Metodologia nauk społecznych - wykład 10
Temat: Techniki socjometryczne
Pojecie i narzędzia techniki socjometrycznej.
pojęcie socjometrii
rodzaje technik socjometrycznych
Narzędzie badawcze.
Użyteczność i ograniczenia socjometrii.
1. a) pojęcie socjometrii
Socjometria - jest zespołem czynności werbalnych i manipulacyjnych mających na celu poznanie uwarunkowań istoty i przemian nieformalnych związków międzyosobowych w grupach rówieśniczych.
/T. Pilch/
Socjometria - polega głownie na dokonaniu wyborów pozytywnych lub/i negatywnych spośród członków jakieś grupy ze względu na ściśle określone kryterium wyboru.
/M. Łobocki/
1. b) rodzaje technik socjometrii
Rodzaje technik socjometrycznych:
klasyczna technika (moreno) - polega na podaniu wszystkim członkom danej grupy przygotowanego kryterium socjometrycznego w odpowiedzi na nie osoby badane wymieniają nazwiska członków grupy którzy ich zdaniem spełniają wymagania sugerowane w pytaniu.
plebiscyt życzliwości i niechęci - polega na ustaleniu skali według której badany ocenia swój stosunek do pozostałych członków grupy.
zgadnij kto? - polega na wypisywaniu przez każdego członka grupy nazwiska tych kolegów, których zachowanie odpowiada przedstawionej charakterystyce zachowań.
technika szeregowania ramowego - polega na tym że badany wymienia nazwiska członków grupy kolejno według określonego kryterium oceny.
2. Narzędzie badawcze.
Kryterium socjometryczne - jest to narzędzie technik socjometrycznych.
Jest to określona specyficzna sytuacja społeczna, założona przez badacza lub rzeczywista będąca podstawą do dokonania wyboru osoby lub osób z danej grupy społecznej.
Składa się z opisu sytuacji oraz pytania socjometrycznego. Kilka kryteriów socjometrycznych tworzy tzw. test socjometryczny.
Przykład:
Zbliżają się ferie, wyobraź sobie że wyjeżdżasz z grupą do zakopanego na tydzień, Noclegi są zarezerwowane w 3osobowych pokojach. Z kim chciał byś mieszkać, wskaż 2 osoby pamiętając że wybór 1 jest ważniejszy.
TABELA SOCJOMTERYCZNA
wybierane
osoby wybierające |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
1 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
1 |
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
1 |
3 |
|
2 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
2 |
|
5 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
1 |
6 |
|
|
|
1 |
|
|
2 |
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
2 |
|
1 |
|
|
8 |
|
1 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
9 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
1 |
10 |
|
1 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
Liczba wyborów |
0 |
3 |
1 |
2 |
2 |
1 |
5 |
1 |
2 |
3 |
Ilość punktów |
0 |
4 |
2 |
3 |
3 |
2 |
9 |
1 |
3 |
3 |
Socjogram - jest to graficzne przedstawienie wyników badania socjometrycznego, sporządza się go na podstawie danych zawartych w tabeli socjometrycznej.
Typy socjogramów
Podział ze względu na liczbę osób uwzględnionych w socjogramie.
grupowy - uwzględnia wszystkie osoby badane
nieuporządkowany
kołowy
hierarchiczny
indywidualny - uwzględnia tylko te osoby, które są związane z wyeksponowanym uczestnikiem.
- Osoba izolowana (osoba, która nie uzyskała żadnego wyboru)
- Gwiazda socjometryczna (osoba, która uzyskała
największą liczbę wyborów)
- Wybór jednostronny
- Wybór wzajemny, tzw. diada (czyli para)
- Wybór wzajemny, tzw. triada
Wybór wzajemny większej liczby osób tworzy tzw. paczkę socjometryczną
- Łańcuch socjometryczny (niedomyta się)
Itd.
Bez Końca
A
A
F
E
D
C
B
A
B
A
B
B
A
C
A
B
C
D
E
F
A
B
C
D