Wyjaśnij, jakie są możliwe sposoby definiowania rynku
(1) Obszar, gdzie dokonuje się wymiana;
(2) Instytucja - instrumenty prawne regulujące wymianę;
(3) Układ wzajemnych oddziaływań - swoboda działania umawiających się stron;
(4) Ogół stosunków między kupującymi i sprzedającymi;
(5) Grupa firm i jednostek (gdy mówimy o bardziej konkretnym rynku, np. rynku reklamy)
Scharakteryzuj podstawowe cechy funkcji podaży i funkcji popytu
(1) Popyt to ilość dobra, jaką nabywcy chcą kupić w określonym czasie i przy określonych cenach; (2) popyt potencjalny - popyt, który może dotyczyć okresów przyszłych; (3) popyt faktyczny - popyt w danym czasie i przy określonych cenach; (4) prawo popytu - ceteris paribus zapotrzebowanie na określone dobro w danym czasie zmaleje, jeżeli jego cena wzrośnie, a zwiększy się, jeśli cena spadnie; (5) wielkość zapotrzebowania - ta ilość dobra, którą nabywcy są skłonni nabyć przy danej cenie i w określonym czasie; (6) [spadek ceny wywołuje wzrost sprzedawanych ilości].
(1) Podaż to ilość dobra, jaką producenci zamierzają sprzedać lub zaoferować w danym czasie, przy danej cenie; (2) podział na dwa rodzaje dóbr: produkcyjne (są używane dla dalszego procesu produkcji) i konsumpcyjne (przeznaczone do konsumpcji) - to samo dobro może być raz dobrem konsumpcyjnym, a raz produkcyjnym; (3) [prawo podaży???] podaż to te ilości jakiegoś dobra, które są skłonni wytwarzać i wprowadzać na rynek producenci, przy różnej cenie tego dobra, przy czym im wyższa cena, tym wyższa skłonność do oferowania rosnących ilości; (4) [cena spada więc zmniejszają się oferowane ilości].
Wyjaśnij znaczenie pojęć: równowaga rynkowa, niedobór rynkowy, nadwyżka rynkowa
Równowaga rynkowa - stan, gdy cena zrównuje popyt z podażą, czyli cena odpowiada takiej sytuacji, gdy krzywe popytu i podaży się przecinają (cena równowagi);
Niedobór rynkowy - cena jest niższa od ceny równowagi, wtedy pojawia się nadwyżka POPYTU na rynku (brak towarów), a to prowadzi do wzrostu cen (przyczyny: np. ceny maksymalne ustalane przez rząd); [popyt > podaż]
Nadwyżka rynkowa - cena jest wyższa od ceny równowagi, wtedy pojawia się nadwyżka PODAŻY, co prowadzi do spadku ceny; [podaż > popyt]
Na czym polega efekt dochodowy i efekt substytucyjny zmian cen?
Efekt dochodowy - wpływ zmiany ceny na wielkość zapotrzebowania, wynikający z tego, że nabywca na skutek zmiany ceny staje się zamożniejszy lub biedniejszy - zmiana ceny ceteris paribus powoduje, że możemy kupić mniej lub więcej; wielkość efektu dochodowego zależy od tego, jaka część dochodu jest wydawana na dane dobro;
Efekt substytucyjny - wpływ zmiany ceny na wielkość zapotrzebowania, wynikający z tego, że nabywca przenosi swoje zakupy na dobra alternatywne (substytucyjne); wielkość efektu substytucyjnego zależy od ilości i „bliskości” (jak dobrze zastępują one dane dobra) dóbr substytucyjnych.
Jakie są podstawowe determinanty popytu?
(1) Efekt dochodowy,
(2) Efekt substytucyjny,
(3) Gusty,
(4) Ilość i ceny dóbr substytucyjnych (konkurencyjnych),
(5) Ilość i ceny dóbr komplementarnych (takich, które stanowią uzupełnienie danego dobra, np. drukarka i toner),
(6) Przewidywane zmiany cen,
(7) Podział dochodu (wzrost rozpiętości dochodu między różnymi grupami społecznymi),
(8) Dochód (dobra zwykłe - takie, których konsumpcja podąża wraz z dochodem; dobra niższego rzędu - ich konsumpcja obniża się wraz ze wzrostem dochodu).
Jakie są najważniejsze determinanty podaży?
(1) Po przekroczeniu pewnego poziomu produkcji szybko rosną koszty wytwarzania (producent chce pokryć koszty);
(2) Im wyższa cena danego dobra, tym większej ilości producentów opłaca się produkcja;
(3) Jeśli cena dobra utrzymuje się na wysokim poziomie, to produkcję podejmą nowe przedsiębiorstwa;
(4) Koszty produkcji (im wyższe, tym niższy zysk);
(1) Zmiany cen czynników produkcji - często niezależne od przedsiębiorców, bo spowodowane ingerencją rządu;
(2) Zmiany technologii - z reguły obniżają koszty;
(3) Zmiany organizacyjne - np. restrukturyzacja;
(4) Polityka rządu - gł. polityka fiskalna;
(5) Opłacalność produktów alternatywnych;
(6) Opłacalność dóbr o współzależnej podaży (np. ropa naftowa i benzyna);
(7) Wypadki losowe i inne nieprzewidywalne zdarzenia;
(8) Cele producentów;
(9) Przewidywane zmiany cen
Co to jest elastyczność cenowa popytu? Kiedy popyt jest elastyczny, kiedy neutralny, a kiedy nieelastyczny?
Elastyczność cenowa popytu to reakcja popytu na zmianę ceny. Inaczej jest to procentowa zmiana ilości do procentowej zmiany ceny.
Popyt jest elastyczny, gdy stosunek procentowej zmiany ilości do procentowej zmiany ceny jest większy od 1. Wtedy spadek ceny oznacza wzrost przychodu i odwrotnie.
Popyt jest neutralny (jednostkowy), gdy stosunek procentowej zmiany ilości do procentowej zmiany ceny jest równy jeden.
Popyt jest nieelastyczny, gdy stosunek procentowej zmiany ilości do procentowej zmiany ceny jest mniejszy niż 1. Wtedy wzrost ceny to wzrost dochodu i odwrotnie .
Jakie mogą być przyczyny różnej reakcji popytu na zmianę ceny?
(1) Dostępność substytutu (jeżeli jakieś dobro możemy zastąpić tańszym, równie dobrym, to tak robimy);
(2) Przyzwyczajenie konsumentów (np. używanie karmy dla psów);
(3) Dobra luksusowe (takie dobra, na które popyt rośnie szybciej niż dochody; są oznaką prestiżu itp.);
(4) Dobra niezbędne (bez nich trudno normalnie funkcjonować).
Co to jest elastyczność cenowa podaży? Jakie mogą być przyczyny różnej elastyczności podaży?
Elastyczność cenowa podaży to współczynnik siły reakcji podaży na zmianę ceny. Inaczej jest to stosunek procentowej zmiany ilości do procentowej zmiany ceny. Zmiana ceny a zmiana produkcji, czyli elastyczność, nieelastyczność i neutralność podaży, analogicznie jak przy popycie.
Przyczyny różnej elastyczności podaży:
(1) Nadwyżka (lub niedobór) mocy produkcyjnych (przy nadwyżce producenci dostarczają więcej dobra nawet przy niewielkim impulsie cenowym);
(2) Wysoki poziom zapasów (dobra produkcyjne - zmiana ceny może zmienić ilość dobra; dobra naturalne (np. produkty rolne) - niewielkie znaczenie ceny, większe natury).
Co to są i czym są uwarunkowane preferencje konsumenta?
Preferencje konsumenta to subiektywna ocena ważności oraz przydatności dóbr.
Uwarunkowania:
(1) Tradycja rodzinna,
(2) Wpływ środowiska,
(3) Wychowanie,
(4) Wykształcenie,
(5) Poziom dochodów,
(6) Styl życia.
Kiedy równowaga konsumenta osiąga optimum, albo inaczej konsument znajduje się w równowadze?
Konsument jest w równowadze, gdy relacje krańcowej użyteczności do ceny każdego nabytego dobra są takie same; Uk„X”/P„X” = Uk„Y”/P„Y”.
Inaczej: konsument jest w równowadze, gdy jego linia budżetowa jest styczna z krzywą obojętności.
Wyjaśnij co to jest prawo Engla? Jak działa ono w przypadku dóbr podstawowych, dóbr podrzędnych, a jak w przypadku dóbr luksusowych?
Prawo Engla - typowe, przeciętne wydatki na konsumpcję zmieniają się wraz ze zmianami dochodów w dość regularny sposób, przy czym w obrębie każdej grupy społecznej występują duże odchylenia od poziomu przeciętnego.
W przypadku dóbr podstawowych popyt rośnie wraz ze wzrostem dochodu początkowo powoli, potem coraz gwałtowniej.
Dla dóbr luksusowych popyt początkowo rośnie wraz ze wzrostem dochodu rośnie gwałtownie, a potem coraz łagodniej.
Dla dóbr podrzędnych popyt wraz ze wzrostem dochodu spada.
Co to są dobra Giffena?
Dobra Giffena to takie dobra, których konsumpcja rośnie wraz ze wzrostem ich ceny. Z reguły są to artykuły podstawowe (kartofle - Irlandia 1845r., pieczywo) - ich cena rośnie, więc ludzie koncentrują na nich swe podstawowe budżety i ograniczają konsumpcje innych dóbr.
Scharakteryzuj podstawowe formy własności firm?
(1) Prywatne (w tym rodzinne),
(2) Spółdzielcze,
(3) Państwowe,
(4) Komunalne (związane z administracją terytorialną),
(5) Pracownicze;
Scharakteryzuj formę spółki jawnej
(1) Spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową;
(2) Także spółka cywilna, jeśli przez dwa kolejne lata jej przychody wynosiły co najmniej 400 tys. euro (tak spółka cywilna musi zostać przekształcona w spółkę jawną);
(3) Wspólnicy są znani i ponoszą pełną (do wysokości swego majątku) i solidarną (nie można się uchylić) odpowiedzialność - to wymusza bezpośrednie zaangażowanie w działalność gospodarczą;
(4) Charakterystyczna jest mała liczba wspólników - każdy wspólnik reprezentuje spółkę;
(5) Opiera się na zaufaniu wspólników;
(6) Nie posiada osobowości prawnej - nie oddziela się spółki od wspólników.
Co to jest spółka komandytowa i jak rozkłada się odpowiedzialność wspólników
(1) 2 rodzaje uczestników: komplementariusze (odpowiadają całym swoim majątkiem) i komandytariusze (odpowiadają kapitałem, który wnieśli do spółki);
(2) Ta forma jest wygodna, gdy mamy pomysł, a nie mamy kapitału - wtedy szukamy komandytariuszy;
(3) Opiera się na zaufaniu partnerów;
(4) Zmiany kapitałowe dokonują się tylko za zgodą pozostałych partnerów;
(5) Ograniczona ekspansja kapitału - z reguły kapitał jest nieduży;
Scharakteryzuj podstawowe cechy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
(1) Osoby biorące udział odpowiadają do wysokości wniesionego kapitału; kapitał spółki jest znany;
(2) Wymagana jest umowa sporządzona u notariusza, zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz wniesienie kapitału;
(3) Minimalny kapitał: 50 tys. zł, jeden udział nie mniej niż 500 zł;
(4) Ma osobowość prawną;
(5) Władze: zgromadzenie wspólników, rada nadzorcza (zwłaszcza, gdy jest wielu wspólników), komisja rewizyjna;
(6) Każdy wspólnik ma prawo do osobistej kontroli spółki;
(7) Udziały w spółce są swobodnie zbywalne, chyba że umowa stanowi inaczej.
Scharakteryzuj najważniejsze cechy spółki akcyjnej.
(1) Minimalny kapitał 500 tys. zł;
(2) Zazwyczaj ma wielu akcjonariuszy, choć wystarczy tylko 1 (ale nie może to być spółka z o.o.)
(3) Ma osobowość prawną;
(4) Władze: zarząd, rada nadzorcza, walne zgromadzenie akcjonariuszy (relacje między nimi określa statut spółki);
(5) Akcje - zwykłe i uprzywilejowane (2 razy więcej głosów na walnym zgromadzeniu, ale nie więcej niż 50% ponad normalną dywidendę);
(6) Finansowanie:
Wewnętrzne: zysk niepodzielony (niewypłacany w formie dywidendy) i fundusz amortyzacyjny (odpisy od majątku);
Zewnętrzne: sprzedaż akcji (wiąże się z prawem do dywidendy), sprzedaż obligacji (forma pożyczki; mogą być obligacje z opcją zamiany na akcje) i kredyty;
Wymień najważniejsze znane ci style zarządzania firmami.
Autokratyczny - hierarchia, porządek, jednostronna komunikacja;
Paternalistyczny - często w małych rodzinnych firmach i w japońskich korporacjach; opieka nad pracownikiem;
Integratywny - wyłanianie zespołów do wykonania określonych zadań; koordynacja ich działań;
Samorządowy - współudział załogi; duża rola związków zawodowych;
Omów podstawowe tendencje rozwoju firm w ostatnich latach.
Kolejno: (1) „małe jest piękne” (małe firmy są bardziej efektywne i kreatywne; mniejsze ryzyko); (2) „mergerowanie” (fuzje, łączenie małych firm w wielkie korporacje); (3) „dywersyfikacja” (różnicowanie produktów i usług w obrębie korporacji, by zmniejszyć ryzyko); (4) „holdingi” (spółka matka + całkowicie zależne spółki córki);
Co to jest funkcja produkcji?
Funkcja produkcji określa relacje między wielkością produkcji a liczbą zaangażowanych czynników produkcji. Produkcja jest funkcją pracy, kapitału i zasobów naturalnych. [Produktywność - wielkość produkcji z danego czynnika w jednostce czasu - np. ile produktów rocznie przypada rocznie na jednego zatrudnionego.]
Jak przebiega typowa funkcja produkcji? Omów podstawowe trzy fazy.
Cały czas zwiększamy nakład czynnika produkcji
Faza I - rośnie Pc, Pp; Pk rośnie dopóki nie zacznie działać prawo malejących przychodów, wtedy (a) Pk max., potem spada;
(b) Między fazą I a fazą II osiągamy maksymalną produktywność, tzn. Pp max., a Pk = Pp;
Faza II - Pc rośnie, Pp spada, Pk spada, ale pozostaje dodatni;
(L') Między fazę II a fazę III Pc max, Pk = 0;
Faza III - Pc spada, Pp spada, Pk spada i jest mniejszy od zera
Pc „cały czas” więc rośnie, ale w różnym tempie;
Pk rośnie szybciej niż Pp, potem spada i przecina Pp w jej punkcie max;
Istnieje obszar całkiem racjonalnego wyboru między maksymalną produktywnością (Pp) a maksymalnym produktem;
W jaki stanie znajduje się przedsiębiorstwo, kiedy izokwanta i izokoszta są styczne?
Gdy izokwanta i izokoszta są styczne, przedsiębiorstwo jest w równowadze. Wtedy mamy optymalną kombinację czynników wytwórczych, dostępnych przy danych ograniczeniach finansowych i umożliwiającą wytworzenie maksymalnej produkcji.
Co to są koszty alternatywne? Podaj przykład.
Koszty alternatywne to koszty utraconych możliwości (straconych okazji), wynikające z utraty możliwości wykorzystania zasobów (pracy i kapitału) na inne cele. To nie są koszty księgowe (konwencjonalne - wynikające z przepisów prawa), lecz raczej koszty ekonomiczne. W skład kosztów alternatywnych związanych z daną decyzją wchodzi wszystko to, z czego musimy zrezygnować podejmując tą właśnie, a nie inną, alternatywną decyzję.
Przykład: Właściciel jakiejś jednoosobowej firmy wykazuje jakiś tam zysk. Wydaje się więc, że dobrze prosperuje, ale po dokładniejszej analizie wychodzi na to, że zatrudniając się w jakimś innym przedsiębiorstwie, zarobiłby więcej. Z ekonomicznego punktu widzenia ponosi więc stratę.
Wyjaśnij pojęcia kosztów stałych, kosztów zmiennych i kosztów całkowitych.
Koszty stałe to koszty, które nie zmieniają się wraz ze zmianami rozmiarów produkcji, np.: amortyzacja, administracja, konserwacja, czynsze;
Koszty zmienne to koszty, które zmieniają się wraz ze zmianami rozmiarów produkcji - praca, materiały, energia, paliwo itp. Tempo ich wzrostu jest zmienne - najpierw szybko, potem łagodniej, potem znowu gwałtownie w górę;
Koszty całkowite to suma kosztów stałych i zmiennych.
Co to są przeciętne koszty całkowite a co to są koszty krańcowe?
Przeciętne koszty całkowite to jednostkowe nakłady poniesione na wytworzenie jednostki produktu: Kp = Kc/Q (koszty całkowite przez wielkość produkcji);
Koszty krańcowe (marginalne) to koszty wyprodukowania dodatkowej jednostki produktu: Kk = ΔKc/ΔQ (zmiana kosztu całkowitego przez zmianę wielkości produkcji);
Na czym polega ekonomia skali?
Ekonomia skali to spadek kosztów w długim czasie wraz ze wzrostem produkcji i wielkości firmy. [Dyzekonomia skali - wzrost kosztów…]
[ruch po obwiedni (długookresowej krzywej kosztu przeciętnego) - linii łączącej minimalne koszty przeciętne; Dkp pokazuje najniższe koszty wynikające z dopasowania czynników produkcji i wielkości firmy.]
Wymień trzy podstawowe zasady maksymalizacji zysku z punktu widzenia kosztów, krótkiego i długiego czasu?
Zasady maksymalizacji zysku
- taki poziom produkcji, przy którym utarg krańcowy = Kk
- w krótkim czasie produkcja do momentu, w którym cena >Kpz
- w długim czasie produkcja do momentu, w którym P>Kp
Jaki jest optymalny poziom produkcji przedsiębiorstwa w warunkach konkurencji doskonałej?
Przedsiębiorstwo powinno zwiększać produkcję do poziomu, przy którym koszt krańcowy zrówna się z utargiem krańcowym, który z kolei równy jest cenie rynkowej produkcji. Kk = Uk = P
Wyjaśnij podstawowe założenia teorii monopolu?
(1) Na rynku jest wielu kupców i tylko jeden sprzedawca;
(2) Na rynku brak jest substytutów towarów produkowanych przez monopolistę;
(3) Pojedynczy sprzedawca i wszyscy nabywcy posiadają doskonałą wiedzę o cenach towarów i ich ilości na rynku;
(4) Możliwość wejścia na rynek nowego producenta jest utrudniona bądź zablokowana (bariery prawne, technologiczne itp.);
Brak jest konkurencji producentów, bo producent w danej gałęzi przemysłu jest tylko jeden; monopolista, może wyznaczać cenę swojego produktu i wytwarzać wybraną wielkość produkcji;
Kiedy monopol osiąga optimum? *
Monopol osiąga optimum (jest w równowadze), gdy wytwarza taką ilość produktu, przy której koszt krańcowy jest równy utargowi krańcowemu, a cena pokrywa koszt przeciętny. Wtedy monopol maksymalizuje zyski.
na czym polega komparatywna nieefektywność monopolu w stosunku do konkurencji doskonałej?
Decyzje:
- konkurencja doskonała: ile produkować?
- monopol: i po jakiej cenie?
- konkurencja monopolistyczna:
- ile produkować?
- po jakiej cenie sprzedawać?
- jak różnicować dany produkt wobec produktów innych firm? (wyróżnienie towaru)
Jakie są podstawowe strategie cenowe monopoli? *
Kształtowanie cen:
- UK = KK (utarg końcowy = koszty końcowe)
- P > Kpz (dla krótkiego czasu)
- P > Dkp (dla długiego czasu)
Dyskryminacja cenowa I stopnia:
- monopolista sprzedaje różne jednostki produkcji po różnych cenach, a ceny te są różne dla różnych osób;
- doskonała dyskryminacja cenowa
Dyskryminacja cenowa II stopnia:
- monopolista sprzedaje różne jednostki produkcji po róznych cenach, ale każda osoba, która kupuje tę samą ilość, płaci tyle samo;
- np. rabat hurtowy
Dyskryminacja cenowa III stopnia:
- monopolista sprzedaje różnym ludziom po różnej cenie, ale każda jednostka produktu sprzedawana jest danej osobie po takiej samej cenie;
- np. obniżki dla emerytów czy studentów.
Warunki zróżnicowania:
- krzywa popytu musi być opadająca,
- towar lub usługa nie mogą być sprzedane innemu nabywcy,
- nabywca dzieli się na grupy o różnej elastyczności cenowej popytu,
- istnieje możliwość wyodrębnienia segmentów rynku.
Wyjaśnij podstawowe założenia konkurencji monopolistycznej.
Założenia podstawowe:
(1) Firma dąży do maksymalizacji zysku;
(2) Gospodarstwa domowe dążą do maksymalizacji użyteczności;
(3) Nie występują korzyści, ani koszty zewnętrzne wobec żadnego towaru.
Cechy szczególne:
(1) Na rynku występuje wielu kupców i sprzedawców, z których jednak żaden nie jest w stanie wpływać skutecznie na innych (podmiotów jest wiele, ale mniej niż przy konkurencji doskonałej);
(2) Produkty są zróżnicowane!!!;
(3) Różnice między produktami są zauważalne dla nabywców;
(4) Ceny różnicują się w ramach grup towarów;
(5) Firmy mogą wchodzić na rynek i wychodzić z niego względnie swobodnie;
(6) Kupujący i sprzedający posiadają doskonałą wiedzę o cenach i ilościach towarów oraz ich jakości;
Na czym polega konkurencja niecenowa w warunkach konkurencji monopolistycznej?
Konkurencja niecenowa w warunkach konkurencji monopolistycznej polega na wprowadzaniu na rynek szeregu podobnych produktów (różnicowanie produktów i usług w ramach tej samej gałęzi gospodarki). Ceny są podobne (nie zmieniamy ich znacznie), więc mącimy ludziom w głowach reklamami.
Scharakteryzuj podstawowe założenia teorii oligopolu.
Założenia podstawowe:
(1) Firma dąży do maksymalizacji zysku;
(2) Gospodarstwa domowe dążą do maksymalizacji użyteczności;
(3) Nie występują korzyści, ani koszty zewnętrzne wobec żadnego towaru.
Założenia szczególne:
(1) Niewielu sprzedawców na rynku, a decyzja każdego z nich ma wpływ na pozostałych;
(2) Produkt może być zarówno jednorodny (homogeniczny), jak i zróżnicowany (heterogeniczny);
(3) Doskonała informacja, którą posiadają uczestnicy rynku, dotyczy cen, ale nie dotyczy reakcji konkurentów na zmiany cen, bądź zróżnicowanie produktów;
(4) Istnieją pewne bariery utrudniające wejście na rynek nowym firmom, np. techniczne
Co to jest kartel i jakie są najczęściej jego ograniczenia prawne?
Kartel to forma porozumienia się firm na rynku, w celu ustalenia poziomu cen, poziomu produkcji, geograficznego podziału rynków zbytu, w celu maksymalizacji zysku.
Ograniczenia kartelu:
(1) Jest nielegalny;
(2) Członkowie kartelu są nielojalni i mają różne interesy;
(3) Nadzwyczajny zysk zachęca nowych dostawców do wejścia na rynek;
(4) Większa ilość członków to wzrost trudności w koordynacji działań.
Jakie są inne formy, poza kartelem, koordynacji działań na rynku oligopolowym?
(1) Ustalanie poziomu cen poprzez przywództwo cenowe;
(2) Ustalanie struktury cen dla branży przez firmy dominujące;
(3) Ceny administrowane;
(4) Konkurencja niecenowa;
Wyjaśnij na czym polega dylemat więźnia?
Mamy dwóch podejrzanych schwytanych na wspólnym przestępstwie. Gdy obaj nie będą zeznawać dostaną wyroki po 1 roku więzienia. Gdy jeden więzień nie będzie zeznawał, a drugi nie, to zeznający dostanie 3 miesiące, a niezeznający 10 lat. Gdy zaś obaj będą zeznawać dostaną po pięć lat. Wynik jest taki, że postępując egoistycznie osiągną całkiem niezły wynik (5 lat to w sumie mniej niż 10), ale najbardziej opłaca się postępowanie altruistyczne i współpraca (nie zeznawać i dostać po 1 roku).
Tak samo jest w oligopolu - obniżać ceny, czy nie obniżać.
Co to jest równowaga Nasha?
Równowaga Nasha pojawia się wówczas, gdy każdy z graczy wybiera najlepszą strategię przy danych strategiach innych graczy.
Równowaga Nasha to taki stan, gdy z jednej strony przedsiębiorstwo A nie może uzyskać już nic lepszego przy danej strategii przedsiębiorstwa B, a z drugiej strony przedsiębiorstwo B nie może już nic uzyskać przy danej strategii przedsiębiorstwa A. To tak jak by dwaj uczestnicy drogi poruszali się ta samą stroną. Idą wtedy razem. Takie rozwiązanie może prowadzić do zerowego zysku obu firm. Gdy jednak jakiś uczestnik drogi (rynku) zdecyduje się na poruszanie się przeciwną stroną drogi ryzykuje zderzenie z innymi.
Wyjaśnij prawo Hotelinga
Prawo Hotelinga mówi, że racjonalne jest oferowanie produkcji możliwie jak najbliżej popytu. Przykładem mogą być dwaj sprzedawcy, którzy lokują swoje sklepy w połowie długości ulicy, a więc zajmują połowę rynku. Jednak wtedy konsumenci mogą bardzo łatwo zmienić sklep. Racjonalne jest więc oddalić się o jedną trzecią od krańca ulicy po obu stronach - warto się różnić. Wtedy mamy spory udział w rynku, a klienci nie mają takiej łatwej alternatywy. Gdy jeden ze sprzedawców znowu ulokuje się w połowie rynku, to konkurencja zrobi to samo. Przykładem zastosowania tego prawa mogą być rozkłady jazdy konkurencyjnych przewoźników.
Czyli po ludzku: racjonalne jest oferowanie produktu możliwie najbliższego popytowi, ale warto się też różnic od konkurencji, bo inaczej klient będzie zbyt łatwo mógł zmienić producenta;
Co to jest renta ekonomiczna. Na czym polega czysta renta ekonomiczna a na czym zwykła renta ekonomiczna? *
Renta ekonomiczna - korzyść z użytkowania zasobu lub czynnika produkcji, która przewyższa jego koszt alternatywny;
Czysta renta ekonomiczna - korzyść z wykorzystania zasobu o zerowym koszcie alternatywnym, np. gdy podaż jakiegoś zasobu jest stała (Mick Jagger, TV kablowa - sytuacje monopolowe);
Zwykła renta ekonomiczna (powszechna) - różnica między ceną zasobu a jego kosztem alternatywnym, gdy koszt ten jest różny od zera, np. gdy w pracy dają nam więcej niż chcemy;
INSTRYMENTY INTERWENCJI PAŃSTWA
Podatek obrotowy - nakładany np. na produkty szkodliwe dla środowiska
Subwencje państwowe - przyznawane np. na kształcenie co umożliwia studiowanie osobom niezamożnym
Ustawowe ograniczanie praw własności, praw producentów
KONTROLA CEN
- ceny urzędowe np. znaki skarbowe, wymiana dowodu
- ceny kontrolowane:
min. Pułap cen
min. Cena gwarantowana
max. pułap cen
OCHRONA PRAW KONSUMENTA
- normy techniczne i produkcyjne
- koncesjonowanie produkcji usług
- opodatkowania
- zasady reklamy i sponsoringu
- kontrola fuzji i przejęc
- znakowani produktów
CZY WIESZ CO TO JEST I CZYM SIĘ ZAJMUJE MIKROEKONOMIA? *
Gałęzie ekonomii możemy rozróżniać według kryterium zastosowanego w nich podejścia lub metody działań. Najszerszy podział sposobów podejścia do problemów gospodarczych to podział na mikro- i makroekonomie.
Mikroekonomia to teoria ekonomiczna.
Analiza mikroekonomiczna zajmuje się szczegółowym badaniem indywidualnych decyzji dotyczących pojedynczych towarów. (BEGG)
Mikroekonomia zajmuje się badaniem poszczególnych elementów gospodarki, takich jak ceny produktów lub zachowanie poszczególnych konsumentów czy firm (Samuelson, Nordhaus)
W mikroekonomii badamy na przykład czemu poszczególne gospodarstwa domowe preferują samochody, a nie rowery oraz w jaki sposób producenci decydują co produkować - samochody czy rowery.
Mikroekonomiści oferują szczegółowe badanie jednego aspektu życia gospodarczego, ale dla zachowania prostoty i jasności analizy pomijają jego związki z resztą gospodarki. Jest to tzw. analiza cząstkowa.
Mikroekonomia:
¬ z jednostkowego punktu widzenia
¬ z punktu widzenia przedsiębiorstwa
¬ z punktu widzenia gospodarstwa domowego
Bada:
¬ zachowanie poszczególnych elementów gospodarki
¬ skutki zmian cen na podaż i popyt
¬ strukturę rynku (konkurencja)