LEKI PARASYMPATYKOMIMETYCZNE
I .Leki działające bezpośrednio na receptory
cholinergiczne
A. Acetylocholina i inne estry choliny
NAZWA |
DAWKOWANIE |
PREPARATY |
ZASTOSOWANIE |
ACETYLOCHOLINA |
- |
- |
nie stosowana |
METACHOLINA |
p.o 500 mg |
Mecholyl -tabl.200mg |
-stany skurczowe naczyń |
KARBACHOL |
p.o. 2-4mg 3xdz.(max.12mg) |
Carbachol - krople 3% |
-poperacyjna atonia jelit i pęcherza moczowego |
BETANECHOL |
p.o. 10-20 mg 2-4 x dz. |
Urecholine - tabletki 5,10,25 i50 mg |
- pooperacyjna atonia jelit i pęcherza moczowego |
FUTRETONIUM |
p.o. 10 mg 3 x dz. |
|
-atonia jelit i pęcherza |
B. Alkaloidy
NAZWA |
DAWKOWANIE |
PREPARATY |
ZASTOSOWANIE |
MUSKARYNA |
- |
- |
nie stosowana |
AREKOLINA |
- |
- |
nie stosowana |
PILOKARPINA |
do oczu 0,5 - 4 % |
Pilocarpinum hydr.-krople 2% a 2 ml |
-jaskra |
II.Leki działające pośrednio - inhibitory
acetylocholinesterazy (IAchE)
Inhibitory odwracalne
NAZWA |
DAWKOWANIE |
PREPARATY |
ZASTOSOWANIE |
FIZOSTYGMINA |
do oczu 0,25 - 1% |
Physostigminum salicylicum |
- prawie wyłącznie w okulistyce (jaskra) |
NEOSTYGMINA |
do oczu do 5% |
Polstigminum - tabletki 15 mg |
- myasthenia gravis |
PIRYDOSTYGMINA |
p.o. 60-240 mg 3-4 x dz. (max.1,5g) |
Mestinon - tabletki 10 i 60 mg |
-atonia jelit i pęcherza |
DEMEKARIUM |
do oczu 0,125 - 1% |
Tosmilen - krople 0,25 i0,5% |
- jaskra |
EDROFONIUM |
Diagnostyka - 1-2 mg |
Tensilon -ampułki 10 mg a 1ml |
- diagnostyka miastenii |
AMBENONIUM |
p.o. 5 - 30 mg 3-4 x dz. |
Mytelase - tabletki i kaps.10 mg |
- myasthenia gravis |
II. Inhibitory nieodwracalne
estry kwasu tiofosforowego
pestycydy - Systox, Metysystox, Wofatox, Azofos,
Sadofos, Foschlor
estry kwasu karbaminowego
- insektycydy - Karbaryl, Propoksus, Profam, Chloroprofam
środki bojowe - tabun, sarin, soman
! łączą się one z miejscem E (estrowym ) AChE
bardzo szybko przenikają one przez skórę, płuca,
przewód pokarmowy,
powodują silne pobudzenie PNS i zatrucie:
bradykardia, drżenia mięśniowe, ślinotok,
pocenie się, łzawienie, duszność, niepokój, drgawki,
zwężenieźrenic;
LECZENIE ZATRUCIA:
ATROPINA - 1-4 mg i.v. co godzinę
Reaktywatory AChE - PRALIDOKSYM (Protopan)
- wlew 500 mg / 5-10 min
-! OBIDOKSYM (Toksobidin)
- ampułka 250 mg a 1 ml we wlewie
Leki porażające zakończenia PNS
- leki parasympatykolityczne
I. Akaloidy tropinowe
NAZWA |
PREPARATY |
DAWKOWANIE |
ZASTOSOWANIE |
ATROPINA |
Atropinum sulfuricum - amp. 0,5 i 1 mg a 1ml |
0,25 - 2 mg / 24 h |
-diagnostyka okulistyczna |
HIOSCYNA |
Scopolaminum hydrobromicum - amp.0,5 mg |
podskórnie 0,3-0,5 mg |
- premedykacja |
II. Leki stosowane w okulistyce
NAZWA |
PREPARATY |
DAWKOWANIE |
ZASTOSOWANIE |
Homatropinum hydrobromicum |
Homatropin 1% |
1% |
- diagnostyka |
Eukatropina |
? |
5% |
- diagnostyka |
Dibutolina |
? |
5-10% |
- diagnostyka |
III. Leki spazmolityczne i hamujące wydzielanie
soku żołądkowego
NAZWA |
PREPARATY |
DAWKOWANIE |
ZASTOSOWANIE |
BUTYLOBROMEK HIOSCYNY |
Scopolan - draż i czopki 10 mg |
10 - 20 mg do5 x dz. (max.200 mg) |
-stany skurczowe dróg moczowych, żółciowych, p.pokarmowego |
ADYFENINA |
Vegantin - draż. 75 mg |
75-150 mg 3 x dz. |
- j.w. |
OKSYFENONIUM |
Spasmophen - tabl. 5 mg |
5 mg 3-4 x dz. (tabletki) |
- j.w. |
OXYFENOCYKLIMINA |
Daricol - tabl. 10 mg |
5-10 mg 2 x dz. |
-j.w. |
TROPENZYLINA |
Palerol - tabl. i czopki 30 mg + 170 |
1-3 draż. 3 x dz. |
-j.w. |
PROPANTELINA |
Pro - Banthine - tabl. 7.5 i 15 mg |
15 mg 3 x dz. |
-j.w. |
DIFERMANIL |
Prantal - tabl. 50 i 100 mg |
3 x dz. |
-j.w. |
IZOPROPAMID |
Darbid - tabl. 5 mg |
5 - 10 mg co 12 h przed posiłkami |
-j.w |
PIPENZOLAT |
Piptal - tabl. 5 mg |
5 mg 3 x dz przed posiłkami |
-j.w. |
TRICYKLAMOL |
Elorine -tabl. 50 mg |
50 mg 3 x dz. |
-j.w. |
IV.Selektywni antagoniści receptorów M1 i M2
Pirenzepina (Gastrozepin) - selektywny bloker M1 stosowany
w chorobie wrzodowej żołądka.
dawkowanie 3 razy dziennie 1 tabletkę 50mg na
1/2 godz. przed
posiłkiem przez 2-4 tygodnie
Ipratropium (Atrovent) - selektywny bloker M2 stosowany
w dychawicy oskrzelowej
- dawkowanie 3-4 razy dziennie 1-2 inhalacje aerozolu