Początek formularza

1. Krytyka egzystencjalizmu - nie daje rozwiązań; nie daje możliwości działania; zmierza do

filozofii kontemplacyjnej; podkreśla ludzką hańbę, słabość etc.; głosi że człowiek jest

odizolowany; głoszą czysty subiektywizm; naturalizm.

Krytyka egzystencjalizmu bierze się z oportunizmu społecznego: nie należy walczyć

ustanowionymi zasadami, władzą, główną siłą.

2. Egzystencjalizm ma zbyt duży zakres, ludzie przypisują mu zbyt wiele różnych znaczeń.

3. Egzystencjalizm dzieli się na:

- chrześcijański (wyznania katolickiego; Jaspers, G. Marcel)

-ateiści (Heidegger, egzystencjaliści francuscy w tym Sartre)

4. Istota egzystencjalizmu: istnienie poprzedza istotę rzeczy (egzystencja poprzedza

esencje), punktem wyjścia powinna być subiektywność.

Kontrprzykład: w odniesieniu do noża to istota poprzedza istnienie, bo twórca wie co chce

stworzyć, w jakim celu to tworzy.

5. Egzystencjalizm chrześcijański:

Rozwiązaniem chrześcijańskim w tej sprawie jest twierdzenie, że: Bóg Stworzyciel jest

pierwszym rękodzielnikiem. Wola jest następstwem rozumu albo przynajmniej współistnieje z

nim i kiedy Bóg tworzy wie co tworzy (koncepcja człowieka jest już przed stworzeniem w umyśle

boga). Zgodnie z tym człowiek realizuje koncepcje boską człowieka, jest przykładem pojęcia

ogólnego (posiada naturę ludzką; XVIII w. Diderot, Wolter, Kant).

1. Egzystencjalizm ateistyczny:

Istnieje przynajmniej jeden byt który istnieje przed możliwością zdefiniowania go przez czyjś

umysł i jest nim człowiek lub jak mówi Heidegger: realność ludzka . Nie można go zdefiniować

gdyż pierwotnie jest niczym.

Pierwsza zasada egzystencjalizmu: Człowiek jest tylko tym czy siebie uczyni .

2. Człowiek jest projektem przeżywanym subiektywnie; jest całkowicie odpowiedzialny za

siebie, za to czym jest.

3. Wybór jest jednocześnie afirmacją tegoż wyboru, uważamy że jest dobry, nie tylko dla nas

ale i dla wszystkich. Dzieje się tak, gdyż egzystencja poprzedza istotę, istniejąc chcemy

tworzyć istotę człowieka (obowiązującą dla wszystkich), dlatego też nasza

odpowiedzialność jest większa, bo angażuje całą ludzkość.

4. Niepokój ( L'Angiusse) - człowiek jest niepokojem, zdaje sobie sprawę, że jest nie tylko

tym, którego istotę wybrał dla siebie, ale i dla całej ludzkości (czuje się za to

odpowiedzialny).

Zła wiara i niepokój - niektórym wydaje się, że działając angażują tylko samych siebie, ale wtedy

wkrada się właśnie niepokój „a co jeśli wszyscy by tak działali?” (Kierkegaard nazywał takie

uczycie „trwogą Abrahama”.

Niepokój nie prowadzi do bezczynności - niepokój stanowi podstawę działania, gdyż stając w

obliczu wielu możliwości i wybierając jedną zdajemy sobie sprawę, że ma ona wartość tylko

dlatego, że ją wybraliśmy.

5. Moralność laicka, radykalizm (etyczny) - około 1880 profesorowie francuscy usiłowali

stworzyć moralność laicką. Bóg jest hipotezą niepotrzebną, nic się nie zmieni jak się ją

usunie. Jednak, żeby istniało społeczeństwo, kultura, porządek niezbędne są wartości

uważane, za istniejące a priori.

Według egzystencjalistów usunięcie boga stworzy olbrzymi problem: niemożność

odwołania się do bytów idealnych (dobra, uczciwości, autorytetu boga etc.; „ Gdyby bóg nie

istniał wszystko byłoby dozwolone ” F. Dostojewski )

6. Człowiek jest skazany na wolność (determinizm nie istnieje), głównymi motywami

człowieka nie są emocje, czy zewnętrzne wskazówki które nim kierują tylko wolność

(człowiek jest wolnością; „ Przyszłością człowieka jest człowiek” Sartre )

7. Osamotnienie ( Le Delaissement ) - przyszłością człowieka jest człowiek, nie raj, bóg

człowiek zawsze będzie sam z sobą jest osamotniony (towarzyszy mu niepokój).

Przykład: Młody człowiek w czasie wojny musiał wybierać między walką, a ochroną matki, między

moralnością współczucia dla jednostki, lub dla ogółu. Traktowaniem matki jako celu a ogólności

jako środka (kosztem jej ratował matkę) lub na odwrót.

Nic nie może pomóc nam zdecydować sami musimy wybrać, a o wartości uczuć stanowią czyny.

8. Beznadzieja - możemy liczyć tylko na to co zależy od naszej woli i na splot okoliczności

warunkujący nasze działanie. Mogę (możliwe jest) tylko to mogę zdziałać, jeśli abstrahuje

od działania możliwości rozważania takie tracą wartość.

9. Zła wiara ( La mauvaise foi ) - moje niepowodzenie jest wywołane czynnikami

zewnętrznymi (okolicznościami), gdyby mi sprzyjały zdziałałbym więcej.

Jest to złe podejście liczy się tylko rzeczywistość, nie marzenia, oczekiwania, nadzieja.

Częścią takie podejścia jest twierdzenie, że pewne wartości istniały przede mną (zostały mi

narzucone), jestem w sprzeczności z sobą samym kiedy twierdzę, że pewne wartości zostały mi

narzucone i pożądam ich, dlatego źródłem wszystkich wartości jest wolność .

10. Prawda absolutna (podstawa) egzystencjalizmu - W przeciwieństwie do Kartezjusza Sartre

uważa, że równie pewne co istnienie cogito jest pewne istnienie wszystkiego dookoła.

11. Materializm prowadzi do uprzedmiotowienia człowieka, tymczasem wartości człowieka są

różne od wartości rzeczy. „Myślę” oznacza, że osiągamy samych siebie poprzez innych

ludzi (są oni warunkiem naszego istnienia; świat jest intersubiektywny).

12. Ludzka dola ( La condition humaine ) - konieczność istnienia w świecie, pracy,

pozostawania w środowisku, śmieci. Ludzka dola ma stronę obiektywną (bo odnajdujemy ją

wszędzie) i subiektywną (ponieważ jest przeżywana indywidualnie).

13. Wolność jako źródło wszystkich wartości jest celem człowieka, ale jest nim też koniecznie

wolność wszystkich innych ludzi.

14. Sartre wychodzi od myśli Hegla, że: Człowieczeństwo każdej jednostki jest

zapośredniczone przez kulturę.

15. Człowiek jest tym czym nie jest ( tym co będzie działo, czym będzie, a przyszłość jest

nicością) i nie jest tym czym nie jest (nie jest tym czym był; nie jest tym czym jest w

teraźniejszości).

16. Byt w sobie - przedmiot (rzecz jest tym czym jest)

Byt dla siebie - człowiek

Dół formularza

---