FILOZOFIA 24.10.2010
NEWTON
Ur. 1642 zm. 1727
Dokonania:
- sformułował prawo ciążenia
- wynalazł rachunek fluksji
- wyznaczył tkz dwumian Newtona
- sformułował prawa ruchu
- skonstruował ziemską monetę
Dzieła:
-„zasady matematyczne, filozofii naturalnej”
POGLĄDY NEWTONA:
-zbudował naukę o przyrodzie i wprowadził ją w krąg myśli filozoficznej
-dał wskazówkę jak uprawiać filozofię w łączności z naukami szczegółowymi jednakże w śród tych nauk szczegółowych najważniejsze miejsce zajmuje matematyka
-uważa że zasady matematyczne mają znaczenie filozoficzne
1)NAUKA:
-przedmiotem nauki są tylko zjawiska natomiast celem nauki jest ustalenie związków przyczynowych czyli praw występujących między tymi zjawiskami
-wszelki proces poznawczy musi opierać się na doświadczeniu (słowa samego Newtona: Hipotez nie wymyśla)
2)METAFIZYKA:
-Newton wprowadza 2 pojęcia:
*pojęcie przestrzeni względnej (to wszystko co nas otacza)
*pojęcie przestrzeni absolutnej (to sfera nad naturalna)
Wprowadza także:
*czas względny i czas absolutny
*ruchu względnego i ruchu absolutnego
Przestrzeń absolutna tak samo jak czas absolutny i ruch absolutny ma naturę duchową, w tej sferze absolutnej umieszcza Boga
-Newton stworzył „argument fizyczno- teologiczny” na istnienie Boga
Skoro przyroda jest tak wspaniale zbudowana, stanowi wręcz najdoskonalszą maszynę to musi być ona dziełem istoty myślącej, czyi najwyższego rozumu tzn Boga
JOHN LOCKE
Ur. 1632 zm. 1704
Wzorował się na przyrodoznawstwie i medycynie
Dzieła:
„esej o ludzkim rozumieniu”
2 traktaty: „o rządzeniu”, „myśl o edukacji”, „list o tolerancji”
POGLĄDY LOCKA:
1) METODA FILOZOFICZNA:
-jest to metoda np. psychologiczna czyli bada pojęcia w tej postaci w jakiej znajdują się w ludzkim umyśle
-metoda genetyczna czyli określa naturę pojęć na podstawie ich pochodzenia przy założeniu że natura ta objawia się najczęściej w ich postaci pierwotnej
(Locke bardziej ceni psychologię dzieci oraz ludzi pierwotnych niż psychologię ludzi dojrzałych i cywilizowanych)
-metoda analityczna czyli której dla zrozumienia pojęć wystarcza odnalezienie najbardziej prostych składników
2)POGLĄDY NA TEMAT POCHODZENIA WIEDZY:
-wiedza pochodzi wyłącznie z doświadczenia
-umysł jest sam przez się nie zapisaną tablicą którą zapisuje doświadczenie
-przez doświadczenie nabywamy cały materiał wiedzy ale tylko materiał
-doświadczenia nabywamy tutaj na 2 drogach:
1)doświadczenie rzeczy zewnętrznych
2)doświadczenie samego siebie (autorefleksja)
Doświadczenia zewnętrzne jest rozszerzone o doświadczenie wewnętrzne
-wszystko co znajduje się w naszym umyśle te doświadczenia i postrzeżenia to idee
(w przypadku postrzeżeń chodzi o zewnętrzne postrzeżenia a gdy doświadczenia to są one wewnętrzne)
Te idee są rozumiane psychologicznie
-bezpośrednio znamy jedynie idee natomiast nie znamy bezpośrednio rzeczy
To właśnie idee a nie rzeczy są jedynym punktem wyjścia
-idee te są dwojakiego rodzaju ponieważ odpowiadają dwojakim własnością rzeczy czyli jedne odpowiadają własnością pierwotnych i inne odpowiadają własnością wtórnym
Własności pierwotne są nazywane własnościami obiektywnymi (są stałe) np. kształt budowli się nie zmienia
Natomiast własności wtórne są nazywane własnościami subiektywnymi czyli wynikają z naszych odczuć (są zmienne)
-obiektywne własności wg Locka:
*to np. rozciągłość
*Kształt i ruch
-subiektywne własności wg Locka:
*barwy
*dźwięki
*smaki
-rzeczy posiadają własności pierwotne natomiast własności wtórne są im nadawane przez nas na bieżąco
3)METODOLOGIA NAUKI:
-Locke uważa za najwyższy rodzaj poznania poznanie przez intuicję, natomiast jako dowód traktuje jedynie prawdy ogólne ponad które nie ma już innych praw
-według niego poznanie posiadamy tylko w zakresie idei prostych gdy chodzi natomiast o idee złożone dopuszcza ich poznanie w matematyce oraz etyce
4)FILOZOFIA PRAKTYCZNA (ETYKA):
-w etyce wszystkie reguły powinne być żywe i konkretne oparte na psychologii popędów i woli natomiast życie moralne powinno być wolne oparte na własnym rozumie „natomiast nie oparte na autorytecie”
-mówi że każdy człowiek zabiega tylko o własny interes
-Locke domaga się uwzględnienia indywidualności każdego dziecka w wychowaniu
-również popiera i rozumie wartości metody poglądowej jako dostosowanej do umysłowości dziecka
5)POLITYKA:
-głosi tolerancję oraz formułuje zasady państwa konstytucyjnego:
*podział władz
*prawo większości do rządzenia
6)FILOZOFIA RELIGI:
-głosi religię naturalną wolną od objawienia oraz próbuje nadać tej Religi uzasadnienie psychologiczne
VOLTAIRE (FRANCISZEK AROUET)
Ur. 1694 zm.1778
Dzieła:
“element filozofii Newtona”
“słownik filozoficzny”
„filozofia nieoświecona”
„listy filozoficzne”
POGLĄDY VOLTAIREA:
-w swojej filozofii zwalczał dualizm dzielący świat na naturalny doczesny i nadprzyrodzony
-zwalcza megalowanie człowieka wg której człowiek traktuje siebie jako istotę wyższą od innych stworzeń kierując się przy tym posiadanie przez siebie dumy
-zwalcza także dualistyczną koncepcję życia która poza celami doczesnymi stawia człowiekowi cele wieczne
-twierdzi że rozum jest jedyną miarą prawdy a uformował się na drodze doświadczenia
-rozum jest również władzą wszechmocną i niezawodną i wszystkie władze wola, emocje itd. Powinny być podporządkowane rozumowi
-rozum zapoczątkowuje nieograniczony postęp
-popiera tylko religię naturalną
-wskazuje jednak że bóg istnieje
-wskazuje na to że świat jest stworzony w sposób rozumny celowy i doskonały i przypomina dzięki temu zegar
Ten „zegar” zakłada istnienie zegarmistrza a zegarmistrzem jest wg niego bóg
ETYKA VOLTAIREA:
-stwierdza że zło istnieje faktycznie w związku z tym konieczne jest naprawianie istniejącego w świecie zła i ta naprawa jest celem całego życia ludzkiego
-wskazuje na konieczność współdziałania ze sprawiedliwością
JEAN JACQUES ROUSSEAU:
UR.1712 ZM.1778
Dzieła:
“dion”
“dyskus o początkach I podstawach nierówności między ludźmi”
„o społecznej umowie”
„Emil albo o wychowaniu” - romans pedagogiczny