ROZWÓJ STOSUNKÓW SPOŁECZNYCH
RELACJE Z RÓWIEŚNIKAMI A PŁEĆ
0 - 3 R. Ż. OKRES NIEMOWLĘCY I PONIEMOWLĘCY - DZIECKO ZAINTERESOWANE SOBĄ
3 - 7/8 R.Ż. WCZESNE DZIECIŃSTWO - CHŁOPCY I DZIEWCZYNKI POSZUKUJĄ TOWARZYSTWA INNYCH DZIECI NIEZALEŻNIE OD PŁCI
8 - 10 R.Ż. - CHŁOPCY WOLĄ BAWIĆ SIĘ Z CHŁOPCAMI, DZIEWCZYNKI Z DZIEWCZYNKAMI
10 - 12 R.Ż. - OSTRY ANTAGONIZM POMIĘDZY PŁCIAMI. CHŁOPCY I DZIEWCZĘTA UNIKAJĄ SIĘ WZAJEMNIE
12 - 14 R.Ż. - DZIEWCZĘTA ZACZYNAJĄ INTERESOWAĆ SIĘ CHŁOPCAMI, STARAJĄ SIĘ ZWRÓCIĆ NA SIEBIE UWAGĘ. CHŁOPCY WOLĄ TOWARZYSTWO CHŁOPCÓW
14 - 16 R.Ż. - CHŁOPCY ZACZYNAJĄ INTERESOWAĆ SIĘ DZIEWCZĘTAMI. TWORZĄ SIĘ PARY
16 - 17 R.Ż. - WZAJEMNE, ŻYWE ZAINTERESOWANIE. POWSZECHNE CHODZENIE PARAMI.
STADIALNY MODEL ROZUMIENIA PRZYJAŹNI WILIAMA DAMONA
5 - 7 R.Ż. - PRZYJACIEL TO OSOBA, KTÓRA JEST DLA MNIE MIŁA I Z KTÓRĄ DOBRZE JEST SIĘ BAWIĆ. (PRZYJAŹŃ JEST NIETRWAŁĄ
8 - 10 R.Ż. - PRZYJACIELE TO OSOBY, KTÓRE POMAGAJĄ SOBIE NAWZAJEM I MAJĄ DO SIEBIE ZAUFANIE. (PRZYJACIEL JEST LUBIANY CECHY
OK. 13 R.Ż. - PRZYJACIELE TO OSOBY, KTÓRE ROZUMIEJĄ SIEBIE NAWZAJEM I DZIELĄ SIĘ SWOIMI NAJINTYMNIEJSZYMI MYŚLAMI ORAZ ODCZUCIAMI. (PRZYJAŹŃ JEST TRWAŁĄ
REAKTYWNOŚĆ A STYL PRACY UCZNIA
STOSUNEK CZYNNOŚCI ZASADNICZYCH (prowadzących do realizacji celu) DO POMOCNICZYCH (ułatwiających):
SILNIE REAKTYWNI - CZ.Z.<CZ.P.
SŁABO REAKTYWNI - CZ.Z.≥CZ.P.
STRUKTURA CZASOWA CZYNNOŚCI (czynności ciągłe a przerywane):
SILNIE REAKTYWNI - CZ.C.<CZ.PR.
SŁABO REAKTYWNI - CZ.C.≥CZ.PR.
JAKOŚCIOWE ZRÓŻNICOWANIE CZYNNOŚCI (czynności jednorodne a różnorodne)
SILNIE REAKTYWNI - CZ.J. <CZ.R.
SŁABO REAKTYWNI - CZ.J. ≥CZ.R.
WYBÓR WARUNKÓW, W KTÓRYCH PRZEBIEGA CZYNNOŚĆ (sytuacje ubogie w bodźce a sytuacje bogate w bodźce)
SILNIE REAKTYWNI - S.u.B.>S.b.B.
SŁABO REAKTYWNI - S.u.B.S.b.B.
ROZWÓJ SAMOWIEDZY (OBRAZU JA)
STADIUM SAMOWIEDZY ELEMENTARNEJ (OD 0 D0 3 R.Ż.)
TWORZY SIĘ POCZUCIE ODRĘBNOŚCI
ELEMENTRANE SĄDY OSOBISTE DOTYCZĄCE WYGLĄDU ZEWNĘTRZNEGO, KONKRETNYCH ŻYCZEŃ I ZACHOWAŃ
STADIUM SAMOWIEDZY ZRÓŻNICOWANEJ (OD 4 DO 11-12 R.Ż.)
ZRÓŻNICOWANIE WIEDZY O SOBIE, WIEDZA JEST ZRÓŻNICOWANA I NIE TWORZY ZWARTEJ CAŁOŚCI
POCZĄTEK KSZTAŁTOWANIA PIERWSZYCH SAMOOCEN I STANDARDÓW OSOBISTYCH DZIECKO WARTOŚCIUJE SIEBIE I WYRAŻA SWOJE PRAGNIENIA. SĄDY OSOBISTE SĄ ROZPROSZONE.
STADIUM SAMOWIEDZY DOJRZAŁEJ (12 - 24 R.Ż.)
OBRAZ WŁASNEJ OSOBY O STRUKTURZE HIERARCHICZNEJ
W OBRAZIE JA ZAWIERAJĄ SIĘ SĄDY OPISOWE SAMOOCENY STANDARDY OSOBISTE SĄDY O REGUŁACH GENEROWANIA WIEDZY O SĄDY DOTYCZĄCE REGUŁ KOMUNIKOWANIA WIEDZY O SOBIE
STREFA NAJBLIŻSZEGO ROZWOJU - TEORIA LWA WYGOTSKIEGO
STREFA NAJBLIZSZEGO ROZWOJU - TO ODLEGŁOŚĆ POMIĘDZY AKTUALNYM POZIOMEM ROZWOJU, OKREŚLONYM PRZEZ INDYWIDUALNE ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW, A POZIOMEM ROZWOJU POTENCJALNEGO, OKREŚLONYM PRZEZ ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW PRZY POMOCY DOROSŁYCH LUB BARDZIEJ DOŚWIADCZONYCH RÓWIEŚNIKÓW.
WIELKOŚĆ POMOCY WYMAGANEJ PRZEZ DZIECKO PRZED ROZWIĄZANIEM ZADANIA TO ODWROTNOŚĆ WSKAŹNIKA JEGO STREFY NAJBLIŻSZEGO ROZWOJU.
WIELE WSKAZÓWEK - WĘŻSZA STREFA NAJBLIŻSZEGO ROZWOJU
MNIEJ WSKAZÓWEK - SZERSZA STREFA NAJBLIŻSZEGO ROZWOJU
ROZWÓJ MOWY I KOMUNIKACJI
PRZEDWERBALNE FORMY KOMUNIKACJI
ROZWÓJ WOKALIZACJI WEDŁUG STARKA:
STADIUM ODRUCHOWEGO KRZYKU I ŻYCIOWYCH ODGŁOSÓW (0 - 2 MIESIĄC)
STADIUM GRUCHANIA I ŚMIECHU (2 - 5 MIESIĄC)
STADIUM ZABAW WOKALNYCH (4 - 7, 8 MIESIĄC) - DZIECKO ZACZYNA WYPOWIADAĆ PROSTE SYLABY Z PRZEDŁUŻANIEM DŹWIĘKÓW PODOBNYCH DO SAMOGŁOSEK LUB SPÓŁGŁOSEK
STADIUM SAMONAŚLADUJĄCEGO GAWORZENIA(6 M. - 12 M.) - POWTARZANIE KOMBINACJI SAMOGŁOSEK I SPÓŁGŁOSEK
STADIUM GAWORZENIA I EKSPRESYWNEJ MOWY NIEZROZUMIAŁEJ (9 - 18 M.) - ZWIĘKSZA SIĘ REPERTUAR SPÓŁGŁOSEK, WYPOWIEDZI MOGĄ BYĆ NIEZROZUMIAŁE, ALE ODDAJĄ INTONACJĘ CHARAKTERYSTYCZNĄ DLA RÓŻNYCH WYPOWIEDZI SPEŁNIAJĄCYCH ROZMAITE FUNKCJE.
ROZWÓJ WERBALNY
POD KONIEC 1 R.Ż. DZIECKO OPERUJE 4 - 5 SŁOWAMI. W NASTĘPNYCH LATACH AŻ DO 6 R.Ż. OPANOWUJE DZIENNIE SREDNIO PO 9-10 SŁÓW.
W 2 R.Ż. ZNA WIELE NAZW DŹWIĘKONAŚLADOWCZYCH. POCZĄTKOWO WYPOWIEDZI MAJĄ FORMĘ HOLOFRAZ (WYPOWIEDZI JEDNOWYRAZOWYCH). POTEM ZACZYNAJĄ SIĘ TWORZYĆ ZLEPKI WYRAZOWE (NP. MAMA LALA - MAMO, JA CHCĘ LALĘ). PRZEWAGA FUNKCJI EKSPRESYWNEJ (WYRAŻANIE PRZEŻYĆ) I IMPRESYWNEJ (WYWIERANIE WPŁYWU) NAD SYMBOLICZNĄ.
W 3 R.Ż. SŁOWNIK DZIECKA LICZY 1000 - 1500 SŁÓW. ZDANIA SĄ BUDOWANE ZGODNIE Z REGUŁAMI GRAMATYCZNYMI. SKŁADAJĄ SIĘ ŚREDNIO Z 3 - 4 SŁÓW.
3 - 5 R.Ż - TENDENCJA DO TWORZENIA NEOLOGIZMÓW, WYKORZYSTYWANE SĄ ZASADY GRAMATYKI. OPANOWYWANA JEST UMIEJĘTNOŚĆ OPOWIADANIA (KOMPETENCJE NARRACYJNE), DOSKONALĄ SIĘ UMIEJĘTNOŚCI KONWERSACYJNE. 4 - 5 R.Ż. - WIEK PYTAŃ.
ROZWÓJ RYSUNKU (KONCEPCJA S.SZUMANA)
3 R.Ż. - BAZGROTY
3 - 5 R.Ż. - SCHEMAT UPROSZCZONY
5 - 7 R.Ż. - PRZEKSZTAŁCENIA AFEKTYWNE, SYMBOLICZNE UJMOWANIE FORMY
7 - 12 R.Ż. - SCHEMAT WZBOGACONY
12 - 13 R.Ż. - FAZA REALIZMU WRAŻENIOWEGO, NAŚLADOWANIE NATURY
13 - 15 R.Ż. - UJMOWANIE TRÓJWYMIAROWOŚCI, STOPNIOWE ZATRACANIE INDYWIDUALNEJ ŚWIEŻOŚCI RYSUNKU.
ROZWÓJ RYSUNKU (WEDŁUG G.KERSCHENSTEINERA)
3 - 6 R.Ż. - RYSUNEK SCHEMATYCZNY
6 - 11 R.Ż. - RYSUNEK ODPOWIADA W PRZYBLIŻENIU RZECZYWISTEMU WYGLĄDOWI PRZEDMIOTÓW
11- 16 R.Ż. - OKRES WIERNEGO ODTWARZANIA POSTACI
OKRES DORASTANIA
MOŻLIWOŚCI POZNAWCZE:
WZROST REFLEKSYJNOŚCI I KRYTYCYZMU
METAFORYCZNE UJMOWANIE ZDARZEŃ
UNIEZALEŻNIENIE SIĘ OD SĄDÓW INNYCH LUDZI
FORMUŁOWANIE WŁASNYCH OCEN LUDZI I ZDARZEŃ
EGOCENTRYZM MŁODZIEŃCZY
EMOCJONALNOŚĆ:
NASILONE POBUDZENIE EMOCJONALNE
LABILNOŚĆ (CHWIEJNOŚĆ) EMOCJI
AMBIWALENCJA UCZUĆ
ROZWÓJ MORALNY:
POZIOM KONWENCJONALNY (13 - 16 R.Ż.)
POZIOM POSTKONWENCJONALNY (16 - 20 R.Ż.)
KONFORMIZM
RYGORYZM MORALNY
ŚWIATOPOGLĄD:
IDEALIZM MŁODZIEŃCZY
NIHILIZM
CYNIZM
TOŻSAMOŚĆ:
PIĄTE STADIUM ROZWOJU PSYCHOSPOŁECZNEGO WG
E.ERIKSONA
SPOSOBY POSZUKIWANIA TOŻSAMOŚCI
SFERA MOTYWACYJNA I DZIAŁANIOWA:
ROMANTYZM MŁODZIEŃCZY
PODEJMOWANIE ZACHOWAŃ RYZYKOWNYCH
FASCYNACJA TAJEMNICZOŚCIĄ
NEGATYWIZM
POTRZEBA CZYNU
ZADANIA ROZWOJOWE WG HAVIGHURSTA
EGOCENTRYZM MŁODZIEŃCZY - NIEZDOLNOŚĆ DO RÓŻNICOWANIA MIĘDZY WŁASNYM A CUDZYM PUNKTEM WIDZENIA:
ZŁUDZENIE WIDOWNI - PRZEŚWIADCZENIE JEDNOSTKI, ŻE INNI LUDZIE SĄ ZAABSORBOWANI JEJ WYGLĄDEM I ZACHOWANIEM.
MIT O WŁASNEJ OSOBIE - WIARA W TO, ŻE NORMALNE PRAWA NATURY, KTÓRE ODNOSZĄ SIĘ DO INNYCH, NIE MAJĄ ZASTOSOWANIA DO SIEBIE. (WYNIKA TO Z PRZEŚWIADCZENIA O WŁASNEJ NIEŚMIERTELNOŚCI I NIEZWYKŁOŚCI).
KONFROMIZM - PODPORZĄDKOWANIE SIĘ GOTOWYM WZOROM I SCHEMATOM POSTĘPOWANIA, DOPASOWYWANIE SIĘ DO GRUPY I OPINII WIĘKSZOŚCI.
RYGORYZM MORALNY MŁODZIEŻY- UJMOWANIE OKREŚLONYCH POWINNOŚCI JAKO BEZWYJĄTKOWYCH, OD KTÓRYCH NIGDY NIE NALEŻY ODSTĘPOWAĆ. (Najwyższy poziom rygoryzmu moralnego - 7 - 11 r.ż., potem stopniowo maleje i osiąga najniższy poziom ok. 20 r.ż., następnie wzrasta u dorosłych).
TEORIA ROZWOJU MORALNEGO KOHLBERGA
POZIOM PRZEDKONWENCJONALNY (DO 12 R.Ż.)
ROZUMOWANIE MORALNE OPIERA SIĘ NA ZAŁOŻENIU, ŻE JEDNOSTKI MUSZĄ ZASPOKAJAĆ SWOJE POTRZEBY.
STADIUM I. UNIKANIE KARY
w teorii Piageta - realizm moralny).
MORALNOŚĆ WYWODZI SIĘ Z WŁADZY I AUTORYTETU
STADIUM II. WŁASNY INTERES (INDYWIDUALIZM I RELATYWIZM INDYWIDUALNY).
MORALNOŚĆ TO TROSZCZENIE SIĘ O SIEBIE.
II. POZIOM KONWENCJONALNY (13 -16 R.Ż.)
ROZUMOWANIE MORALNE ZAKŁADA, ŻE SYSTEM SPOŁECZNY MUSI OPIERAĆ SIĘ NA ZASADACH I PRZEPISACH.
STADIUM III. KONFORMIZM INTERPERSONALNY (HARMONIA INTERPERSONALNA. STADIUM DOBREGO CHŁOPCA I DOBREJ DZIEWCZYNY).
MORALNOŚĆ OZNACZA ROBIENIE TEGO, ZA CO JEST SIĘ LUBIANYM.
STADIUM IV. PRAWA I PORZĄDKU SPOŁECZNEGO
Moralność rozpatrywana jest z perspektywy systemu społecznego,
Zasady obowiązują wszystkich.
DOZWOLONE JEST TO, CO JEST ZGODNE Z PRAWEM.
III. POZIOM POSTKONWENCJONALNY (16 - 20 R.Ż.)
ROZUMOWANIE MORALNE OPIERA SIĘ NA ZAŁOŻENIU, ŻE WARTOŚCI, STATUS I PRAWA KAŻDEJ JEDNOSTKI MUSZĄ BYĆ CHRONIONE.
STADIUM V. SPOŁECZNY KONTRAKT (UMOWA SPOŁECZNA)
PRAWA CZŁOWIEKA SĄ WAŻNIEJSZE OD INNYCH PRAW
STADIUM VI. UNIWERSALNYCH ZASAD ETYCZNYCH
istnieją uniwersalne zasady moralne: sprawiedliwość i godność człowieka, które są poza prawem.Życie ludzkie jest wartością najwyższą.
MORALNOŚĆ JEST SPRAWĄ WŁASNEGO SUMIENIA.
ŚWIATOPOGLĄD
IDEALIZM MŁODZIEŃCZY FAZY ROZ IDE
POSZUKIWANIE IDEALNEGO WZORCA wśród konkretnych obiektów. (Chłopcy - kult bohatera, dziewczęta - adoracja).
KONCEPCJA DOSKONAŁEJ RZECZYWISTOŚCI - twórcza wizja świata i swojej w nim roli. - NIHILIZM - ZAPRZECZENIE SENSOWI ŻYCIA LUDZKIEGO, W TYM WŁASNEGO.
CYNIZM - ROZBIEŻNOŚĆ MIĘDZY GŁOSZONYMI PRZEKONANIAMI A ICH REALIZACJĄ.
TOŻSAMOŚĆ
SPOSOBY POSZUKIWANIA WŁASNEJ TOŻSAMOŚCI
CIĄGŁOŚĆ ISTNIENIA (np. sprawdzanie niezawodności uczuć rodziców)
PRÓBY ZMIENIANIA SIEBIE (np. poprzez przejmowanie cudzego zach
PRÓBY SPRAWDZANIA SIEBIE (np. podejmowanie postanowień).
TEORIA ERIKSONA
V STADIUM. TOŻSAMOŚĆ/ ROZPROSZONA TOŻSAMOŚĆ (POMIESZANIE RÓL) - OKRES DORASTANIA.
STABILNE I SATYSFAKCJONUJĄCE POCZUCIE TOŻSAMOŚCI
POCZUCIE ODRĘBNOŚCI LUB ZAGUBIENIE SIEBIE
WPŁYWY ZEWNĘTRZNE
DOŚWIADCZENIE SUKCESU OSOBISTEGO I SATYSFAKCJI ZWIĄZANYCH ZE SPOŁECZNĄ AKCEPTACJĄ I UZNANIEM:
POCZUCIE WEWNĘTRZNEJ IDENTYCZNOŚCI I CIĄGŁOŚCI
DOSTRZEGANIE TEJ IDENTYCZNOŚCI I CIĄGŁOŚCI PRZEZ OSOBY Z OTOCZENIA
POTWIERDZENIE AUTOPERCEPCJI WŁASNEJ OSOBY W KONTAKTACH INTERPERSONALNYCH.
ROMANTYZM MŁODZIEŃCZY - PRAGNIENIE DOZNAWANIA PIĘKNA I WZRUSZEŃ.
NEGATYWIZM MŁODZIEŃCZY - PRZEJAWIA SIĘ W UPORZE, ZAPRZECZANIU, AROGANCJI.
POTRZEBA CZYNU - PRAGNIENIE NADZWYCZAJNYCH CZYNÓW.
ZADANIA ROZWOJOWE W CIĄGU ŻYCIA (TEORIA HAVIGHURSTA)
NIEMOWLĘCTWO I WCZESNE DZIECIŃSTWO
UCZENIE SIĘ CHODZENIA
UCZENIE SIĘ PRZYJMOWANIA STAŁECO POKARMU
UCZENIE SIĘ MÓWIENIA
UCZENIE SIĘ KONTROLI NAD WYDALANIEM
UCZENIE SIĘ RÓŻNIC PŁCI I SKROMNOŚCI SEKSUALNEJ
TWORZENIE POJĘĆ I UCZENIE SIĘ MOWY DO OPISU RZECZYWISTOŚCI SPOŁECZNEJ I FIZYCZNEJ
NABYWANIE GOTOWOŚCI DO CZYTANIA
ŚREDNIE DZIECIŃSTWO
UCZENIE SIĘ SPRAWNOŚCI FIZYCZNYCH POTRZEBNYCH W CODZIENNYCH ZABAWACH
WYTWARZANIE ZDROWYCH POSTAW WOBEC SAMEGO SIEBIE I WZRASTAJĄCEGO ORGANIZMU
UCZENIE SIĘ PRZEBYWANIA Z RÓWIEŚNIKAMI
UCZENIE SIĘ WŁAŚCIWYCH RÓL MĘSKICH LUB KOBIECYCH
ROZWIJANIE PODSTAWOWYCH UMIEJĘTNOŚCI CZYTANIA, PISANIA I LICZENIA
ROZWIJANIE POJĘĆ POTOCZNYCH PRZYDATNYCH W CODZIENNYM ŻYCIU
ROZWIJANIE ŚWIADOMOŚCI, MORALNOŚCI I SKALI WARTOŚCI
OSIĄGANIE NIEZALEŻNOŚCI OSOBISTEJ
ROZWIJANIE POSTAW WOBEC GRUP SPOŁECZNYCH ORAZ INSTYTUCJI
ADOLESCENCJA
OSIĄGNIĘCIE NOWYCH, BARDZIEJ DOJRZAŁYCH WIĘZI Z RÓWIEŚNIKAMI OBOJGA PŁCI
UKSZTAŁTOWANIE ROLI MĘSKIEJ LUB KOBIECEJ
AKCEPTACJA SWOJEGO WYGLĄDU I SKUTECZNE POSŁUGIWANIE SIĘ WŁASNYM CIAŁEM
OSIAGNIĘCIE NIEZALEŻNOSCI UCZUCIOWEJ OD RODZICÓW I INNYCH OSÓB DOROSŁYCH
PRZYGOTOWANIE DO MAŁŻEŃSTWA I ŻYCIA W RODZINIE
PRZYGOTOWANIE DO KARIERY ZAWODOWEJ (NIEZALEŻNOŚCI EKONOMICZNEJ)
ROZWIJANIE IDEOLOGII (SIECI WARTOŚCI) I SYSTEMU ETYCZNEGO KIERUJĄCEGO ZACHOWANIEM
DĄŻENIE I OSIĄGNIĘCIE POSTEPOWANIA ODPOWIEDZIALNEGO SPOŁECZNIE
WCZESNA DOROSŁOŚĆ (18 - 30 R.Ż.)
WYBÓR MAŁŻONKA
UCZENIE SIĘ WSPÓŁŻYCIA Z MAŁŻONKIEM
ZAŁOŻENIE RODZINY
WYCHOWANIE DZIECI
PROWADZENIE DOMU
ROZPOCZĘCIE PRACY ZAWODOWEJ
PRZYJMOWANIE ODPOWIEDZIALNOŚCI OBYWATELSKIEJ
ZNALEZIENIE POKREWNEJ GRUPY SPOŁECZNEJ
WIEK ŚREDNI
WSPOMAGANIE DORASTAJĄCYCH DZIECI TAK, ABY STAWAŁY SIĘ ODPOWIEDZIALNYMI I SZCZĘŚLIWYMI LUDŹMI
OSIĘGNIĘCIE DOJRZAŁEJ ODPOWIEDZIALNOSCI SPOŁECZNEJ I OBYWATELSKIEJ
UZYSKANIE I PODTRZYMYWANIE ZADOWALAJĄCEJ SPRAWNOŚCI W PRACY ZAWODOWEJ
WYPEŁNIENIE WOLNEGO CZASU ZAJĘCIAMI TYPOWYMI DLA OSÓB DOROSŁYCH
TRAKTOWANIE MAŁŻONKA JAKO OSOBY
AKCEPTOWANIE I DOSTOSOWANIE SIĘ DO FIZJOLOGICZNYCH ZMIAN WIEKU ŚREDNIEGO
PRZYSTOSOWANIE SIĘ DO STARZENIA SIĘ RODZICÓW
PÓŹNA DOJRZAŁOŚĆ
PRZYSTOSOWANIE SIĘ DO SPADKU SIŁ FIZYCZNYCH
PRZYSTOSOWANIE SIĘ DO EMERYTURY I ZMNIEJSZONYCH DOCHODÓW
POGODZENIE SIĘ ZE ŚMIERCIĄ WSPÓŁMAŁŻONKA
UTRZYMYWANIE STOSUNKÓW TOWARZYSKICH Z LUDŹMI W SWOIM WIEKU
PRZYJMOWANIE I DOSTOSOWANIE SIĘ DO ZMIENNYCH RÓL SPOŁECZNYCH
URZĄDZENIE W SPOSÓB DOGODNY FIZYCZNYCH WARUNKÓW BYTU
KRYTERIA DOJRZAŁOŚCI WEDŁUG GORDONA ALLPORTA
ZASIĘG JA: STOPNIOWY ROZWÓJ ROZUMIENIA OTACZAJĄCYCH ŚRODOWISK; ROZWÓJ WIĘZI Z PRZEDSTAWICIELAMI PŁCI PRZECIWNEJ; POSZERZANIE SIĘ ZAINTERESOWANIA DLA PROBLEMÓW MORALNYCH, OBYWATELSKICH.
CIEPŁE ODNOSZENIE SIĘ DO INNYCH: ZDOLNOŚĆ DO WCHODZENIA W BLISKIE RELACJE Z INNYMI (BLISKOŚĆ - ROZUMIENIE INNYCH OSÓB, AKCEPTACJA ICH, EMPATYCZNY STOSUNEK WOBEC NICH, TOLERANCJA WOBEC ICH SŁABOŚCI I BRAKÓW).
POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA EMOCJONALNEGO:
AKCEPTACJA SIEBIE - PEŁNE UZNAWANIE SIEBIE, ZWŁASZCZA W OKRESACH NIEDOSKONAŁOŚCI
AKCEPTACJA EMOCJI - UZNANIE SWYCH EMOCJI JAKO NATURALNEGO ELEMENTU SWEJ OSOBY
ODPORNOŚĆ NA FRUSTRACJĘ - ZDOLNOŚĆ DO KONTYNUOWANIA DZIAŁALNOŚCI W SYTUACJACH SILNEGO STRESU
SWOBODNE WYRAŻANIE EMOCJI - ŚWIADOMOŚĆ SWYCH EMOCJI I KONTROLOWANIE ICH BEZ UCZUCIA OBAWY.
REALISTYCZNA PERCEPCJA ŚWIATA: WIERNE SPOSTRZEGANIE ŚWIATA, BEZ ZNIEKSZTAŁCANIA W TRAKCIE REALIZACJI CELÓW I POTRZEB
.DYSPONOWANIE KWALIFIKACJAMI I KOMPETENCJAMI:
SPRAWDZANIE ZDOBYTYCH KWALIFIKACJI W DZIAŁANIU.
WIEDZA O SOBIE: ZDOLNOŚĆ WGLĄDU W SIEBIE I UMIEJĘTNOŚĆ OCENY TEGO - CO MOŻNA ZROBIĆ, CZEGO NIE MOŻNA ZROBIĆ, CO POWINNO SIĘ ROBIĆ.
STABILIZUJĄCA SIĘ I JEDNOCZĄCA FILOZOFIA ŻYCIOWA (KONCEPCJA ŻYCIA): ZDOLNOŚĆ KIEROWANIA ZAMIARAMI, CELAMI, IDEAŁAMI, POTRZEBAMI, WARTOŚCIAMI.
TEORIA ERIKSONA
VI STADIUM ROZWOJU - WCZESNA DOROSŁOŚĆ (DO OK. 40 R.Ż.)
INTYMNOŚĆ / IZOLACJA (SAMOTNOŚĆ)
ZDOLNOŚĆ DO UTRZYMYWANIA BLISKICH ZWIAZKÓW LUB SAMOTNOŚĆ, ZWIĄZKI PUSTE
WPŁYWY ZEWNĘTRZNE: OTWARTOŚC I ZAUFANIE ZE STRONY INNYCH; SPÓJNE I NAGRADZAJĄCE DOŚWIADCZENIA W INTYMNYCH ZWIĄZKACH.
PRZEJAWY DOROSŁOŚCI (WEDŁUG TURNERA I HELMSA)
DOBRZE ROZWINIĘTY SYSTEM WARTOŚCI
REALISTYCZNE POJĘCIE WŁASNEJ OSOBY
STABILNOŚĆ EMOCJONALNA
UTRZYMYWANIE SATYSFAKCJONUJĄCYCH RELACJI SPOŁECZNYCH
ZDOLNOŚĆ DOKONYWANIA WGLĄDU INTELEKTUALNEGO
REALISTYCZNA OCENA PRZYSZŁYCH CELÓW I IDEAŁÓW
POMYŚLNE RADZENIE SOBIE Z PROBLEMAMI ŻYCIOWYMI
EFEKTYWNE STRATEGIE PLANOWANIA
DOBRE ROZUMIENIE OTOCZENIA
POSZERZANIE ZASOBU ŚRODKÓW POTRZEBNYCH DO OSIĄGNIĘCIA SZCZĘŚCIA
TEORIA ROGERA GOULDA
BŁĘDNE PRZEKONANIA NABYTE W DZIECIŃSTWIE
RODZICE DOROSŁYCH DZIECI BĘDĄ ŻYĆ WIECZNIE.
RODZICE DOROSŁYCH DZIECI ZAWSZE BĘDĄ SŁUŻYĆ POMOCĄ, GDY POJAWIĄ SIĘ PROBLEMY.
RODZICE ZAWSZE ROZWIĄŻĄ PROBLEMY.
DIABEŁ I ŚMIERĆ NIE ISTNIEJĄ.
WCZESNA DOROSŁOŚĆ (16 - 34 R.Ż.)
STADIA:
OPUSZCZAM ŚWIAT SWOICH RODZICÓW (16 - 22 R.Ż.)
BŁĘDNE PRZEKONANIE DO USUNIĘCIA: DZIECI ZAWSZE BĘDĄ NALEŻEĆ DO SWOICH RODZICÓW I WIERZYĆ W ICH ŚWIAT.
(PRZYKLADY PRZEKONAŃ: „JEŻELI SIĘ UNIEZALEŻNIĘ, STANIE SIĘ NIESZCZĘŚCIE”, „WYŁĄCZNIE RODZICE STANOWIĄ MOJĄ RODZINĘ”.
NIE JESTEM TERAZ NICZYIM DZIECKIEM (22 - 28 R.Ż.)
BŁĘDNE PRZEKONANIE DO USUNIĘCIA: DZIECKO MA POSTĘPOWAĆ TAK SAMO, JAK RODZICE.
OTWIERAM SIĘ NA TO,CO JEST WE MNIE (28 - 34 R.Ż.)
BŁĘDNE PRZEKONANIE DO USUNIĘCIA: ŻYCIE JEST PROSTE I DAJE SIĘ KONTROLOWAĆ.