Mechanizm humoralny czynności tarczycy:

• podwzgórze → tyreoliberyna (TRH)

• przysadka mózgowa → hormon stymulujący tarczycę (TSH)

• tarczyca:

→ trójjodotyronina (T3)

→ tyroksyna (T4)

Układ krążenia w chorobach tarczycy:

• pobudzenie receptorów β-1 serca przyspiesza czynność serca

• aktywacja cyklazy adenylowej

• wzrost aktywności cAMP powoduje wzrost wewnątrzkomórkowego Ca

co prowadzi do:

• zwiększenia siły skurczu mięśnia sercowego

• ↑ RR

Zaburzenia ustrojowe w nadczynności tarczycy:

1. hiperdynamia układu krążenia:

• ↑ objętość krwi krążącej

• ↑ pojemność wyrzutowa serca

• ↑ lepkość krwi (policytemia czerwonokrwinkowa)

2. zwiększony poziom amin katecholowych → w mięśniu sercowym (tachyarytmie, nadciśnienie tętnicze)

3. miopatia tyreotoksyczna

4. zaburzenia metabolizmu i utleniania

5. hiper- i dyslipidemia

6. dyselektrolitemia i odwodnienie przy uporczywych biegunkach i wymiotach

Układ wegetatywny w chorobach tarczycy:

• zwiększenie liczby receptorów adrenergicznych β-1 w sercu

• zmniejszenie liczby receptorów cholinergicznych w sercu → tzw. stan hiperadrenergiczny

Wzrost stężenia noradrenaliny działa poprzez:

• pobudzenie receptorów α-1 i α-2

• pobudzenie receptorów β-1 serca

co prowadzi do:

• przyspieszenia i niemiarowości rytmu serca

• ↑ RR

Przełom tarczycowy

1. chirurgiczny

2. internistyczny

Cechy:

• narastanie niepokoju, aż do pobudzenia ruchowego i utraty przytomności

• wzrost ciepłoty ciała w ciągu 1-2h do + 40˚C

• narastanie tachyarytmii serca pochodzenia nadkomorowego:

1. trzepotanie przedsionków

2. migotanie przedsionków

Śmiertelność w przełomie tarczycowym wynosi 10-20%

Leczenie - winno być natychmiastowe i wielokierunkowe:

• uspokojenie chorego (benzodwuazepiny i.v. - diazepam (Relanium), midazolam (Dormicum))

• tlenoterapia (maska tlenowa, cewnik donosowy lub intubacja)

• umiarowienie rytmu serca → propranolol i pochodne:

• rezerpina i.m. 1mg co 6h

• guanetydyna p.o. 1-2mg/kg

• leczenie specyficzne:

• favistan i.m. 4x20mg (4x1amp.)

• metizol 30mg co 6h

• jodek sodu (płyn Lugola) do 2,0g/dobę w powolnym wlewie i.v.

• hipotermia - luminal lub mieszanka lityczna + oziębianie fizykalne

• steroidoterapia - HCT 100-300mg i.v. co 6h (ogranicza konwersję T4 do T3)

• nawodnienie - 3-4litry/dobę i wyrównanie zaburzeń elektrolitowych

• transfuzja wymienna 250-500ml/dobę

• FFP

• plazmafereza

Niedoczynność tarczycy

• 3-6% populacji w Europie

• postacie:

• niedczynność wrodzona → obrzęk śluzakowaty

• n. nabyta → np. po leczeniu chirurgicznym

Objawy ostrej niedoczynności tarczycy:

• bradykardia

• hipotensja

• depresja psychiczna

• śpiączka

• hipotermia

• hipowentylacja

• w osoczu niskie wartości T4 < 1 μg/dl; wysokie wartości TSH: nawet 10μg/ml

• hiponatremia

Leczenie:

- trójjodotyronina 12,5-25 μg i.v., wstępnie do 100μg/dobę

- L-tyroksyna 500μg i.v.

• HCT 100mg i.v. co 6h

• wyrównanie hipoglikemii

• ogrzanie chorego

• ustalenie dziennej dawki L-tyroksyny p.o.

---