2. Ogólna charakterystyka konstrukcyjna longlinerów.

Longlinery - statki przystosowane do połowów sznurami haczykowymi. Dzielimy na taklowce i statki łowiące sznurami stawnymi. Lina główna i pływakowe z pływakami oraz wędy właściwe zakończone hakami na które zakłada się przynętę naturalną. Statki mają kilka kilkanaście do 45m długości. Narzędzia są lekkie więc statki powyżej 20m nie powodują zwiększenia wydajności. Większe wymiary stosuje się by zwiększyć dzielność morską. Stosuje się statki matki - bazy które przewożą na łowisko mniejsze kilkunastometrowe statki. Moc i prędkość statku 10-20 węzłów a przy wybieraniu średnio o połowę mniejsza prędkość. Wydawanie z rufy wybieranie prawą burtą w rejonie dziobu. Ważny jest nisko położony pokład do wybierania. Pod pokładem roboczym ładownie. Nadbudówki i siłownia na rufie. Jest krótki wał napędowy, ważna jest duża zwrotność i sterowność. Podcięcie rufy i dziobu i jak najmniejsza masa statku.

3. Układ napędowy statku, charakterystyki jego podstawowych elementów.

Urządzenia te służą wytwarzaniu energii niezbędnej do poruszania statku, wykonywania różnych czynności, obsługi narzędzi, nawigacji, oświetlenia. Podstawowym zadaniem układu napędowego jest wytworzenie energii i siły niezbędnej do pokonania oporów kadłuba i holowanych elementów. Wyróżnia się takie napędy jak ręczny, żaglowy,

I mechaniczny oparty na wykorzystaniu energii ze spalania paliwa. Silnik przekształca energię zawartą w paliwie w energie mechaniczną. Wał przenosi energię wytwarzaną przez silnik do pędnika - urządzenia wytwarzającego siłę poruszającą statek. Przekładnia występuje dodatkowo - redukuje szybkość obrotową pomiędzy silnikiem a pędnikiem. Wyróżniamy silniki parowe i spalinowe. Silniki spalinowe mogą pracować przy różnych obrotach, są tłokowe i turbinowe. Silniki wolnoobrotowe Do 250 ob/min, średnioobrotowe do 750 ob/min i wysokoobrotowe powyżej 750 ob./min. Silniki wysokoobrotowe są mniejsze ale krócej pracują. Problemem jest dobranie wydajności silnika, zużycia paliwa dla statku rybackiego. Pływa on z różnymi prędkościami i może zużywać dużo paliwa. Modernizuje się silniki trakcyjne lądowe, dostosowuje do przechyłów, ogranicza moc silnika. Pędniki czyli śruby okrętowe. Płaty wirowe osadzone są na piaście od 1-4. Ich ruch odrzuca cząsteczki wody. Czynniki wpływające na sprawność śruby to kształt skrzydeł i ich skok. Im większe wydłużenie płatów tym sprawność większa. Stosuje się skrzydła regulowane na piaście. Poprzez zmianę kąta nachylenia reguluje się uciąg.

6. c.d. Liny holownicze wyciąga wciągarka seinerowa (2-3 bębny z układaczami, 2 głowice pomocnicze a na górze 2 pachołki). Jadro nie może usidlać ryb. Wyciągane jest wysoko przy pomocy bloku siłowego w kształcie litery V z tworzywa o wysokim współczynniku tarcia. Stosuje się zbiorniki przechyłowe i szybkie łodzie pościgowe. Rybi łowi się kaszorami.

7. Charakterystyka urządzeń kotwoiczno-cumowniczych i środków ratunkowych.

Należą do obowiązkowego wyposażenia statku. Służą Do utrzymywania statku w określonym miejscu nad dnem lub przy nabrzeżu, innym statku. Ważne przy awarii steru lub napędu. Składa się z kotwicy, lin kotwicznych, wciągarek kotwicznych, i kluzy kotwicznej. Kotwice służą do zaczepiania statku o dno. Powinny się charakteryzować odpowiednią siłą zaczepiającą. Stosuje się kotwice admiralicji i różne kotwice patentowe. Kotwica admiralicji: 2 łapki na trzonie i przetyczka - niewygodne bo ciężko wciągnąć przetyczkę. Na statkach rybackich stosuje się kotwice chowane w kluzach typu kieszeniowego. Lina kotwiczna musi być wytrzymała, najczęściej stosuje się łańcuch kotwiczny. Łańcuch musi być na hamulcu gwarantującym szybkie opuszczenie kotwicy. O wciągania stosuje się wciągarki jeśli łańcuch to z zębami dostosowanymi do ogniw łańcucha. Środki ratunkowe to: szalupy ratunkowe, tratwy ratunkowe które muszą gwarantować zabranie wszystkich osób ze statku (z jednej burty). Na szalupach środki żywnościowe, medykamenty, przybory wędkarskie, środki sygnałowe, rakiety, radiostacje przenośne, ubrania ratunkowe. Szalupy i tratwy szczelnie zamykane. Kamizelki ratunkowe, ubrania roboczo prewencyjne.

8. Wymień i uzasadnij podstawowe różnice w konstrukcji i wyposażeniu kliprów trolerów i taklowców.

Klipry - statki Do połowu wędami (bambus, tworzywo sztuczne) zarzucanymi z burty. Trolery - statki do połowu ryb wędami ciągnionymi czyli metodą trolingu. Taklowce - statki przystosowane do połowu taklami (sznurami haczykowymi). Klipry i taklowce to statki od kilkunastu Do 45m a trolery do 30m. Trolery są niewielkie ponieważ pływają koło brzegu. Trolery prędkość 5-8 węzłów płyną na żaglach w czasie połowu. Klipry 14-15 węzłów żeby dopłynąć Do ławicy i stoją a taklowce 10-20 węzłów przy wydawaniu węd. Klipry mają niską burtę będącą pokładem roboczym o wysokości 10-20cm żeby łatwiej wyciągać zdobycz.

Bocianie gniazdo do wypatrywania ławic. Nadbudówki i siłownia w części dziobowej. Mają też łodzie pomocnicze do połowu żywej przynęty.

Trolery mają pokład roboczy na rufie, nadbudówki przesunięte do przodu a z boku gniazda i wytyki.

Taklowce mają nadbudówki na rufie, nisko położony pokład roboczy na dziobie.

10. c.d. Zbiorniki żywej przynęty. Nadbudówki przesunięte do dziobu. Stosuje się łodzie pomocnicze do połowu żywej przynęty. Pod pokładem Duża ilość zbiorników. Każdy z oddzielnym lukiem ładunkowym. Stępki przechyłowe i kil by ograniczyć kołysanie. Zbiorniki paliwa i żywej przynęty służą po zużyciu jako ładownie. Obsługa surowca przy brzegu to lodowanie. Na dalszych łowiskach mrozi się rybę solankowo w całości.

Trolery - statki do połowu wędami ciągnionymi. Wędy wykonane ze sznurka, liny zakończone hakiem pojedynczym lub podwójnym, potrójnym z imitacją żywej przynęty lub żywą przynętą. 6-14 węd. Holowanie 25 - 75m głębokości. Połów aktywny rano na łowiskach przybrzeżnych rejsy jednodniowe. Jednostki małe do 30m. Napęd żaglowy prędkość 5-8 węzłów. Gdy ryba się złowi to jest podciągana. Pokład roboczy to część rufowa. Nadbudówki przesunięte Do przodu, boczne gniazda. Wytyki 15-20 metrowe z linami trolingowymi. Amortyzatory gumowe do amortyzowania szarpnięć. Zmechanizowany system wybierania. Wysoki maszt połączony ze sterówką jako wsparcie bomów trolingowych. Indywidualna obsługa surowca, lodowanie, mrozenie do -50 stopni .

11. Omówić rozwiązanie układów napęDowych statków rybackich. Zalety i wady.

Rodzaje napędów: ręczny, żaglowy i mechaniczny.

Układ klasyczny - silnik wał napędowy i pędnik oraz przekładnia. Różny zakres obrotów.

Dysza Corta - śruba. Układ klasyczny z odbiornikiem mocy. W linii wału podwiesza się urządzenia do odbioru energii (prądnice wałowe, pompy hydrauliczne). Oszczędność energii, i nie są potrzebne dodatkowe urządzenia a silnik pracuje w optymalnych warunkach. Problemem jest aby była możliwość regulacji ilości energii odbieranej przez pędnik (gdy śruba ma skok stały to możliwości są ograniczone). Ciężko jest utrzymać stałą częstotliwość prądu na statku.

Układ dwusilnikowy „ojciec i syn”. Dwa silniki mniejszy i większy łączone poprzez przekładnie na wał napędowy. Na przelocie 1 duży silnik, do trałowania 2 silniki, do wybierania włoka 1 mały silnik (silnik przełączany na wciągarki). Większa niezawodność i lepiej dobrane charakterystyki statków.

Układy napędowe spalinowo-elektryczne i spalinowo-hydrauliczne. Silnik całą energie oddaje na prądnice i stamtąd jest ona dzielona. Jest możliwość podziału energii. Do różnych odbiorników. Nie ma związku pomiędzy obrotami pędnika i silnika. Silnik może być umieszczony dowolnie na statku. Minusy to mała sprawność takiego układu - dużo energii jest tracone.

Układ spalinowo hydrauliczny - . dobry na małych statkach rybackich Silnik napędza pompe hydrauliczną, która przesyła energię do silników hydraulicznych. Minus to że nie daje energii elektrycznej.

---