ZAKRES RUCHLIWOŚCI KRĘGOSŁUPA :

• ZGINANIA I PROSTOWANIA ( 170 - 250 ST.)

• RUCHÓW BOCZNYCH ( 110 ST.)

• RUCH OBROTOWY ( 160 ST.)

ODCINKI KRĘGOSŁUPA : (ŁAC. COLUMNA VERTEBRALIS)

• 7 KRĘGÓW SZYJNYCH - C - (VERTEBRAE CERVICALES)

• 12 KRĘGÓW PIERSIOWYCH - TH - (VERTEBRAE THORACICA)

• 5 KRĘGÓW LĘDŹWIOWYCH - L - (VERTEBRAE LUMBALES)

• 5 KRĘGÓW KRZYŻOWYCH - S - (OS SACRUM)

• 4 - 5 KRĘGÓW OGONOWYCH - CO - (OS COCCYGIS)

PODZIAŁ SKOLIOZ ZE WZGLĘDU NA ETIOLOGIĘ:

SKOLIOZY FUNKCJONALNE - NIE OSIĄGAJĄ DUŻYCH ROZMIARÓW, WIĘC SĄ ODWRACALNE. CECHUJĄ SIĘ JEDNOŁUKOWYM WYGIĘCIEM BOCZNYM KRĘGOSŁUPA W PŁASZCZYŹNIE CZOŁOWEJ, KTÓRY PRZYBIERA KSZTAŁT LITERY „C”. SKRZYWIENIE POWSTAJE NAJCZĘŚCIEJ NA TLE SKRÓCENIA JEDNEJ KOŃCZYNY, SKRZYWIENIA REFLEKTORYCZNEGO, BÓLOWEGO ITP.

SKOLIOZY STRUKTURALNE - WYKAZUJĄ UTRWALONE ZMIANY W BUDOWIE TUŁOWIA. SKRZYWIENIE TO WYSTĘPUJE Z TORSJĄ KRĘGOSŁUPA, ZNIEKSZTAŁCENIEM KLATKI PIERSIOWEJ Z UPOŚLEDZENIEM FUNKCJI ODDYCHANIA I KRĄŻENIA.

DZIELIMY JE NA :

1. KOSTNOPOCHODNE (OSTEOPATYCZNE) :

• WRODZONE (KRĘG KLINOWY, ZROSTY ŻEBER, KRĘCZ SZYI)

• TORAKOGENNE (ROPNIAK OPŁUCNEJ, TORAKOPLASTYKA)

• INNE KOSTNOPOCHODNE (ZESPÓŁ MARQUIO)

2. NERWOPOCHODNE (NEUROPATYCZNE)

• WRODZONE

• PO POLIOMYELITIS

• INNE NERWOPOCHODNE

3. MIĘŚNIOPOCHODNE (MIOPATYCZNE)

• WRODZONE

• DYSTROFIE MIĘŚNIOWE

• INNE MIĘŚNIOPOCHODNE

4. IDOPATYCZNE - STANOWIĄ OK. 80% - 90% WSZYSTKICH SKOLIOZ, PRZYCZYNA ICH WYSTĘPOWANIA JEST NIEZNANA

3 TYPY CHRONOLOGICZNE SKOLIOZ IDIOPATYCZNYCH :

• NIEMOWLĘCY - PRZED 3 ROKIEM ŻYCIA ( PIERSIOWE LEWOSTRONNE )

• DZIECIĘCY - MIĘDZY 3 A 10 ROKIEM ŻYCIA ( NAJCZĘŚCIEJ MIĘDZY 5 A 8 ROKIEM )

• MŁODZIEŃCZY - MIĘDZY 10 A 14 ROKIEM ŻYCIA ( JEST NAJCZĘSTSZE ORAZ NAJBARDZIEJ CHARAKTERYSTYCZNE DLA SKOLIOZ IDIOPATYCZNYCH )

PODZIAŁ SKOLIOZ ZE WZGLĘDU NA ROZLEGŁOŚĆ, PIERWOTNOŚĆ I LOKALIZACJĘ SKRZYWIENIA

1. ROZLEGŁOŚĆ NIEPRAWIDŁOWOŚCI :

• JEDNOŁUKOWE (OBEJMUJE WSZYSTKIE ODCINKI KRĘGOSŁUPA)

• DWUŁUKOWE

• WIELOŁUKOWE

2. PIERWOTNOŚĆ SKRZYWIENIA :

• PIERWOTNE (ŁUK PIERWOTNY JEST ZAWSZE WIEKSZY OD ŁUKU WTÓRNEGO)

• WTÓRNE (JEST TO SKRZYWIENIE KOMPENSACYJNE)

3. LOKALIZACJĘ SKRZYWIENIA :

• PIERWOTNE SKRZYWIENIE PIERSIOWO - SZYJNE (SZCZYT WYPADA NA TH 3 I WYPUKŁOŚCIĄ SKRZYWIENIE JEST ZWRÓCONE LEWĄ, WYGIĘCIE WTÓRNE UMIEJSCAWIA SIĘ W ODCINKU SZYJNYM I DOLNYM PIERSIOWYM, WIDOCZNY JEST WYSOKI GARB ŻEBROWY).

• PIERWOTNE SKRZYWIENIE PIERSIOWE (SZCZYT WYPADA NA TH 9, SKRZYWIENIE JEST PRAWOSTRONNE. WYGIĘCIE WYRÓWNAWCZE DOLNE L 1 - L 4, GÓRNE TH 1 - TH 5, WYSTĘPUJE GARB ŻEBROWY, MOŻE TEŻ POJAWIĆ SIĘ PORAŻENIE KOŃCZYN DOLNYCH I NIEWYDOLNOŚĆ UKŁADU KRĄŻENIOWO - ODDECHOWEGO).

• PIERWOTNE SKRZYWIENIE PIERSIOWO - LĘDŹWIOWE (LEWOSTRONNA LOKALIZACJA PRZYPADA NA TH 7,8 DO L 1- 2).

• PIERWOTNE SKRZYWIENIE LĘDŹWIOWE (TH 11,12 - L 3,5. SKRZYWIENIE TO JEST LEWOSTRONNE. NA ODCINKU L 4,5 UMIEJCAWIA SIĘ ŁUK WYRÓWNAWCZY. GŁÓWNE WYGIĘCIE KOMPENSACYJNE WYPADA NA TH 4 - TH 10. SKRZYWIENIE POJAWIA SIĘ PO 13 ROKU ŻYCIA).

• PODWÓJNE PIERWOTNE SKRZYWIENIE PIERSIOWE I LĘDŹWIOWE (PIERSIOWE SKRZYWIENIE OBEJMUJE ODCINEK TH 5,6 - TH 11,12 I JEST PRAWOSTRONNE. NATOMIAST LĘDŹWIOWE UMIEJSCAWIA SIĘ NA ODCINKU TH 11,12 - L 3,4 I JEST LEWOSTRONNE. SKRZYWIENIE TO POJAWIA SIĘ PO 3 ROKU ŻYCIA.

TEORIE POWSTAWANIA SKOLIOZ

PRZYCZYNY POWSTAWANIA I ROZWOJU SKOLIOZ J. PRZYBYLSKI WYJAŚNIA DZIEWIĘCIOMA TEORIAMI :

• WAD WRODZONYCH - ZMIANY ZAISTNIAŁE JUŻ W GENACH

• WAD WTÓRNYCH - NIEPRAWIDŁOWE UŁOŻENIE PŁODU, UCISK W JAMIE MACICY LUB INNE PODOBNE ZMIANY

• ZMIAN STATYCZNYCH - TWORZENIE SIĘ FIZJOLOGICZNYCH KRZYWIZN KRĘGOSŁUPA Z POWODU ASYMETRII CIĘŻARU KOŃCZYN LEWEJ I PRAWEJ POŁOWY CIAŁA (CZYNNIK SKOLIOZOTWÓRCZY)

• MECHANICZNA, OSTEOPATYCZNA (PRAWO WOLFFA - DELPECHA) - NIERÓWNOMIERNY NACISK POWODUJE NIERÓWNOMIERNY ROZWÓJ KRĘGÓW

• WIĘZADŁOWA - USZKODZENIE WIĘZADEŁ MIĘDZYKOSTNYCH

• ZABURZEŃ ROZWOJU KRĘGOSŁUPA - SZYBSZY WZROST TRZONÓW KRĘGÓW W STOSUNKU OD WZROSTU ŁUKÓW

• ZABURZEŃ PRZEMIANY MATERII - ZABURZENIA O TYPIE MUKOPOLISACHARYDOZY (USZKODZENIA NACZYŃ ŚRÓDKOSTYCH POWODUJĄ NIEPRAWIDŁOWY ROZWÓJ KRĘGÓW)

• ZABURZEŃ NEUROLOGICZNYCH - NP. WRODZONY NIEDOROZWÓJ MÓZGU I RDZENIA KRĘGOWEGO

• ZABURZEŃ RÓWNOWAGI MIĘŚNIOWEJ - USZKODZENIE MM. DŁUGICH POWODUJE DUŻE SKRZYWIENIE Z TYŁOWYGIĘCIEM KRĘGOSŁUPA (KIFOSKOLIOZA), USZKODZENIE MM. KRÓTKICH POWODUJE MAŁE SKRZYWIENIE I PRZODOWYGIĘCIE (LORDOSKOLIOZA).

POWSTAWANIE I ROZWÓJ SKOLIOZY:

W FAZIE POCZĄTKOWEJ TRZONY KRĘGÓW W OBRĘBIE WYGIĘCIA PIERWOTNEGO SĄ PRAWIDŁOWO UKSZTAŁTOWANE, NATOMIAST TARCZE MIĘDZYKRĘGOWE SĄ WYRAŹNIE ZWĘŻONE PO STRONIE WKLĘSŁOŚCI WYGIĘCIA PIERWOTNEGO. DALSZY POSTĘP SKRZYWIENIA POD WPŁYWEM GRAWITACJI POWODUJE, ŻE WYGIĘCIE PIERWOTNE ZWIĘKSZA SIĘ, KRĘGI PRZYBIERAJĄ KSZTAŁT KLINOWATY, PRZESTRZENIE MIĘDZYKRĘGOWE ZWĘŻAJĄ SIĘ. POWYŻEJ I PONIŻEJ WYGIĘCIA PIERWOTNEGO ROZWIJA SIĘ WYGIĘCIE WTÓRNE.

ZASADY PATOMECHANIKI:

1. SKOLIOZA WIELOELEMENTOWA, W KTÓREJ WYSTĘPUJĄ WSZYSTKIE ZMIANY DOTYCZĄCE KRĘGOSŁUPA, KLATKI PIERSIOWEJ, MIEDNICY I GŁOWY.

2. ZMIANY WYSTĘPUJĄ PRZYNAJMNIEJ W TRZECH PŁASZCZYZNACH :

• CZOŁOWEJ (NAJWIĘKSZE)

• POPRZECZNEJ (TORSJE)

• STRZAŁKOWEJ (ZWIĘKSZENIE LUB ZMNIEJSZENIE KRZYWIZN)

3. SĄ SCHORZENIEM JEDNOODCINKOWYM.

4. MECHANIZM KOMPENSACYJNY WYTWARZA ŁUK LUB PÓŁUK KOMPENSACYJNY (WIELOŁUKOWOŚĆ SKOLIOZY)

5. PROCESY KOMPENSACJI SĄ ZMIANAMI CZYNNOŚCIOWYMI NIE ANATOMICZNYMI I WYMAGAJĄ STEROWANIA.

6. SKOLIOZA JEST SCHORZENIEM WIELOUKŁADOWYM.

7. WE WSZYSTKICH UKŁADACH TKANKOWYCH W MIARĘ POSTĘPU SKOLIOZY NASTĘPUJĄ ZMIANY NIEODWRACALNE.

8. ZASADNICZY ŁUK WYNIKA Z ZABURZEŃ STABILIZATORÓW ŁĄCZNIE Z DYSTONIĄ MIĘŚNIOWĄ KRĘGOSŁUPA, A ŁUKI WTÓRNE (KOMPENSACYJNE) Z ZABURZEŃ NP. W OBRĘBIE KLATKI PIERSIOWEJ.

9. W SKOLIOGENEZIE NAJSILNIEJ DZIAŁAJĄ ZABURZENIA WZROSTOWE KRĘGÓW, MNIEJ ELASTYCZNE SĄ ELEMENTY PRZYKURCZONE PO STRONIE WKLĘSŁOŚCI, A NAJMNIEJ ASYMETRIE OBCIĄŻENIA.

ZASADY GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ

ZASADA I

• KOREKCJA SKRZYWIENIA PIERWOTNEGO

• WYTWARZANIE SKRZYWIEŃ WYRÓWNAWCZYCH

• MOBILIZACJA SKRZYWIEŃ TWARDYCH

ZASADA II KORYGUJEMY WSZYSTKIE ELEMENTY SKOLIOZY :

• KRĘGOSŁUP

• KLATKA PIERSIOWA

• MIEDNICA

• GŁOWA

ZASADA III KORYGUJEMY SKOLIOZĘ WE WSZYSTKICH PŁASZCZYZNACH :

• CZOŁOWEJ

• POPRZECZNEJ

• STRZAŁKOWEJ

ZASADA IV SKRZYWIENIA WYRÓWNAWCZE LIKWIDUJĄ ĆWICZENIA JEDNOŁUKOWE, SEGMENTARNE PROWADZONE NA PRZEMIAN W ŁUKU ZASADNICZYM WYRÓWNAWCZYM.

ZASADA V ZABURZENIA RÓWNOWAGI W SKRZYWIENIACH JEDNOŁUKOWYCH NIEWYRÓWNANYCH ZWALCZAMY WSPOMAGAJĄC PROCES KOMPENSACJI ĆWICZENIAMI WIELOODCINKOWYMI, NP. SKŁONY BOCZNE TUŁOWIA W STRONĘ WYPUKŁOŚCI ŁUKU SKRZYWIENIA.

ZASADA VI STOSUJEMY ĆWICZENIA ROZLUŹNIAJĄCE PO STRONIE WKLĘSŁEJ ŁUKU, WZMACNIAJĄCE PO STRONIE WYPUKŁOŚCI.

ZASADA VII STERUJEMY KOREKCJĄ POŚREDNIĄ CZYNNĄ SKRZYWIENIA POPRZEZ OBRĘCZ BARKOWĄ DLA SKOLIOZ POŁOŻONYCH W GÓRNYCH ODCINKACH ORAZ ZA POMOCĄ MIEDNICY DLA SKOLIOZ ZLOKALIZOWANYCH W DOLNYCH ODCINKACH.

ZASADA VIII STOSUJEMY ĆWICZENIA W ODPOWIEDNICH POZYCJACH, KTÓRE WARUNKUJĄ DAWKOWANIE ORAZ NAJWIĘKSZY EFEKT KOREKCYJNY.

ZASADA IX WPROWADZAMY USTALENIE CZYNNO - BIERNE JEDNEGO ODCINKA PRZY PROWADZENIU ĆWICZEŃ KORYGUJĄCYCH INNE ODCINKI ( NP. ZWIS )

ZASADA X EFEKTY UZYSKANE PODCZAS ĆWICZEŃ NALEŻY WZBOGACIĆ I UTRWALIĆ GORSETAMI ORTOPEDYCZNYMI, WYGASZAJĄC „STARY” NAWYK POSTAWY, ODPOWIEDNIM DOBOREM CZYNNOŚCI ŻYCIA CODZIENNEGO, UPRAWIANIEM SPORTÓW LECZNICZYCH.

ZALECENIA, PRZECIWWSKAZANIA, LECZENIE SKOLIOZ

ZALECENIA :

1. PŁYWANIE STYLEM KLASYCZNYM,

2. JAZDA NA NARTACH,

3. JAZDA NA ROWERZE,

4. ZABAWY NA CZWORAKA,

5. UMIARKOWANY BIEG,

6. ZWIS,

7. ELONGACJE,

8. LEŻENIE,

9. WZMACNIANIE MIĘŚNI PROSTOWNIKA GRZBIETU.

PRZECIWWSKAZANIA :

1. SKOKI,

2. DŹWIGANIE,

3. PRZEWROTY,

4. MOSTKI,

5. NADMIAR SKŁONÓW W PRZÓD,

6. DŁUŻSZE WYSIŁKI W POZYCJI STOJĄCEJ.

LECZENIE MA TRZY ZASADNICZE CELE :

1. USUNIĘCIE LUB ZMNIEJSZENIE DEFORMACJI,

2. UTRWALENIE UZYSKANEJ KOREKCJI,

3. ZATRZYMANIE POSTĘPU ZNIEKSZTAŁCEŃ, JEŚLI NIEMOŻLIWA JEST JEGO KOREKCJA.

ŚRODKI I SPOSOBY, KTÓRYMI DYSPONUJEMY W REALIZACJI TYCH CELÓW :

1. ODCIĄŻENIE I WYCIĄG

2. ŁÓŻECZKA KOREKCYJNE

3. GORSETY ORTOPEDYCZNE

4. KOREKCYJNE GORSETY GIPSOWE

5. LECZENIE OPERACYJNE

MIĘŚNIE SZYI :

M.MOSTKOWO-OBOJCZYKOWO-SUTKOWY (STERNOCLEIDOMASTOIDEUS) PP - MOSTKOWY KONIEC OBOJCZYKA I RĘKOJEŚĆ MOSTKA; PK - WYROSTEK SUTKOWY KOŚCI SKRONIOWEJ; CZ - POCHYLA GŁOWĘ W SWOJĄ STRONĘ I SKRĘCA JĄ W PRZECIWNĄ

M.SZEROKI SZYI (PLASTYSMA) PP - SKÓRA SZYI NA POGRANICZU KLATKI PIERSIOWEJ; PK - SKÓRA W OKOLICY ŻUCHWY; CZ - OBNIŻA ŻUCHWĘ I KĄT UST

MM.POCHYŁE (SCALENI) PP - WYROSTKI POPRZECZNE KRĘGÓW SZYJNYCH; PK - ŻEBRA PIERWSZE I DRUGIE; CZ - ZGINAJĄ I POCHYLAJĄ BOCZNIE SZYJĘ, UNOSZĄ ŻEBRA I I II, POMAGAJĄ ODDYCHAĆ

M.PŁATOWATY GŁOWY (SPLENIUS) PP - WYROSTKI KOLCZYSTE PIĘCIU GÓRNYCH KRĘGÓW PIERSIOWYCH I PIĘCIU DOLNYCH SZYJNYCH; PK - WYROSTKI SUTKOWE I BOCZNE CZĘŚCI KOŚCI POTYLICZNEJ, WYROSTKI POPRZECZNE DWÓCH GÓRNYCH KRĘGÓW SZYJNYCH; CZ - OBUSTRONNIE PROSTUJE GŁOWĘ, JEDNOSTRONNIE OBRACA I POCHYLA GŁOWĘ W SWOJĄ STRONĘ

MIĘŚNIE GRZBIETU :

M.CZWOROBOCZNY GRZBIETU (TRAPEZIUS) PP - GUZOWATOŚĆ KOŚCI POTYLICZNEJ, WIĘZADŁO KARKOWE, WYROSTKI KOLCZYSTE KRĘGÓW SZYJNYCH I PIERSIOWYCH; PK -BOCZNA 1/3 OBOJCZYKA, WYROSTEK BARKOWY, GRZEBIEŃ ŁOPATKI; CZ - OBRACA ŁOPATKĘ PRZY UNOSZENIU RAMIENIA POWYŻEJ POZIOMU, POCHYLA GŁOWĘ W BOK I SKRĘCA W STRONĘ PRZECIWNĄ

M.NAJSZERSZY GRZBIETU (LATISCIMUS DORSI) PP - WYROSTKI KOLCZYSTE 6 DOLNYCH KRĘGÓW PIERSIOWYCH, KRĘGÓW LĘDŹWIOWYCH, KOŚĆ KRZYŻOWA I GRZEBIEŃ BIODROWY; PK - GRZEBIEŃ GUZKA MNIEJSZEGO KOŚCI RAMIENNEJ; CZ - PRZYWODZI I OBRACA RAMIĘ DO WEWNĄTRZ, PRZY USTALONYCH RAMIONACH PODCIĄGA CIAŁO KU GÓRZE

M.DŹWIGACZ ŁOPATKI (LEVATOR SCAPULAE) PP - WYROSTKI POPRZECZNE KRĘGÓW SZYJNYCH OD 1 DO 4; PK - GÓRNA CZĘŚĆ BRZEGU PRZYŚRODKOWEGO ŁOPATKI; CZ - UNOSI I ZBLIŻA ŁOPATKĘ DO KRĘGOSŁUPA, PRZY USTALONEJ ŁOPATCE POCHYLA GŁOWĘ KU TYŁOWI I BOKOWI

M.PROSTOWNIK GRZBIETU (ERRECTOR SPINAE)

1. BIODROWO - ŻEBROWY (ILIO-COSTALIS) PP - GRZEBIEŃ KOŚCI BIODROWEJ; PK - KĄTY ŻEBER; CZ - PRZY SKURCZU OBUSTRONNYM PROSTUJE KRĘGOSŁUP, PRZY JEDNOSTRONNYM ZGINA BOCZNIE

2. NAJDŁUŻSZY (LONGISSIMUS) PP - GRZEBIEŃ KOŚCI BIODROWEJ, WYROSTKI KOLCZYSTE OD 1 LĘDŹWIOWEGO DO 4 KRZYŻOWEGO, WYROSTKI POPRZECZNE KRĘGÓW PIERSIOWYCH OD 7 DO 12; PK - ŻEBRA I WYROSTKI POPRZECZNE KRĘGÓW PIERSIOWYCH I SZYJNYCH; CZ - (JAK WYŻEJ)

MIĘŚNIE BRZUCHA :

M.PROSTY BRZUCHA (RECTUS ABDOMINIS) PP - CHRZĄSTKI OD 5 DO 7 ŻEBRA; PK - KOŚĆ ŁONOWA I SPOJENIE ŁONOWE; CZ - ZGINA TUŁÓW, OBNIŻA ŻEBRA, UNOSI MIEDNICĘ

M.SKOŚNY ZEWNĘTRZNY (OBLIQUUS ABDOMINIS EXTERNUS) PP - POWIERZCHNIA ZEWNĘTRZNA OD 5 DO 12 ŻEBRA; PK - GRZEBIEŃ BIODROWY, WIĘZADŁO PACHWINOWE, KRESA BIAŁA; CZ - OBRACA TUŁÓW W STRONĘ PRZECIWNĄ, ZGINA I POCHYLA TUŁÓW KU BOKOWI

M.SKOŚNY WEWNĘTRZNY (OBLIQUUS ABDOMINIS INTERNUS) PP - OD 10 DO12 ŻEBRA, POCHEWKA MIĘŚNIA PROSTEGO BRZUCHA, KRESA BIAŁA; PK - POWIĘŹ LĘDŹWIOWO-BIODROWA, GRZEBIEŃ KOŚCI BIODROWEJ; CZ - OBRACA, ZGINA I POCHYLA TUŁÓW W SWOJĄ STRONĘ, OBNIŻA ŻEBRA

M.CZWOROBOCZNY LĘDŹWI (QUADRATUS LUMBORUM) PP - WYROSTKI POPRZECZNE KRĘGÓW LĘDŹWIOWYCH; PK - GRZEBIEŃ BIODROWY; CZ - OBNIŻA 12 ŻEBRO, ZGINA BOCZNIE TUŁÓW

MIĘŚNIE OBRĘCZY MIEDNICZEJ :

M.POŚLADKOWY WIELKI (GLUTEUS MAXIMUS) PP - TYLNA CZĘŚĆ TALERZA BIODROWEGO, KOŚĆ KRZYŻOWA, WIĘZADŁO KRZYŻOWO- GUZOWE; PK - GUZOWATOŚĆ POŚLADKOWA KOŚCI UDOWEJ, PRZEGRODA MIĘDZYMIĘŚNIOWA BOCZNA; CZ - PROSTUJE, ODWODZI I OBRACA NA ZEWNĄTRZ UDO W STAWIE BIODROWYM

M.CZWOROGŁOWY UDA (QUADRICEPS FEMORIS) +

M.PROSTY UDA (RECTUS FEMORIS) = PP - KOLEC BIODROWY PRZEDNI DOLNY; PK - RZEPKA ZA POŚREDNICTWEM WIĘZADŁARZEPKI DO GUZOWATOŚCI KOŚCI PISZCZELOWEJ; CZ - PROSTUJĄ STAW KOLANOWY, MIĘSIEŃ PROSTY ZGINA UDO

MIĘŚNIE KULSZOWO - GOLENIOWE :

M.DWUGŁOWY UDA (BICEPS FEMORIS) PP - GŁOWA KRÓTKA - KRESA CHROPAWA, GŁOWA DŁUGA - GUZ KULSZOWY; PK - GŁOWA STRZAŁKI; CZ - SILNY ZGINACZ STAWU KOLANOWEGO, RÓWNIEŻ PROSTUJE STAW BIODROWY

M.PÓŁŚCIĘGNISTY (SEMITENDINOSUS) PP - GUZ KULSZOWY; PK - KOŚĆ PISZCZELOWA, PONIŻEJ GUZOWATOŚCI KOŚCI PISZCZELOWEJ; CZ - ZGINA STAW KOLANOWY

M.PÓŁBŁONIASTY (SEMIMEMBRAMOSUS) PP - GUZ KULSZOWY; PK - KOŚĆ PISZCZELOWA, PONIŻEJ GUZOWATOŚCI KOŚCI PISZCZELOWEJ; CZ - ZGINA STAW KOLANOWY

M.TRÓJGŁOWY ŁYDKI (TRICEPS SURAE) PP - TYLNA CZĘŚĆ POWIERZCHNI KŁYKCI KOŚCI UDOWEJ; PK - GUZ PIĘTOWY POPRZEZ ŚCIĘGNO PIĘTOWE - ACHILLES; CZ - ZGINA STAW KOLANOWY, ZGINA PODESZWOWO I ODWRACA STOPĘ

---