Fizykoterapia
Elektrodiagnostyka układu nerwowo-mięśniowego w uszkodzeniach nerwów obwodowych
Na ĆWICZENIA PRĄD STAŁY ORAZ ELEKTRODIAGNOSTYKA chromaksynemtria i współczynniki czegoś tam
Uszkodzenia obwodowego układu nerwowego prowadza do powstania wiotkich porażeń i niedowładów mięsni
Uszkodzenia obwodowego neuronu ruchowego powstają w wyniku
Uraz
zapalenia
Uszkodzenia toksycznego
Ucisku z tkanek otaczającego
Przewodzenie w włóknie nerwowym może być zaburzenie na trzy sposoby
Zwolnienie przewodzenia
Miejscowe zatrzymanie przewodzenia
Zatrzymanie przewodzenia na całej długości nerwu od miejsca uszkodzenia do mięsni
Zwolnienie przewodzenia:
Uszkodzenie osłonki mielinowej powoduje zwolnienie przesyłu przesył jest utrudniony nie ma on konsekwencji zmian zwyrodnieniowych może być przyczyną osłabienia mięśnia
Neuropraksja 1 stopnień uszkodzenia nerwów (uszkodzenie np. od ucisku nerwu)
Przejściowe czynnościowe przerwanie przewodnictwa nerwowego bez wyraźnych zmian anatomicznych
Przewodnictwo poniżej uszkodzenia jest zachowane
ES nerwu poniżej uszkodzenia skurcz mięśni
ES powyżej uszkodzenia brak skurczu mięśni
objawy drętwienie bół kończyn
zabiegi rozgrzewające kąpiele wirowe nie potrzeba retrostymulacji
Tylko część włókien nerwowych jest uszkodzona nie ma trwałego uszkodzenia nerwu czynność nerwu powraca w ciągu kilku dni kilku tygodni
Nie powoduje zwłóknienia mięśnia
Aksonotmeza
Przerwanie ciągłości aksonu przy zachowaniu osłonek łącznotkankowych nerwu
Zmiany zwyrodnieniowe obwodowego odcinka nerwu
Poniżej miejsca uszkodzenia następuje zwyrodnienie Wallera
W ciągu pierwszych 3-4 dni po urazie lub dłużej dystalna część nerwu może wykazywać prawidłową pobudliwość czas powrotu unerwienia jest uzależniony od rozległości uszkodzenia i długości nerwu który uległ zwyrodnieniu
Szybkość regeneracji do 5mm/dzień średni 1-2 mm/dzień można użyć retrostymulacj w ciężkich przypadkach (długie uszkodzenie nerwu)
Całkowite przecięcie przerwanie ciągłości wszystkich składowych nerwu najczęściej wskutek urazu mechanicznego. Zwykle jedynie zabieg chirurgiczny może umożliwić regeneracji nerwu. Powoduje wiotkie porażenie nerwu.
Przerwanie połączenia mięsni z komórką nerwową mięsień traci napięcie i zdolność do samodzielnego ruchu zanik i degeneracja włókien mięśniowych zwyrodnienie mięsnia brak zdolności do skurczu nawet po przywróceniu łączności z układem nerwowym
Przy długim odnerwieni należy podtrzymywać napięcie
Kąpiele elektryczno wodne np. 4 komorowe lub kąpiele 1 komorowe (galwanizacja katonowa) w wyniku tego powstaje Kat elektro tonus - zmiany pobudliwości, które powodowane są ujemnym biegunem. Katoda powoduje obniżenie napięcia włókien nerwowych, co powoduje pobudliwość. Anoda powoduje hiperpolaryzację włókien nerwowych an elektro tonus
Jeżeli tablica potencjałów na włóknach nerwowych (75 mV) zmniejszy się do 55 mV co powoduje pobudzenia włókna nerwowego lub mięśniowego..
Mięśnie szkieletowe tracą 30-60% masy w ciągu pierwszych 5 miesięcych po odnerwieni
Atrofia mięsnia zachodzi szybciej w mięśniach o wysokim tempie metabolizmu i krótkim czasie reakcji. Jeżeli nie powróci unerwienie w ciągu 3 lat kurczliwa tkanka mięśniowa zostaje zastąpiona włóknistą tkanką łączną.
Stymulacja prądem elektrycznym małej częstotliwości powoduje
Zwiększenie ukrwienia mięśni
Podwyższenie poziomu metabolizmu mięśniowego
Miejscowe podwyższenie temperatury
ES zapobiega atrofii mięśnia zwiększa odporność mięśnia na zmęczenie
ES nie zapobiega całkowicie zmianom zwyrodnieniowym mięśnia w przypadku trwałego uszkodzenia nerwu.
Aby elektrostymulacja mięśni porażonych wiotko była skuteczna powinna być poprzedzona badaniem diagnostycznym układu nerwowo-mięsniwego
Badanie elektrodiagnostyczne (ED) pozwalają:
wykazać zmiany pobudliwości nerwu i mięśnie
ustalić czy proces chorobowy dotycz nerwu czy mięśnia
ocenić ciągłość nerwu
ocenić stopień uszkodzenia układu nerwowomięsniowego
ustalić rokowanie
wybrać odpowiedni sposób leczenia
kontrolować proces leczenia
elektromiografia (EMG) badanie czynności bioelektrycznej mięśnia
graficzna rejestracja potencjałów występujących podczas pobudzenia błony komórkowej mięśni szkieletowych
elektroneurografie (ENG)
badanie funkcji nerwu na podstawie
- pobudliwości nerwu
- zdolności nerwu do przewodzenia impulsów
- szybkość przewodzenia impulsów
Podstawowe rodzaje prądów wykorzystywane w ED
Impulsowy prostokątny,
Impulsowy trójkątny
Średniej częstotliwości badanie pobudliwości mięśnia cechuję się bardzo krótkim impulsem, mięsień odnerwiony potrzebuje długich imp elektrycznych . jeżeli zastosujemy długi imp pobudzimy mięsień odnerwiony i unerwiony jeżeli będziemy krótkie impulsy (1milisekunda) mięśnie unerwione będą reagować mięsień nie unerwiony nie będzie reagował
Galwanicznym przerywany
Faradyczny/neofaradyczny
ODPISAĆ ! TABELKA I OPIS
Mięsień odnerwiony nie będzie przyzwyczajał się do imp trójkątnych
Mięsień unerwiony do trójkątnych imp się przyzwyczaja
Tip = 500 milisekund
Tp - 500ms
T = 1000 ms
F = 1s/T
F= 1000ms/1000ms = 1Hz
Prąd średniej częstotliwości to taki który przekracza 1000Hz
Na taki impuls zareaguje tylko mięsień unerwiony
Tip = 1ms
Tp=0 ms
T= 1
F = 1000ms/1ms
F= 1000Hz
Elektro Diagnostyka
Grupa metod jakościowych I ilościowych
Jakościowe pozwalają ocenić czy mięsień sie kurczy czy nie (mięsień zdrowy gdy go pobudzimy skurczy się cały) (chory skurczy się leniwie robaczkowo)
Zależy skurcz od jaki impuls zastosujemy jaki czas impulsu zastosujemy jak reaguje w zalezności od tego którym biegunem go drażnimy
Ilościowy metody bardziej dokładne pronaksja współczynnik akomodacji metody elektromiograficzne
KZS > AZS
AOS > KOS
KZS- katoda zamknięcie skurcz > anoda zamknięcie skurcz AZS
AOS anoda otwarcie skurcz > katoda otwarcie skurcz
Na mięśniu przyłożyliśmy katode 10mA zamykamy obwód
Na mięsniu przeyłożyliśmy anode i trzeba dać np. 20mA zamykamy obwód
Przy otwieraniu sytuacja jest odwrotna
Impulsy elektryczne, które działają odpowiednio długo i z odpowiednim natężeniem powodują zmianę polaryzacji błony komórkowej i pobudzenie komórki. Jest to podstawowa zasada elektrodiagnostyki
Przyczyną wystąpienia skurczu mięśnia nie jest sam przeplyw prądu lecz dostatecznie szybka zmiana jego natężenia w czasie prawo (Du Bois Reymonda)
Pobudliwość zalezy od czasu impulsu od kształtu impulsu oraz natężenia
W elektrodiagnostyce i elektrostymulacji układu nerwowo mięśniowego elektrodą czynną jest katoda
Skurcz mięśnia stymulowanego w punkcie motorycznym anodą jest 30% słabszy niż podczas stymulacji tego samego punktu katodą przy tej samej dawce prądu (McNeal i Baker 1988)
Przy elektrostymulacji tylko w jedną stronę katoda zawsze jest elektroda czynną
Potencjał spoczynkowy błony komórkowej powstaje wskutek różnicy potencjałów między wnętrzem włókna nerwowego i mięśniowego, a płynem pozakomórkowym
Płyn pozakomórkowy +
Różnica potencjałów 70 mV ______
Komórka nerwowa - - - - -
Potencjał spoczynkowy nerwu -70mV
Mięśnia poprzecznie prążkowanego -80 -90 mV
Podczas elektrostymulacji mięśni zdrowych najpierw dochodzi do pobudzenia włókien nerwowych dopiero później mięśniowych
Bodziec
- depolaryzacja błony komórkowej
- potencjał progowy
-potencjał czynnościowy
- impuls nerwowy
Do spowodowania depolaryzacji włókna nerwowego potrzebna jest pewna minimalna ilość ładunku elektrycznego Q=IxT
Ilość ładunku zalezy od czasu przepływu prądu i jego natężenia
Elektroda czynna bezpośrednio nią działamy (chcemy uzyskać elekt leczniczy lub zbadać pobudliwość mięśnia) lepiej jak jest mniejsza od elektrody biernej gdyż „gęstość prądu jest większa” bardziej drażni
Krzywa I/t umożliwia
stosunkowo dokładne badanie mięśnia
określenie stopnia odnerwienia mięśnia
dobranie odpowiednich parametrów do elektrostymulacji mięśnia
pozwala obserwować proces odwrotu unerwienia
punk motoryczny (PM) nerwu reakcja całej grupy mięśniowej jest to punkt gdzie nerw biegnie najbardziej powierzchni skóry.
Punkt motoryczny (PN)mięśnia badanie poszczególnych mięśnia punkt napowierzchni mięśnia w którym włokna nerwowe wnikają do mięsnia i jest tam najbardziej pobudliwy mięsień
Anoda kabel czerwony
Metoda jednobiegunowa elektroda czynna (-) w punkcie motorycznym nerwu
Metoda dwubiegunowa - elektrody ułożone na powierzchni mięśnia katoda dystalna elektrody tej samej wielkości wykorzystujemy do elektrostymulacji nie do elektrodiagnostyki
Wyznaczanie punktu motorycznego prąd prostokątny czas impulsu 100-300ms
Anoda ułożona poza mięśniem lub na powierzchni mięśnia katora przesuwa się po powierzchni mięśnia szukając najsilniejszego skurczu.
Podczas wyznaczania krzywej I/t prąd dawkuje się do uzyskania minimalnego skurczu mięśnia (reobaza) skurcz mięśnia jest widoczny lub wyczuwany palpacyjnie podczas całego badania siła skurczu jest taka sama. Elektroda czynna cały czas znajduje się w tym samym miejscu
Oceniamy
Przebieg krzywej
Położenie punktu podstawowego
Obecność węzła
Wyznaczamy
Reobazę (Rb) dla 1000ms oraz 500ms
Chronaksję (CHR)
Oceniamy zdolność mięśnia do akomodacji (iloraz akomodacji dla dwóch impulsów 1000ms i 500 ms)
znajdujemy punkt podstawowy dla impulsów trójkątnych i prostokątnych
punkt przegięcia podstawowy pp 3 ms w przedziale od 1 do 10 ms
krzywa nieregularna stopniowa
mięsień składa się częściowo z:
włókien normalnie unerwionych
włókien odnerwionych
krzywa powstaje w wyniku nakładania się reakcji pochodzących z różnych grup włókien mięśniowych
badanie mięśnia w różnych miejscach daje inny wykres krzywej
kształt krzywej wskazuje na stopień odnerwieni
a ) większość włokien odnerwionych- krzywa szybciej pnie się w górę większa część krzywej przypomina wykres I/t mięśnia odnerwionego
b) UPS brakuje
chronaksja - to jest najkrótszy czas trwania impulsu prostokątnego w którym występuje minimalny skurcz mięśnia przy natężeniu równym podwójnej reobazie ale wyznaczonej dla impulsów 1000ms lub 500ms
ważna i stała wartość jest wskaźnikiem pobudliwości CHR mięśnia odnerwionego jest zawsze większa niż zdrowego
reobaza - najmniejsze natężenie prądu przy którym występuje skurcz mięśnia mierzymy przyy
chronaksja
włókna nerwowego 0,1 - 1ms
włókna mięśniowego >1ms
Całkowite odnerwieni chronaksja >20ms
Wydłużenie chronaksji jest pierwszą oznaką zaniku unerwienia powstaje po 4-5 dniach
Pierwszą oznaką przywrócenia unerwienia jest skrócenie chronaksji
Jeżeli chronaksja wynosi 1 do 0.10 jest to odnerwieni częściowe bardzo niewielkiego stopnia między 50 a 100 ms odnerwieni częściowe ale ciężkie powyżej 100 ms odnerwieni bardzo ciężkie lub całkowite
Akomodacja przystosowanie się mięśni do wolno narastającego natężenia w impulsie trójkątnym
Współczynnik akomodacji norma 3-6 (1000 ms)
Iloraz akomodacji norma 1.6 -2,5 (500 ms)
Wartość progowa akomodacji reobaza tylko dla impulsów trójkątnych jeśli reobaza = wartości progowej akomodacji mięsień odnerwiony
WA1s = WPA/Rb = 6/6=1
WPA=18 mA
Rb= 6mA
WA=18/6=3
Aby wywołać skurcz w impulsie trójkątnym musimy użyć 3 krotnie wyższego natężenia
Punk przegięcia (PP) na krzywej impulsami trójkątnymi
Mięsień zdrowy 1-100 ms
W dolegliwościach nerwowych powyżej 50 ms
Brauk unerwienia znika
Nadpobudliwość poniżej 40 ms