Początek formularza

:ELEKTROWARTOŚCIOWOŚĆ pierwiastków

Dół formularza

    

Rozpatrzmy zmianę promieni atomów na tle położenia pierwiastka w układzie okresowym. Ze wzrostem ładunku jądra atomów pierwiastków tej samej grupy, zmienia się liczba powłok elektronowych, a tym samym wielkość atomów. W obrębie tego samego okresu liczba powłok elektronowych pozostaje ta sama, ale w miarę wzrostu liczby atomowej pierwiastka rośnie oddziaływanie jądra na zewnętrzną powłokę, co powoduje stopniowe zmniejszanie się powierzchni atomowych. Wiąże się z tym siła przyciągania elektronu przez jądro atomowe a co za tym idzie, również łatwość oddawania lub przyjmowania elektronu przez atomy, czyli ELEKTROWARTOŚCIOWOŚĆ. NAJSILNIEJSZE PRZYCIĄGANIE ELEKTRONU WYSTĘPUJE W ATOMACH O NAJMNIEJSZYM PROMIENIU I STOSUNKOWO DUŻYM ŁADUNKU JĄDRA. ZATEM PIERWIASTKI TE TRUDNIEJ BĘDĄ ODDAWAŁY ELEKTRONY, ŁATWIEJ BĘDZIE IM JE PRZYJMOWAĆ. MÓWIMY O NICH, ŻE MAJĄ DODATNIĄ ELEKTROWARTOŚCIOWOŚĆ. IM MNIEJ ELEKTRONÓW W ZEWNĘTRZNEJ POWŁOCE ATOMU, A WIĘCEJ W NIM POWŁOK ELEKTRONOWYCH, CZYLI IM WIĘKSZY JEST PROMIEŃ ATOMU, TYM JEST SŁABSZE PRZYCIĄGANIE ELEKTRONU WALENCYJNEGO TYM ŁATWIEJ, WIĘC BĘDĄ TE ATOMY ODDAWAŁY ELEKTRONY. MÓWIMY O NICH, ŻE MAJĄ UJEMNĄ ELEKTROWARTOŚCIOWOŚĆ.   Możemy więc powiedzieć, że ELEKTROWARTOŚCIOWOŚĆ jest zdolnością atomu do oddawania lub przyjmowania elektronu. Zgodnie z teorią oktetu (dubletu) atom dąży do osiągnięcia jak najtrwalszego stanu energetycznego, czyli do ośmiu (dwóch) elektronów walencyjnych. Do uzupełnienia ostatniej powłoki elektronowej. Tak np.:      Siarka, po przyjęciu dwóch elektronów, uzyska konfigurację argonu.      Potas, po oddaniu jednego elektronu uzyska konfigurację argonu. ELEKTROWARTOŚCIOWOŚĆ zwana jest też stopniem utlenienia (liczbą utlenienia, ładunkiem formalnym). Obliczanie stopnia utlenienia opiera się na teoretycznym rozpatrywaniu ładunku elektrycznego, jaki pojawiłby się na każdym atomie, gdyby były one połączone wiązaniem jonowym. Podaje się ją w postaci cyfry arabskiej(lub rzymskiej) poprzedzonej znakiem „plus” lub „minus” zapisanej nad symbolem pierwiastka, w odróżnieniu od ładunku jonu, kiedy to liczba poprzedza znak jonu a piszemy ją z prawej strony symbolu. W związkach wieloskładnikowych stopień utlenienia oblicza się na podstawie następujących reguł: -         Suma stopni utlenienia w cząsteczce musi być równa zeru (H2O, NaCl) a w jonie złożonym np.: (AsO4^3-) musi być równa ładunkowi jonu jako całości. -         Fluor jest najbardziej elektroujemny i ma stopień utlenienia -1 -         Stopień utlenienia tlenu wynosi -2, z wyjątkiem OF2 (+2) oraz nadtlenków np.: H2O2 w których ma stopień utlenienia -1. -         Wodór w większości związków ma stopień utlenienia +1, np.: HBr jedynie w wodorkach metali -1 np.: CaH2, LiH -         Stopień utlenienia litowców wynosi +1, berylowców +2, np.: NaBr, MgCl2 -         Stopień utlenienia pierwiastków w stanie wolnym wynosi zawsze zero, np.: P4, N2, O2.   PRZYKŁADY: Fe2O3                            2x + 3(-2) = 0; x = +3 KMnO4                         -1 = x + 4(-2) = 0; x = +7 HNO3, Na2Cr2O7, Al2(SO4)3, SO4^2-, PO4^3-