Profesja Centrum Kształcenia Kadr
Imię i Nazwisko:
Wojciech Pietrzak
Przedmiot:
SYSTEMY LOGISTYCZNE
Temat pracy:
Omów kształtowanie systemów logistycznych w małych i średnich przedsiębiorstwach
Prace przyjęto:
Prace przyjęto:
Praca napisana pod kierunkiem:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ocena:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kalisz dn.
Struktura logistyczna powstaje od momentu rozpoczęcia działalności przez firmę produkcyjną czy handlową, niezależnie od liczby pracowników. Nawet w jednoosobowej firmie dokonuje się zakupu towarów, magazynuje je oraz transportuje. Magazynowanie może się odbywać początkowo nawet w pry warnym mieszkaniu, a transport — za pomocą samochodu osobowego. Wraz z rozwojem przedsiębiorstwa i poszerzaniem zakresu działalności system logistyczny zaczyna się coraz wyraźniej wyodrębniać i staje się bardziej złożony.
W małym przedsiębiorstwie struktura organizacyjna jest najczęściej prosta i mało sformalizowana. W skrajnym przypadku jest to przedsiębiorca, który zajmuje się wszystkim, włącznie z czynnościami logistycznymi. Jeśli przedsiębiorstwo się rozwija i do jego prowadzenia są angażowani kolejni pracownicy, to oznacza to, że rozpoczyna się etap specjalizacji. Na działania logistyczne w małej, kilkuosobowej firmie składają się najczęściej procesy zakupu, składowania i transportu towaru. Nie zawsze jest potrzebne wyodrębnianie stanowisk osób odpowiedzialnych za te czynności. Stanowiska związane z logistyką powstają dopiero w przedsiębiorstwie zatrudniającym kilkanaście osób. Są to stanowiska zaopatrzeniowca, magazyniera, kierowcy czy sprzedawcy. Koordynacją procesów logistycznych zajmuje się najczęściej właściciel lub jego pełnomocnik.
Aby ono powstało, przedsiębiorstwo powinno spełniać następujące warunki:
koordynacją procesów logistycznych zajmuje się przynajmniej jedna osoba zatrudniona na pełnym etacie;
efekty finansowe koordynacji tych procesów przewyższają koszty utrzymania pracownika, który jest za nie odpowiedzialny;
przedsiębiorstwo planuje dalszy rozwój i optymalizacja procesów logistycznych staje się niezbędna do jego utrzymania.
Infrastruktura logistyki typowego przedsiębiorstwa produkcyjnego lub handlowego obejmuje:
magazyn (dystrybucyjny, produkcyjny),
wyposażenie magazynu,
środki transportu towarowego,
narzędzia IT do kontrolowania procesów logistycznych,
biuro pracowników działu logistyki.
Ponadto do funkcjonowania systemu logistycznego jest potrzebny odpowiednio przeszkolony personel i właściwa organizacja. Na etapie kształtowania takiego systemu należy przestrzegać pewnych reguł, które pozwolą na rozsądne gospodarowanie zasobami przedsiębiorstwa. Trzeba oceniać planowane inwestycje pod kątem przydatności i możliwych efektów w porównaniu z potrzebnymi nakładami. Nie warto projektować idealnie funkcjonującego i rozbudowanego systemu logistycznego dla przedsiębiorstwa, którego sprzedaż nie zapewnia amortyzacji takiego systemu. Oczywiście usprawnienie systemu logistycznego może się przełożyć na wzrost sprzedaży, jednak efektu tego nie należy przeszacowywać. Dokładny kosztorys inwestycyjny, kompetentnie sporządzona prognoza efektów oraz dokładna analiza opłacalności to czynności planistyczne, które muszą być dokonane przed podjęciem decyzji o rozbudowie elementów systemu logistycznego.
Najprostszym i bardzo przydatnym sposobem analizy efektywności jest porównanie kosztów i efektów krańcowych planowanej inwestycji. Koszty krańcowe informują, o ile zwiększą się koszty w wyniku dokonania inwestycji, natomiast efekty krańcowe to dodatkowy dochód (uzyskany poprzez większą sprzedaż, marżę lub zmniejszenie kosztów) uzyskany z tej inwestycji.
Ocena, czy dane rozwiązanie jest optymalne, może być niezwykle trudna. Należałoby bowiem porównać skutki wszystkich rozwiązań wariantowych i wyciągnąć właściwe wnioski. Nie zawsze jednak wszystkie możliwe rozwiązania można przeanalizować oraz skonfrontować. Przyczyn takiego stanu rzeczy może być wiele. Wystarczy wspomnieć, że przedsiębiorca nigdy nie ma nieograniczonej wiedzy o dostępnych możliwościach oraz kieruje się najczęściej własnym doświadczeniem. Pewne rozwiązania logistyczne, takie jak chociażby system KANBAN.
Najważniejszym kryterium oceny jest porównanie efektywności projektowanych zmian. Efektywność należy rozumieć jako porównanie krańcowych efektów z krańcowymi kosztami. Można porównać zakup nowego środka transportu ze zmianą dostawcy usług transportowych. Nowy samochód oraz zatrudnienie kierowcy spowodują wzrost kosztów o 5500 PLN miesięcznie oraz skrócenie czasu dostawy średnio o jeden dzień. Zmiana spedytora na droższego spowoduje natomiast wzrost kosztów o 7000 PLN miesięcznie oraz nie da przedsiębiorcy żadnych gwarancji, że terminy dostaw ulegną skróceniu. W tej sytuacji, po analizie kosztów i korzyści krańcowych, należałoby się zdecydować na zakup własnego środka transportu.
Można sobie wyobrazić sytuację, w której firma realizuje terminowo, czyli w ciągu 48 godzin, 94% zamówień swoich klientów (w ujęciu wartościowym). Pytanie, które należałoby w tym miejscu zadać, brzmi: Czy taki poziom obsługi klienta jest optymalny, czy też należałoby go zmienić? Jeżeli nie jest on optymalny, to należy określić kierunek oraz wielkość zmian. Należałoby postępować w następującej kolejności:
identyfikacja kosztów i efektów krańcowych; w omawianym przypadku będą to po stronie kosztów: wyższe stany magazynowe i wyższe koszty magazynowania, a po stronie efektów wyższa marża zrealizowana poprzez większą sprzedaż (lub uniknięcie spadku sprzedaży); większa sprzedaż może być zrealizowana w wyniku pełniejszej realizacji zamówień, lojalności klientów oraz wzrostu reputacji rynkowej;
oszacowanie wysokości wzrostu kosztów w wyniku zwiększania poziomu obsługi klienta o kolejne punkty procentowe oraz ich spadku przy obniżaniu stanów magazynowych (czyli obniżanie poziomu obsługi klienta);
oszacowanie efektu w postaci oczekiwanego wzrostu marży przy podnoszeniu poziomu obsługi klienta oraz utraty marży przy jego obniżaniu;
porównanie kosztów i efektów; jeśli np. podniesienie poziomu obsługi klienta do 95% spowoduje wzrost kosztów o 420 000 PLN miesięcznie, a efekt w postaci wzrostu marży wyniesie ponad 700 000 PLN, to należy zdecydować się na ten krok; może się jednak okazać, że kolejny procent może kosztować 950 000 PLN i przynieść efekt w wysokości jedynie 450 000 PLN, co oznacza, że należałoby poprzestać na poziomie równym 95%.
Przedstawiona kalkulacja opiera się najczęściej na planach i szacunkach, stąd może być obarczona pewnymi błędami. Niezbędna jest wówczas weryfikacja podjętych decyzji na podstawie rzeczywistych danych i ewentualna ich korekta.