Rada Unii Europejskiej

3.1. Wprowadzenie

Nazwa tej instytucji zmieniała się wraz z ewolucją procesu integracji euro­pejskiej. W Europejskiej Wspólnocie Węgla i Stali instytucja ta była nazywana Specjalną Radą Ministrów, w pozostałych Wspólnotach natomiast, w każdej odrębnie, istniała jako Rada Ministrów, a po wejściu w życie Traktatu fu­zyjnego w 1967 r. przyjęła nazwę Rady Wspólnot Europejskich - jako jedna instytucja dla wszystkich Wspólnot. Mocą własnej decyzji z listopada 1993 r. nazwała się ona Radą Unii Europejskiej, jednak jej oficjalna nazwa, zgodnie z Traktatem o Unii Europejskiej i Traktatem o funkcjonowaniu Unii Euro­pejskiej, to po prostu Rada. Instytucja ta działa na podstawie tych traktatów (art. 16 TUE i art. 237-243 TFUE) oraz zgodnie z przyjętym przez siebie re­gulaminem¹. Ma siedzibę w Brukseli, ale jej posiedzenia w kwietniu, czerwcu i październiku odbywają się w Luksemburgu.

3.2. Skład

Rada UE jest główną, poza Radą Europejską, międzyrządową instytucją w Unii Europejskiej. TUE w art. 16 ust. 2 stanowi, że w skład Rady wchodzi

"jeden przedstawiciel szczebla ministerialnego z każdego Państwa Członkowskiego, upoważniony do zaciągania zobowiązań w imieniu rządu Państwa Członkowskiego, które reprezentuje, oraz do wykony­wania prawa głosu".

Oznacza to, że państwa członkowskie reprezentowane są w Radzie przez ministrów właściwych w sprawach będących przedmiotem obrad (zob. dalej).

Członkowie Rady UE korzystają z przywilejów i immunitetów określonych w Protokole w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich.

Rada UE nie jest organem kadencyjnym. Jej członkowie nie są powoływa­ni ani odwoływani. Każde państwo członkowskie ustala sposób, w jaki jest ono reprezentowane w Radzie UE, pod warunkiem że jego przedstawiciele są w randze ministra. Zwykle w Radzie UE zasiadają ministrowie z rządów państw członkowskich, przy czym istnieje możliwość, by byli to ministrowie z rządów lokalnych w przypadku federalnej struktury państwa (reprezentują oni jednak wówczas dane państwo, a nie swój region).

Rada UE nie ma stałego składu. W zależności od tematyki obrad wyróżnia się składy Rady do spraw²:

• Ogólnych,

• Zagranicznych,

• Gospodarczych i Finansowych (w tym budżet),

• Wymiaru Sprawiedliwości i Wewnętrznych (w tym ochrona ludności),

• Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów,

• Konkurencyjności (Rynek Wewnętrzny, Przemysł i Badania (w tym

turystyka),

• Transportu, Telekomunikacji i Energii,

• Rolnictwa i Rybołówstwa,

• Środowiska,

• Edukacji, Młodzieży i Kultury (w tym sprawy audiowizualne).

Najważniejszą funkcję odgrywają Rada do Spraw Ogólnych i Rada do Spraw Zagranicznych. Artykuł 16 ust. 6 TUE określa, że Rada do Spraw Ogólnych zapewnia spójność prac różnych składów Rady. Przygotowuje posiedzenia Rady Europejskiej i zapewnia ich ciągłość, we współpracy z Przewodniczą­cym Rady Europejskiej i Komisją. Z kolei Rada do Spraw Zagranicznych opracowuje działania zewnętrzne Unii na podstawie strategicznych kierunków określonych przez Radę Europejską oraz zapewnia spójność działań Unii. Ra­dzie do Spraw Zagranicznych przewodniczy Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa.

3.3. Struktura wewnętrzna i organizacja pracy

Rada UE nie ma rozbudowanej struktury wewnętrznej. Na czele Rady stoi przewodniczący. Przewodniczącym każdego składu, z wyjątkiem Ra­dy do Spraw Zagranicznych, jest przedstawiciel państwa sprawującego tzw. prezydencję.

Prezydencję składów Rady, z wyjątkiem Rady do Spraw Zagranicznych, sprawują na zasadzie równej rotacji przedstawiciele państw członkow­skich w Radzie, na warunkach określonych przez Radę Europejską, sta­nowiącą większością kwalifikowaną zgodnie z art. 236 TFUE (art. 16 ust. 9 TUE).

Rada Europejska przyjęła stosowną decyzję 1 grudnia 2009 r.³. W isto­cie odzwierciedla ona postanowienia Deklaracji nr 9 dołączonej do Traktatu z Lizbony. Rada Europejska upoważniła w niej Radę do przyjęcia decyzji precyzującej porządek sprawowania prezydencji. Rada przyjęła taką decyzję 1 grudnia 2009 r.⁴. Określa ona porządek prezydencji do końca czerwca 2020 r., a jednocześnie przewiduje, że porządek po tym terminie zostanie ustalony przed l lipca 2017 r.

Zgodnie z decyzją Rady Europejskiej prezydencję Rady, z wyjątkiem Rady do Spraw Zagranicznych, sprawują uprzednio ustalone grupy trzech państw członkowskich przez okres 18 miesięcy. Grupy te tworzone są na zasadzie równej rotacji między państwami członkowskimi, przy uwzględnieniu ich róż­norodności i równowagi geograficznej w ramach Unii. Każdy członek grupy kolejno przez okres sześciu miesięcy sprawuje prezydencję wszystkich składów Rady z wyjątkiem Rady do Spraw Zagranicznych. Pozostali członkowie grupy wspierają prezydencję we wszystkich jej obowiązkach na podstawie wspólnego programu. Członkowie grupy mogą przyjąć inne ustalenia między sobą.

Zgodnie z porządkiem prezydencji ustalonym we wskazanej wyżej decyzji Rady, prezydencja Polski przypada na drugą połowę 2011 r. i będzie spra­wowana w grupie wraz z Danią i Cyprem, których prezydencje przypadają odpowiednio na pierwszą i drugą połowę 2012 r.

Posiedzenia Rady UE zwołuje jej przewodniczący, z własnej inicjatywy lub na wniosek jednego z członków Rady albo Komisji.

Ciałem administracyjnym Rady UE jest Sekretariat Generalny, działający pod kierunkiem sekretarza generalnego przez Radę.

Komitet Stałych Przedstawicieli (COREPER)⁵ jest złożony ze stałych przedstawicieli (ambasadorów) państw członkowskich przy UE. Przygotowuje on prace Rady UE, a także wykonuje zadania powierzone przez nią. W prak­tyce działają dwa komitety - COREPER I, składający się z zastępców stałych przedstawicieli, oraz COREPER II, złożony ze stałych przedstawicieli. Jeśli projekt aktu prawnego zostanie uzgodniony podczas prac Komitetu, to trafia do Rady jako punkt A porządku obrad i nie wymaga dyskusji ani formalnego głosowania. Punkty B porządku obrad muszą być formalnie głosowane w Ra­dzie, gdyż nie uzyskały konsensu w Komitecie.

Rada UE podejmuje decyzje:

• większością zwykłą,

• większością kwalifikowaną,

• stanowiąc jednomyślnie.

Obecnie (przy 27 państwach członkowskich UE) zwykła większość wyno­si 14 głosów. Ten sposób podejmowania decyzji ma jednak niewielkie zasto­sowanie - jedynie w kwestiach proceduralnych oraz w celu przyjęcia swojego regulaminu wewnętrznego Rada stanowi zwykłą większością (art. 240 ust. 3 TFU E). Kluczowe znaczenie ma głosowanie większością kwalifikowaną. Wart. 16 ust. 3 TUE ustalono, że ,,0 ile Traktaty nie stanowią inaczej, Rada stanowi większością kwalifikowaną".

Obecnie, na mocy art. 4 Protokołu 36 w sprawie przepisów przejściowych dołączonego do Traktatu z Lizbony, do 31 października 2014 r. obowiązuje cią­gle nicejska formuła podejmowania decyzji większością kwalifikowaną. "Waży" ona głosy 27 państw członkowskich. Podejmowanie decyzji głosami ważonymi oznacza, że z pewnej ustalonej puli głosów każde z państw otrzymuje pewną liczbę głosów ("ważonych" według tzw. zasady degresywnej proporcjonalno­ści, czyli im większe demograficznie państwo, tym relatywnie mniej głosów uzyskuje). Następnie należy ustalić "progi" (kwoty) głosów: ile należy zebrać głosów, aby decyzję podjąć, oraz ilu głosów potrzeba, aby decyzję zablokować (tzw. mniejszość blokująca). Problem wyraża się więc nie tylko w samym po­dziale głosów, lecz także w takim uzgodnieniu "progów" (kwot), aby zrówno­ważone były interesy państw "dużych" i "małych", tj. aby musiały one budo­wać koalicję, zwłaszcza przy próbie zablokowania decyzji. Należy przy tym pamiętać, że istota formuły podejmowania decyzji większością kwalifikowaną polega nie na tym, aby blokować decyzje, lecz na tym, aby w konstruktywny sposób "przymusić" państwa do wypracowania kompromisu i przyjęcia de-" cyzji. W praktyce większość decyzji w tym trybie zapada w drodze konsensu, choć państwa podczas negocjacji cały czas śledzą rozkład głosów.

Formuła nicejska obok głosów ważonych przewiduje również dwa dalsze testy. Decyzja w Radzie UE zostaje zatem podjęta przy spełnieniu trzech testów, w tym jednego fakultatywnego:

• test głosów ważonych: przy 27 państwach członkowskich, aby podjąć decyzję, należy zebrać co najmniej 255 na łączną liczbę 345 głosów, na­tomiast w celu stworzenia tzw. mniejszości blokującej należy zebrać co najmniej 91 głosów ważonych,

• test liczby państw: konieczna jest więcej niż połowa liczby państw, je­śli projekt aktu pochodzi od Komisji Europejskiej, i co najmniej dwie trzecie, jeśli projekt pochodzi od państw członkowskich,

• (fakultatywnie) test demograficzny: każde z państw członkowskich mo­że zażądać sprawdzenia, czy państwa spełniające dwa powyższe testy zgromadziły łącznie co najmniej 62% potencjału demograficznego UE.

Regulamin Rady przewiduje, że 62% ogółu ludności Unii oblicza się na każdy rok zgodnie z danymi liczbowymi odnoszącymi się do stanu ludno­ści, którymi dysponuje Urząd Statystyczny Wspólnot Europejskich w dniu 30 września poprzedniego roku. Rada corocznie uaktualnia w tym zakresie swój regulamin ze skutkiem od dnia 1 stycznia każdego roku. Próg 62% lud­ności Unii określa corocznie uaktualniany załącznik III do regulaminu Rady. Obecnie przewiduje on, że próg ten do końca 2010 r. wynosić będzie 309 792,4 tys. (z ogólnej liczby 499 665,1 tys.) mieszkańców Unii. Polska jest państwem szóstym co do wielkości z 38 135,9 tys. mieszkańców.

"Ważenie" głosów państw członkowskich przedstawia się następująco:

Austria	10	Malta	3
Belgia	12	Niderlandy	13
Bułgaria	10	Niemcy	29
Cypr	4	Polska	27
Dania	7	Portugalia	12
Estonia	4	Republika Czeska	12
Finlandia	7	Rumunia	14
Francja	29	Słowacja	7

Grecja	12	Słowenia	4
Hiszpania	27	Szwecja	10
Irlandia	7	Węgry	12
Litwa	7	Włochy	29
Luksemburg	4	Zjednoczone
Łotwa	4	Królestwo	29

Po 31 października 2014 r. zacznie obowiązywać nowy system większości kwalifikowanej, jednak art. 3 ust. 2 Protokołu nr 36 do Traktatu z Lizbony przewiduje okres przejściowy trwający od 1 listopada 2014 r. do 31 marca 2017 r., w którym to okresie każde państwo będzie mogło zażądać powrotu do systemu nicejskiego i przeprowadzenia głosowania według formuły ustanowionej na mocy Traktatu z Nicei (tj. łącznie z głosami ważonymi). W okresie przejścio­wym będzie także można odwołać się do tzw. formuły z Janiny⁶. Polega ona na tym, że członkowie Rady reprezentujący co najmniej trzy czwarte ludności lub co najmniej trzy czwarte liczby państw członkowskich niezbędne do utwo­rzenia mniejszości blokującej mogą zgłosić swój sprzeciw wobec przyjęcia aktu prawnego przez Radę większością kwalifikowaną. Wówczas kwestia ta trafia pod obrady Rady, która czyni wszystko, co leży w granicach jej uprawnień, aby, w rozsądnym terminie i przekroczenia dla wiążących terminów określonych przez prawo Unii, osiągnąć zadowalające porozumienie w zakresie zgłoszonych wątpliwości⁷.

Mający zastosowanie od 1 listopada 2014 r. - i definitywnie od 1 kwiet­nia 2017 r. - nowy system głosowania większością kwalifikowaną określony wart. 16 ust. 4 TUE i art. 238 ust. 2 TFUE rezygnuje z testu głosów ważonych i ustanawia jedynie dwa testy: liczby państw i test demograficzny (tzw. podwój­nej większości). W szczególności nowy system przewiduje, że:

• większość kwalifikowaną stanowi co najmniej 55% członków Rady, w liczbie nie mniejszej niż piętnastu, reprezentujących państwa człon­kowskie, których łączna liczba ludności wynosi co najmniej 65% ludno­ści Unii. Mniejszość blokująca musi składać się z co najmniej czterech członków Rady, w przeciwnym razie uznaje się, że większość kwalifiko­wana została osiągnięta. W przypadku, gdy Rada nie stanowi na wniosek Komisji lub Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, za większość kwalifikowaną uznaje się co najmniej 72% członków Rady reprezentujących państwa członkowskie, któ­rych łączna liczba ludności stanowi co najmniej 65% ludności Unii;

• gdy w zastosowaniu Traktatów nie wszyscy członkowie Rady biorą udział w głosowaniu, większość kwalifikowaną stanowi co najmniej 55% członków Rady reprezentujących uczestniczące państwa członkowskie, których łączna liczba ludności wynosi co najmniej 65% ludności Unii. W takim przypadku mniejszość blokującą stanowi co najmniej tylu członków Rady, ilu reprezentuje co najmniej 35% ludności uczestniczą­cych państw członkowskich, plus jeden członek. W przeciwnym razie uznaje się, że większość kwalifikowana została osiągnięta. Jeżeli jednak Rada nie stanowi na wniosek Komisji lub Wysokiego Przedstawicie­la Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, większość kwalifikowaną tworzy co najmniej 72% członków Rady reprezentują­cych uczestniczące państwa członkowskie, których łączna liczba ludno­ści jest równa co najmniej 65% ludności Unii (procedurę tę stosuje się też w przypadku podejmowania decyzji w sprawie zawieszenia w prawach państwa członkowskiego i wystąpienia z UE);

• w niektórych szczególnie istotnych dziedzinach (WPZiB, wymiar spra­wiedliwości i sprawy wewnętrzne, polityka gospodarcza i pieniężna, za­wieszenie w prawach państwa członkowskiego i wystąpienie z UE oraz różne nominacje) do podjęcia decyzji konieczne będzie zgromadzenie co najmniej 72% liczby państw członkowskich;

• od 1 kwietnia 2017 r. nadal można będzie odwołać się do formuły z Ja­niny, jednak w nieco zmodyfikowanym kształcie: mechanizm może być uruchomiony w przypadku sprzeciwu członków Rady reprezentujących co najmniej 55% ludności Unii lub co najmniej 55% liczby państw człon­kowskich niezbędnych do utworzenia mniejszości blokującej⁸.

Trzeci tryb głosowania w Radzie wymaga uzyskania jednomyślności. W praktyce oznacza to, że nie może być głosu sprzeciwu - wstrzymanie się od głosu przez członków obecnych lub reprezentowanych nie stanowi przeszkody w przyjęciu uchwały, która wymaga jednomyślności.

Mimo zwiększenia liczby obszarów w TUE i TFUE, w których Rada de­cyduje większością kwalifikowaną (na mocy Traktatu z Lizbony objęto tą formułą 44 obszarów), jednomyślność ciągle jest wymagana w wielu ważnych dziedzinach, m.in.:

• w dziedzinie zwalczania dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (art. 19 ust. 1 TFU E),

• w dziedzinie zabezpieczenia społecznego lub ochrony socjalnej (art. 21 ust. 3 TFUE),

• w celu określenia warunków wykonywania prawa głosowania i kan­dydowania w wyborach lokalnych i do Parlamentu Europejskiego (art. 22 TFUE),

• w celu uznania pomocy, którą państwo przyznaje lub zamierza przy­znać, za zgodną ze wspólnym rynkiem (art. 108 ust. 2 TFUE),

• w dziedzinie harmonizacji ustawodawstw odnoszących się do podatków obrotowych, akcyzy i innych podatków pośrednich (art. 113 TFUE).

Ponadto jednomyślność w Radzie UE jest wymagana w wielu innych przypadkach, np. w dziedzinie współpracy wymiarów sprawiedliwości i współpracy policyjnej, polityki pieniężnej i ochrony środowiska.

Rada UE głosuje z inicjatywy swojego Przewodniczącego. Przewodniczący jest obowiązany rozpocząć procedurę głosowania również z inicjatywy członka Rady lub z inicjatywy Komisji, pod warunkiem że postanowi tak większość członków Rady. W przypadku głosowania każdy członek Rady może otrzy­mać pełnomocnictwo tylko od jednego z pozostałych członków. Do ważno­ści głosowania w Radzie wymagana jest obecność większości członków Rady uprawnionych do głosowania na podstawie Traktatów.

3.4. Funkcje

Artykuł 16 ust. 1 stwierdza, że "Rada pełni, wspólnie z Parlamentem Euro­pejskim, funkcje prawodawczą i budżetową. Pełni funkcje określania polityki i koordynacji ( ... )". Można także wyróżnić jej kompetencje kreacyjne, kontrol­ne i międzynarodowe.

3.4.1. Funkcje prawodawcze

Do 1993 r. Rada UE miała wyłączne uprawnienie do wydawania wiążących aktów prawnych: rozporządzeń, dyrektyw i decyzji (jeśli nie liczyć prawa Ko­misji do wydawania aktów wykonawczych i o charakterze administracyjnym). Od czasu wejścia w życie Traktatu z Maastricht w 1993 r. w dziedzinach, w któ­rych przewidziano procedurę współdecydowania, Rada dzieli to uprawnienie z Parlamentem Europejskim i obecnie przyjęła dla współdecydowania nazwę zwykłej procedury ustawodawczej.

Rada UE ma pośrednie prawo inicjatywy legislacyjnej. Może zażądać od Komisji przeprowadzenia wszelkich analiz, które uzna za pożądane dla re­alizacji wspólnych celów, i przedłożenia jej wszelkich właściwych propozycji. Rada nie może jednak samodzielnie występować z inicjatywą legislacyjną.

Rada UE ma też prawo modyfikowania niektórych przepisów prawa pier­wotnego - chodzi o prawo dokonywania określonych zmian w Statucie ETS, w Statucie ESBC i EBC (wspólnie z Parlamentem, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą) oraz w Statucie EBl (stanowiąc zgodnie ze specjalną procedurą ustawodawczą).

3.4.2. Funkcje kreacyjne

W ramach funkcji kreacyjnych Rada UE ma prawo ustanawiania niektó­rych organów i urzędów Unii Europejskiej. l tak, Rada:

• powołała do życia Sąd Pierwszej Instancji (obecnie zwany Sądem), a następnie kilkakrotnie modyfikowała zakres jego jurysdykcji (de­cyzja Rady 88/591/EWWiS, EWG, Euratom oraz decyzje następne, przyjęte na podstawie dawnego art. 168a TEWG - w wersji określonej Jednolitym Aktem Europejskim),

• ma prawo powoływania (wspólnie z Parlamentem, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą) sądów wyspecjalizowanych przy Sądzie; (art. 257 TFUE),

• ustanowiła także kilkanaście agencji i urzędów, które wspierają in­stytucje unijne, w szczególności Komisję, i przyczyniają się do wypeł­niania zadań unijnych; są to m.in.: Europejski Urząd Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego⁹, Europejski Urząd do spraw Bez­pieczeństwa Źywności¹⁰ czy Europejska Agencja Leków¹¹.

Rada UE ma prawo określania liczby członków niektórych instytucji i or­ganów:

• może zwiększyć liczbę rzeczników generalnych w Trybunale Sprawie­dliwości (art. 252 TFUE),

• może (wspólnie z Parlamentem Europejskim, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą) zwiększyć liczbę sędziów w Są­dzie, a także ustanowić funkcję rzecznika generalnego w tym sądzie (art. 254 w związku z art. 281 TFUE).

Rada zatwierdza regulaminy Trybunału Sprawiedliwości, Sądu, sądów wyspecjalizowanych oraz Trybunału Obrachunkowego, a także określa status komitetów przewidzianych w traktatach.

Rada UE mianuje członków instytucji i organów UE:

• Trybunału Obrachunkowego (art. 286 ust. 2 TFUE),

• Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (art. 302 TFUE),

• Komitetu Regionów (art. 305 TFUE).

Rada UE, za wspólnym porozumieniem z wybranym Przewodniczącym Komisji, przyjmuje listę pozostałych osób, które proponuje mianować człon­kami Komisji.

Rada UE ustala uposażenia, dodatki i emerytury Przewodniczącego Rady Europejskiej, Przewodniczącego Komisji, Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, członków Komisji, prezesów, członków i sekretarzy Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, sekre­tarza generalnego Rady, a także Prezesa i członków Trybunału Obrachunko­wego. Rada określa też diety członków Komitetu Ekonomiczno-Społecznego. Rada UE (wraz z Parlamentem) uchwala regulamin pracowniczy urzędników Unii Europejskiej.

Rada ustala uposażenia, dodatki i emerytury przewodniczącego Komisji, członków Komisji, prezesów, członków i sekretarzy Trybunału Sprawiedliwo­ści Unii Europejskiej oraz sekretarza generalnego Rady.

3.4.3. Funkcje kontrolne

Radzie UE powierzono wykonywanie funkcji kontrolnych w kilku poli­tycznie wrażliwych dziedzinach:

• w zakresie przestrzegania w państwach członkowskich zasad wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz państwa prawnego; Rada może stwierdzić istnienie wyraźnego ry­zyka poważnego naruszenia przez państwo członkowskie tych wartości, a następnie, po stwierdzeniu (przez Radę Europejską) takiego narusze­nia, może zdecydować o zawieszeniu niektórych praw wynikających ze stosowania Traktatów dla tego państwa, łącznie z prawem do gło­sowania przedstawiciela rządu tego państwa członkowskiego w Radzie (art. 7 TUE i art. 354 TFUE),

• w dziedzinie polityki gospodarczej, w przypadku stwierdzenia' istnie­nia nadmiernego deficytu budżetowego w danym państwie, Rada może m.in. wezwać Europejski Bank Inwestycyjny do ponownego rozważenia polityki udzielania pożyczek wobec danego państwa członkowskiego, zażądać złożenia we Wspólnocie przez dane państwo członkowskie nie­oprocentowanego depozytu o stosownej wysokości i nałożyć grzywnę w stosownej wysokości (art. 126 TFUE),

• w dziedzinie pomocy publicznej, choć działania państw członkowskich w tym zakresie podlegają, co do zasady, kontroli Komisji, Rada w wy­jątkowych okolicznościach ma uprawnienie zalegalizowania pomocy udzielanej przez państwo (art. 108 ust. 2 akapit trzeci TFUE).

3.4.4. Funkcje międzynarodowe

Rada UE ma uprawnienie do zawierania w imieniu Unii umów międzyna­rodowych z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi (art. 218 TFUE). Decyduje o wszczęciu rokowań, określa mandat negocjacyjny dla Ko­misji, a także decyduje o podpisaniu umów.

Rada odgrywa też istotną rolę w procedurze prowadzącej do rewizji Trak­tatów stanowiących Unię. Jeżeli Rada Europejska opowie się za rozpatrzeniem propozycji zmian w Traktatach, to przewodniczący Rady zwołuje konferencję przedstawicieli państw członkowskich w celu przyjęcia zmian, które mają zostać dokonane (art. 48 TUE).

______________________________________________

I Regulamin załączony jest do decyzji Rady 2009/937/EU, Dz. Urz. UE 2009 L 325/35.

2 Decyzja Rady (do Spraw Ogólnych) 2009/878/UE z dnia l grudnia 2009 r. usta­nawiająca wykaz składów Rady uzupełniający składy, o których mowa wart. 16 ust. 6 akapity drugi i trzeci Traktatu o Unii Europejskiej, Dz. U. UE L 315/46 (w sprawie trybu ustalania składów Rady, zob. art. 236 TFUE oraz ar t. 4 Protokołu 36 w sprawie przepisów przejściowych dołączonego do Traktatu z Lizbony).

3 Dz. Urz. UE 2009 L 315/50.

4 Decyzja Rady 2009/908/UE ustanawiająca środki wykonawcze do decyzji Rady Europejskiej w sprawie sprawowania prezydencji Rady oraz dotycząca przewodnictwa w organach przygotowawczych Rady, Dz. Urz. UE L 322/28, sprostowanie w Dz. Urz. UE 2009 L 344/56.

5 Skrót pochodzi od nazwy Komitetu w języku francuskim: Comité des représen­tants permanents.

6 Formuła z Janiny została ustalona podczas negocjacji akcesyjnych w 1994 r. (decyzja Rady z dnia 29 marca 1994 r.) w trakcie prezydencji Grecji podczas spotka­nia w miejscowości Janina (Ioanina). Formuła pierwotnie polegała na tym, że jeżeli grupa państw sprzeciwiająca się projektowi decyzji nie była w stanie osiągnąć mniej­szości blokującej (ale stanowiła poważny potencjał - ówcześnie należało zgromadzić co najmniej 23 głosy, gdy mniejszość blokująca wynosiła 26), to należało poszukiwać "zadowalającego rozwiązania" w "rozsądnym czasie", a do podjęcia decyzji należa­ło zgromadzić nie 62 głosy, lecz 68. Istota tej formuły polegała więc na tym, aby "przymusić" państwa do dalszych negocjacji i osiągnięcia zadowalającego wszystkich kompromisu. Wbrew często wyrażanym opiniom, formuła ta nie służyła w swoim zamierzeniu blokowaniu decyzji. Jej znaczenie praktyczne było znikome: podobno odwołano się do niej jedynie raz, i to w toku dyskusji.

7 Deklaracja nr 7 do Traktatu z Lizbony odnosząca się do art. 9c ust. 4 TUE i art. 205 ust. 2 TFUE oraz sekcja pierwsza decyzji Rady 2009/857/WE, Dz. Urz. UE 2009 L 314/73.

8 Sekcja druga decyzji Rady 2009/857/WE.

9 Rozporządzenie Rady (WE) nr 40/94 w sprawie wspólnotowego znaku towaro­wego, Dz. Urz. WE 1994 L l1/l.

10 Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustana­wiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd do spraw Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiające procedury w zakresie bez­pieczeństwa żywności, Dz. Urz. WE 2002 L 31/l.

II Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2309/93 ustanawiające wspólnotowe procedu­ry wydawania pozwoleń dla produktów leczniczych stosowanych u ludzi i do celów weterynaryjnych i nadzoru nad nimi oraz ustanawiające Europejską Agencję do spraw Oceny Produktów Leczniczych, Dz. Urz. WE 1993 L 214/1 [zastąpione rozporządze­niem Rady (WE) nr 726/2004].