Temat:

Charakterystyka azbestu, jako odpadu niebezpiecznego.

Co to jest azbest?

Azbestem nazywany jest każdy uwodniony krzemian składający się z acikularnych kryształów lub podobnie zbudowanych związków polikrystalicznych, które ze względu na swoją włóknistą strukturę znalazł zastosowanie o charakterze przemysłowym. Włókna azbestu, podobnie jak włókna organiczne, osiągnęły swój kształt poprzez wzrost, zachowując właściwości takie jak giętkość, połysk, strukturę osiową i wydłużenie. Najmniejszą, nierozszczepiającą się jednostką jest tzw. fibril (ang.), czyli włókienko. Cechą charakterystyczną włókien azbestowych jest rozszczepianie się na mniejsze włókna, które z kolei w odpowiednich warunkach potrafią się dalej rozszczepiać na coraz mniejsze. Większość materiałów budowlanych zawierających azbest należy do tzw. niekruszących się materiałów. Klasycznym przykładem są eternitowe pokrycia dachowe, winylowe płytki azbestowe, cegły dynasowe i szamotowe, tynki i izolacje nakładane kielnią i odpowiednio zabezpieczone, a także mieszanki z cementem portlandzkim.

Azbesty dzielą się na dwie zasadnicze grupy: serpentyny i amfibole. Z rodziny serpentynów tylko jeden przedstawiciel spełnia wszystkie wymagania określające dany minerał jako azbest, reprezentując tzw. asbesti-form. Takim minerałem jest chryzotyl, często dla swojego koloru nazywany białym azbestem. Amfibole reprezentowane są przez amozyt, charakteryzujący się kolorem szarobrązowym. Innymi przedstawicielami amfiboli są: krokidolit o zabarwieniu niebieskim, antofilit, tremolit i aktynolit o kolorze białym. Te trzy ostatnie minerały, dla uzyskania wartości przemysłowej, są poddawane przeróbce i zmianom wywołanym działaniem chemicznym, reprezentują wtedy nie-azbestową formę tych minerałów.

Azbest to minerał o włóknistej strukturze, zawierający tlenki magnezu, potasu czy żelaza, przy swoim składzie chemicznym i właściwościach fizycznych już tysiące lat temu znalazł zastosowanie w dziedzinach takich jak garncarstwo. Wykopaliska archeologiczne wskazują, że już 2,500 lat przed naszą erą, w Finlandii, azbest był dodawany do gliny w celu wzmocnienia i uodpornienia wyrobów garncarskich. Azbest znany był w starożytnym Egipcie i Grecji. To właśnie rzemieślnicy starogreccy pierwsi nazwali azbest aminate, czyli niepalny. Różne Ľródła podają różne etymologie wyrazu \"azbest\". W niektórych oznacza on niezniszczalny, w innych nieugaszalny, a sami Grecy często wyrażali się o nim jako o cudownym minerale.

W starożytnym Rzymie, rzemieślnicy mieli zwyczaj oczyszczania materiałów czy żaroodpornych szat azbestowych przez wrzucanie ich w ogień, wypalając wszelkie naloty, pył i zanieczyszczenia. Mało wiemy o zastosowaniu azbestu od średniowiecza do schyłku ubiegłego stulecia. Ochronne fartuchy, płyty żaroodporne najprawdopodobniej były używane na przykład przez złotników (co jest stosowane po dzień dzisiejszy). Odzież ognioodporna była stosowana w królestwie Prester John. Marco Polo w trzynastym wieku odnotował użycie azbestu w Chinach. Pierwsza informacja o wykorzystaniu azbestu w Nowym ¦wiecie pochodzi z 1725 roku, gdy Benjamin Franklin, wynalazca piorunochronu, ofiarował Sir H. Sloane portmonetkę utkaną z tremolitu.

Prawdziwy przełom w użyciu i zapotrzebowaniu na azbest nastąpił w 1866 roku, gdy odkryto we Włoszech złoża chryzotylu i tremolitu. W latach 70-tych dziewiętnastego wieku otwarto kopalnie chryzotylu w Quebec, w Kanadzie. Dwadzieścia lat póĽniej ruszyły kopalnie krokidolitu w Południowej Afryce. Z Południowej Afryki pochodzi także amozyt, którego wydobywanie nastąpiło w 1916 roku. Do końca dziewiętnastego wieku zastosowanie azbestu ograniczało się do izolacji. Po 1900 roku, przemysł stoczniowy zwiększył zapotrzebowanie na azbest, w szczególności przy izolacji kotłów parowych i odprowadzających parę rur. Zużycie azbestu w 1877 roku wynosiło około 50 ton, sto lat póĽniej przekroczyło 5 mln ton rocznie. Po dzień dzisiejszy, Stany Zjednoczone importują około 80 tys. ton azbestu rocznie z Kanady. Najpowszechniejszym azbestem do początku lat czterdziestych był chryzotyl, sprowadzany z Kanady, częściowo wyparty przez bardziej odporny na ścieranie amozyt, który znalazł szerokie zastosowanie na okrętach budowanych w czasie drugiej wojny światowej. Oprócz przemysłu stoczniowego, azbest znalazł zastosowanie w budynkach w charakterze płyt akustycznych, plastrów dekoracyjnych, natryskiwanej ochrony przeciwpożarowej, winylowych płytek podłogowych. Ilość produktów zawierających azbest szacuje się na ponad trzy tysiące.

Dlaczego należy bezwzględnie pozbyć się azbestu?

Udowodniono, że nawet jednorazowy kontakt z materiałem zawierającym azbest może mieć śmiertelny wpływ na ludzkie życie!!!!

Chorobotwórcze działanie azbestu jest wynikiem wdychania włókien zawieszonych w powietrzu. Ryzyko dla zdrowia wynikające z wchłaniania pyłu drogą pokarmową jest znikome. Biologiczna agresywność pyłu azbestu jest związana ze stopniem penetracji i ilością włókien w dolnej części układu oddechowego. Proces ten zależy od fizycznych i aerodynamicznych cech włókien. Szczególne znaczenie ma średnica poszczególnych włókien, długość odgrywa mniejszą rolę. Włókna cienkie o średnicy poniżej 3µm przenoszone są łatwiej i odkładają się w końcowych odcinkach dróg oddechowych, podczas gdy włókna długie, o średnicy powyżej 5 µm, zatrzymują się w górnej części układu oddechowego. Skręcone włókna chryzotylu o dużej średnicy mają tendencję do zatrzymywania się wyżej niż igłowate włókna azbestów amfibolowych, z łatwością przenikające do obrzeży płuca. Narażenie na pył azbestu może być przyczyną następujących chorób:

Azbestoza (pylica azbestowa)

Jest jedną z odmian tzw. pneumoconiosis, schorzeń wynikłych z nadmiernego zapylenia płuc. W tej samej grupie chorób znajduje się np. silikoza. W 1927 roku do słownika medycyny, DrCooke wprowadził azbestozę. Pylica azbestowa nie jest jedyną chorobą wywołaną przez azbest, można jednak określić ją mianem zawodowej choroby pracowników azbestu.

Włókna azbestowe, wchłonięte do oskrzeli i dalej do oskrzelików i alveoli, które nie mogą być wydalone z dróg oddechowych, osiadają na śródmiąższu płuc, najczęściej w pęcherzykach płucnych (avieoli). Obecność obcych ciałek uaktywnia produkcję makrofagów próbujących \"ogarnąć\" i \"strawić\" cząsteczki. Niestety, włókienka azbestowe, mimo swoich mikroskopijnych rozmiarów zachowują fantastyczną wręcz odporność na działanie enzymów i wszelkich związków chemicznych wytwarzanych przez nasz organizm. \"Nieskonsumowane\", otoczone zabliĽnioną warstwą martwych komórek lub \"zamknięte\" w makrofagach (tworząc tzw. pałeczki maczugowate) w dużych ilościach w alveoli, mają one bezpośredni wpływ na właściwości dyfuzyjne membrany i grubość membrany, a co za tym idzie zdolność pęcherzyków do wymiany gazów. Zgrubiała, o ciemnoczerwonym kolorze błona alveoli naciska na kapilarne naczyńka krwionośne i tętnice płuca, tym samym ograniczając przestrzeń przepływu krwi, zmuszając serce do zwiększonej pracy. Nadmiernie rozwinięty prawy mięsień serca może wskazywać na zakłócenia w płucach, które mogą być niedostrzegalne na zdjęciu rentgenowskim. Serce z powiększoną prawą komorą nazywa się sercem płucnym i pozwala przypuszczać, na podstawie prześwietlenia, że zaszły pewne zmiany patologiczne w płucach nawet jeśli są one jeszcze niedostrzegalne \"gołym\" okiem.

Azbestoza jest poważną, nieodwracalną i, niestety, nieuleczalną chorobą. Okres inkubacyjny przekracza dziesięć lat a symptomy choroby mogą wystąpić dopiero po dwudziestu latach. Pylica azbestowa może się ujawnić w sposób łagodny, charakteryzujący się płytkim oddechem przy dużym wysiłku. Oznaką postępu choroby jest krótki, \"płytki\" oddech pojawiający się coraz częściej nawet przy małym wysiłku. W przypadku azbestozy okres od zaistnienia choroby do śmierci jest uzależniony od ilości wchłoniętego azbestu i okresu czasu narażenia na azbest. Małe ilości azbestu wchłaniane w długim okresie, podobnie jak duże dawki pyłu azbestowego nawet w relatywnie krótkim okresie mogą wywołać nieodwracalne zmiany w płucach. Można przypuszczać, że przy odpowiedniej profilaktyce, ograniczeniu z ewentualnym wycofaniem z produkcji i użycia materiałów zawierających azbest, pylica azbestowa, jako choroba zostanie wyeliminowana w ciągu następnych dwudziestu do czterdziestu lat.

Mezotelioma

(międzybłoniak opłucnej i otrzewnej)

Rak opłucnej i rak otrzewnej są nowotworami o których współczesna medycyna wie, że są one wywołane tylko przez azbest. Mezotelioma jest zawsze złośliwą formą nowotworową i zawsze śmiertelną. Okres inkubacji mezoteliomy może trwać 20 do 40 lat, ale znane są przypadki zachorowania już po 14. latach od pierwszego kontaktu z azbestem. W odróżnieniu od azbestozy, określenie relacji między ilością azbestu i czasem narażenia na włókna azbestowe a pierwszymi symptomami choroby jest obecnie nie możliwe. Jest zrozumiałe, że najwięcej przypadków zachorowań dotyczyło pracowników azbestu, chociażby ze względu na czas i ilość wchłoniętego azbestu. Nie mniej alarmującym jest fakt, że wśród osób o nawet nikłym narażeniu ograniczonym do sporadycznych kontaktów z pyłem azbestowym, na przykład w szkole, czy nawet w przedszkolu, przypadki zachorowań również miały miejsce.

Geneza raka nie jest w pełni wytłumaczona, nie mniej istnieje prawdopodobieństwo, że w sytuacji gdzie twarde, elastyczne, podobne do stalowych igieł włókna azbestu w kontakcie z komórką mogą wywołać zakłócenie w biochemicznych, mechanicznych lub elektrycznych procesach w niej zachodzących lub uszkodzić, zawierające informacje genetyczne, jądro komórki. Podział komórki zaczyna się od duplikacji chromosomów zawierających DNA (kwas dezoksyrybonukleinowy) w jądrze komórki. Uszkodzone chromosomy, z wypaczoną lub niekompletną informacją, zawarte w nowym jądrze nowej, odnawiającej się komórki, w sprzyjającej sytuacji, np. przy braku lub nadmiarze różnych enzymów, określonych predyspozycjach genetycznych danej osoby, oraz obecności innych kancerogenów mogą doprowadzić do szybkiego rozwoju nowych, zwyrodniałych komórek. Taka narośl rozwijająca się kilkadziesiąt razy szybciej od normalnej tkanki, nazywa się nowotworem. W przypadku samego azbestu, problem jest o tyle poważniejszy, że pojedyncze włókna, naładowane ujemnie, naturalnie przyciągają dodatnio naładowane strzępy lub uszkodzone łańcuchy DNA z już martwych komórek i tak uzbrojone mogą przeniknąć do jądra zdrowej komórki.

Pierwszymi symptomami mezoteliomy są bóle w klatce piersiowej lub w jamie brzusznej. Od tego momentu, osobie z diagnozą raka opłucnej lub raka otrzewnej, zostaje nie więcej niż rok życia (często jest to okres od trzech do sześciu miesięcy). Badania pacjentów i analizy historii chorobowych nie wykazały powiązania między paleniem papierosów a zwiększeniem ryzyka zachorowania na mezoteliomę. Biorąc pod uwagę fakt, że jest to choroba bardzo rzadka, nawet u pracowników azbestu, nie zmienia to wcale potrzeby troski o zdrowie osób postronnych, o nikłym narażeniu na włókna azbestowe, a szczególnie nie powinna być ignorowana wśród pracowników unieszkodliwiania azbestu, u których zawsze istnieje możliwość sporadycznego narażenia na pył azbestowy. Międzybłoniak wywołany jest prawie zawsze azbestem, ale znane są przypadki podobnego działania innego pyłu włóknistego, np. zeolitu.

Rak płuc

Ryzyko zachorowania na raka płuc, w odróżnieniu od mezoteliomy, jest o tyle większe, że w samych oskrzelach i oskrzelikach oprócz włókien azbestowych znajdują się inne zanieczyszczenia nie wydalone z płuc, często o charakterze rakotwórczym. W połączeniu z mechanicznymi zdolnościami włókien azbestu do \"przepychania się\", miażdżenia czy po prostu cięcia komórek tkanki ludzkiej, proces tworzenia się narośli nowotworowej w wielu przypadkach jest tylko sprawą czasu. Tutaj należy zwrócić szczególną uwagę na tzw. synergizm między paleniem papierosów a rakiem płuc u pracowników azbestu. Dym z papierosa zawierający różne substancje toksyczne, paraliżuje jeden z najistotniejszych systemów obronnych układu oddechowego: układ śluzowo-rzęskowy umożliwiając tym samym coraz większej ilości substancji obcych głębszą penetrację oskrzelików i \"winogron\" alveolamych. Jedną z rakotwórczych substancji zawartych w dymie z papierosa jest benzo-a-piren, który w połączeniu z podobnym do igły włóknem azbestu ma zwiększone możliwości penetracji tkanki płucnej, zwiększając tym samym ryzyko powstania nowotworu.

Innymi kancerogenami mogą być związki niklu i chromu. Sam azbest jest tylko czynnikiem promocyjnym, który, zdaniem niektórych lekarzy, nie jest zdolny do wytworzenia nowotworu bez obecności czynnika inicjującego. Osoba, która nie pali papierosów jest dziesięciokrotnie mniej narażona na raka płuc niż osoba paląca.

Rak układu pokarmowego

Jest na szczęście rzadkim nowotworem wywoływanym działaniem azbestu. \"Niestrawiony\" azbest w żołądku i jelitach, podobnie jak w przypadku krtani i przewodu pokarmowego, może doprowadzić do powstania tkanki nowotworowej. Ryzyko zachorowania na jakąkolwiek z chorób układu pokarmowego w wyniku działania włókien azbestowych jest znacznie mniejsze od ryzyka zachorowania na np. raka płuc, nie mniej nie powinno być ignorowane.

USUWANIE AZBESTU

Program realizacji prac związanych z usuwaniem azbestu

Problematyka usuwania i unieszkodliwiania odpadów azbestowych jest złożona, szczególnie z uwagi na skalę problemu i rozproszenie miejsc występowania odpadów. Nie udzielenie pomocy właścicielom posesji przy likwidacji azbestu ze strony samorządu gminy skutkować musi negatywnymi działaniami, a mianowicie powstawaniem dzikich wysypisk tych odpadów. Do obowiązków samorządów należy zorganizowanie planu unieszkodliwiania odpadów zawierających azbest. Wtedy tylko istnieje szansa, że gospodarka tym odpadem będzie funkcjonowała prawidłowo i będzie zgodna z prawem. Jest to możliwe nawet przy złej sytuacji finansowej samorządu, gdyż dysponuje on funduszem celowym na przedsięwzięcia związaną z gospodarką odpadami, jak również ma możliwość zainicjowania partnerstwa kapitału publicznego i prywatnego przedsiębiorców, zainteresowanych promocją swojej firmy. Przedsiębiorcy mogą np. ponosić koszty kampanii informacyjnej o szkodliwości azbestu, dokonywać obmiarów powierzchni dachów i kosztorysowania jego wymiany. Administracja samorządowa posiadając odpowiednią wiedzę o problemie oraz mając realne możliwości jego sukcesywnego rozwiązywania jest zobowiązana do koordynacji działań na rzecz likwidacji zagrożenia azbestem. W prawie budowlanym w delegacji ustawowej niezbędny jest wyraĽnie opracowany wzór wniosku o zgłoszeniu robót budowlanych. Powinna tam być zawarta informacja, czy przewidywany zakres robót obejmuje demontaż materiałów zawierających azbest). Pozwoliłoby to na ograniczenie zagrożeń spowodowanych usuwaniem azbestu bez zachowania wymaganych prawem procedur i umożliwiłoby prawidłowy nadzór.

Tempo usuwania wyrobów zawierających azbest w Polsce (w szczególności w gminach) zależeć będzie od rozwiązania kilku podstawowych problemów:

· upowszechnienia celowości eliminacji azbestu szczególnie w środowisku wiejskim, aktualnie głównym użytkowniku azbestowych pokryć dachowych,

· wprowadzenia motywacyjnej polityki podatkowej w omawianym zakresie (wszelka pomoc finansowa, preferencyjne kredyty będą znaczącą zachętą),

· zorganizowaniu przez samorządy gmin kompleksowych planów zbiórek odpadów azbestowych po uprzednim rozeznaniu terenowym,

· pozyskaniu w pełni wykwalifikowanych i wyposażonych firm unieszkodliwiających takie odpady i spełniających wymogi prawa i bezpieczeństwa i higieny pracy.

Uznając wycofanie wyrobów azbestowych z gospodarki za szczególnie ważne w kontekście procesu integracji Polski z Unią Europejską, należy skierować jeszcze większy nacisk na władze ustawodawcze i wykonawcze, aby wszelkie wydawane ustawy i rozporządzenia były możliwe do zrealizowania w życiu codziennym. Z porównania norm prawnych dotyczących azbestu i sposobu jego traktowania w Unii Europejskiej i w Polsce, wynika że należy dokonać szeregu uzupełnień w prawodawstwie polskim.

Podstawowym problemem w polskich warunkach pozostaje brak poszanowania prawa i powszechne nieprzestrzeganie jego przepisów. Dlatego ani najdoskonalsze przepisy, ani najlepsze deklaracje nie załatwią problemu. A problem, usuwania wyrobów zawierających azbest będzie w Polsce istniał co najmniej jeszcze przez 50 lat. Przez ten czas będziemy musieli - jako mieszkańcy tego kraju - mieć w swoim otoczeniu obiekty budowlane i materiały zawierające azbest. Będziemy musieli demontować, wywozić i składować duże ilości odpadów zawierających azbest. Dlatego ważną sprawą jest znajomość przepisów i postępowania zgodnego z ich ustaleniami w dobrze rozumianej trosce o zdrowie i życie. Być może jeszcze ważniejsza jest kontrola przestrzegania prawa w tym zakresie. Nie osiągnie się tego bez zsynchronizowanego współdziałania wszystkich organów władz w kraju oraz zrozumienia i akceptacji ze strony społeczeństwa.

PROGRAM AZBESTOWY - CEL I ZADANIA

Celem programu jest:

· spowodowanie oczyszczenia terytorium Polski z azbestu oraz usunięcie stosowanych od wielu lat wyrobów zawierających azbest,

· wyeliminowanie negatywnych skutków zdrowotnych u mieszkańców Polski spowodowanych azbestem oraz ustalenie koniecznych do tego uwarunkowań,

· spowodowanie sukcesywnej likwidacji oddziaływania azbestu na środowisko i doprowadzenie, w określonym horyzoncie czasowym, do spełnienia wymogów ochrony środowiska,

· stworzenie odpowiednich warunków do wdrożenia przepisów prawnych oraz norm postępowania z wyrobami zawierającymi azbest stosowanych w Unii Europejskiej.

Zadaniem programu jest określenie warunków sukcesywnego usuwania wyrobów zawierających azbest.

W programie zawarte zostały:

a) ilości wyrobów oraz ich rozmieszczenie terytorialne w Polsce,

b) obliczenia ilości i wielkości niezbędnych składowisk odpadów wraz z kosztami inwestycji i ich eksploatacji,

c) dochody i wydatki budżetu państwa z tytułu prac związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest,

d) szacunki innych dochodów i wydatków,

e) potrzeby kredytowe,

f) propozycje nowych uregulowań i nowelizacji przepisów odnoszących się do problematyki azbestu,

g) propozycje założeń organizacyjnych i monitoringu programu w układzie centralnym i terytorialnym.

STAN PRAWNY

Regulacje prawne dotyczące m.in. usuwania wyrobów zawierających azbest z obiektów budowlanych, począwszy od realizacji obowiązku dokonania przeglądu technicznego tych wyrobów do zdeponowania wytworzonych odpadów na składowisku, są zamieszczone w 20 aktach prawnych - 7 ustawach oraz 13 rozporządzeniach. Najważniejsze to: Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. „O zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest” oraz Rozporządzenie ministra gospodarki z dnia 14 sierpnia 1998 r. „W sprawie sposobów bezpiecznego użytkowania oraz warunków usuwania wyrobów zawierających azbest.”

Założenia trzydziestoletniego okresu usuwania wyrobów zawierających azbest z terytorium Polski

Realizacja Rezolucji Sejmu R.P. w sprawie programu wycofywania azbestu z gospodarki, jak i ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest wraz z aktami wykonawczymi, z uwagi na skalę problemu i jego ogólnokrajowy zasięg wymaga opracowania długofalowego programu usuwania tych wyrobów z terytorium Polski. Jako docelowy przyjęto 30-to letni okres realizacji tego programu.

Wszyscy znani producenci płyt azbestowo-cementowych, stosowanych przede wszystkim w budownictwie, określali czas użytkowania swoich wyrobów na 30 lat. Wynikało to z kilkudziesięcioletnich doświadczeń w użytkowaniu płyt wytwarzanych powszechnie stosowaną tzw. mokrą metodą produkcji (metodą Hatschek’a). Ważną sprawą był montaż i konserwacja. Postępowanie zgodne z instrukcją producenta miało istotne znaczenie, gdyż na ogół brakowało wyspecjalizowanych wykonawców pokryć dachowych z płyt azbestowo-cementowych, a na terenach wiejskich z reguły zabudowywano je systemem

„gospodarczym”. W związku z powyższym przy kryciu dachów występowały liczne błędy montażu powodujące pękanie płyt oraz ich odkształcanie, co skutkuje krótszym okresem ich eksploatacji i takie wyroby powinny być usuwane przed upływem 30 lat. Prawidłowo położone i zamontowane płyty, pomalowane farbą akrylową oraz konserwowane co 5 do 7 lat, praktycznie mogą być użytkowane ponad 30 lat. Takich płyt jest w Polsce bardzo mało i stanowią one śladową ilość w ogólnej masie pokryć dachowych z azbesto-cementu.Przy wykonywaniu elewacji stosowano płaskie płyty azbestowo-cementowe. Płyty, w większości pomalowane farbą akrylową, montowane były przez wyspecjalizowane przedsiębiorstwa. Wyroby te produkowane tzw. metodą suchą posiadają gorsze parametry mechaniczne w porównaniu z płytami wytwarzanymi metodą mokrą, stąd nie można zakładać dłuższego okresu ich eksploatacji niż przyjęte 30 lat. Trzydziestoletni okres użytkowania dla płyt azbestowo-cementowych potwierdzony został w badaniach laboratoryjnych i polowych, które prowadzone były przez różne jednostki badawcze w krajach europejskich. Jedną z ważniejszych jest ekspertyza z dnia 30.10.1985 r. wykonana przez Uniwersytet Techniczny w Berlinie. W oparciu o wyniki badań stwierdzono, że dla płyt niemalowanych największa korozja i uwalnianie włókien azbestu ma miejsce w okresie 25 do 35 lat użytkowania tj. średnio 30 lat. Stopień korozji zależny jest zarówno od czasu użytkowania, jak i czynników atmosferycznych, charakterystycznych dla badanego obszaru. W regionach przemysłowych jest on 4-krotnie większy w porównaniu z terenami nie zanieczyszczonymi oraz 2-krotnie większy na obszarach wielkomiejskich. Natomiast płyty pomalowane i konserwowane wykazują odporność na działanie czynników atmosferycznych. Tak więc wiek płyt niemalowanych i stopień ich korozji pozostają w prostej zależności. Odnosząc się do warunków polskich można określić, że 30 lat użytkowania szarej, niemalowanej płyty dachowej oraz malowanej płyty elewacyjnej stanowi graniczny okres ich bezpiecznego użytkowania.

Ponadto w Polsce, wyroby zawierające azbest użytkowane są w okresie od 10 do 50 lat. Przy założonym okresie usuwania na lata 2003 - 2032, wiele z tych wyrobów przekroczy wszelkie normy i granice bezpiecznego użytkowania. Dlatego kolejność usuwania wyrobów zawierających azbest powinna być określona w lokalnych programach.

SKŁADOWISKA ODPADÓW – STAN AKTUALNY I POTRZEBY

Z usuwaniem wyrobów zawierających azbest nierozerwalnie związany jest proces powstawania odpadów. Jedyną metodą unieszkodliwiania odpadu z azbestem jest ich składowanie. Dla orientacyjnego określenia potrzeb w zakresie przygotowania miejsc (składowisk) do ich składowania należy założyć ilość wyrobów z azbestem usuwanych w ustalonych przedziałach czasowych, a tym samym ilość powstających odpadów, w które przekształcają się demontowane wyroby.

Problem unieszkodliwiania azbestu i wyrobów zawierających azbest składowanych na istniejących i nowych składowiskach, zostanie rozwiązany w ramach wdrożenia Dyrektywy Rady 1999/31/UE w sprawie składowania odpadów. Wynikiem tymczasowo zamkniętych negocjacji akcesyjnych w obszarze „środowisko” jest między innymi, wynegocjowany 3-letni okres przejściowy dotyczący art. 14 c (par. 2,3,4,6) w/w. dyrektywy, który stwarza możliwość osiągnięcia zgodności parametrów technicznych istniejących składowisk odpadów z wymaganiami dyrektywy do 1 lipca 2012 r. Oznacza to, iż istniejące wysypiska niespełniające wymagań dyrektywy zostaną zmodernizowane najpóĽniej do 1 lipca 2012 r. Nowe składowiska odpadów azbestowych spełniać winny wymagania konstrukcyjne dyrektywy z chwilą ich zakładania. Do końca września 2002 roku powinien być w związku z tym, przedstawiony szczegółowy plan implementacyjny dyrektywy 99/31/UE w sprawie składowania odpadów. Dostosowanie do wymagań prawa wspólnotowego w zakresie gospodarki odpadami, w tym niebezpiecznymi (w tym azbest) zaliczone zostało do priorytetów NPPC w obszarze środowiska (rozdział 22.3 pkt. Dostosowanie do wymagań prawa wspólnoty w zakresie gospodarki odpadami).

Przy założeniu usuwania wyrobów zawierających azbest do końca 2032 r. za wystarczające dla potrzeb programu uznano podzielenie tego 30 letniego okresu na 3 podokresy.

Prognozowanie ilości powstających odpadów w układzie wojewódzkim przedstawiono w tablicy :

Tablica1

Województwo Ilość wyrobów zawierających azbest [ton]

Dolnośląskie 576 600

Kujawsko – pomorskie 791 640

Lubelskie 2 209 790

Lubuskie 238 350

Łódzkie 1 160 390

Małopolskie 940 730

Mazowieckie 2 961 130

Opolskie 325 710

Podkarpackie 665 050

Podlaskie 1 103 270

Pomorskie 582 880

¦ląskie 779 280

¦więtokrzyskie 837 410

Warmińsko – mazurskie 655 460

Wielkopolskie 1 110 140

Zachodniopomorskie 528 670

POLSKA 15 466 500

Z analizy zawartych w tablicy danych wynika, że największe nagromadzenie wyrobów z azbestem występuje na terenie województwa mazowieckiego, a następnie województwa lubelskiego. Duże ilości tych wyrobów znajdują się na terenie województw: łódzkiego, wielkopolskiego, podlaskiego oraz małopolskiego. Najmniejsze nagromadzenie wyrobów z azbestem ma miejsce w województwach lubuskim, opolskim i zachodniopomorskim

Stanowia one dane wyjściowe do obliczenia pojemności i ilości potrzebnych składowisk w układzie wojewódzkim w latach 2003-2032 dla trzech przedziałów czasowych. Należy podkreślić, że około 90 % tych odpadów stanowią wyroby azbestowo-cementowe.

Szukasz gotowej pracy ?

To pewna droga do poważnych kłopotów.

Plagiat jest przestępstwem !

Nie ryzykuj ! Nie warto !

Powierz swoje sprawy profesjonalistom.

---