SURREALIZM

Nowe techniki artystyczne w obrębie starej tradycji malarskiej.

1924 - Andre Breton „Manifest surrealizmu” (charakter literacki; `surrealizm' od Appollinaire). Istnieje możliwość poznania pozarozumowego. Apoteoza tego, co nieświadome, tego, co poza kontrolą rozumu. Powołują się na „Marzenia senne” Freuda (ale Freud się od nich odcinał) twierdzą, że w snach tkwi klucz do ludzkiej egzystencji.

Początkowo przede wszystkim ruch literacki. Malarstwo zbyt dosłowne, epickie, narracyjne - tylko słowo może pokazać to, co nieświadome.

Max Ernst, Picabia, Man Ray.

Surrealizm należy rozumieć jako światopogląd, postawę.

Kontynuacja - lata 40te w Europie i 50te w USA.

1938 - wielka międzynarodowa wystawa surrealistów.

Bunt przeciw normom, obyczajom (ruch Dada). To co nieracjonalne, wymykające się porządkowi myślenia - zarówno w obrębie zainteresowania dadaistów, jak i surrealistów.

Zainteresowanie przedmiotem.

Walter Benjamin pisze o surrealistach jako o ruchu lewicowym.

Georgio de Chirco - koncepcja malarstwa „pittura metafizyka”

Niepokojące, opustoszałe miasta malowane w sposób realistyczny; odwołania do tradycji renesansowej (perspektywa, światłocień, cytaty z kultury antycznej).

Max Ernst - wcześniej związany z dadaistami; interesował się sztuką prymitywną, archaiczną, sztuką chorych i dzieci.

Nowe techniki w malarstwie, które miały reprezentować sferę nieświadomego:

FROTAŻ

REKLAŻ

DEKALKOMANIA

Próba odpowiedzi na postulat zapisu automatycznego Bretona, próba wprowadzenia elementów przypadkowych.

Andre Masson - rysownik z wykształcenia; chlapanie farby na płaszczyznę płótna; efekt fakturowy; wykorzystywanie materiałów poza malarskich (np. piasek); tematyka mitologiczna, inspiracje Jungiem, koncepcja mitu i archetypu.

Joan Miro - inspiracja sztuką afrykańską, archaiczną, sztuką dzieci i psychicznie chorych; na granicy między sztuką figuratywną a abstrakcyjną. Ideogramy, uproszczone znaki.

Paul Klee

Yves Tangu - pejzaże wewnętrzne

Rene Margritte - kwestia reprezentacji malarskiej; odwołanie do tradycji malarstwa europejskiego wywodzącej się od renesansu (perspektywa geometryczna już od Albertiego) i poddanie jej dyskusji. Sztuka autotematyczna i autorefleksyjna. „Dążenie do niemożliwego” - mit o Pigmalionie i Galatei

Salvador Dali

Merret Oppenheim - „Śniadanie w futerku”, tematyka kobieca

Fotografia ważnym medium dla surrealistów, bo spełnia postulat zaspisu automatycznego, obiektywne reprezentowanie rzeczywistości.

Hans Bellmer - lata 30te, podwójne naświetlenie negatywu

Man Ray - dublowanie motywów, patrz: cztery bimbały na jednej focie!

Technika solaryzacji - ciemna obwódka dookoła fotografowanego przedmiotu.

Andre Kartesz

Maurice Tabard

Raul Ubac - naświetlał negatyw; emulsję na odbitce niszczył za pomocą metod mechanicznych i chemicznych; prace ze zniszczonych negatywów.

1

---