ZALECENIA DLA PACJENTA WYPISYWANEGO DO DOMU dotyczące

1. Zażywania leków

2. Kontroli w poradni kardiochirurgicznej i u lekarza kardiologa.

3.Kontynuacji rehabilitacji.

4.Diety.

5.Kontroli poziomu cholesterolu i poziomu cukru.

6.Pomiaru ciśnienia tętniczego.

7.Pielęgnacji rany pooperacyjnej.

8.Trybu życia po zabiegu (dozwolony wysiłek fizyczny, aktywność ruchowa, utrzymywanie prawidłowej masy ciała, nałogi, przyjmowanie leków na stałe)

9.Zalecenia specyficzne dla chorych po wymianie zastawek i po by-passach

Wskazówki dla pacjenta po operacji pomostowania naczyń wieńcowych

1.Rany pooperacyjne

- Nie stosować żadnych maści, kremów

- Obserwuj rany: swędzenie, uczucie ucisku lub cierpnięcia są objawami normalnymi

- W przypadku, gdy pojawi się sączenie z rany, nasilenie bólu rany, ocieplenie, zaczerwienienie, obrzęk, temperatura powyżej 38º,otwarcie rany zgłosić się do lekarza

- Rany na nogach-zalecane trzymanie nóg w górze powyżej poziomu pośladków, nie zakładać nogi na nogę, unikanie gorących kąpieli, wysokich obcasów, gimnastykowanie nóg,

2.Aktywnośc fizyczna

Większość pacjentów wraca do normalnego życia w okresie 8-12 tygodni

-Aktywność fizyczną zwiększać stopniowo włączając ja do swojego planu dnia

-Spacery początkowo krótkie, stopniowo zwiększając dystans o 5-10 min niż w poprzednim tygodniu

-Uczucie zmęczenia i osłabienia jest normalne po powrocie do domu, początkowo należy ograniczyć aktywność do samoobsługi i czynności dnia codziennego

-Uprawianie sportów takich jak jazda ma rowerze, gra w tenisa, wędkarstwo po ok..3 miesiącach, gdy mostek będzie zagojony

-Po 3-4 tygodniach rowerek stacjonarny

-Drobne prace na działce po 3 miesiącach, nie należy dźwigać, schylać się,

-Po 5-6 tyg. można usiąść za kierownicą - operacja nie jest przeciwwskazaniem do zakładania pasów

-W ciągu pierwszych 8-12 tyg. unikać ciężarów do 5 kg, unikać czynności mogących wywołać szarpnięcie klatki piersiowej np.. spacery z psem, podnoszenie dzieci

-Unikać wysiłków związanych z pchaniem, pompowaniem, odgarnianiem śniegu,

-Aktywność fizyczna po ok..2 godz .od posiłku

-Zakończ ćwiczenia, jeżeli wystąpią nagłe zawroty głowy, zimny pot, bladość, omdlenie, ból lub ucisk w górnej części ciała

-Nie wolno robić pompek, zwisów na drabinkach, głębokich skłonów do przodu

-Unikanie nadwagi

-Regularny trening daje pozytywne wyniki po 4-6 tyg, a widoczny wzrost wydolności organizmu po 6-9 miesiącach

3.Nie wolno korzystać z zabiegów

-Elektrolecznictwa na okolice klatki piersiowej (mostek zespolony metalem)

-Ultradźwięków

-Diatermii krótkofalowej i mikrofalowej

-Ciepłolecznictwa (sauna, światłolecznictwo)

4.Należy unikać poniżej 22 º i zbyt gorących powyżej 33º kąpieli ze względu na obkurczanie naczyń krwionośnych

5.Unikać w pierwszym okresie po operacji osób z infekcją i przeziębieniem

6.Leki

Przyjmuj codziennie o tej samej porze, nieregularne przyjmowanie leków może być niebezpieczne. Zażywanie pochodnych kwasu acetylosalicylowego, który działa przeciwzakrzepowo, chroniąc wszczepione pomosty przed skrzeplinami. Leki obniżające poziom cholesterolu i trójglicerydów

Nie rezygnuj z przyjmowania leków bez konsultacji z lekarzem. Dokładnie czytać ulotki dołączone do opakowania

Mimo że po operacji dolegliwości bólowe zniknęły pacjent nadal choruje na chorobę niedokrwienna serca

7.Odżywianie

-Dieta lekkostrawna,4-5 posiłków dziennie, pokarmy z niską zawartością tłuszczy i cholesterolu

-W diecie chude mięso, ryby, drób

-Zrezygnuj z masła, smalcu, na rzecz oliwy z oliwek, ograniczenie soli w diecie zalecana 1 płaska łyżeczka dziennie-5-6 gramów, ograniczenie cukru i słodyczy, które są przekształcane w tkankę tłuszczową,

-Uzupełnianie diety w potas, który reguluje RR i bierze udział w utrzymaniu prawidłowego rytmu serca,

-Potrawy pieczone, gotowane na parze a nie smażone

-Ograniczenie alkoholu z uwagi na jego kaloryczność

8.Kontroluj ciśnienie krwi, poziom cholesterolu i cukru we krwi

9.Zadbaj o kondycje psychiczną

-Radź sobie ze stresem przez aktywność fizyczną, kontakt z przyrodą, kontakty z rodziną i przyjaciółmi,

-Nie należy tłumić emocji, wstydzić się łez,

-Zainteresowania i hobby

-Organizacja czasu wolnego

10.Nałogi-rzuć palenie-nikotyna uszkadza ścianki naczyń krwionośnych powodując powstawanie zmian miażdżycowych. Udowodniono, że nawet 3-4 papierosy typu ,,light” prowadzi do zamykania by-pasów po 2-4 latach

11.Wizyta pooperacyjna w Poradni kardiochirurgicznej

12.Regularne wizyty u kardiologa i lekarza rodzinnego

13.działanie p/bólowe:przez okres 3mies mogą utrzymywać się bóle, co związane jest z gojeniem mostka.

14.Leczenie sanatoryjne

Wskazówki dla pacjenta po operacji zastawki serca

1.Rany pooperacyjne

- Nie stosować żadnych maści, kremów

- Obserwuj rany: swędzenie, uczucie ucisku lub cierpnięcia są objawami normalnymi

- W przypadku, gdy pojawi się sączenie z rany, nasilenie bólu rany, ocieplenie, zaczerwienienie, obrzęk, temperatura powyżej 38º,otwarcie rany zgłosić się do lekarza

- Wady zastawkowe sprzyjają obrzękom - unikaj siedzenia z opuszczonymi nogami

2.Aktywnośc fizyczna

-Większość pacjentów wraca do normalnego życia w okresie 8-12 tygodni

-Aktywność fizyczną zwiększać stopniowo włączając ja do swojego planu dnia.

-Spacery początkowo krótkie, stopniowo zwiększając dystans o 5-10 min niż w poprzednim tygodniu -Uczucie zmęczenia i osłabienia jest normalne po powrocie do domu, początkowo należy ograniczyć aktywność do samoobsługi i czynności dnia codziennego.

-Uprawianie sportów takich jak jazda ma rowerze, gra w tenisa, wędkarstwo po ok..3 miesiącach, gdy mostek będzie zagojony. Po 3-4 tygodniach rowerek stacjonarny.

-Drobne prace na działce po 3 miesiącach, nie należy dźwigać, schylać się. Po 5-6 tyg. Można usiąść za kierownicą - operacja nie jest przeciwwskazaniem do zakładania pasów.

-W ciągu pierwszych 8-12 tyg. unikać ciężarów do 5 kg, unikać czynności mogących wywołać szarpnięcie klatki piersiowej np. spacery z psem, podnoszenie dzieci.

-Unikać wysiłków związanych z pchaniem, pompowaniem, odgarnianiem śniegu.

-Aktywność fizyczna po ok..2 godz. od posiłku.

-Zakończ ćwiczenia, jeżeli wystąpią nagłe zawroty głowy, zimny pot, bladość, omdlenie, ból lub ucisk w górnej części ciała.

-Nie wolno robić pompek, zwisów na drabinkach, głębokich skłonów do przodu.

-Unikanie nadwagi.

-Regularny trening daje pozytywne wyniki po 4-6 tyg, a widoczny wzrost wydolności organizmu po 6-9 miesiącach

3.Nie wolno korzystać z zabiegów

- Elektrolecznictwa na okolice klatki piersiowej (mostek zespolony metalem)

- Ultradźwięków

- Diatermii krótkofalowej i mikrofalowej

- Ciepłolecznictwa (sauna, światłolecznictwo)

4.Unikać w pierwszym okresie po operacji osób z infekcją i przeziębieniem

5.Leki

- Przyjmuj codziennie o tej samej porze, nieregularne przyjmowanie leków może być niebezpieczne

- Nie rezygnuj z przyjmowania leków bez konsultacji z lekarzem

- Dokładnie czytać ulotki dołączone do opakowania

- Jeżeli masz wszczepiona sztuczną zastawkę serca do końca życia należy przyjmować lek zmniejszający krzepliwość krwi

Zasady leczenia przeciwkrzepliwego

Stosowanie leczenia przeciwzakrzepowego ma na celu zmniejszenie ryzyka powstawania skrzeplin na ciele obcym w prądzie krwi, jakim jest sztuczna zastawka, która swoją powierzchnią i niefizjologicznym przepływem krwi ryzyko takie powoduje. Skrzeplina powstała na sztucznej zastawce mogłaby - narastając - unieruchomić ją, powodując ostrą dysfunkcję - stan bezpośredniego zagrożenia życia lub oderwawszy się, dać niemniej groźne powikłania zatorowe, szczególnie do ośrodkowego układu nerwowego. Aby temu zapobiec, w ambulatoryjnej terapii stosuje się doustne antykoagulanty, pochodne hydroksykumaryny, które są antagonistami witaminy K hamującymi syntezę białek zespołu protrombiny w wątrobie.

Preparat o nazwie międzynarodowej Acenocumarol znajduje się na polskim rynku jako produkt 3 firm: Acenocumarol, Sintrom, Syncumar
Jego dawkowanie ustala się bardzo indywidualnie ze względu na różną reakcję organizmu na lek oraz stale kontroluje się jego działanie ze względu na wielość sytuacji zdrowotnych, lekowych, mogących wpływać na siłę jego działania.

Kontrolę prowadzi się w na podstawie jednego z dwóch wskaźników:
- wskaźnika protrombinowego (proc.), który u zdrowego człowieka wynosi 75-110 proc., a u chorego po wszczepieniu sztucznej zastawki należy utrzymać go w granicach 30-50 proc. (na poziomie 2-3-krotnie obniżonym),
- INR (Międzynarodowy Współczynnik Znormalizowany), którego przewaga nad wskaźnikiem protrombinowym polega na uwzględnieniu jakości odczynnika - preparatu tromboplastyny. U zdrowego człowieka wynosi on 0,9-1,2, a u chorego po wszczepieniu sztucznej zastawki powinien wynosić 2-3. Wzrost INR odpowiada spadkowi wskaźnika protrombinowego

Monitorowanie ambulatoryjne wskaźnika prowadzi się początkowo cotygodniowo. Jeśli jego poziom pozostaje stabilny, w oczekiwanym zakresie, można ten okres stopniowo wydłużać do 2-3 tyg., a w wyjątkowych wypadkach nawet do 1 badania na miesiąc.

Pamiętać jednak należy, że każda korekta dawkowania wymaga kontroli wokresie, co najwyżej tygodnia.

Chory musi przyjmować lek nieprzerwanie w sposób regularny i zdyscyplinowany. Najlepiej codziennie po śniadaniu o tej samej porze.

Podczas badania wskaźnika chory nie musi być na czczo.

U chorych stosujących antykoagulanty należy ograniczyć do niezbędnego minimum stosowanie iniekcji wobec zwiększonego ryzyka powstania krwiaków.

Należy pamiętać, że wiele leków ma wpływ na aktywność antykoagulantów.

Leki nasilające działanie antykoagulantów

allopurinol, aminoglikozydy, amiodaron, ampicylina, bezafibrat, ceaflosporyny II i III generacji, chinidyna, chloramfenikol, cimetydyna, erytromycyna, dihydroergotamina, fenylobutazon, fenytoina, flukonazol, heparyna i heparyny drobnocząsteczkowe, ibuprofen, indometacyna, izoniazyd, kerbencylina, ketokonazol, ketoprofen, klofibrat, kwas acetylosalicylowy, kwas nalidyksowy, metronidazol, naprokem, omeprazol, piroksykam, propylfenazon, propafenon, sulfonamidy, tamoksyfen, testosteron, steroidy anaboliczne, L-tyroksyna, tyklopidyna, tolbutamid, trójpierścieniowe przeciwdepresyjne

Leki obniżające działanie antykoagulantów:
adrenalina, alkohol spożywany przewlekle, atropina, barbiturany, benzylopenicylina, cholestyramina, glikozydy naparstnicy, gryzeofulwina, haloperidol, leki antykoncepcyjne, karbamazepina, glikokortykosteroidy, metformina, metylotiouracyl, propylotiouracyl, rifampicyna, tiamazol.

Pokarmy zmniejszające efekt lecenia przeciwkrzepliwego: kapusta, kalafior, brokuły, sałata brukselka, szpinak, otręby pszenne, soja, wątróbka

Choroby wątroby nasilają działanie leków przeciwzakrzepowych

Istotnym problemem jest zmiana heparyn na antykoagulanty doustne i odwrotnie (konieczność ta zachodzi np. podczas przygotowania chorego do mniejszych lub większych zabiegów chirurgicznych, laryngologicznych, ginekologicznych itp. oraz w czasie przygotowywania i prowadzenia ciąży)

Przechodzenie z acenocumarolu na heparyny
Włączamy heparynę lub nowocześniejsze, łatwiejsze w stosowaniu i bezpieczniejsze niskocząsteczkowe pochodne heparyny, np.:
- Clexane -w dawce 60 mg, co 12 godz.,
- Fraxiparine -w dawce 0,6 ml, co 12 godz.,
- Fragmin -5-10 tys. j.m., co 12 godz.

Jeżeli chory, który otrzymuje doustne leczenie przeciwzakrzepowe acenocumarolem, wymaga pilnej interwencji chirurgicznej, należy przerwać stosowanie antykoagulantu, włączyć heparyny, przetoczyć 2 jednostki osocza świeżo mrożonego i ewentualnie podawać witaminę K, co szybko przywraca prawidłowe wartości krzepnięcia krwi, a INR osiąga wartości < 1,6.

Kolejnym istotnym i często spotykanym w codziennej praktyce lekarskiej problemem jest przygotowanie chorego do drobnych zabiegów (chirurgicznych, laryngologicznych, ginekologicznych itp.), w tym do ekstrakcji zęba. Należy zastosować następujący schemat:

• przerwać podawanie acenocumarolu 3 dni przed zabiegiem lub usunięciem zęba,
  - od 2. dnia przed terminem stosować Clexane 60 mg co 12 godz. lub Fraxiparine 0,6 ml co 12 godz)

• podać antybiotyk

• w dniu zabiegu wykonać wskaźnik protrombinowy, który - aby zabieg był możliwy powinien wynosić > 65 proc. lub wskaźnik INR, który powinien wynosić ok. 1,

• ponowne wdrożyć leczenie antykoagulantami doustnymi w zależności od rodzaju zabiegu (np. po usunięciu zęba można już tego samego dnia) i przejść z heparyn na antykoagulanty doustne

Ciąża a leczenie przeciwkrzepliwe: Obecnie sztuczna zastawka nie jest już bezwzględnym przeciwwskazaniem do zajścia w ciążę, jednak z powodu obciążenia układu krążenia i nasilenia ryzyka powikłań zakrzepowo-zatorowych należy ją pacjentkom odradzać. Ciąża od momentu rozpoznania wymaga zmiany leczenia z acenocumarolu (ze względu na jego teratogenne działanie) na heparynę niskocząsteczkową. Takie leczenie kontynuuje się przez pierwszy trymestr ciąży. Następnie wdraża się ponownie acenocumarol, również wg podanych wcześniej zasad. Ponownie przechodzi się na heparyny w końcowym okresie ciąży. Ciążę należy rozwiązywać planowym cięciem cesarskim

Pacjent powinien zgłosić się do lekarza, gdy wystąpią następujące objawy:

-Wylewy podskórne,

-Długi czas krwawienia w przypadku skaleczeń

-Krwawienie z nosa, z dziąseł, dróg rodnych

-Obecność krwi w moczu

-Krwawienie z przewodu pokarmowego

Pacjent powinien prowadzić książeczkę leczenia przeciwkrzepliwego: data badania, wartość INR, dawka leku.

6.Ochrona zastawki serca

- Chroń organizm przed infekcjami - na zastawce mogą osiąść bakterie w związku z tym należy zgłaszać się do lekarza z przeziębieniem, czy każdą infekcją

- Dbać o prawidłowa higienę jamy ustnej-wyleczenie próchnicy i stanów zapalnych jamy ustnej

- Zażywać leki regularnie

- Informuj personel medyczny o wszczepionej zastawce

7.Odżywianie

- Dieta lekkostrawna,4-5 posiłków dziennie, Pokarmy z niską zawartością tłuszczy i cholesterolu

- W diecie chude mięso, ryby, drób.Zrezygnuj z masła, smalcu, na rzecz oliwy z oliwek, ograniczenie soli w diecie zalecana 1 płaska łyżeczka dziennie-5-6 gramów

- Ograniczenie cukru i słodyczy, które są przekształcane w tkankę tłuszczową,

- Uzupełnianie diety w potas, który reguluje RR i bierze udział w utrzymaniu prawidłowego rytmu serca,

- Potrawy pieczone, gotowane na parze, a nie smażone

- Ograniczenie alkoholu z uwagi na jego kaloryczność

8.Zadbaj o kondycje psychiczną

-Radź sobie ze stresem przez aktywność fizyczną, kontakt z przyrodą, kontakty z rodziną i przyjaciółmi,

-Nie należy tłumić emocji, wstydzić się łez,

-Zainteresowania i hobby

-Organizacja czasu wolnego

9.Nałogi-rzuć palenie-nikotyna uszkadza ścianki naczyń krwionośnych powodując powstawanie zmian miażdżycowych. Udowodniono, że nawet 3-4 papierosy typu ,,light” prowadzi do zamykania by-pasów po 2-4 latach

10.Wizyta pooperacyjna w Poradni kardiochirurgicznej

11.Regularne wizyty u kardiologa i lekarza rodzinnego

12.Działanie przeciwbólowe -przez okres 3 miesięcy mogą utrzymywać się bóle, co związane jest z gojeniem mostka.

13.Leczenie sanatoryjne

14.Jeżeli jesteś po operacji zastawki nie oznacza to, że w przyszłości nie będziesz chorował na miażdżycę. Pamiętaj o profilaktyce choroby wieńcowej.

1

---