1. Opisać i wyjaśnić schemat AGIL

A - Adaptacja - zapewnienie ze strony środowiska wystarczających środków ułatwiających funkcjonowanie systemowi, rozdzielenie tych środków pomiędzy segmenty systemu.

G - Osiąganie celów - ustalenie celów systemu i mobilizowanie środków dla ich osiągnięcia.

I - Integracja - pomiędzy elementami systemu.

L - Kultywowanie wzorów - utrzymywanie wzorów i kontrolowanie napięć wewnętrznych.

Między sektorami A, G, I, L dochodzi do wzajemnej wymiany produktów i czynników.

2. Typy działania wg Habermasa

- teologiczne (instrumentalne)

- normatywne (regulowane normami, zorientowane na wspólne wartości grupy)

- dramaturgiczne (świadoma manipulacja własnym wizerunkiem na użytek innych)

- komunikacyjne (werbalna i niewerbalna interakcja podmiotów służąca porozumieniu na temat własnego zachowania)

3. Odnieść jakąś teorie praktycznie do dzisiejszych czasów

[brak]

4. Teoria średniego zasięgu

Daje większe szanse teoretyczne niż funkcjonalna teoria ogólna, bo została sformułowana na niższym poziomie abstrakcji. Zawiera wyraźnie definiowane i zoperacjonalizowane pojęcia wkomponowane w twierdzenia o zależnościach zjawisk o ograniczonym zasięgu. Teorie średniego zasięgu przyczyniają się do badań niezbędnych dla doprecyzowania pojęć i modyfikacji uogólnień teoretycznych. Dzięki strategii budowy teorii średniego zasięgu, twierdzenia socjologiczne zostają ściślej ze sobą powiązane, bo badania empiryczne wymuszają precyzję. Szczegółowe teorie powinny być formułowane z naciskiem na to, co mogą zaoferować bardziej ogólnej teorii.

5. Reifikacja

Reifikacja jest to proces, w wyniku którego jednostka społeczna postrzega zjawiska i procesy społeczne, tak jakby były one pozaspołeczne, niezależne od działań społecznych. Stosunki społeczne stają się obiektami, którymi można manipulować i handlować. W szczególności może dochodzić do pełnego koła reifikacji - wprowadzona zasada lub norma traktowana jest na początku jako sztuczna i narzucona, wydaje się wręcz bezzasadna, jednak z czasem staje się na tyle trwałym elementem rzeczywistości społecznej, że nawet osoby, które brały udział w tworzeniu normy zaczynają traktować ją, jakby była prawem natury.

6. Teoria wymiany

Wg George'a Homansa zachowanie społeczne jest wymianą dóbr materialnych, ale i niematerialnych, takich jak symbole aprobaty i prestiżu. Wszystkie organizacje społeczne powstały na zasadzie działania sieci wymian międzyjednostkowych. W organizacji potrzeby danej jednostki są spełniane przez inne jednostki należące do tej organizacji. Stworzył on też szereg twierdzeń, wśród nich twierdzenie o tym że jednostka z dwóch alternatywnych działań wybierze te, które daje jej największe prawdopodobieństwo osiągnięcia większej korzyści.

Peter Blau wprowadził do analizy procesów wymiany pojęcie użyteczności krańcowej (im więcej oczekiwanych nagród jednostka uzyskuje w wyniku określonej czynności, tym mniej wartościowa jest ta czynność i tym mniej prawdopodobne będzie jej podjęcie) i pojęcie normy wymiany sprawiedliwej (wskazuje jaki powinien być stosunek nagród do kosztów w danej relacji wymiany). Koncepcja Blaua różni się tym od koncepcji Homansa, że przewiduje sytuacje konfliktowe. Atrakcyjność społeczna, czyli postrzeganie możliwości uzyskania nagrody, jest to czynnik konieczny do zaistnienia stosunku wymiany, który opiera się na przeświadczeniu, że ludzie, którzy udzielają nagród, będą z kolei otrzymywać nagrody jako zapłatę za dostarczone dobra. Są cztery typy (klasy) nagród: pieniądze, akceptacja społeczna, szacunek (poważanie) oraz uległość. Z nich największą wartość ma uległość, potem szacunek, akceptacja, zaś najmniej stosowną nagrodą w stosunkach wymiany społecznej są pieniądze. Uległość jest najcenniejszą nagrodą, ponieważ dla Blaua wiąże się nieodłącznie ze stosunkiem władzy, a ten z kolei niesie za sobą możliwość odmawiania nagród tym, którzy nie chcą podporządkować się normom.

7. Trzy tezy funkcjonalizmu

O funkcjonalnej jedności - nacisk kładzie się na rozmaite formy, typy, poziomy i sfery ingerencji społecznej oraz na różne konsekwencje tego zróżnicowania. Merton zainteresował się całościowymi systemami i kładzie nacisk na to, w jaki sposób różne wzory organizacji społecznych tworzą się, utrzymują i zmieniają przez interakcję pomiędzy elementami w ramach całości systemowych.

O funkcjonalnej uniwersalności - elementy mogą być funkcjonalne dla danego systemu ale i także dysfunkcjonalne. Niektóre konsekwencje są zamierzone i rozpoznawane przez osobniki zajmujące jakieś pozycje w systemie (jawne), a inne konsekwencje są niezamierzone i nierozpoznawalne (ukryte). Merton analizuje konsekwencje lub funkcje elementów społecznych, bilans konsekwencji wszystkich elementów, wobec siebie oraz w stosunku do szerszych systemów.

O niezbędności funkcjonalnej - wymogi funkcjonalne należy ustalić na drodze empirycznej i w doniesieniu do określonych systemów. Należy zidentyfikować wzory kulturowe a następnie ocenić ich konsekwencję w spełnianiu określonych potrzeb różnych segmentów systemu.

8. Gwałtowność konfliktu

[brak]

9. Cztery rodzaje wiedzy

- empiryczna / analityczna (osiągana przez pracę)

- hermeneutyczna / historyczna (rozumienie znaczeń; osiągana przez język)

- krytyczna (rozpoznawanie warunków demaskowania przymusu i dominacji; osiągana przez autorytet)

10. Dysfunkcja

Pojęcie wprowadzone do socjologii przez Roberta Mertona, określające zjawiska wpływające w sposób negatywny (pomniejszający) na modyfikację lub adaptację systemu społecznego. W wyniku oddziaływania dysfunkcji system ulega ciągłym napięciom i deformacjom, które z kolei przy pomocy funkcji są redukowane. Nieustanne oddziaływanie funkcji i dysfunkcji sprawia, że system nigdy nie pozostaje niezmieniony i ulega ciągłym przekształceniom. Dysfunkcje stanowią analityczną podstawę do badań nad dynamiką i zmianą, pozwalając analizować system społeczny nie tylko jako statyczną strukturę, lecz również przyglądać się zmianom jakie w nim zachodzą.

11. Hipergamia

Hipergamia, dobieranie partnerów tej samej lub wyższej rangi przez samice ssaków. U kobiet oznacza poślubianie mężczyzn dorównujących im lub przewyższających pozycją społeczną.

12. Rodzaje deprywacji

Deprywacja to obiektywnie bądź subiektywnie odczuwany stan niedostatku pewnych substancji (wartości) niezbędnych do normalnego funkcjonowania organizmu. Deprywacja bezwzględna oznacza stan braku konkretnych wartości uniemożliwiających zaspokojenie odczuwalnych potrzeb np. w zakresie wyżywienia, ubierania się, mieszkania, komunikowania się, możliwości awansowania itp. Deprywacja względna oznacza odczuwanie braku pewnych wartości będącego rezultatem porównania własnej sytuacji życiowej z możliwościami innych ludzi zwłaszcza o podobnym wykształceniu, zawodzie, stażu pracy, statusie społecznym.

13. Etnol

Stanowi wiązkę kręgów pokrewieństwa stworzonych przez endogamię i terytorializm, czyli fizyczną bliskość członków przy względnej izolacji od obcych. Etnol to manifestacja bardziej podstawowych impulsów do pomagania podobnym do siebie samego.

---