Opowiadanie
Cele ogólne:
rozwijanie umiejętności wyodrębniania kolejnych zdarzeń w opowiadaniu,
rozwijanie umiejętności wypowiadania się na podany temat,
kształcenie umiejętności układania opowiadania,
nabywanie umiejętności szybkiego czytania,
utrwalenie wiadomości na temat części mowy,
kształtowanie postawy twórczej.
Cele szczegółowe:
Uczeń:
potrafi zapamiętać 20 wyrazów w kolejności ich podawania,
czyta tekst w szybkim tempie ze zrozumieniem i potrafi odpowiedzieć na pytania dotyczące jego treści,
rozróżnia części mowy tj. rzeczownik, czasownik, przymiotnik, przysłówek,
w twórczy sposób redaguje zdania, poprawnie pod względem gramatycznym,
wypowiada się w wielu zdaniach.
Metody:
metody aktywizujące - praca w grupach, grupy wymienne, lawina, mnemotechnika - rzymski pokój, inscenizacje, ćwiczenia praktyczne
Ewaluacja:
karty pracy uczniów
Środki dydaktyczne:
opowiadanie "Zaczarowany tort" [w:] "Czytamy ze zrozumieniem. Karty pracy ucznia" (WSiP), kartki z częściami mowy, pojedyncze kartki, nożyczki, duże arkusze papieru, markery
Część wstępna
1. Nauczyciel rozpoczyna zabawę instrukcją: Ja powiem jedno słowo, a osoba siedząca obok mnie poda swoje skojarzenie z tym wyrazem.
Rozgrzewka twórcza - skojarzenia
Uczniowie kolejno podają wyrazy, które im się wzajemnie ze sobą kojarzą. Osoba wybrana jako sekretarz zapisuje podawane wyrazy.
2. Pokój rzymski - uczniowie po kolei ustnie opisują desygnaty podanych wcześniej wyrazów lokując w wyobraźni każdy desygnat w różnych częściach sali. Na zakończenie ćwiczenia podają w kolejności ich opisu zapamiętane wyrazy.
Nauczyciel wraz z sekretarzem sprawdzają poprawność zapamiętanych wyrazów, ich ilość i wyłaniają zwycięzców dnia.
Część główna
3. Ciche czytanie ze zrozumieniem opowiadania "Zaczarowany tort"
Nauczyciel przypomina uczniom techniki szybkiego czytania i wzmacnia motywację uczniów informując o czekającym ich sprawdzianie dotyczącym zrozumienia treści.
Uczniowie czytają tekst przy pomocy wskaźnika według zasad szybkiego czytania (eliminacja wymawianych po cichu słów oraz cofania - nieświadomych skoków oczu).
4. Odpowiedzi na pytania dotyczące zrozumienia treści opowiadania
Nauczyciel rozdaje karty pracy - test wyboru.
Uczniowie samodzielnie wypełniają test, a następnie wspólnie z nauczycielem weryfikują poprawność odpowiedzi.
5. Zabawa "Połącz inaczej"
Nauczyciel czuwa nad sprawnym podziałem uczniów na grupy, a następnie nad ich wymianą, gdy chodzi o grupy wymienne.
Uczniowie w grupach redagują po dwa zdania będące odpowiedzią na pytanie problemowe "Co się stało z tortem?", wynikające z zakończenia opowiadania. Zapisują na kartkach stawiając duże, wyraźne litery i starannie oddzielając od siebie słowa, znane części mowy zapisują oddzielnymi kolorami, następnie tną zdania na poszczególne wyrazy i mieszają. Następnie poszczególne grupy mieszają się i wybierają po dwa kolory każdego wyrazu i tworzą nowe kombinacje zdań. W kolejności grupy odczytują swoje nowe zdania.
Nauczyciel zachęca dzieci do koncentracji i wizualizacji usłyszanych zdań.
6. Redagowanie zakończenia opowiadania
Uczniowie w grupach na dużych arkuszach papieru zapisują markerem własną koncepcję zakończenia opowiadania (pisze jedna osoba, reszta grupy wspólnie układa zdania). W razie niepowodzenia grupa może zainscenizować własne zakończenie bądź narysować je. Uczniowie przedstawiają i odczytują swoje prace. Nauczyciel zawiesza prace dzieci na ścianach klasy.
7. Tworzenie planu opowiadania w postaci mapy myśli
Nauczyciel zawiesza prace uczniów na tablicy.
Praca w grupach. Tworzenie zapisu wydarzeń opowiadania w postaci notatki nielinearnej (prace na dużych arkuszach).
8. Opowiadanie według mapy myśli
Uczniowie opowiadają według samodzielnie sporządzonych notatek - mapy myśli.
9. Segregowanie wyrazów według części mowy
Uczniowie dzielą się wcześniej pociętymi wyrazami, następnie w parach określają jaka to część mowy. Kolejno łączą się w czwórki, piątki. Daną grupę łączy jednakowa część mowy.
Powstają cztery grupy: rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, przysłówki. Nauczyciel pomaga dzieciom grupować się zgodnie z metodą "Lawina".
Część końcowa
10. Test rysunków
Nauczyciel objaśnia zadanie i pomaga uczniom słabszym. Rozdaje karty pracy (ćwiczenie 63 z serii "Porządek i przygoda")
Uczniowie pracują indywidualnie. Na kartach pracy mają zaznaczonych 12 pól. W każdym z nich mają wykonać dowolny rysunek - prezent dla mamy - traktując podane figury jako początek rysunku.
11. Praca domowa
Napisanie opowiadania na podstawie tekstu "Zaczarowany tort".
Najlepsze prace będą wyeksponowane w gazetce klasowej.