Prawo Karne 06.06.2009r
Droga przestępstwa : (najpierw chcemy coś zrobić),przygotowujemy się do tego,
Ktoś ma zamiar ,przygotowuje się do realizacji zamiaru, jak jest przygotowany chce zrealizować swój zamiar. A jak się nie udaje to chciał usiłować .Zamiar w prawie karnym nas nie interesuje w dzisiejszych czasach. Jeżeli uważano ,że przestępstwo to jest czyn. Kompleks ruchów lub brak wymaganych ruchów.Zaniechanie czyli brak czynu jest interesujące dla prawa tylko w tym wypadku w którym prawo domagało się czynu. Np.Kto nie płaci podatku, czyli zaniechał zapłacenia podatku wymaganego przez prawo to podlega odpowiedzialności karnej.
Zaniechanie to jest brak takiej czynności które wykonanie przez prawo jest wymagane. A ta czynność nie została wykonana.
Jeżeli przestępstwo jest czynem albo zaniechaniem nagannych.
Pierwszym karalnym etapem na drodze przestępstwa jest :
przygotowanie- przygotowanie jest karalne tylko i wyłącznie wtedy gdy ustawa tak stanowi.W opisie niektórych przestępstw jest napisane : przygotowanie do niektórych przestępstw jest karalne przy innych nie ma tego opisu. Np. Jeżeli ktoś będzie przygotowywał się do prowadzenia wojny napastniczej art. 117,
karalność do fałszowania pieniędzy.
Karalność przygotowania do zabójstwa nie jest karalne. Jest tylko kilka przypadków (10)
Można się przygotowywać ponieważ :
Przygotowanie jest bardzo odległe od dokonania.
Im bliżej od dokonania tym większa społeczna szkodliwość
Im dalej tym mniejsza społeczna szkodliwość.
2 powód ktoś przygotowuje się do prowadzenia wojny,
Przygotowanie polega na : jest kilka elementów :
Zamiar popełnienia przestępstwa
Podejmuje czynności które mają stworzyć warunki do podjęcia usiłowania popełniania tego przestępstwa czyli robi to co stworzy możliwość wejścia w następny etap przestępstwa czyli usiłowanie. Np. pan a chce fałszować pieniądze kiedy będzie mógł przystępować do fałszowania pieniędzy. Dopóki się nie przygotuje przez przygotowanie materiałów odpowiednich nie dojdzie do usiłowania.
Przestępstwo jest to pewien rodzaj ludzkiego zachowania tylko ,że to zachowanie jest zakazane.
Formy przygotowania :
rzeczowa, przedmiotowa np. gromadzenie narzędzi, środków.
Personalna - wchodzimy w porozumienie, opracowywania planu schematu przestępstwa, gdzie ? kiedy ?,warianty zastępcze ?, zależy też od osobniczych właściwości, ktoś może sam popełnić przestępstwo, ktoś inny żeby popełnić przestępstwo musi wejść w przygotowanie
Karalność : wtedy i tylko wtedy jak ustawa o tym stanowi. Określana jest wtedy sankcja karna za przygotowanie dla sprawcy. Sankcja za przygotowanie jest niższa, znacznie niższa niż za dokonanie. Np. Prowadzenie wojny napastniczej jest zbrodnią a przygotowaniem do tej zbrodni jest występkiem. Są sankcjami odrębnymi.
Czy można się zwolnić z odpowiedzialności za przygotowanie ? Musi być karalne. Można się zwolnić od odpowiedzialne za karalne, czyli przygotowuje się do popełnienia przestępstwa i w pewnym momencie odstępuje.
Dobrowolne odstąpienie jeśli przygotowanie polega na jednoosobowej akcji to wystarczy ,że odstąpię, to przepis stanowi : gdy zniszczę zgromadzone środki. Tylko pokazanie co jest przejawem odstąpienia.
Jest inaczej jeżeli przygotowanie osiągnęło postać porozumienia przygotowanie przestępstwa i jeden z nich opuszcza 4 osobowy zespół, jeżeli by sam przygotował by się do popełnienia tego przestępstwa i odstąpił to jest zagrożenie dla dobra prawnego nadal jest ponieważ 3 osoby mogą dalej zagrażać po przez akcje przygotowawczą.
Nie będziesz karane jeżeli dobrowolnie odstąpisz od kontynuacji przygotowania i zawiadomisz organ odpowiedzialny do działania. Rezygnacja z karania jest zawsze czymś warunkowana.
Drugi etap : Usiłowanie :
Muszą wystąpić 3 elementy :
Zamiar popełnia czynu zabronionego. Czy może być usiłowanie nie umyślne ? Czy tylko może być umyślne ? Tylko umyślne ponieważ był zamiar bezpośredni czyli umyślność ale tylko w postaci zamiaru bezpośredniego. Jeżeli zamiar ewentualny to powiem : zamiar ewentualny. Nie umyślność jest nie jest związana z zamiarem art. 9
Zachowanie zmierzające bezpośrednio do realizacji zamiaru. Mam zamiar kogoś zabić i zmierzam do realizacji do tego zamiaru. Bezpośrednio służy odróżnieniu od przygotowania. Kupując broń zmierzam do dokonania zabójstwa z tej zbrodni. Natomiast gdzie z tą bronią udaje się tam gdzie ta ofiara się pojawi i kieruje w jej stronę broń i celuje. Strzelam ale nie trafia to jest to usiłowanie,przez to ,żeby stworzyć warunki dla usiłowania. Słowo bezpośrednio nie jest sprecyzowane. Jest to pojęcie względne.
Od czego zależy czy coś jest bezpośrednie czy nie :
od czasu pan a wsypał truciznę do szklankę która jest przy łóżku chorego, zmierza bezpośrednio do dokonania,
od sytuacji pan a postanowił zabić pana b jest w odległości 1 m od pana b wyciąga broń kieruje w kierunku b i pociąga za spust , a jak jest ściana ?
Nie dochodzi do dokonania. Pan A strzela bo pana B żeby go zabić ale B żyje.
Przy usiłowaniu karalność jest uregulowana :
1.Z zasady usiłowania odpowiedzialność za usiłowanie jest ,,wyciągnięta” przed nawias .
2.Wskazująca za odrębność przygotowania. Dla usiłowania nie ma odrębnej sankcji. Zagrożenie sankcją. Ktoś usiłuje zabić to wtedy grozi mu kara z art. 148 grozi mu kara od 8 lat pozbawienia wolności. Pan C usiłował zabić pana B grozi mu kara pozbawienia wolności do lat 15 albo dożywotnie pozbawienie wolności. W praktyce sankcje za usiłowanie są niższe niż za dokonanie. Pan A zabił pana B, pan C usiłował zabić pana C. Z tej racji ,że życie nie zostało unicestwione kara konkretna sankcja będzie niższa. Generalnie rzecz biorąc łagodniej niż gdyby on to zrobił.
Karalność za usiłowanie zależy od tego z jakim usiłowaniem mamy do czynienia. Wyróżniamy tzw. usiłowanie nie udolne art.11 paragraf 2. Nazewnictwo które się utrwaliło jest w pełni zrozumiałe natomiast dla niektórych nie jest zrozumiałe. Usiłowanie z paragrafu 1 to jest usiłowanie które nie doprowadziło do dokonania ale obiektywnie rzecz biorąc mogło doprowadzić. Usiłowanie nieudolne art.12 p. 2 to jest usiłowanie które obiektywnie rzecz biorąc nie może doprowadzić do dokonania .Zachodzi wtedy gdy brak przedmiotów do dokonania się czynu zabronionego bądź użycie środka.
Drugi przypadek : brak jest środków nadających się do naruszenia prawnego.
Karalność : generalna zasada : za usiłowanie odpowiada się z reguły a zagrożenie karne jest takie samo jak za popełnienie. Można zwolnić się odpowiedzialności za usiłowanie w takich sam sposób jak w przygotowaniu czyli dobrowolnie odstępując. Wie ,że może kontynuować ale nie robi tego. Prawo akcentuje dobrowolnie ten kto odstąpi od dalszego usiłowania bo doszedł do wniosku ,że zrobił coś złego.
Dokonanie zostanie zrealizowanie wszystkich elementów czynu zabroniony. Np. zabójstwo i ofiara zginęła.
Formy popełniania przestępstwa :
Znamiona czynu zabronionego można zrealizować w różnej postaci sprawczej :
1.Droga
2.Postacie sprawcze.
Współdziałanie przestępcze :
1.Sprawstwo - jedna osoba sama realizuje wszystkie znamiona przestępstwa.
-(W sensie ujęciu wąskim)
2.Współsprawstwo- dwie lub więcej osób wspólnie i w porozumieniu realizują znamiona przestępstwa
3.Sprawstwo polecające- ktoś wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie poleca jej wykonać przestępstwo,
4.Sprawstwo kierownicze - kierowanie popełnieniem przestępstwa przez inne osoby, 1,2,3,4 w sensie szerokim, 4 elementy składowe.
5.Podżeganie - ktoś nakłania inną osobę do popełnienia czynu zabronionego,
6.Pomocnictwo - do popełniania czynu zabronionego udziela pomocy,
5 i 6 nie są formami sprawczymi.
1,2,3,4 - zawsze się realizuje samo coś,
od 2 do 6 - to jest współdziałanie przestępcze
3