15.

Główne kierunki w sztuce ogrodowej XX wieku.

Opracowała: Karolina Tomaszewicz

Plan prezentacji:

I. Główne kierunki

II. Najciekawsze style XX wieku

III. Podsumowanie

IV. Bibliografia.

I. GŁÓWNE KIERUNKI

Secesja

W 1900 roku hiszpański architekt i rzeźbiarz Antonio Guardi zapoczątkował nowy kierunek artystyczny secesję. Najwyraźniej zaznaczyła się ona w architekturze, zdobnictwie, ale także grafice i malarstwie przeciwstawiając się formom historycznym i naśladownictwu w dziewiętnastowiecznym eklektyzmie. Bogata ornamentyka, oparta na motywach ze świata organicznego, eliminacja linii prostej oraz łączenie ze sobą różnych materiałów były najważniejszymi cechami secesji. Dążenie secsji było ukształtowanie otoczenia człowieka, domu z jego wnętzrem.Takie ukształtowanie przestrzeni w działalności przedstawicieli secesji przedstawiło się w organicznym traktowaniu budowli raem z otaczającą przestrzenią.

W ogrodach natomiast nowy kierunek nie miał prawie żadnego oddźwięku. Przejęto tylko nieliczne motywy w rozwiązaniach elementów. Były nimi płynne linie o kształtach esowatych lub spiralnych, duże upodobanie do motywów roślinnych flory zielnej kwiatowej oraz traktowanie domu i ogrodu, jako logicznej całości.

Przykład: Park Guell:

-zespół architektoniczno-ogrodowy ukształtowany w latach 1900-1914

-centralną część parku obejmuje wejście główne z dwoma pawilonami, schody wejściowe z fontanną w kształcie smoka(zdjęcie),

-taras Gran Plaza -wsparty na licznych kolumnach i ujęty parapetemw kształcie wijącej się ławy

-Gaudi dążył do przeobrażania form naturalnych zgodnie z prawami natury.

Modernizm

Obok secesji, w okresie międzywojennym powstał modernizm, wprowadzając silną geometryzację przestrzeni budynku mieszkalnego i ogrodu. Myślą przewodnią dla projektanta było „wyczucie miejsca” oraz funkcja przyszłego założenia. Ogród zakładany był po to, by go używać. Rozplanowany był w sposób logiczny od początku do końca. Używając najnowszych technologii szukano inspiracji w świecie otaczającym miejsce, w którym miał Pomimo tego, iż odrzucono wszystkie wcześniejsze style, roślinność prowadzono w sposób swobodny, łagodząc elementy architektoniczne, z którymi powiązana była woda. Udział różnorodnego tworzywa, który często był wymieszany ze sobą oraz kontrastowe zestawienie elementów kompozycji ogrodowej, spowodowało zatarcie granic pomiędzy architekturą, terenem, wodą i roślinnością. Duże okna i szklane ściany modernistycznych budynków mieszkalnych ułatwiały wzajemne przenikanie wnętrz ogrodu i domu.powstać.

Stylu modernistyczny cechują:

- przewaga układów osiowych ale ułożonych asymetrycznie;

- elementy kompozycyjne zestawiane są kontrastowo;

- architektura budynku łączy się z przestrzenią ogrodową kompozycyjnie i funkcjonalnie;

- duże przeszklenia ułatwiają przenikanie się wnętrza budynku z ogrodowym;

- z roślinności stosuje się gatunki rodzine i obce, ale dobrze zaaklimatyzowane.

Główny planista w Anglii: Reginald Blomfield

Przykład ogrodu: Horsted Place, Sussex, Anglia:

-skada się z dwóch części podłużenj stanowiącej gładki trawnik z kolistymi koszami kwiatowymi, ujęty po bokach dwoma ścianami oraz części z uładem poprzecznym z centralną fontanna.

Przykładogrodu Saint Germain en Laye, Francja

-projektu Andre Very

-dążenie do jedności przez regularność układu.

-układ oparty na liniach prostych i geometrycznych,

-układzie osiowo -symetrycznym, z rytmicznie rozstawionym zadrzewieniem.

II. PRZYKADY OGRODÓW

- Park Andre Citroena -założony na terenie dawnej fabryki samochodów, Paryż.

- Ogród botaniczny nad jeziorem Garda-mieści się tam muzeum sztuki nowoczesnej ,Włochy;

- Echo Park - można tam obejrzeć szklany ogród w którym jukki i kaktusy wyrastają z pokruszonego szkła, Los Angeles;

- Ogród na dachu Instytutu Genetyki, Cambridge.

II. NAJCIEKAWSZE STYLE XX WIEKU:

Nurt edwardiański:

- najważniejszy duet tego okresu tworzący w tym stylu to Gertruda Jekyll i Edwin Lutyens

-projektowali układy kompozycyjne z wyrazistymi połączeniam roślinnymi

-zastosowana na rabatach roślinność tworzyła przeciwwagę dla regularności wynikającej z planu geometrycznego

-byli przedstawicielami pogdlądu ze kształtowanie przestrzeni powinno obejmować i dom i ogród.

- Wrażenie swobody i naturalności, wręcz dzikości w kompozycjach ogrodowych ;

- Elementy wysokie i niskie uzupełniają się tworząc naturalne piętra ;

- dodatkową atrakcją może być niewielki zbiornik wodny, wtopiony w otoczenie;

- materiały na ścieżki i murki : postarzany sztucznie kamień i cegła o charakterze zabytkowym,

- Punkt centralny najczęściej stanowi starannie wypielęgnowany trawnik o nieregularnym kształcie lub zbiornik wodny;

- Wrażenie swobody i naturalności, wręcz dzikości w kompozycjach ogrodowych ;

Przykładu:

-Ogród w Hestercombe

-Gledstone Hall

A styl New-tech-design cechują:

• stosowanie materiałów dotychczas nieużywanych w urządzaniu ogrodów typu: plastik, metal, szkło, włókna syntetyczne, materiały z recyklingu;

• stosowanie elementów surrealistycznych, cenienie wszelkich innowacji;

• stosowanie ostrych kątów i jaskrawych kolorów;

• mocne akcentowanie linii i konturów;

• woda ujęta najczęściej w geometryczne ramy.

III PODSUMOWANIE

Wiek XX w dziedzinie sztuki ogrodowej był punktem zwrotnym, miejscem wielu zmian w technice ogrodowej i poglądach. Wśród kierunków wyłoniły się nowe korzystające z darów nowoczesności i innowacji. Pierwotnie kształtowanie krajobrazu wynikało z potrzeb jego użytkowników, nie sztuki. W wieku XX ten pogląd zaczął się zmieniać.

IV. BIBLIOGRAFIA

-Ogrody-historia architektury i sztuki ogrodowej, SGGW, Warszawa 2002;

-Historia ogrodów, Longin Majdecki, Wyd.Naukowe PWN, Warszawa 2008;

-Historia ogrodów, Penelope Hobhouse, Arkady, Warszawa 2005;

-Jak czytać ogrody, Lorraine Harrison, Arkady;

-Historia ogrodów-Skrypt dla studentów , Jarosław Zieliński, Szczecin 2008;

---