Grupy krwi
Podstawowe grupy krwi ustalono na podstawie istnienia w krwinkach czerwonych określonych ciał zwanych aglutynogenami lub antygenami A i B . W surowicy krwi znajdują się swoiste przeciwciała zwane aglutyninami - alfa i beta. Grupa krwi A zawiera antygen A i aglutyninę beta; grupa krwi B - antygen B i aglutyninę alfa; grupa krwi AB zawiera oba antygeny, nie posiada aglutynin; grupa krwi O posiada obie aglutyniny nie zawierając antygenów. Jedno-imienny antygen i aglutynina dają reakcję aglutynacji i hemolizy, dlatego oznaczanie podstawowych grup krwi posiada olbrzymie znaczenie dla prawidłowej transfuzji.
Zadanie. Oznaczyć grupę własnej krwi na podstawie standardowych surowic.
Potrzebne do wykonania: standardowe surowice ludzkie grupy A, B, 0, płytka porcelanowa, mieszalnik Poteina, pałeczki szklane, 3,8 % roztwór cytrynianu sodowego, jałowe igły lub lanceciki do jednorazowego użycia, wata, alkohol lub eter, zakraplacze.
Wykonanie: Do każdego z trzech wgłębień porcelanowych płytek wkraplamy odrębnymi zakraplaczami po 1 kropli surowicy grupy A,B, 0. Nakłuwamy opuszkę palca i mieszalnikiem Potaina pobieramy krew do podziałki 5 i dopełniamy roztworem cytrynianu sodowego do podziałki 11. Wpuszczamy po jednej kropli krwi cytrynianowej do każdej z trzech surowic i całość mieszamy dokładnie pałeczką szklaną, używając odrębnej pałeczki do każdej grupy, aby nie przenieść śladów jednej surowicy do drugiej. Po kilku minutach obserwujemy, w których surowicach krew uległa aglutynacji.
Przykład: Jeśli obserwujemy aglutynację w surowicy krwi grupy A (posiadającej aglutyninę beta) i w surowicy krwi grupy 0 posiadającej aglutyninę alfa i beta) - badana krew zaliczamy do grupy B, ponieważ musiała ona zawierać antygen B, który wstąpił w reakcję z aglutyniną beta, zawartą w tych surowicach. To samo rozumowanie stosujemy przy innych wariantach obserwowanej reakcji.
grupa krwi O
B
A AB
anty A
Surowica
anty A. anty B anty B
Brak aglutytynacji
aglutynacja
Schemat ustalania grupy krwi w układzie ABO