Scenariusz lekcji
O czym mówią znaki drogowe?
Scenariusz z wykorzystaniem burzy mózgów, dramy i metody graffiti
2 × 45 min
Cele lekcji:
Uczeń:
- zabiera głos w dyskusji,
- przedstawia własne rozwiązania danego zagadnienia,
- wymienia rodzaje znaków drogowych,
- opisuje kształty i kolory poszczególnych rodzajów znaków,
- podaje, jakie informacje przekazują określone znaki drogowe,
- wskazuje różnice w formie znaków,
- wyjaśnia, dlaczego znaki mają odmienne kształty,
- bierze udział w ćwiczeniu dramowym,
- nadaje tytuł ilustracji,
- z zaangażowaniem uczestniczy w pracy zespołowej.
Metody:
- metody aktywizujące - burza mózgów, drama (pantomima), graffiti,
- rozmowa kierowana,
- praca z tekstem,
- praca z materiałem ilustracyjnym.
Formy pracy:
indywidualna, grupowa, zbiorowa.
Środki dydaktyczne:
- podręcznik z ćwiczeniami do zajęć technicznych dla klas 4-6 „Jak to działa?” (s. 46-51),
- karta pracy „Znaki drogowe”,
- arkusze papieru, flamastry.
Przebieg lekcji:
Faza wprowadzająca
1. Czynności organizacyjne: sprawdzenie obecności, podanie tematu lekcji.
2. Uczniowie metodą burzy mózgów odpowiadają na pytanie: W jakim celu ustawiane są znaki drogowe?. Nauczyciel zapisuje wszystkie pomysły na tablicy. Następnie wraz z uczniami omawia poszczególne propozycje. Najtrafniejsze wypowiedzi zostają zanotowane
w zeszycie.
3. Chętne osoby wymieniają rodzaje znaków drogowych i opisują ich kształty oraz kolory (ćwiczenie wprowadzające ze s. 46 podręcznika).
Faza realizacyjna
1. Na podstawie ilustracji znajdujących się na s. 46-49 uczniowie podają nazwy grup znaków pionowych. Określają cechy wspólne (kolor, kształt) znaków wchodzących w skład poszczególnych rodzajów. Następnie indywidualnie wykonują zadanie 1. w karcie pracy, polegające na uzupełnieniu tabeli właściwymi informacjami. Ochotnicy odczytują swoje odpowiedzi.
2. Nauczyciel wraz z uczniami omawia znaczenie każdego ze znaków przedstawionych na
s. 46-49. Następnie uczniowie rysują trzy znaki, które swoim kształtem różnią się od pozostałych z danej grupy (zadanie 2. w karcie pracy). W dalszej kolejności wyjaśniają,
w jakim celu zastosowano wyróżnienie tych trzech symboli.
3. Zadaniem uczniów jest wypisanie nazw znaków drogowych ostrzegających o zbliżaniu się do skrzyżowania (ćwiczenie 1. ze s. 47 podręcznika).
4. Wyznaczona osoba zapoznaje klasę z informacją dotyczącą zakazów ważnych dla rowerzystów, zamieszczoną na s. 47 podręcznika. Następnie uczniowie w parach wykonują ćwiczenie 3. ze s. 48 - podają nazwy trzech czynności, których zabraniają użytkownikom rowerów znaki zakazu.
5. Nauczyciel dzieli klasę na kilkuosobowe grupy i przydziela każdemu zespołowi nazwy trzech znaków. Drużyny metodą dramy (pantomimy) przedstawiają, jakie informacje przekazuje każdy ze znaków. Grupy przygotowują scenki, w których bez użycia słów oraz rekwizytów zaprezentują dany symbol. W inscenizacji uczniowie posługują się ruchami ciała, mimiką i gestem. Zespoły kolejno odgrywają scenki. Po wykonaniu pantomimy przez każdą
z grup pozostałe osoby odgadują, jaki znak zilustrowała dana drużyna. Na zakończenie ćwiczenia nauczyciel ocenia zaangażowanie uczniów.
6. Ochotnik odczytuje wiadomości na temat znaków poziomych ze s. 50 podręcznika. Następnie uczniowie określają cechy wspólne tej grupy znaków (kolory i elementy, z których się składają). Odpowiadają także na pytanie: Dlaczego tymczasowe znaki poziome są namalowane na jezdni na żółto?. Osoby chętne przedstawiają własne rozwiązania tej kwestii.
7. Na polecenie nauczyciela uczniowie wykonują ćwiczenie 9. ze s. 51 podręcznika - przyporządkowują znaki umieszczone na ilustracji do odpowiednich opisów.
8. Uczniowie łączą ilustracje przedstawiające znaki pionowe z odpowiadającymi im znakami namalowanymi na jezdni (ćwiczenie 10. ze s. 51).
Faza podsumowująca
1. Każdy z uczniów samodzielnie realizuje zadanie 3. w karcie pracy, które polega na napisaniu przy każdym ze znaków, jak należy się zachować, widząc ten symbol na drodze.
2. Nauczyciel inicjuje pracę metodą graffiti (krótki opis metody został zamieszczony w Materiałach dla nauczyciela). W tym celu dzieli klasę na trzy grupy i wręcza każdej z nich flamastry oraz arkusz papieru z jednym niedokończonym zdaniem, innym dla każdego zespołu: Stosowanie się do znaków drogowych sprawia, że..., Każdy uczestnik ruchu powinien przestrzegać znaków drogowych, ponieważ..., Znajomość znaków drogowych pozwala na... (przykładowe dokończenia zdań znajdują się w Materiałach dla nauczyciela). Wszystkie drużyny siadają obok siebie, tworząc okrąg. Uczniowie w poszczególnych grupach wspólnie zastanawiają się nad dokończeniami podanego wypowiedzenia i zapisują u dołu arkusza jak najwięcej propozycji. Na sygnał nauczyciela zaginają kartkę w taki sposób, aby tekst nie był widoczny, i przekazują ją grupie siedzącej po prawej stronie. Jednocześnie otrzymują arkusz
z niedokończonym wypowiedzeniem od zespołu znajdującego się z lewej strony. Drużyny ponownie uzupełniają rozpoczęte zdania, zaginają kartki i wymieniają się nimi. Proces ten powtarza się do momentu, aż każda grupa zaproponuje dokończenia wszystkich wypowiedzeń. Wyznaczone osoby rozwijają wypełnione arkusze i wieszają je na tablicy. Następnie wykreślają powtarzające się pomysły. Uczniowie pod kierunkiem nauczyciela analizują podane rozwiązania i ustosunkowują się do nich. Najtrafniejsze dokończenia zdań zapisują w zeszytach. Nauczyciel ocenia zaangażowanie uczniów podczas pracy w grupie.
3. Zadanie domowe:
Wykonaj ćwiczenia: 2. oraz 4.-8. ze s. 47-50 podręcznika.
Materiały dla nauczyciela
Krótki opis metody graffiti
Metoda graffiti polega na uzupełnianiu niedokończonych zdań dotyczących wybranego zagadnienia. Dzięki jej zastosowaniu uczniom łatwiej jest dostrzec różne aspekty analizowanej kwestii i poznać opinie innych na dany temat. Praca metodą graffiti sprzyja ponadto rozwijaniu twórczej wyobraźni i kształceniu umiejętności poszukiwania kreatywnych rozwiązań. Uczy również samodzielnego podejmowania decyzji oraz weryfikowania swoich poglądów.
Przykładowe dokończenia zdań do przeprowadzenia metody graffiti
Stosowanie się do znaków drogowych sprawia, że
• można bezpiecznie poruszać się po drogach.
• ruch pieszych i pojazdów przebiega bezkonfliktowo.
• na drogach nie dochodzi do wypadków.
Każdy uczestnik ruchu powinien przestrzegać znaków drogowych, ponieważ
• pozwala to uniknąć wypadku.
• dzięki temu na drogach jest bezpiecznie.
• dotyczą one wszystkich w równym stopniu.
Znajomość znaków drogowych pozwala na
• bezpieczne poruszanie się po drogach.
• pełnoprawne korzystanie z dróg.
• przemieszczanie się po drogach jako pieszy i kierowca pojazdów.