Uraz głowy
Może być uszkodzenie tkanek miękkich i urazy mózgowo - czaszkowe.
Urazy czaszkowe - złamania i pęknięcia kości czaszki.
Urazy mózgowe - wstrząśnienie, stłuczenie i zranienie mózgu.
WSTRZĄŚNIENIE MÓZGU - daje objaw krótkotrwałego przerwania funkcji neuronów. Utrata przytomności jest różna jeśli chodzi o czas trwania. Pacjent odzyskuje pełną świadomość i już przytomności nie traci. Może być również krótkotrwała utrata pamięci - tzw. niepamięć wsteczna. Mogą się również pojawić bóle głowy, dzwonienie w uszach i nudności. Pacjent powinien być hospitalizowany i unieruchomiony przez 3-4 dni.
Niebezpieczne objawy przy urazie głowy:
- nasilające się bóle głowy
- wymioty powtarzające się 2-3 krotne
- zamazanie lub podwójne widzenie
- nieustępująca senność
- napady drgawek
- utrata lub brak świadomości
Postępowanie u dzieci:
1. pozwolić spać ale sprawdzać czy coś mu nie dolega
2. można podać zwykły środek przeciwbólowy
3. konsultacja lekarska
Postępowanie u dorosłych:
1. żadnego alkoholu
2. nie zażywać leków powodujących senność
3. przez 24h odpoczywać
4. w razie bólu zażyć środek przeciwbólowy
STŁUCZENIE MÓZGU - chory będzie mieć przedłużający się stan nieprzytomności lub nieadekwatne zachowanie, amnezje, splątanie. Mogą wystąpić objawy ogniskowe (szerokie źrenica, niedowład po przeciwnej stronie).
ZRANIENIE MÓZGU - tkanki mózgowej, czyli uszkodzenie mechaniczne. Jeden z najcięższych urazów. Może być utrata przytomności.
Przy stłuczeniu mózgu tkanka ma tendencję obrzęknięcia i będą występowały krwiaki. Objawy będą różne w zależności od tego gdzie krwiak jest zlokalizowany. Mogą być:
- podtwardówkowy
- śródmózgowy
- nadtwardówkowy
Jeśli chodzi o następstwo tworzącego się krwiaka to w momencie wynaczynienia się krwiaka, tkanka zaczyna się obrzękać i kiedy uciska nerw oko - ruchowy źrenica staje się szeroka i sztywna. Innym objawem jest wzrost ciśnienia śródczaszkowego. Będzie także bradykardia, bradypnoe, pogorszenie się pacjenta, wzrost ciśnienia (przy wgłowieniu).
Przy wzroście ciśnienia śródczaszkowego hiperwentylacja nie jest obecnie postępowaniem standardowym w urazach mózgowo - czaszkowych.
Hiperwentylacja - stan w którym ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla spada poniżej 35mmHg. Przy wzroście tlenu kurczą się naczynia.
Hipoksja - brak tlenu, zwiększenie obrzęku. Naczynia się rozszerzają = wzrost krwawienia.
Urazy czaszy
Złamania, pęknięcia kości czaszki i twarzoczaszki (kość szczękowa, żuchwa, nosowa, jarzmowa, skroniowe).
Objawy złamania podstawy czaszki
- zasinienie w okolicy wyrostka sutkowatego (objaw Batla, 2-3 doba)
- krwiak uwypuklający błonę bębenkową
- wyciek krwistego płynu
- krwiak okularowy (oczy szopa)
- rozległe wylewy krwawe w twardówce
Obrażenie głowy średniego stopnia:
1. Proste złamania czaszki lub stwierdzenie podczas patologicznych objawów neurologicznych (w tym splątania). Chory wymaga badania CT głowy.
2. Obrażenia u dzieci poniżej 12 roku życia, które po wypadku wymiotowało więcej niż raz, chociaż nie stwierdza się u nich złamań kości czaszki ani obecności patologicznych objawów neurogennych.
3. Przypadki upojenia alkoholowego lub epilepsji z natury swego stanu trudnego do oceny.
4. Obrażenia u pacjentów z innymi obrażeniami.
5. Obrażenia u pacjentów żyjących w trudnych wrunkach socjalnych lub nie mających nikogo kto mógłby ich obserwować.
W/w pacjenci powinni być przyjęci do szpitala w celu obserwacji i wykonania badań.
Ciężkie obrażenia:
1. Jednoczesna obecność patologicznych objawów neurologicznych oraz złamania kości czaszki.
2. Złożone złamanie kości czaszki z wgnieceniem odłamów kostnych do wewnątrz.
3. Złamanie podstawy czaszki.
4. Śpiączka (GCS poniżej 8 pkt.) nieustępująca pomimo intensywnego leczenia.
5. Pourazowy napad drgawkowy.
6. Pogorszenie się stanu neurologicznego.
7. Zaburzenia neurologiczne utrzymujące się dłużej niż 6h.
8. Amnezja trwająca dłużej niż 10min.
9. Stwierdzenie zmian patologicznych w badaniu CT głowy.
Informacje neurologiczne:
- imię, nazwisko, płeć oraz wiek pacjenta
- czas wystąpienia oraz mechanizm wypadku (złota godzina!)
- stan neurologiczny chorego na miejscu wypadku
- początkowy wynik GCS oraz wynik w czasie badania w izbie przyjęć
- wielkość oraz reakcje źrenic
- obecność objawów ogniskowych oraz drgawek
- wartość ciśnienia tętniczego krwi, czynność pracy serca, częstość oddechów oraz sposób oddychania
- współistniejące obrażenia innych narządów
- wynik badania gazometrycznego krwi tętniczej
- wynik badania radiologicznego czaszki i kręgów szyjnych
- leczenie zastosowane w izbie przyjęć oraz reakcja chorego na to leczenie
- istotne dane z wywiadu chorego oraz zażywane leki
1