PYTANIA:
1. Powstanie etyki
Jej twórcą był Sokrates (V w p.n.e.) nauczał etyki w Atenach. Nie pozostawił po sobie żadnego pisemnego wykładu swoich poglądów. Jego poglądy znamy z dialogów Platona a w szczególności z dialogu Pt: Obrona Sokratesa. Sokrates przez kilkadziesiąt lat nauczał stosując szczególną metodę „położniczą” tzn pomagał poprzez rozmowę „urodzić ludziom myśl” w tym sensie iż poprzez rozmowę pomagał rozmówcą odkryć treści logiczne cnót etycznych.
Za twórcę etyki uznawany jest Sokrates (V w p.n.e). Sokrates był nauczycielem wielu ludzi w Atenach. W trakcie rozmów pomagał ludziom odkrywać treść słów etycznych stosując tak zwaną metodę położniczą - pomagał ludziom narodzić myśli etyczne, zawierzając doświadczeniu i rozumowi każdego człowieka.
Jego poglądy znane są z dialogu Platona ( m.in. pt.”Obrona Sokratesa”).
2. 4 cnoty
Cnota roztropności, która oznacza, że każdy rozumny człowiek musi wiedzieć (na podstawie kształcenia etycznego), że projektując jakiekolwiek działania powinien przewidzieć czy nie pojawią się jakieś negatywne skutki po zrealizowaniu projektu- dla niego samego, dla rodziny, albo dla państwa, które dla każdego człowieka są ważne.
Jeśli przewiduje się że takie negatywne skutki mogą się pojawić to cnota roztropności nakazuje zaniechanie realizacji projektu bądź radykalną jego poprawę ażeby uniknąć szkód.
Cnota sprawiedliwości- Sokrates oprócz opisanej cnoty roztropność odkrył między innymi cnotę sprawiedliwości, która do dzisiaj jest akceptowana w etykach chrześcijańskich, w polityce a także zalecana etyce odnoszącej się do zarządzania.
Sokrates głosił, że każdy człowiek ( dziecko, dorosły) winien otrzymywać od drugiego człowieka od rodziców, państwa i prawa oraz pracodawcy to co mu się należy - od rodziców należy się etyczne ukształtowanie dzieci (wówczas są one sprawiedliwe), ze strony sprawiedliwego państwa należy się każdemu sprawiedliwe prawo, ochrona życia oraz prywatna własność. Od każdego pracodawcy należy się każdemu pracownikowi godziwa zapłata. Do treści tej cnoty bezpośrednio odwołuje się autor wspomnianej encykliki formułując znaną zasadę „sprawiedliwej płacy za pracę”.
Cnota męstwa, odwagi - wedle Sokratesa cnota ta ozn. rozpoznanie zagrożenia czy to dla życia czy naszego działania ze strony innych bądź ze strony przyrody, bez takiego rozpoznania mówił Sokrates- łatwo stracić życie, które jest wartością dla każdego. Zatem męstwo, odwaga wymaga rozpoznania okoliczności i przedmiotu działania a następnie wymaga podjęcia decyzji, działania, chyba że okoliczności wyraźnie zagrażają naszemu życiu bądź uniemożliwiają działania. Tak rozumiana cnota musi być traktowana we wojsku.
Cnota mądrości- jak wiadomo Sokrates mówił: „wiem, ze nic nie wiem” w tym sensie iż człowiek powinien założyć, że nasza wiedza jest wielce ograniczona, jednakże dzięki rozumnej duszy oraz kształcenia umysłu możemy nauczyć się etycznego postępowania, poznając opisane cnoty etyczne, które wspomagają w moralnym…Sokrates uważa, że kto pozna cnoty powinien konsekwentnie je realizować a zatem głosił tzw rygoryzm etyczny.
3.normy i wartości
4. sumienie
5.Relatywizm etyczny
6.doktryna etyki autonomicznej
7.hedonizm- czwórmian lekarski??
Etyka hedonistyczna - stworzona na przełomie III i IV w p.n.e. przez Arystypa i rozwijana przez Epikura - pogląd głoszący, że stan szczęścia wyraża się w przeżywaniu możliwie największych zmysłowych przyjemności - podstawą tego stanu są „przyjemność brzucha” oraz zaspokajanie pożądań zmysłowych.
8.dobro wspólne
9.zasada J.P.II o pierwszeństwie pracy
10.twórcy utylitaryzmu
Utylitaryzm - etyka stworzona przez J. Benthama i J. S. Milla w XIX w. Przyjmuje, że naczelną wartością etyczną jest szczęście rozumiane jako stan życia bez cierpienia oraz stałe dążenie do pomnażania przyjemności. Normą naczelną która określa działania praktyczne ludzi jest użyteczność działania oraz użyteczność rezultatów działań. Gdy w ramach rodziny produkty i świadczenia są użyteczne to przyczyniają się do odczuwania indywidualnej przyjemności. Utylitaryzm sprzeciwia się zbiorowej odpowiedzialności za skutki działań - odpowiedzialność za konkretne czyny muszą ponosić konkretni ludzie. Przyjmuje on, że użyteczne postępowanie jednostki przynosi zadowolenie innym, więc suma zadowolonych jednostek przesądza o zaistnieniu szczęśliwego społeczeństwa. Etyka utylitarystyczna jest akceptowana przez zwolenników liberalizmu, a radykalnie krytykowana przez etyków katolickich i protestanckich, ponieważ według nich szczęście jednostki utożsamiane z przyjemnością prowadzi do instrumentalnego traktowania innych ludzi.
11.pierwsze normy w etyce
12.treść normy
13 .pojęcie wartości w etyce
Wartość etyczna - to pojęcie abstrakcyjne, którego treści odnosi się do jakiegoś stanu rzeczy, na przykład gdy znana grupa ludzi, akceptuje dobro w sensie moralnym o od razu wiadomo, że traktują oni dobro jako wartość moralną. Wartości takie ludzie traktują jako cele życia. Jeżeli akceptowane one są kolektywnie, wówczas nazywane są wartościami społecznymi i są traktowane jako cele życia społecznego
14.pojęcie normy w etyce
15.naczelna norma w biznesie użyteczność
16.kto stworzył pojęcie okrutnego kapitalizmu
17. Normy J.P.II
18. zasada konsumpcji i konsumizmu J.P.II
zaleca że dobra i usługi przeznaczone na zaspokojenie naturalnych i rozwijających się potrzeb ludzkich (czyli konsumpcji) są akceptowalne etycznie. Natomiast konsumizm, który służy zaspokajaniu pożądania zmysłowego, jest naganny etycznie, albowiem zawsze stwarza zagrożenia dla rozwoju duchowego i fizycznego człowieka
19 spolegliwy opiekun
- spolegliwy opiekun - człowiek, który bezinteresownie, kierowany życzliwością, wspomaga innego człowieka w jego nieszczęściu; ma tylko cichą nadzieję, że w swoim nieszczęściu również znajdzie bezinteresowną pomoc
- nauczyciel,
- lekarz,
- pielęgniarka,
- policjant, stróż prawa.
- grupy pracowników potrzebujących spolegliwego opiekuna = młodzi pracownicy.
20 etyka autonomiczna
Etyka autonomiczna - przyjmuje założenie, że wartość i norma naczelna oraz szczegółowe normy postępowania są formułowane przez etyków na podstawie wiedzy etycznej oraz doświadczenia. Pierwsza etyka tego typu została opracowana w szkole etycznej sofistów w V w p.n.e., którzy głosili, że najwyższą wartością jest człowiek i jego pomyślne życie w zdrowiu i zadowoleniu, które powinno trwać w długim czasie (twórca szkoły - Protagoras). Ażeby tak żyć, każdy powinien wybierać takie postępowanie, które zapewni maksimum zadowolenia, pod warunkiem że nie krzywdzi innych.
21 intelektualizm Sokratesa
Intelektualizm etyczny Sokratesa prowadzi do sformułowania interesującej i szeroko dzisiaj dyskutowanej tezy, że cnoty można się nauczyć, gdyż dobro nie jest wrodzone i każdy może posiąść wiedzę o nim. W każdym z nas, według Sokratesa, tkwi potencjalnie zarodek wiedzy etycznej. Jeśli pozwolimy mu się rozwinąć w pełną i głęboką wiedzę, staniemy się otwarci na dobro, a zło nie będzie miało do nas tak łatwego dostępu. Stąd też etyka biznesu kładzie tak duży nacisk na edukację, według założenia, iż najpierw trzeba pokazać przyszłym menedżerom obszar możliwych konfliktów i ewentualne ich rozwiązania, aby potem móc oczekiwać od nich etycznego postępowania.
Jeśli człowiek rozwinie w sobie umiejętność etycznego postępowania, to - jak sądzi Sokrates - uzyska szczęście, ponieważ zdaniem tego filozofa czyn etyczny przynosi dokonującemu go pożytek i szczęście
Intelektualizm etyczny - pogląd głoszący, że postępowanie człowieka zależy wyłącznie od jego wiedzy na temat dobra i zła. Człowiek wiedzący co dobre nie może czynić źle - jeśli zatem źle postępuje, oznacza to, że jego wiedza na temat dobra jest niepełna.
Sformułowanie tego stanowiska przypisuje się Sokratesowi, który pierwszy twierdził, że grecka szeroko pojmowana cnota - tożsama jest z wiedzą, poznaniem naukowym.
22 etyka Sokratesa
23 kowal własnego losu
24. Związki zawodowe J.P.II
Każdy pracownik ma naturalne prawo, które powinno być potwierdzone przez prawo stanowione do zakładania związków i stowarzyszeń pracowniczych. Związki nie mogą przekształcać się w partie polityczne albowiem wówczas będą dążyć do zdobycia władzy politycznej, która nie może być ich celem.
Celem związków zawodowych jest obrona interesów pracowniczych, w tyn utrzymanie godnych warunków pracy, sprawiedliwej płacy, domaganie się podmiotowego traktowania pracowników ze strony menedżerów oraz właścicieli, a także zadaniem związków powinno być prowadzenie działalności oświatowej, kulturowej, dlatego, że stwarzają warunki do podmiotowości pracownika.
J. P II pisał że związki zawodowe nie mogą wyrażać tylko „egoizmu grupowego czy klasowego” muszą brać pod uwagę dobro wspólne całego społeczeństwa, a zatem egoizm grupowy nie może przeciwstawiać się takiemu dobru; ponadto powinny zgłaszać uwagi i żądania naprawy” wadliwych systemów posiadania środków produkcji oraz w sposobie zarządzania i dysponowania nimi”.
25. utylitaryzm
Utylitaryzm (należy do etyki autonomicznej) - stan szczęścia rozumiany jako brak cierpienia oraz zadowolenie z życia, jest najwyższą wartością, z której wynika norma nakazująca redukowanie cierpień oraz maksymalizację przyjemności. W utylitaryzmie istnieje też norma użyteczności, która przyczynia się do osiągnięcia naczelnej wartości.
Utylitaryzm - etyka stworzona przez J. Benthama i J. S. Milla w XIX w. Przyjmuje, że naczelną wartością etyczną jest szczęście rozumiane jako stan życia bez cierpienia oraz stałe dążenie do pomnażania przyjemności. Normą naczelną która określa działania praktyczne ludzi jest użyteczność działania oraz użyteczność rezultatów działań. Gdy w ramach rodziny produkty i świadczenia są użyteczne to przyczyniają się do odczuwania indywidualnej przyjemności. Utylitaryzm sprzeciwia się zbiorowej odpowiedzialności za skutki działań - odpowiedzialność za konkretne czyny muszą ponosić konkretni ludzie. Przyjmuje on, że użyteczne postępowanie jednostki przynosi zadowolenie innym, więc suma zadowolonych jednostek przesądza o zaistnieniu szczęśliwego społeczeństwa. Etyka utylitarystyczna jest akceptowana przez zwolenników liberalizmu, a radykalnie krytykowana przez etyków katolickich i protestanckich, ponieważ według nich szczęście jednostki utożsamiane z przyjemnością
26 szkoła hedonistyczna
27 społeczna powinność biznesu
28.strajk J.P II
J.P. II pisał, że związki zawodowe powinny posiadać „słuszne uprawnienia” do organizowania strajku pracowniczego. Jednakże nie można nadużywać tej metody jako środka ostatecznego w sytuacjach gdy zaprzestanie pracy uniemożliwiło by świadczenie usług dla życia społecznego a nawet do paraliżowania całego życia społeczno- ekonomicznego, co jest sprzeczne z wymogami dobra wspólnego społeczeństwa. Decyzja o podjęciu strajku może być podjęta po wyczerpaniu wszystkich możliwości negocjacji między pracodawcą a związkiem zawodowym. Strajk jest zawsze ostatecznością, która przynosi straty dla obu stron (pracodawcy i pracowników)
29. okrutny kapitalizm
30. podmiotowe zasady społecznej odpowiedzialności
W zakresie podmiotowym społeczne obowiązki biznesu mają status dobrowolności indywidualnego dobrowolnego zobowiązania, które nie są wyznaczone przez prawo.
W zakresie tak rozumianej odpowiedzialności powinny obowiązywać następujące zasady akceptowane dobrowolnie jako jednostkowy wybór.
- zasada wspierania - zasada indywidualnego wspierania ludzi oraz instytucji pomagających innym w stanie nieszczęścia - najlepiej gdy taka pomoc realizowana jest w formie bezpośredniej, wówczas wspierający bezpośrednio poznaje rozmiary nieszczęścia; gdy zaś chodzi o pomoc instytucjom to powinna to być stale kontrolowana ich działalność pod kątem racjonalnego wykorzystania pomocy.
- zasada wspierania indywidualnego instytucji kultury oraz twórczości artystycznej a także działalności naukowej, chociaż nie jesteśmy pewni rezultatów takiego wsparcia - wsparcie takie działalności motywowane jest przekonaniem o doniosłym znaczeniu dla rozwoju kultury i rozwoju społecznego.
- zasada wspierania indywidualnego ludzi w nagłych nieszczęściach, przeważnie o charakterze naturalnym - wówczas można przyjąć, że wartość solidarności społecznej realizuje się w ramach większości społeczeństwa.
31 praca płaci
32 rachunek etyczny w utylitaryzmie
33 Epikur
34 HEDONIZM EPIKURA w ujęciu współczesnym
35 twórcy utylitaryzmu
36 " IMPERATYW ETYCZNY" czy coś w tym stylu
Etyka I Kanta - twórca klasycznego idealizmu niemieckiego, (należy do etyki autonomicznej) pisał, że rozum ludzki odkrywa sam z siebie korzystne dla wszystkich ludzi dwie zasady, które nazwał imperatywami :
Imperatyw kategoryczny - teoretyczny, postępuj tak by zasada twego postępowania stała się prawem powszechnym. Rozum musi poszukać takiej zasady etycznej, którą wszyscy rozumni ludzie zaakceptują nie zależnie od ich doświadczenia
Imperatyw praktyczny - postępuj tak, abyś człowieczeństwa tak w swej osobie jako też w osobie każdego innego używał zawsze jako celu, nigdy jako środka. Imperatyw zabrania instrumentalnego traktowania ludzi, ponieważ wtedy nie sa w stanie osiagnąc wlasnych celów w życiu
37 CNOTA ROZTROPNOŚCI