



Ulega biotransformacji w wątrobie.



T1/2 wynosi wg różnych danych od 6,3-20,4
h.



Eliminacja odbywa się głównie z żółcią, w
niewielkim stopniu przez nerki.

Wskazania



Zapobieganie odrzucaniu przeszczepów

(zarówno szpiku jak i narządów)



Ciężkie RZS



Ciężka łuszczyca



Ciężkie atopowe zapalenie skóry



Zespół nerczycowy

Przeciwskazania



nie stosować cyklosporyny u osób z
zaburzeniami czynności nerek (wyjątkiem
jest zespół nerczycowy), niewyrównanym
nadciśnieniem tętniczym, trudnymi do
opanowania zakażeniami lub
nowotworami złośliwymi.



W ciąży stosować wyłącznie w razie
zdecydowanej konieczności. Nie
stosować w okresie karmienia piersią.

Działania niepożądane



Upośledzenie czynności nerek



Hepatotoksyczność



Skłonność do zakażeń



Nadciśnienie tętnicze



Hirsutyzm



Przerost dziąseł



Drżenia mięśniowe i parestezje



Nudności i wymioty