Ocena podstawowych czynności życiowych

Obserwacja- obserwowanie

Celowe , planowane, ukierunkowane, systematyczne spostrzeganie.

Obserwacja pielęgniarska - spostrzeganie związane z procesem leczenia i stanami zdrowia pacjenta/podopiecznego

Metoda do rozpoznawania problemów pielęgnacyjnych pacjenta/ podopiecznego oraz skutków świadomie i celowo prowadzonego procesu pielęgnowania.

Ocena podstawowych czynności życiowych niezbędna jest do ustalenia stanu pacjenta/podopiecznego, określenie sprawności funkcjonowania poszczególnych układów i narządów, podjęcie działań zmierzających do utrzymania lub zmiany rozpoznanego stanu.

Źródłem danych o pacjencie/podopiecznym może być sam pacjent/podopieczny, rodzina lub inne bliskie osoby, a także opiekunowie.

POMIAR CIŚNIENIA TĘTNICZEGO

Ciśnienie tętnicze to siła, z jaką krew uderza w ściany naczyń krwionośnych. Wyróżniamy ciśnienie skurczowe i rozkurczowe.

Ciśnienie skurczowe- najwyższe ciśnienie w układzie tętniczym w czasie skurczu komór w fazie wyrzucania krwi na obwód.

Ciśnienie rozkurczowe-najniższe ciśnienie w układzie tętniczym w czasie rozkurczu komór w fazie rozluźnienia i w fazie napełnienia.

Pomiar ciśnienia dokonujemy za pomocą aparatu: sfignomanometru ( ciśniomierza) rtęciowego, sprężynowego, automatycznego, półautomatycznego. Pomiar jest oznaczany wg metody Riva- Rociego i Korotkowa.

Sposoby pomiarów ciśnienia tętniczego:

• Osłuchowa

• Palpacyjna

• Krwawa

• Metoda Dopplera( wykorzystanie ultradźwięków).

Miejsca dokonywania pomiaru RR:

• Tętnica ramienna

• Tętnica promieniowa albo podkolanowa

Monitorując ciśnienie tętnicze krwi konieczne jest przestrzeganie zasady dostosowania szerokości mankietu do obwodu ramienia. Szerokość mankietu winna wynosić 40% obwodu ramienia.

Obwód ramienia wielkość mankietu

NOWORODEK 6-12 cm 2,5x5 cm

NIEMOWLĘ 10-19 cm 6x12 cm

DZIECKO 18-26 cm 12x23 cm

DOROSŁY 25-35 cm 15x35cm

WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA CIŚNIENIA TĘTNICZEGO

• Diagnostyka stanów, w których nagłe zmiany RR mogą być przyczyną odczuwalnych przez chorego / poszkodowanego dolegliwości,

• Ocena stanu chorego/ poszkodowanego,

• Rozpoznanie nadciśnienia, niedociśnienia,

• Kontrola skuteczności leczenia nadciśnienia tętniczego.

OCENA POMIARÓW RR

Wartości prawidłowe:

• Ciśnienie skurczowe krwi: 90-140 mm Hg

• Rozkurczowe ciśnienie krwi: 60-90 mm Hg

RR 140/ 90 mm Hg

Amplituda ciśnienia krwi: 20-40 mm Hg

( różnica między RR skurczowym i rozkurczowym)

Hipertonia-nadciśnienie tętnicze

RR> 160/95 mm Hg i więcej

Hipotonia- obniżone ciśnienie tętnicze

RR skurczowe < 90 mm Hg

Próg nerkowy ciśnienia skurczowego 70 mm Hg

Obniżenie ciśnienia tętniczego poniżej 85 mm Hg i osób z prawidłowym RR lub też nagłe jego obniżenie u osób z uprzednio istniejącym nadciśnieniem , świadczy o nagłym zmniejszeniu objętości wyrzutowej serca i rozwijającym

się wstrząsie

POMIAR CIŚNIENIA TĘTNICZEGO

Wyposażenie: sfigmomanometr sprężynowy

Technika pomiaru

1. Badany powinien siedzieć/ leżeć w wygodnej pozycji przez 5 minut w spokojnym miejscu, z ramieniem opartym na poziomie serca, nie skrępowanym ciasną odzieżą. Wciągu godziny przed pomiarem osoba badana powinna unikać wysiłku, skrajnych temperatur, nie jeść, nie pić kawy, nie palić.

2. Wzrok wykonującego badanie powinien znajdować się na wysokości menisku skali, należy unikać wymuszonej, niewygodnej pozycji ciała.

3. Należy wybrać odpowiedni rozmiar mankietu.

4. Mankiet pozbawiony całkowicie powietrza, umieszczamy co najmniej 2,5 cm powyżej zgięcia łokciowego, powinien gładko opasywać ramię, nie krępując go, jednocześnie cześć wypełniona powietrzem winna znajdować się nad tętnicą ramienną.

5. Aby oszacować ciśnienie skurczowe, po wybadaniu pulsu na tętnicy ramiennej, należy szybko napompować mankiet do momentu, w którym tętno nie będzie wyczuwalne.

6. Lejej stetoskopu należy umieścić nad tętnicą , szybko napompować mankiet do wartości ciśnienia o 30 mm Hg przekraczającej tę, przy której nastąpił zanik pulsu. Opróżniać mankiet z prędkością 2-3 mm Hg/s.

7. Odczytać po usłyszeniu pierwszego tonu ciśnienie skurczowe, a ciśnienie rozkurczowe w momencie zaniku tonów.

8. Zawsze odczekać około 15 sekund przed powtórnym pomiarem.

9. Wskazane jest podczas pierwszego pomiaru RR dokonać na obu ramionach.

---