Zapalenie Opon Mózgowo Rdzeniowych

*Zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych jest infekcją wywołaną najczęściej przez inwazje bakteryjną , rzadziej wirusową

• Patogeneza zależy od wieku dziecka, patogenu i reakcji organizmu dziecka na leczenie. Bakteryjne zapalenie opon nie

leczone natychmiast jest śmiertelne

• Większość przypadków to dzieci w wieku 1 miesiąc do 5-ciu lat

Niemowlęta poniżej 12 miesiaca są bardziej narażone na bakteryjne

Etiologia

• Eschericha coli i paciorkowiec z grupy B to najczęstrze patogeny wywołujące zapalenie opon u noworodków

• Neisseria meningitidiss, Streptococcus pneumoniae i paciorkowce z grupy B - u niemowląt i dzieci starszych

• Inne to paciorkowce betahemolizujące i Staphylococcus aureus

Patofizjologia

• W bakteryjnym zapaleniu opon, bakterie dostają się do opon wraz z prądem krwi i rozprzestrzeniają się przez płyn mózgowo rdzeniowy

• Patogeny działają jak toksyny prowadząc do procesu zapalnego, produkcji ropy. Wydzielina ropna przyczynia się do rozprzestrzeniania infekcji

• Przekrwienie naczyniowe i stan zapalny prowadzą do obrzęku mózgu, co może spowodować podwyższenie ciśnienia wewnątrzczaszkowego.Martwica komórek- nieodwracalne uszkodzenia iśmierć

• Powikłaniami mogą być: wodogłowie, zatory żył oponowych ropień mózgu, głuchota ,ślepota i niedowłady

• Meningokokowe zapalenie opon może zakończyć się posocznicą meningokokową. Pojawia sięrozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe, masywne obustronne wylewy do nadnerczy i plamica. śmiertelność 90%

Objawy:

• u dzieci poniżej 2 lat brak charakterystycznych objawów

• objawy obejmują:

• spadek apetytu

• rozdrażnienie i senność

• piskliwy płacz

• wypukłe napięte ciemiączko

• gorAczka lub obniżona temp

• niechęć do bycia noszonym na rękach

• nadmierne wygięcie szyi i kręgosłupa/ może pojawić się w późniejszych okresach/

u dzieci starszych

• zaburzenia oddychania lub zaburzenia żołądkowo- jelitowe

• sztywność karku

• bóle głowy

• podparta postawa

• objaw Kerniga-ból i opór na prostowanie kolana u dziecka leżącego w pozycji na plecach z nogami zgiętymi w stawach biodrowych i kolanowych

• objaw Brudzińskiego/ zgięcie nóg w stawach biodrowych i kolanowych przy jednoczesnym przyginzniu głowy do tułowia

• punktowa wysypka

Diagnostyka

• płyn mózgowo- rdzeniowy mętny, duża ilość białych krwinek, stężenie białka podwyższone , a glukozy obniżone

• posiew krwi może wykazać obecność patogenu

Postępowanie pielęgniarskie

• częsta kontrola temperatury ciała

• kontrola bilansu płynów i równowagi elektrolitowej/ podaż płynów może być ograniczona do dwóch trzecich normalnej ilości- zapobiegamy obrzękowi mózgu

• unikać przewodnienia, aby zapobiec wystąpieniu zespołu nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego

• kontroluj stan świadomości wykonuj pomiary obwodu głowy

• zastosuj izolację- celem zapobiegania dalszemu przenoszeniu się choroby

Zapalenie opon mózgowo rdzeniowych

To najczęstsze zakażenie ośrodkowego układu nerwowego.

Etiologia: bakteryjna lub wirusowa

Zakażenie bakteryjne- najczęściej wywołane: Haemophilus infuenzae(typu B),

Streptococcus pneumonice( dwoinka zapal płuc),

Neisseria meningitidis( dwoinka zapal opon mózgowo-

rdzeniowych,

Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty)

Największym ryzykiem wystąpienia choroby objęte są niemowlęta pomiędzy 6 a 12 miesiącem życia, najwięcej przypadków pomiędzy 1-ym miesiącem a 5-tym rokiem życia.

Zakażenie najczęściej przenoszone jest z miejsc wniknięcia drobnoustroju drogą rozsiewu przez sieć naczyń krwionośnych.

Wrotami zakażenia mogą być zatoki, jama nosowo- gardłowa, rany. Może również dojść po punkcji lędźwiowej, zabiegach chirurgicznych, w miejscach złamań kości czaszki

Wirusowe ( aseptyczne) zapalenie opon może być spowodowane wirusami:

Odry, świnki, opryszczki, zapalenia jelit

Tą postać leczymy objawowo od 3-10 dni

Leczenie prowadzimy w warunkach szpitalnych celu zróżnicowania pomiędzy bakteryjnym a wirusowym, izolacji dziecka, zwalczania objawów i zapobiegania powikłaniom

Diagnostyka: posiewy krwi, moczu, płynu mózgowo- rdzeniowego, wymaz z jamy nosowo- gardłowej

Punkcja mózgowo- rdzeniowa w postaci bakteryjnej - widoczne zmętnienie i ropny charakter płynu mózgowo- rdzeniowego, zwiększona ilość białych krwinek z przewagą leukocytów wielojądrzastych, podwyższone stężenie białka, zmniejszony poziom glukozy

Poziom elektrolitów- zmniejszona ilość potasu i zwiększone stężenie sodu świadczy o odwodnieniu

Diagnozy pielęgniarskie

* Podwyższona temperatura

* ryzyko niedoboru płynów- spowodowane utratą plyów/wymioty, biegunka)

* zaburzenia procesów myslenia

* niepokój

* ryzyko urazu( zaburzenia regulacji układu nerwowego- może wystąpić podwyższone ciśnienie wewnątrzczaszkowe;

* wczesne objawy to letarg, bezsennośc, zwiększony obwod glowy, bóle

głowy, wymioty, zaburzenia osobowości

* późne objawy: ograniczenie świadomości, zmiana postawy ciała,, gwałtowne wymioty,, zmniejszona częstość tętna i oddechów, drgawki, zaburzenia reakcji na światło, piskliwy płacz, uwypuklone ciemiączko, zaburzenia widzenia

* niedostateczna wiedza