Arkadia czy dantejskie piekło, Szkoła, Język polski, Wypracowania


Arkadia czy dantejskie piekło? A może coś pośredniego? Jaki jest właściwie ten świat w którym żyjemy?

Arkadia- kraina historyczna w Grecji, środkowa część Peloponezu; mieszkańcy tego górzystego terenu zajmowali się wypasem owiec, kóz, uprawą pszenicy, winnej latorośli, oliwek, historyczna Arkadia była uboga i skalista, o marnej roślinności- dopiero w literaturze uzyskała szczególną nobilitację, którą zawdzięcza: Sielankom Teokryta, „Przemianom” Owiliusza; Arkadia stała się symbolicznym obrazem idealnego kraju, miejsca wiecznej szczęśliwości, jedną z utopii, jakie stworzyła ludzka wyobraźnia obok Edenu, Olimpu, Atlantydy.

Piekło- jedna obok z trzech części obok Czyśćca i Raju; ma kształt olbrzymiego leja, gdzie poszczególne kategorie grzeszników rozmieszczone są w dziesięciu coraz węższych kręgach; na dnie znajduje się Lucyfer; potępieńcy cierpią męki za grzechy. Piekło- to wieczny mrok, otchłań, skaliste urwiska, posępne ruiny, ciemne wody podziemnych rzek, kamieniste pola- na tym tle kłębowisko potępieńców. (Dante „Boska Komedia” Przez Piekło prowadzi Dantego Wergiliusz, w Piekle Dante poznaje, co to dobro i zło;

- Biblijny banici Adam i Ewa, zostali wygnani z Ogrodu Eden, ale raj pozostał, idealny, nie skalany grzechem. Mit arkadyjski szczególnie mocno obecny jest w naszej lit. emigracyjnej. - romantycy i „Pan Tadeusz”, gdzie Sopolicowo jawi się miejscem wyśnionym, prawie świętym, podkreślić kult tradycji, poszanowanie pamiątek narodowych, ukaż rytm życia Soplicowa: posiłki, grzybobrania, polowania, spacery, porządek, ład, miejsce, gdzie każdy czuje się bezpiecznie.

„Nad Niemnem” Orzeszkowej- Korczyn, „Przedwiośnie”- Nawłoć, „Noce i dnie”- Serbinów.

Mit arkadyjski rozwija w swej twórczości szczególnie Miłosz: „Dolina Issy”- nostalgiczny obraz utraconego dzieciństwa. Arkadia jest widziana oczami dziecka: bujna roślinność, obfitość zwierzyny, typ gosp. Przypominający gosp. Naturalną, izolacja od historii, życie podporządkowane cyklowi natury. Oprócz „Doliny Issy” mit poruszany jest u niego w wierszach „Świat”. „W ojej ojczyźnie, do której nie wrócę...- pisze Miłosz. „Góry zielone schodzące ku rzekom, Gdzie tylko tańczy flecik pastuszka. Kwiaty różowe ze złotą powieką, Które tak cieszą dziecinne serduszka” Słowa z wiersza „Pieśń obywatelska”: Tego chciałem i więcej niczego. „Więc któż Winien? Kto sprawił, że mi odebrano Młodość i wiek dojrzały...”

Na drugim biegunie znajduje się pojmowanie świata jako dantejskiego piekła. W naszej lit. wywołuje to natomiast skojarzenie z II wojny światowej. Wcześniej te motywy występowały w „Nie- Boskiej komedii” Krasińskiego- obraz rewolucji. Autor bał się rewolucji, podobnie Żeromski w „Przedwiośniu” przedstawia rewolucję w Baku (porachunki ormiańsko- tatarskie, palenie kobiet i dzieci w meczetach, morze krwi, bezprawie).

- lit. obozowa i wojenna („Opowiadania” T. Borowskiego, „Medaliony” Nałkowskiej, „Zdążyć przed Panem Bogiem” Hanny Krall, „Rozmowy z katem” Moczarskiego, wiersze Różewicza, Baczyńskiego, Gajcego). W tych wierszach zanikają granice między dobrem i złem, występuje motyw kara i ofiary, masowość śmierci, zanik ludzkich uczuć, utrata godności człowieka, nieczułość na cierpienia innych.

Cytaty dotyczące czasu Apokalipsy: „Można wzbogacić się przez wojnę, stać się mądrzejszym, twardszym, ale czysty nie pozostaje nikt”, „Trudno jest powiedzieć coś mądrego na temat masakry. Wszyscy powinni być zabici i nigdy już niczego nie mówić ani nie pragnąć. Po masakrze powinna zapanować cisza”.

Można też wspomnieć o „Innym świecie” Herlinga- Grudzińskiego

  1. świat rozumiany jako labirynt. Przykładami mogą być „Ojciec Goriot” Balzaka W mitologicznym lab. zło uosabiał zamknięty Minotaur; w „Imieniu róży” - lab. jest klasztor, zło tkwi wewnątrz niego. W „Ojcu Goriocie” lab. jest Paryż, zło uosabia pieniądz- wypowiada słowa „Komedia ludzka jest ciałem, w którym zamiast krwi krąży pieniądz.”

  2. Świat rozumiany jako kuchnia lub śmietnik (z „Ojca Goriota); gdy jako kuchnia- „Trzeba tylko umieć dobrze się umyć: oto cała moralność (...) epoki gdy jako śmietnik- „Starajmy się utrzymać na wyżynach”

  3. świat przedstawiony jako teren walki dwóch sił: człowiek musi się znaleźć po jakiejś ze stron. III „Dziadów” obraz społeczeństwa „nasz naród jak lawa”.

  4. świat zwykłej, niekiedy szarej codzienności, w której znajdzie się miejsce na panią Barbarę z „Nocy i Dni”, „Lalka” Prusa (postać Rzeckiego- jego ubiór zawsze takie same od 20 lat, „Chłopi” Reymonta (praca, rytm życia zgodny z naturą, cykl prac polowych).

Podsumowanie:„Porzućcie wszelką nadzieję, wy, którzy tu wchodzicie. Słowa te budzą jednoznaczne skojarzenie z napisem na bramie niemieckich obozów koncentracyjnych „Arbeit macht frei. Św. Paweł w „Hymnie do miłości” wymienia trzy najważniejsze w życiu człowieka wartości: Wiarę, Nadzieję i Miłość. Tak samo nie może istnieć świat bez miłości, tak też nie może trwać bez nadziei. Zbrodnią jest odbieranie jej ludziom. Arkadie bardzo w życiu rzadko się zdarzają. Są najczęściej wynikiem tęsknoty, a więc idealizowania świata, który się opuściło. Częściej realne są dantejskie piekła. „Życie to raj. Klucze do niego znajdują się w naszych rękach”. To czł. Może uczynić dla siebie i innych ludzi ten świat rajem albo piekłem.

Staff „Świat” „Świat, tak bliski, a obcy, jest zdumiewający Jak dla dziecka w kołysce jego własna noga”.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wygrał czy przegrał życie, Szkoła, Język polski, Wypracowania
fascynacje czy poczucie obcości ... oraz Wartości epoki star, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Wstęp do motywu ARKADIA, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Przesłanie PANA TADEUSZA, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Dlaczego bohaterowie tragedii Sofoklesa poneśli klęskę, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Dwoskość poezji J.A.Morsztyna, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Twórczość Kazimierza Przerwy -Tetmajera, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Świat pojęć i zainteresowań człowieka średiowiecza, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Odzwierciedlenie poglądów w publicystyce, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Gatunki jako wyraz zmian świadomości estetycznej, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Nowelki i hasła pozytywistyczne, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Asceta i rycerz, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Kochanowski treny(miłość) oraz Obraz wsi, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Typy dramaów młodopolskich, Szkoła, Język polski, Wypracowania
charakterystyka doktora Judyma, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Czego oczekuje współczesny czytelnik oraz WCHODZISZ W DOROSŁ, Szkoła, Język polski, Wypracowania
LALKA-LUDZIE BEZDOMNI-różne sposoby naracji, Szkoła, Język polski, Wypracowania

więcej podobnych podstron