PROPORCJE CIAŁA
Proporcje człowieka zmieniają się wraz z wiekiem. Stąd proporcje małego dziecka
zasadniczo różnią się od proporcji człowieka.
Proporcje noworodka:
Duża głowa
Krótka szyja
Długi tułów (50 % z B-v, u człowieka dorosłego 30% z B-v)
Krótkie kończyny dolne
Dominuje część mózgowa
Czoło jest szerokie i wypukłe
Część twarzowa jest niska i szeroka
Oczodoły są duże
Nos szeroki, o lekko wklęsłym profilu Zmiana długości tułowia wraz z wiekiem
Tułów od urodzenia zwiększa swą długość trzykrotnie.
U noworodka tułów jest długi i stanowi około 50 % z wysokości ciała.
• Wraz z wiekiem tułów ulega relatywnemu skróceniu; stąd u człowieka dorosłego
stanowi ok. 30 % z B-v. W okresie pokwitania obserwuje się czasową dysharmonię w
proporcjach ciała: jest bardzo krótki tułów, a bardzo długie kończyny dolne. Po
zakończeniu dojrzewania płciowego kończyny zaprzestają wzrastać, zaś tułów
wydłuża się, ponieważ zwiększa się wysokość trzonów kręgów i proporcje się
wyrównują.
Zmiana długości kończyn wraz z wiekiem
U noworodka są krótkie kończyny dolne, w relacji do wysokości ciała.
U noworodka przedramię jest dłuższe w stosunku do ramienia. Podudzie względem uda.
Wraz z wiekiem kończyna górna zwiększa swą długość czterokrotnie, zaś kończyna dolna pięciokrotnie. Stąd wskaźnik międzykończynowy [a-dani/B-sy*100%]maleje wraz z wiekiem.
Zmiana kształtu klatki piersiowej
Klatka piersiowa u noworodka ma kształt cylindryczny, wraz z wiekiem ulega spłaszczeniu.
Spłaszczenie jest efektem:
dynamiczniejszego przyrosty klatki piersiowej na szerokość w stosunku do
głębokości,
opuszczaniem się mostka,
zmianą kata ustawienia żeber. Zmiana obwodu głowy względem obwodu klatki piersiowej
U noworodka obwód głowy jest większy o około 2 cm w stosunku do obwodu do klatki piersiowej.
Zwykle koło trzeciego miesiąca życia następuje przekrzyżowanie się tych dwóch wymiarów.
Jest to wskaźnik diagnostyczny do oceny prawidłowości rozwoju niemowlęcia.
SKŁAD CIAŁA
Procentowy skład ciała człowieka
Cecha |
Noworodek |
Mężczyzna |
Kobieta |
TKANKA KOSTNA |
14 |
18 |
16 |
TKANKA MIĘŚNIOWA |
22 |
42 |
36 |
TKANKA TŁUSZCZOWA |
20 |
12 |
18 |
NARZĄDY WEWNĘTRZNE |
40 |
22 |
24 |
SKÓRA Z PRZYDATKAMI |
4 |
6 |
6 |
Modele składu ciała |
|
|
|
1. CHEMICZNY: |
|
|
|
lipidy + proteiny + węglowodany + woda + minerały
2. ANATOMICZNY:
tkanka tłuszczowa + tkanka kostna + tkanka mięśniowa + organy wewnętrzne + inne tkanki [np. łączna]
3, DWUKOMPONENTOWY:
tkanka tłuszczowa [FBM] + masa ciała szczupłego [FFM/LBM] [FBM: fat body mass; FFM: fat free mass/ LBM: lean body mass]
Metody oceniające skład ciała człowieka
1. Metody bezpośrednie: niepowtarzalne, przeprowadzane na zwłokach, bardzo
dokładne
Anatomiczna - polega na mechanicznym oddzieleniu tkanek i narządów
Chemiczna - ocenia ilość i jakość związków chemicznych
2. Metody pośrednie: powtarzalne, przeprowadzane na człowieku żywym,
wykazują większy błąd pomiarowy
Rentgenograficzna - ocenia zawartość komponentów tkankowych
Densytometryczna - bada gęstość ciała
Hydrometryczna
Wydalania kreatyniny
Fizyczna - ultradźwiękowa, na podczerwień, bioelektryczna impedancja
Morfologiczne