Zapalenie Opon Mózgowo Rdzeniowych
*Zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych jest infekcją wywołaną najczęściej przez inwazje bakteryjną , rzadziej wirusową
Patogeneza zależy od wieku dziecka, patogenu i reakcji organizmu dziecka na leczenie. Bakteryjne zapalenie opon nie
leczone natychmiast jest śmiertelne
Większość przypadków to dzieci w wieku 1 miesiąc do 5-ciu lat
Niemowlęta poniżej 12 miesiaca są bardziej narażone na bakteryjne
Etiologia
Eschericha coli i paciorkowiec z grupy B to najczęstrze patogeny wywołujące zapalenie opon u noworodków
Neisseria meningitidiss, Streptococcus pneumoniae i paciorkowce z grupy B - u niemowląt i dzieci starszych
Inne to paciorkowce betahemolizujące i Staphylococcus aureus
Patofizjologia
W bakteryjnym zapaleniu opon, bakterie dostają się do opon wraz z prądem krwi i rozprzestrzeniają się przez płyn mózgowo rdzeniowy
Patogeny działają jak toksyny prowadząc do procesu zapalnego, produkcji ropy. Wydzielina ropna przyczynia się do rozprzestrzeniania infekcji
Przekrwienie naczyniowe i stan zapalny prowadzą do obrzęku mózgu, co może spowodować podwyższenie ciśnienia wewnątrzczaszkowego.Martwica komórek- nieodwracalne uszkodzenia iśmierć
Powikłaniami mogą być: wodogłowie, zatory żył oponowych ropień mózgu, głuchota ,ślepota i niedowłady
Meningokokowe zapalenie opon może zakończyć się posocznicą meningokokową. Pojawia sięrozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe, masywne obustronne wylewy do nadnerczy i plamica. śmiertelność 90%
Objawy:
u dzieci poniżej 2 lat brak charakterystycznych objawów
objawy obejmują:
spadek apetytu
rozdrażnienie i senność
piskliwy płacz
wypukłe napięte ciemiączko
gorAczka lub obniżona temp
niechęć do bycia noszonym na rękach
nadmierne wygięcie szyi i kręgosłupa/ może pojawić się w późniejszych okresach/
u dzieci starszych
zaburzenia oddychania lub zaburzenia żołądkowo- jelitowe
sztywność karku
bóle głowy
podparta postawa
objaw Kerniga-ból i opór na prostowanie kolana u dziecka leżącego w pozycji na plecach z nogami zgiętymi w stawach biodrowych i kolanowych
objaw Brudzińskiego/ zgięcie nóg w stawach biodrowych i kolanowych przy jednoczesnym przyginzniu głowy do tułowia
punktowa wysypka
Diagnostyka
płyn mózgowo- rdzeniowy mętny, duża ilość białych krwinek, stężenie białka podwyższone , a glukozy obniżone
posiew krwi może wykazać obecność patogenu
Postępowanie pielęgniarskie
częsta kontrola temperatury ciała
kontrola bilansu płynów i równowagi elektrolitowej/ podaż płynów może być ograniczona do dwóch trzecich normalnej ilości- zapobiegamy obrzękowi mózgu
unikać przewodnienia, aby zapobiec wystąpieniu zespołu nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego
kontroluj stan świadomości wykonuj pomiary obwodu głowy
zastosuj izolację- celem zapobiegania dalszemu przenoszeniu się choroby
Zapalenie opon mózgowo rdzeniowych
To najczęstsze zakażenie ośrodkowego układu nerwowego.
Etiologia: bakteryjna lub wirusowa
Zakażenie bakteryjne- najczęściej wywołane: Haemophilus infuenzae(typu B),
Streptococcus pneumonice( dwoinka zapal płuc),
Neisseria meningitidis( dwoinka zapal opon mózgowo-
rdzeniowych,
Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty)
Największym ryzykiem wystąpienia choroby objęte są niemowlęta pomiędzy 6 a 12 miesiącem życia, najwięcej przypadków pomiędzy 1-ym miesiącem a 5-tym rokiem życia.
Zakażenie najczęściej przenoszone jest z miejsc wniknięcia drobnoustroju drogą rozsiewu przez sieć naczyń krwionośnych.
Wrotami zakażenia mogą być zatoki, jama nosowo- gardłowa, rany. Może również dojść po punkcji lędźwiowej, zabiegach chirurgicznych, w miejscach złamań kości czaszki
Wirusowe ( aseptyczne) zapalenie opon może być spowodowane wirusami:
Odry, świnki, opryszczki, zapalenia jelit
Tą postać leczymy objawowo od 3-10 dni
Leczenie prowadzimy w warunkach szpitalnych celu zróżnicowania pomiędzy bakteryjnym a wirusowym, izolacji dziecka, zwalczania objawów i zapobiegania powikłaniom
Diagnostyka: posiewy krwi, moczu, płynu mózgowo- rdzeniowego, wymaz z jamy nosowo- gardłowej
Punkcja mózgowo- rdzeniowa w postaci bakteryjnej - widoczne zmętnienie i ropny charakter płynu mózgowo- rdzeniowego, zwiększona ilość białych krwinek z przewagą leukocytów wielojądrzastych, podwyższone stężenie białka, zmniejszony poziom glukozy
Poziom elektrolitów- zmniejszona ilość potasu i zwiększone stężenie sodu świadczy o odwodnieniu
Diagnozy pielęgniarskie
* Podwyższona temperatura
* ryzyko niedoboru płynów- spowodowane utratą plyów/wymioty, biegunka)
* zaburzenia procesów myslenia
* niepokój
* ryzyko urazu( zaburzenia regulacji układu nerwowego- może wystąpić podwyższone ciśnienie wewnątrzczaszkowe;
* wczesne objawy to letarg, bezsennośc, zwiększony obwod glowy, bóle
głowy, wymioty, zaburzenia osobowości
* późne objawy: ograniczenie świadomości, zmiana postawy ciała,, gwałtowne wymioty,, zmniejszona częstość tętna i oddechów, drgawki, zaburzenia reakcji na światło, piskliwy płacz, uwypuklone ciemiączko, zaburzenia widzenia
* niedostateczna wiedza