1. Wstęp teoretyczny
Micele zaliczamy do koloidów asocjacyjnych, które powstają przez samorzutne połączenie się większej liczby cząsteczek w agregaty, gdy przekroczone zostanie określone graniczne stężenie roztworu. Zachowanie takie jest typowe dla roztworów mydeł i innych detergentów. W roztworach rozcieńczonych związki te występują w dyspersji molekularnej.
W miarę zwiększania stężenia własności takich roztworów, np.: ich napięcie powierzchniowe, lepkość, przewodnictwo elektryczne, zmieniają się w sposób monotoniczny. Po osiągnięciu pewnego stężenia stwierdza się, że dalsze jego zwiększanie nie zmienia już własności roztworu. Przy tym stężeniu rozpoczyna się bowiem tworzenie kulistych miceli, skupiających tysiące cząsteczek detergentu ustawionych grupą hydrofilową na zewnątrz, a łańcuchami węglowodorowymi do wewnątrz miceli.
Micela taka przypomina micelę koloidu liofobowego, będąc, jak tamta skupiskiem wielkiej liczby cząsteczek otoczonych warstwą jonów adsorbowanych na jej powierzchni. Równocześnie jednak jest ona silnie zhydratowana dzięki obecności grup hydrofilowych
i pod tym względem przypomina cząsteczkę eukaloidu.
Obserwując zmianę przewodnictwa roztworów o danych stężeniach jesteśmy w stanie wyznaczyć krytyczne stężenie powstawania miceli w roztworze laurynianu sodu.
2. Obliczenia
Obliczam stałą naczyńka konduktometrycznego (k) korzystając ze wzoru:
gdzie
χ - przewodnictwo właściwe (wartości tablicowe dla r - ru KCl)
g - przewodnictwo [s = 1/Ω]
dla 0.1m KCl χtabl. = 0.01215 [s]
= 1.215 [cm-1]
dla 0.01m KCl χtabl = 0.001332 [s]
= 1.11 [cm-1]
wartość średnia kśr = 1.1625 [cm-1]
Obliczam przewodnictwo właściwe roztworów laurynianu sodu korzystając ze wzoru:
stężenie roztworu |
przewodnictwo właściwe |
0.001 |
3.49 * 10-4 |
0.0015 |
4.068 * 10-4 |
0.002 |
5.115 * 10-4 |
0.0025 |
5.8125 * 10-4 |
0.005 |
11.625 * 10-4 |
0.0065 |
11.625 * 10-4 |
0.008 |
17.44 * 10-4 |
0.0095 |
20.925 * 10-4 |
0.01 |
21.5 * 10-4 |
0.015 |
29.1 * 10-4 |
0.025 |
46.5 * 10-4 |
0.03 |
52.31 * 10-4 |
0.035 |
58.125 * 10-4 |
0.04 |
69.75 * 10-4 |
0.045 |
69.75 * 10-4 |
0.05 |
81.375 * 10-4 |
Obliczam przewodnictwo równoważnikowe roztworów laurynianu sodu.
stężenie roztworu |
przewodnictwo równoważnikowe |
0.001 |
349 |
0.0015 |
271.2 |
0.002 |
255.75 |
0.0025 |
232.5 |
0.005 |
232.5 |
0.0065 |
178.85 |
0.008 |
218 |
0.0095 |
220.26 |
0.01 |
215 |
0.015 |
194 |
0.025 |
186 |
0.03 |
174.37 |
0.035 |
166.07 |
0.04 |
174.38 |
0.045 |
155 |
0.05 |
162.75 |
Obliczam
1 - 0.032 9 - 0.1
2 - 0.039 10 - 0.12
3 - 0.045 11 - 0.158
4 - 0.05 12 - 0.173
5 - 0.071 13 - 0.187
6 - 0.081 14 - 0.2
7 - 0.089 15 - 0.212
8 - 0.097 16 - 0.224
Odczytane wartości krytycznego stężenia powstawania miceli
dla niskich stężeń x1 = 0.0016 [mol/l]
dla wysokich stężeń x2 = 0.0135 [mol/l]
Krzywą zależności przewodnictwa właściwego opisują następujące parametry :
y = 0.158x + 3.53
jest to równanie prostej y = ax + b, gdzie
a - to wartość nachylenia prostej,
b, wartość przesunięcia prostej względem punktu 0 na osi y
Wnioski
W odczytanym z wykresu przedziale stężeń normalnych tj. od wartości 0.0016 do 0.0135 nie zmieniają się właściwości fizyczne roztworów laurynianu sodu (w badanym przypadku było to przewodnictwo równoważnikowe). Zjawisko to świadczy o powstawaniu miceli, które tworzą duże agregaty cząsteczek.