Ogniwa paliwowe są urządzeniami elektrochemicznymi, w których następuje
bezpośrednia przemiana energii chemicznej paliwa i utleniacza na energię elektryczną.
Klasyfikację ogniw paliwowych przeprowadza się zwykle na podstawie rodzaju użytego
w nich elektrolitu, lub na podstawie temperatury ich pracy.
Tlen i wodór znajdują się w rurkach w dolnych pojemnikach z kwasem siarkowym.
Reagują ze sobą tworząc wodę. Wytworzony prąd elektryczny wywołuje elektrolizę
wody w górnym pojemniku.
PEFC – polymer electrolyte FC
A – alkaline FC
PAFC – phosphoric acid FC
MCFC – molten carbonate FC
SOFC – solid oxide FC
+2
1.17
2
2
O
2e
1/2O
Reakcja katodowa:
Reakcja anodowa:
Reakcja sumaryczna:
2e
O
H
O
H
2
2
2
O
H
1/2O
H
2
2
2
temperatura
T [K]
stan
skupienia
wody
ΔH
0
[kJ/mol]
ΔG
0
[kJ/mol]
sprawność
teoretyczna η
t
[%]
napięcie
ogniwa E
N
[V]
298
ciecz
-285,8
-237,1
83,0
1,229
298
gaz
-241,8
-228,6
94,5
1,185
900
gaz
-247,2
-198,1
80,1
1,027
1000
gaz
-247,8
-192,6
77,7
0,998
1100
gaz
-248,4
-187,1
75,3
0,969
1. straty aktywacyjne
(na elektrodach)
2. straty omowe
3. straty stężeniowe
(doprowadzenie
reagentów)
E = E
N
– η
k
– η
a
– i·(R
i
+ R
c
)
CHP – Combined Heat and Power: generator ciepła i prądu
APU – Auxiliary Power Unit: pomocnicza jednostka mocy
wysoka sprawność do ok. 60%!
1) Moduł SOFC
2) Układ uzdatniania wody
3) Układ oczyszczania gazu
4) Układ zarządzania i konwersji
generowanej mocy
•
Zasilanie gazem ziemnym
•
Maksymalna moc (elektryczna) 2kW
•
Maksymalna moc cieplna 300W-1kW
(zależnie od obciążenia elektrycznego)
•
Emisja CO
2
340g/kWh
Stos
Układ zasilania gazem
support
anodowy
anoda
elektrolit
katoda
tubular
Obniżenie temperatury pracy z obecnych 800-1000°C (SOFC) do 600-800°C (IT-SOFC)
jako strategiczny cel rozwoju technologii ogniw paliwowych
- ograniczenie korozji wysokotemperaturowej
- możliwość użycia tańszych materiałów konstrukcyjnych
- stabilność długoczasowa pracy
materiał katodowy
przewodzący tylko
elektronowo
La
0,8
Sr
0,2
MnO
3
(LSM)
materiał katodowy o
przewodnictwie
mieszanym jonowo-
elektronowym
La
1-x
Sr
x
Co
1-y
Fe
y
O
3-δ
(LSCF)
konieczna obecność
ruchliwych wakancji
tlenowych w
temperaturze pracy
ogniwa
Stabilność wysokotemperaturowa (termiczna i chemiczna)
w atmosferach utleniających
Brak reaktywności oraz zgodność termomechaniczna w stosunku do
użytego elektrolitu oraz interkonektora
Odporność na zatruwanie chromem (w przypadku użycia
interkonektorów zawierających Cr)
Stabilność w atmosferze zawierającej CO
2
Wysokie przewodnictwo całkowite (> 100 Scm
-1
)
Mieszane przewodnictwo jonowo-elektronowe dla poprawy
efektywności pracy, w szczególności w obniżonym zakresie temperatur
Wysoka aktywność katalityczna dla reakcji redukcji tlenu
Możliwość otrzymania warstwy o odpowiedniej porowatości
i wytrzymałości mechanicznej
Niska cena substratów i prosta metoda otrzymywania materiału
o żądanych właściwościach
Materiał „przyjazny” dla środowiska