Temat: Choroby alergiczne skóry.
Choroby alergiczne skóry należą do najczęstszych dermatoz. Alergia jest schorzeniem u podstaw którego leży nieprawidłowa (nadmierna) reakcja układu odpornościowego na czynniki zewnętrzne. Do alergenów zaliczamy:
substancje lotne (pyłki, kurz, sierść, zarodniki pleśni)
niektóre pokarmy (mleko, jaja, cytryny, kakao)
związki i substancje chemiczne (metale, guma, barwniki, konserwanty, leki)
jady owadów (pszczoły, osy, szerszenia)
Głównymi komórkami efektorowymi są mastocyty (komórki tuczne) opłaszczone swoistymi przeciwciałami klasy IgE. Po wniknięciu do organizmu alergenu następuje jego związanie z przeciwciałami. W wyniku tej reakcji dochodzi do aktywności mastocytów, wydzielania tzw. mediatorów reakcji alergicznej, do których zaliczamy m. in. HISTAMINĘ. Wydzielane mediatory są odpowiedzialne za objawy choroby alergicznej powodując:
zwiększenie wydzielania śluzu przez błonę śluzową (katar, kichanie, łzawienie)
podrażnienie zakończeń nerwowych powodujące świąd, ból, zaczerwienienie
skurcz mięśni gładkich oskrzeli, obrzęk błony śluzowej, wzrost wydzielania śluzu do światła oskrzeli, a w efekcie trudności w oddychaniu
nadmierny rozkurcz naczyń krwionośnych (zaczerwienienie)
zwiększenie przepuszczalności naczyń włosowatych (powstaje obrzęk, bąbel pokrzywkowy)
Wstrząs anafilaktyczny - gwałtowny i najgroźniejszy objaw kliniczny alergii o charakterze ogólnoustrojowy. Warunkiem wystąpienia jest co najmniej dwukrotne zetknięcie się z alergenem. Zespół pełnoobjawowy może prowadzić do śmierci i obejmuje m. in.:
poblednięcie
utratę przytomności
szybki, płytki oddech
wymioty
biegunkę
spadek ciśnienia krwi
poty
złe samopoczucie
Podaje się choremu hydrokortyzon i wapń, w rozwiniętym wstrząsie podaje się adrenalinę podskórnie.
Mamy następujące testy alergiczne:
skórne
z krwi
pokarmowe (eliminacja)
naskórkowe (płatkowy)
punktowe
POKRZYWKA
Grupa chorób objawiających się wystąpieniem bąbli pokrzywkowych i świądu. Rodzaje pokrzywki według kryterium czasowego:
ostra - do 4 tyg.
podostra - 4-6 tyg.
przewlekła - powyżej 6 tyg.
nawrotowa
wyróżniamy postacie o podłożu alergicznym, fizykalnym oraz pokrzywki niealergiczne. Alergenami mogą być: leki, pokarmy, alergeny wziewne. Pokrzywka fizykalna jest związana z działaniem na skórę zimna, ciepła lub promieni słonecznych.
Obraz kliniczny - Jedynymi wykwitami są bąble pokrzywkowe. Wysiew zmian jest zwykle krótkotrwały, kilku-kilkunastogodzinny, czasem do 48 godz. wykwity są bardzo swędzące. Zmianom skórnym może towarzyszyć obrzęk błon śluzowych jamy ustnej i górnych dróg oddechowych. Czasem występują również nudności, migreny, spadek ciśnienia tętniczego krwi.
Bąbel pokrzywkowy - powstaje wskutek gwałtownego przesięku surowiczego z łożyska naczyniowego do otoczenia. Obrzęk ten powoduje ucisk naczyń krwionośnych w otoczeniu i w następstwie lokalnego niedokrwienia - wykwit przyjmuje kolor porcelanowy).
OBRZĘK NACZYNIORUCHOWY (QUINKIEGO):
niezapalny obrzęk warg, otoczenia oczu, policzków, języka, śluzówki górnych dróg oddechowych
nagły początek i szybkie ustępowanie zmian
brak świądu
nawrotowy charakter schorzenia
zajęcie krtani zagraża życiu chorego
reakcja alergiczna m. in. na leki, substancje wziewne, pokarmy
ATOPOWE ZAPALENIE SKÓRY:
schorzenie uwarunkowane genetycznie (w rodzinie choroby z kręgu atopii)
w przebiegu choroby wyróżniamy fazę ostra i przewlekłą
w fazie ostrej zmiany mają charakter grudek obrzękowych i pęcherzyków na podłożu rumieniowym
dalej pęcherze przechodzą w nadżerki i strupy
w fazie przewlekłej dochodzi do procesu - zliszajowacenia, zgrubienia naskórka i skóry, ciemniejszego ich zabarwienia, pogłębienia poletkowania
zmiany przewlekłe zlokalizowane są w zgięciach łokciowych, kolanowych, na twarzy, szyi, czasem na tułowiu i częściach wyprostnych kończyn
wskutek przewlekłego świądu i drapania paznokcie stają się wypolerowane (tzw. lakierowane paznokcie)
cechą charakterystyczną skóry atopowej jest biały dermografizm („pisanie” po skórze)
u dzieci cechą charakterystyczną jest wypryskowy stan zapalny dłoni i podeszw, nasilający się w okresie zimowym
choroba ma przewlekły i nawrotowy przebieg
WYPRYSK (Egzema):
Jedna z najczęstszych chorób skóry charakteryzująca się powierzchownym stanem zapalnym, rozwijającym się pod wpływem różnorodnych czynników, nie zawsze wykrywalnych.
Wyróżniamy kilka odmian w zależności od mechanizmu powstawania:
Wyprysk kontaktowy alergiczny
wyprysk kontaktowy z podrażnienia
wyprysk zawodowy (praca w określonych warunkach)
wyprysk potnicowy
wyprysk rogowaciejący
wyprysk pieniążkowy (ogniska chorobowe wielkości monetarnej)
wyprysk podudzia (choroba związana z zespołem przyżylakowym)
Wyprysk może mieć postać ostrą, podostrą i przewlekłą. W fazie ostrej i podostrej ogniska chorobowe (stanowią je grudki obrzękowe i pęcherzyki na rumieniowym podłożu) są nieostro odgraniczone od skóry zdrowej. Są one na różnym etapie rozwoju.
Wyprysk przewlekły charakteryzuje się zliszajowaceniem oraz obecnością przeczosów z powodu uporczywego świądu.
2